Wikipedia:Efemérides destacadas/Marzo

Xaneiro - Febreiro - Marzo - Abril - Maio - Xuño - Xullo - Agosto - Setembro - Outubro - Novembro - Decembro

Hoxe é sábado, 9 de novembro de 2024

1 de marzo (ver • editar)

1445, nace Sandro Botticelli (na imaxe), pintor italiano.
1810, nace Frédéric Chopin, compositor clásico polonés.
1896, Henri Becquerel descobre a radioactividade.
2006, a Wikipedia en inglés acada un millón de artigos.
2009, morre Pepe Rubianes, actor de orixe galega.

2 de marzo (ver • editar)

1856: celébrase en Conxo un banquete democrático.
1880: nace María Barbeito, escritora, socióloga e pedagoga galega.
1919: crease en Rusia a Internacional Comunista.
1930: morre D. H. Lawrence (na imaxe), escritor inglés.
1956: Marrocos independízase de Francia.
1992: Armenia, Acerbaixán, Casaquistán, Kirguizistán, Moldova, San Marino, Taxiquistán, Turkmenistán e Uzbekistán incorpóranse á ONU.

3 de marzo (ver • editar)

1703, morre Robert Hooke, científico inglés, descubridor das leis físicas da elasticidade.
1847, nace Alexander Graham Bell (na imaxe), inventor escocés.
1878, Bulgaria sepárase do Imperio Otomán.
1918, Rusia, Austria e Alemaña asinan o Tratado de Brest-Litovsk, que marca a saída da Rusia da Primeira Guerra Mundial.
1973, nace Marta Míguez, política e atleta galega na disciplina de xavelina.
2005, morre Marinus Michels, adestrador e seleccionador de fútbol neerlandés.

4 de marzo (ver • editar)

1812: celébrase o primeiro sorteo da lotería instituída polas Cortes de Cádiz.
1860: Abraham Lincoln é elixido presidente dos EUA.
1861: España acepta o ofrecemento da que foi colonia de Santo Domingo para reincorporarse á Monarquía. A anexión durou 4 anos.
1889: nace Francisco Asorey (na imaxe), escultor galego.
1904: un violento tremor de terra en Perú ocasiona miles de vítimas.
1923: na Real Academia de Ciencias de Madrid, Afonso XIII entrega o título de académico correspondente a Albert Einstein.
1945: Francisca Herrera Garrido é a primeira muller en ser nomeada membro numerario da RAG.

5 de marzo (ver • editar)

1871, nace Rosa Luxemburg, revolucionaria comunista de orixe polaca.
1888, nace Ramón Otero Pedrayo, escritor e intelectual galego.
1916, afundimento do Príncipe de Asturias (na imaxe).
1936, morre Antón Vilar Ponte, fundador das Irmandades da Fala.
1946, Churchill fala da "guerra fría" e o "pano de aceiro" nun discurso pronunciado en Fulton (EEUU).
1953, morre Josef Stalin, máximo dirixente soviético.
1966, morre Anna Akhmatova, poeta acmeísta rusa.
2004, iníciase o proxecto gráfico Aduaneiros sem fronteiras.

6 de marzo (ver • editar)

1934, por primeira vez na historia, o Partido Laborista de Gran Bretaña gaña as eleccións xerais.
1937, nace Valentina Tereshkova, primeira muller cosmonauta da historia.
1946, Francia recoñece a Vietnam como Estado libre dentro da Comunidade Francesa.
1980, a escritora Marguerite Yourcenar convértese na primeira muller elixida membro da Academia Francesa.
1995, a petición do Goberno español, o Comité Monetario da Unión Europea devalúa a peseta un 7% para evitar que os mercados a expulsen do SME.
1999, o director de cine español Pedro Almodóvar recibe en París un César honorífico pola súa carreira cinematográfica.
2016, morre Nancy Reagan (na imaxe), actriz e primeira dama estadounidense entre 1981 e 1989. (n.1921)

7 de marzo (ver • editar)

1517, morre en Lisboa a raíña María de Aragón, filla dos Reis Católicos.

