Casaquistán

República de Casaquistán
Qazaqstan Respublikasy Республика Казахстан Respúblika Kazaxstán
Bandeira Escudo
Capital  • Poboación	Astana1 538 000 (2005)
Cidade máis poboada	Almati
Lingua oficial	Casaco2
Forma de goberno	República presidencialista
Xefe de Estado Primeiro ministro	Nursultan Nazarbayev Bakhytzhan Sagintayev
Independencia da Unión Soviética	16 de decembro de 1991
Superficie	Posto 9º
• Total	2 727 300 km²
• % auga	1,7
Fronteiras	12 012 km
Costas	0 km
Poboación	Posto 61º
• Total	15 233 244 hab.
• Densidade	6,2 hab./km²
PIB (nominal)	Posto 56º
• Total (2006)	77 237 millóns US$
• per cápita	5 113 US$
PIB (PPA)	Posto 56º
• Total (2006)	137 964 mill. US$
• per cápita	9 134 US$
Moeda	Tenge (KZT)
IDH (2007)	0.794 (73º) – medio
Xentilicio	Casaco/a
Fuso horario	UTC + 5 a + 6
• Horario de verán	Non aplica
Dominio de Internet	.kz
Prefixo telefónico	+7
Prefixo radiofónico	UNA-UQZ
Código ISO	398 / KAZ / KZ
Membro de: ONU, OSCE, CEI, OCS, OCE
1 Chamada Akmola até xuño de 1998. 2 Tamén se fala o ruso e alemán, pero estes non son oficiais.

Casaquistán ou Kazhakhstán é un país fundamentalmente asiático, aínda que tamén inclúa unha rexión relativamente pequena que, xeograficamente, pertence á Europa: a área entre o río Ural e a fronteira rusa, o punto máis oriental do continente europeo. Limita ao norte e oeste con Rusia (6.846 quilómetros de fronteira), ao leste coa China (1.533 km), a sur co Kirguizistán (1.051 km), o Uzbekistán (2.203 km) e Turkmenistán (379 km) e a oeste co Mar Caspio. É o noveno país máis grande do mundo por superficie, mais ten unha densidade de 6 hab./km².

Casaquistán foi un dos países que se volveron independentes coa disolución da Unión Soviética, proclamando a súa independencia o 16 de decembro de 1991.

Historia

Artigo principal: Historia de Casaquistán.

Os casacos, ou cabaleiros das estepas, descenden de tribos nómades de orixe turca e relixión islámica que, no século XVII, piden protección ao tsar ruso diante da ameaza de invasión mongola. O Imperio Ruso retira o poder dos xefes tribais e domina gradualmente o Casaquistán.

Coa abolición da servidume polo imperio, no 1861, millóns de labregos rusos e ucraínos instálanse nas terras casacas doadas polo goberno central, provocando resentimentos entre os nativos. O exército tzarista reprime unha rebelión contra o poder ruso no 1916, matando 150.000 persoas.

Xeografía

Casaquistán é o maior país da Asia Central e inclúe tamén unha porción de territorio pertencente á Europa, delimitado polo río Ural a oriente, pola fronteira rusa a occidente e ao norte e polo mar Caspio ao sur. O terreo é practicamente chan, excepto ao longo das fronteiras leste e sueste (con Rusia, a China e mais o Kirguizistán) e na cordilleira Karatau, ao sur, incluíndo vastas áreas situadas por baixo do nivel do mar. O punto máis baixo é a depresión de Kaundy, que chega aos 132 m por baixo do nivel do mar. As montañas orientais poden atinxir altitudes bastante elevadas, como os 6.995 m do pico Khan-Tengri, o punto máis elevado do país.

A maior parte do territorio está cuberta por deserto, semi-deserto e estepa, aínda que ao norte o país atinxa a zona da taiga. O clima é continental, con veráns quentes e invernos fríos.

Organización político-administrativa

Artigo principal: Subdivisións de Casaquistán.

Casaquistán está formado por 14 provincias (oblystar; en singular: oblys) e tres cidades (qala; en singular: qalasy). A súa vez, as provincias divídense en distritos.

Provincia	Capital	Área (km²)	Poboación
Akmola	Kokshetau	121,400	829,000
Aktobe	Aktobe	300,600	661,000
Almaty(1)	Almaty	324.8	1,226,300
Provincia de Almati	Taldykorgan	224,000	860,000
Astana(1)	Astana	710.2	600,200
Atyrau	Atyrau	118,600	380,000
Baiconur(2)	Baikonur	57	70,000
Casaquistán oriental	Oskemen	283,300	897,000
Karagandy	Karagandy	428,000	1,287,000
Kostanay	Kostanay	196,000	975,000
Kyzylorda	Kyzylorda	226,000	590,000
Mangystau	Aktau	165,600	}316,847
Casaquistán setentrional	Petropavl	123,200	586,000
Pavlodar	Pavlodar	124,800	851,000
Casaquistán meridional	Shymkent	118,600	1,644,000
Casaquistán occidental	Oral	151,300	599,000
Zhambyl	Taraz	144,000	962,000

Notas:

• (1) As cidades de Almaty e Astana non pertencen a ningún oblys.
• (2) A cidade de Baikonur ten un status especial, pois actualmente, até o ano 2050, está gobernada polos rusos debido á presenza do cosmódromo Baikonur.

Economía

Artigo principal: Economía de Casaquistán.

Mapas e imaxes

• 

  Mapa

• 

  Imaxe satélite

• 

  Mapa político

• 

  Mapa

Notas

---

Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---