1805, nace Juana de Vega, escritora galega.
1908, morre Manuel Curros Enríquez (na imaxe), escritor galego.
1914, publícase o derradeiro número de El Barbero Municipal, semanario editado en Rianxo.
1966, o ministro Manuel Fraga báñase na praia de Palomares (Almería), ante o temor popular á radioactividade dunha Bomba H estadounidense perdida no mar por un accidente aéreo.
1996, constitúese o primeiro parlamento palestino elixido democraticamente, integrado por 88 deputados.
1999, morre Stanley Kubrick, cineasta (n. 1928).

8 de marzo (ver • editar)

1126, morre Urraca de León, raíña de Galicia, León, Castela e Toledo desde 1109.
1917, morre na Coruña Eduardo Pondal, poeta galego.
1933, estréase Bodas de sangre, de Federico García Lorca, no teatro Beatriz de Madrid.
1985, morren 96 persoas no barrio xiíta de Beirut, ao estourar un coche bomba a carón dun cine e unha mesquita chea de fieis.
2003, créase a Galipedia, a Wikipedia en galego.
2018, ten lugar a segunda Folga feminista internacional do 8 de marzo (na imaxe)

Hoxe é o Día Internacional da Muller, orixinalmente coñecido como Día Internacional da Muller Traballadora.

9 de marzo (ver • editar)

1678, réndese a cidade de Gante, defendida por 500 españois fronte a 40.000 franceses, durante unha gran ofensiva dos exércitos de Lois XIV de Francia na guerra para diminuír a potencialidade de España en Europa.
1695, nace en Vilafranca do Bierzo Frei Martín Sarmiento, considerado un dos pais da lingüística galega. Dedicóuselle o Día das Letras Galegas en 2002.
1980, o PNV gaña as eleccións ao Parlamento vasco.
1994, morre nos Ánxeles Charles Bukowski, escritor e poeta estadounidense (n. 1920).
1994, morre Fernando Rey, actor galego nado na Coruña. (n. 1917)
2006, Aníbal Cavaco Silva (na imaxe) toma posesión como presidente de Portugal.

10 de marzo (ver • editar)

1729, comeza a edificación da Praza Maior de Salamanca.
1905, comeza a batalla de Mukden entre xaponeses e rusos, que durou 15 días e foi gañada polos primeiros, con elevadas mortes para ambas partes.
1928, nace Sara Montiel, cantante e actriz de cine española.
1938, Guerra civil española: o corpo de exército marroquí toma Belchite (Zaragoza).
1944, publícase en Buenos Aires Sempre en Galiza, libro de ensaio político escrito por Castelao, considerado a obra canónica do nacionalismo galego.
1994, Nelson Mandela (na imaxe) xura o cargo de presidente de Suráfrica diante dunha eufórica multitude, e termina definitivamente coa era do apartheid.

Hoxe é o Día da Clase Obreira Galega.

11 de marzo (ver • editar)

1960, da estación de Cabo Cañaveral parte o foguete coa sonda Pioneer 5 co obxectivo de chegar a Venus en catro meses.
1977, o Goberno español, presidido por Adolfo Suárez, aproba unha amnistía total.
1985, Mikhail Gorbachev convértese no presidente da URSS.
1993, morre Jesús Bal y Gay, compositor e musicólogo lucense.
1999, Xoán Paulo II intenta que a Igrexa e o islam busquen puntos de encontro en Roma.
2004, un grupo terrorista realiza en Madrid a maior matanza terrorista perpetuada en España (na imaxe), que custa a vida a 191 persoas e deixa tras de si a polo menos 1.800 feridos en catro atentados en trens de proximidades.
2006, morre Slobodan Milošević, político serbio (n. 1941).

12 de marzo (ver • editar)

1815, Fernando VII crea en España o primeiro Ministerio de Policía e Seguridade Pública.
1930, Mahatma Gandhi (no vídeo) comeza a marcha do sal.
1939, namentres Finlandia capitula ante a URSS, no sur de Europa ten lugar a subida o solio pontificio do Papa Pío XII.
1992, unha folga xeral, xunto cunha manifestación de máis de 40.000 persoas en Santander, coma protesta pola deterioración do sector industrial en Cantabria.
2000, o papa Xoán Paulo II pide perdón polos pecados da Igrexa católica nos seus 2.000 anos de historia, durante un rito litúrxico clave do Xubileu.
2009, morre Miguel Delibes, novelista e xornalista español, membro tamén da Real Academia Española.

13 de marzo (ver • editar)

1604, un incendio destrúe parte do palacio de El Pardo (Madrid), perdéndose un gran número de obras de arte.
1781, William Herschel descubre Urano (na imaxe), o sétimo planeta do Sistema Solar.
1869, nace na Coruña, Ramón Menéndez Pidal, filólogo e historiador.
1900, as Cortes Españolas aproban unha lei que regula o traballo das mulleres e dos nenos.
1918, revolta veciñal contra os excesivos impostos na Feira do Trece (Narón), que remata con seis mortos.
1999, tras 14 anos de escisión, o PNV e o Eusko Alkartasuna volven concorrer en coalición aos comicios municipais e forais.

14 de marzo (ver • editar)

1519, Hernán Cortés desembarca nas costas do Golfo de México con 700 homes para emprender a conquista do país.
1815, Napoleón Bonaparte escapa da illa de Elba; o xeneral Ney, que tiña que detelo, ponse ás súas ordes e recibe o mando do Segundo Corpo do Exército.
1883, morre o pensador alemán Karl Marx.
1918, o goberno soviético ruso establece a súa sede en Moscova e instálase no Kremlin (na imaxe).
1980, morre dun accidente de avión Félix Rodríguez de la Fuente, naturalista español.
1989, o Líbano vive unha das xornadas máis sanguentas da súa guerra civil, con máis de 50 mortos e uns 150 feridos.
2003, o Goberno Vasco leva a Lei de Partidos ao Tribunal de Dereitos Humanos perante o que considera un ataque contra o goberno central.

15 de marzo (ver • editar)

44 a.C., Xulio César (na imaxe) é asasinado en pleno Senado Romano.
1839, Venezuela e Gran Bretaña asinan un tratado sobre a abolición do tráfico de escravos.
1872, Antonio Gaudí obten o título de arquitecto.
1917, Nicolao II abdica ao trono de Rusia forzado polos sucesos da Revolución de Febreiro.
1939, Segunda Guerra Mundial:os alemáns ocupan Praga sen apenas resistencia: Checoslovaquia convértese no "protectorado alemán" de Bohemia e Moravia.
1990, o Vaticano e a URSS establecen relacións oficiais permanentes tras 73 anos sen elas.
2003, Rusia anuncia que devolverá a Alemaña 362 debuxos de xenios da pintura como Goya e Van Gogh.

16 de marzo (ver • editar)

1930, morre Miguel Primo de Rivera, ex presidente do Goberno español.
1968, Guerra do Vietnam: Tropas estadounidenses matan 109 vietnamitas, a maioría mulleres e nenos, na aldea de My Lai (na imaxe).
1970, nace Rafael Pascual, xogador español de voleibol.
1987, o Senado español celebra o 175 aniversario da Constitución de Cádiz de 1812.
1994, España é, a nesta data, o país europeo máis afectado pola SIDA, con 22.655 casos acumulados dende 1981.
2005, morre en Sumatra un mergullador ferrolán namentres revisaba o buque Galicia. Por outra parte, AENA anuncia 72 millóns de euros para os tres aeroportos galegos.

17 de marzo (ver • editar)

1813, durante a Guerra da Independencia española o rei Xosé I de España (na imaxe), irmán de Napoleón, sae de Madrid para non volver.
1969, morre Daniel Vázquez Díaz, pintor español.
2001, o BNG de Meaño acusa o alcalde de tolerar irregularidades urbanísticas co fin de conseguir o voto dos veciños.
2001, o alto tribunal galego revoga unha sentenza na prol da anulación do convenio urbanístico sobre Massó de Bueu.
2005, o xuíz galego Manuel Ángel Pereira Costas coordina desde Caldas de Reis o arresto de máis de 500 persoas en 12 países nun golpe mundial contra a pornografía infantil.
2005, o director xeral de Conservación da Natureza, Javier Ruiz de Almirón, recoñece prácticas «abusivas» no emprego de máquinas para a limpeza de rochedos na costa afectada pola marea negra do Prestige.

18 de marzo (ver • editar)

1885, nace Carlos Sobrino Buhigas (na imaxe), pintor galego (m. 1978).
1891, nace Roberto Blanco Torres, xornalista e escritor galego (m. 1936).
1944, Segunda Guerra Mundial: a RAF lanza 3.000 toneladas de bombas sobre Frankfurt.
1988, declaración soviético-iugoslava ao rematar a visita do dirixente Mikhail Gorbachev ao país balcánico, na que se considera superado o conflito de Stalin con Tito de 1948.
2000, os líderes da seita relixiosa "Restauración dos Dez Mandamentos de Deus" encerran e queiman vivos a 985 dos seus seguidores nunha igrexa de Kanunga, Uganda.
2003, en Chile procésanse a catro militares e un civil polas matanzas dos campesiños de 1973.

19 de marzo (ver • editar)

1813, nace David Livingstone (na imaxe), misioneiro e explorador inglés.
1823, nace Antonio Neira de Mosquera, polígrafo galego (m. 1854).
1911, conmemórase por vez primeira o Día da Muller Traballadora, que anos despois pasou ao 8 de marzo.
1992, Guatemala e a CE asinan un convenio para desenvolveren as telecomunicacións en Centroamérica e asegurar unha mellor interconexión desde Panamá ata México.
1999, morre José Agustín Goytisolo, poeta español.
2003, tropas estadounidenses invaden Iraq, comezando a Segunda Guerra do Golfo.

20 de marzo (ver • editar)

1727, morre Isaac Newton (na imaxe), científico británico.
1897, morre Felicia Auber, escritora galega.
1997, a Audiencia Nacional condena o ex-presidente de Banesto, Mario Conde, a seis anos de cárcere, imponlle unha multa de 18 millóns de pesetas e ordénalle restituír ao banco 600 millóns, en relación co caso Argentia Trust.
2003, EUA esixe a 200 empresas galegas teren plans contra o bioterrorismo.
2005, o conselleiro de Medio Ambiente, Xosé Manuel Barreiro comeza a visitar algunhas zonas para avaliar os danos ocasionados polos incendios provocados na tempada pasada.
2006, entréganse en España os Premios Max das Artes Escénicas.

Hoxe é o Día mundial da Narración Oral

21 de marzo (ver • editar)

1617, morre Pocahontas (na imaxe), filla maior de Powhatan, xefe da confederación algonquina de Virxinia
1921, comeza a aplicarse na Rusia Soviética a Nova Política Económica.
1926, nace José Antonio Valverde, biólogo e mestre español.
1980, nace Ronaldinho, futbolista brasileiro
1994, a película A lista de Schindler, de Steven Spielberg, logra sete Óscars e Belle Epoque, do español Fernando Trueba, é galardoada como mellor película en lingua non inglesa.
1997, morre Fritz Spielmann, compositor e pianista austríaco.

Hoxe é o Día Internacional para a Eliminación da Discriminación Racial e o Día Mundial da Poesía

22 de marzo (ver • editar)

1832, morre Johann Wolfgang von Goethe, escritor alemán (n. 1749).
1863, morre Nicomedes Pastor Díaz (na imaxe), político e escritor galego (n. 1811).
1900, nace Ofelia Nieto, soprano galega.
1960, nace Julián Gorospe, ciclista español.
2001, o encoro de Portodemouros acolle a Copa do Rei de remo.
2003, a Coordinadora Galega pola Paz convoca manifestacións de rexeitamento á guerra de Iraq.

23 de marzo (ver • editar)

1842, morre Stendhal, escritor francés.
1992, preséntase o novo tren de alta velocidade (AVE), que percorre 317 km, dende Madrid a Ademuz (Córdoba), e alcanza unha velocidade de 300 km/h.
1994, morre don Álvaro del Portillo, prelado do Opus Dei.
2003, o PSOE abandona o pleno de Viveiro ante a negativa do PP a debati-las mocións contra as accións bélicas a causa da Guerra de Iraq.
2005, en Ferrol inaugúrase a oitava edición de Equiocio, feira do cabalo que conta superar os 40.000 visitantes.
2014, morre Adolfo Suárez (na imaxe), Presidente do Goberno de España entre 1976 e 1981.

24 de marzo (ver • editar)

1809, nace Mariano José de Larra, escritor español do Romanticismo.
1878, nace Gonzalo López Abente (na imaxe), escritor galego.
1905, morre Jules Verne, escritor francés.
1987, a folga xeral convocada por CC.OO. paraliza a actividade laboral en Asturias.
1997, a película O paciente inglés, producida por Saul Zaentz, vencedora da 69º edición dos Óscar de Hollywood, con nove galardóns.

Hoxe é o Día Mundial da Tuberculose.

25 de marzo (ver • editar)

1347, nace Catarina de Siena, santa e doutora da Igrexa católica.
1655, Christiaan Huygens descobre Titán, satélite de Saturno.
1821, Grecia proclama a súa independencia.
1881, nace Béla Bartók (na imaxe), compositor húngaro.
1957, asínase o Tratado de Roma.
1990, morre Ricardo Carvalho Calero, filólogo e escritor galego.

26 de marzo (ver • editar)

1827, morre Ludwig van Beethoven, compositor alemán (n. 1770).
1871, establécese formalmente a Comuna de París.
1923, morre Sarah Bernhardt (na imaxe), actriz francesa (n. 1844).
1945, na Segunda Guerra Mundial os aliados capturan finalmente Iwo Jima, tras máis dun mes de batalla.
1953, Jonas Salk anuncia a súa vacina contra a poliomielite.
1959, morre Raymond Chandler, escritor estadounidense.

27 de marzo (ver • editar)

1892, morre Walt Whitman, poeta estadounidense.
1955, nace Mariano Rajoy, político español, Presidente do Goberno de España dende 2011 ata 2018.
1963, nace Quentin Tarantino (na imaxe), actor e director de cine estadounidense.
1977, dous Boeing 747 colisionan no aeroporto de Los Rodeos, en Tenerife. 583 persoas morreron no maior accidente da historia da aviación.

Hoxe é o Día mundial do Teatro

28 de marzo (ver • editar)

1515, nace Tareixa de Ávila, doutora da Igrexa católica e fundadora da Orde dos Carmelitas Descalzos.
1845, estréase en Madrid a obra teatral Don Juan Tenorio de José Zorrilla.
1895, nace Ángela Ruiz Robles, mestra e inventora, precursora do libro electrónico.
1939, o xeneral Francisco Franco conquista Madrid. Catro días despois rematou a Guerra Civil Española.
1942, morre en prisión Miguel Hernández (na imaxe), poeta español (n. 1910)
1964, un tremor e posterior tsunami matan en Alasca a 125 persoas e causan uns 311 millóns de dólares en danos materiais.
1966, morre Ramón María Aller Ulloa, astrónomo galego (n. 1878).

29 de marzo (ver • editar)

1973, os derradeiros soldados norteamericanos retíranse do Vietnam do Sur (Guerra do Vietnam).
1974, a sonda espacial Mariner 10 da NASA é a primeira en sobrevoar Mercurio. Fora lanzada o 3 de novembro de 1973.
1982, morre Carl Orff, compositor alemán,.
1998, inaugúrase a ponte Vasco da Gama (na imaxe), sobre o río Texo.
1994, morre Eugène Ionesco, dramaturgo franco-romeno (n. 1912).
2004, Bulgaria, Estonia, Letonia, Lituania, Romanía, Eslovaquia e Eslovenia pasan a formar parte da OTAN.

30 de marzo (ver • editar)

1746, nace Francisco José de Goya y Lucientes (na imaxe), pintor español (m. 1828).
1853, nace Vincent van Gogh, pintor holandés (m. 1890).
1867, os Estados Unidos mercan Alasca por 7,2 millóns de dólares aos rusos.
1944, nace Javier Krahe, cantautor madrileño.
1950, morre Léon Blum, primeiro ministro francés (n. 1872).
1986, morre James Cagney, actor estadounidense (n. 1899).

31 de marzo (ver • editar)

1596, nace René Descartes, filósofo francés.
1727, nace Isaac Newton, matemático e físico inglés.
1889, inaugúrase a Torre Eiffel en París.
1890, Arthur Evans (na imaxe) descobre a primeira táboa de arxila co sistema de escritura Lineal B, unha forma antiga da lingua grega.
1901, nace Fermín Bouza-Brey, escritor galego.
1948, nace Al Gore, vicepresidente dos Estados Unidos.