Bernardino Graña

Bernardino Graña
Nacemento	27 de setembro de 1932
	Cangas
Nacionalidade	España
Ocupación	escritor
[ editar datos en Wikidata ]

Bernardino Graña Villar, nado en Cangas o 27 de setembro de 1932, é un escritor galego.

Traxectoria

Foi catedrático de lingua e literatura na educación secundaria en diversos destinos, entre eles Onda, Reus, Guadix, Zaragoza, Padrón e Sarria e Cangas, até a súa xubilación en 1991. Desde moi mozo formou parte do Consello de Redacción da revista poética Alba. Participou tamén como articulista en La Noche e Faro de Vigo, ademais de colaborar como ensaísta noutras publicacións. En 1958 participa na creación do grupo Brais Pinto en Madrid e foi impulsor e primeiro presidente da Asociación de Escritores en Lingua Galega (AELG), entidade da que foi nomeado socio de honra no 1996. O 12 de xuño de 2010 entrou a formar parte da Real Academia Galega.

Obras

Poesía

• Poema do home que quixo vivir (1958, Brais Pinto, Madrid).
• Profecía do mar (1966, Galaxia).
• Non vexo Vigo nin Cangas (1975, Xistral).
• Se o noso amor e os peixes... (1980, Xerais).
• Sima-cima do voar tolo (1984, Algalia).
• Himno verde (1992, Espiral Maior).
• Ardentía: obra poética completa (1995, Espiral Maior).
• Luz de novembro (1997, Espiral Maior).
• Sen sombra e sen amor (2004, Galaxia).
• Acendede as almenaras (2008, Xerais).
• Ser auga, darse en auga (2011, PEN Clube de Galicia).

Teatro

• Vinte mil pesos crime (1962, Galaxia).
• Sinfarín contra don Perfeuto (1975, separata de Grial).
• Os burros que comen ouro nunca cabalos serán (1992, Sotelo Blanco).

Literatura infanto-xuvenil

• O león e o paxaro rebelde (1969, Galaxia).
• Planeta dos ratos tolos (1990, Ediciones S. M.).
• Xan Guindán, capitán (1991, Xerais).
• Namoro de lobo Pipo na escola de don Perico (1992, Sotelo Blanco).
• Oso mimoso (1992, Xerais).
• Cristo e San Pedro; Peregrinos: contos populares de Galicia (1994, Xerais).
• O gaiteiro e o Rato Pérez (1994, Xerais).
• Rata linda de Compostela (1994, Xerais).
• Xan Guindán, mensaxeiro (1994, Obradoiro).
• Contra o león covarde (1995, Edicións do Cumio).
• O lobo e o grilo (1995, Sotelo Blanco).
• Son un pasmón peatón (1995, A. C. Monte Branco).
• Xan Guindán e os Salvaxes (1995, Obradoiro).
• Cantigas de Santa María (1996, Xerais).
• O quirico lambón (1997, Xerais).
• O gaiteiro e o ratiño (1999, Xunta de Galicia).
• No castelo de Marbel (2009, A Nosa Terra).
• Un porco con chapeu (2009, A Nosa Terra).
• Larpancia saborosa do lobo e a raposa (2010, Edicións Embora).
• Curros Enríquez e os gansos (2011, Morgante).
• Tragaxán e Tragadiño (2016, Galaxia).

Narrativa

• Fins do mundo (1974, Brais Pinto. 2ª edición de 1989, Xerais).
• Protoevanxeo do Neto de Herodes (2005, La Voz de Galicia, e 2006, Xerais).
• Carmela e os ladróns (2010, Morgante).
• ¡Medre o mar! (2013, Morgante).
• A fuga a Exipto (2016, Galaxia).
• O neno mariñeiro (2017, Xerais).

Libros de conversas co autor

• Conversas con Bernardino Graña, de Rafael Fernández Lorenzo e Héitor Mera (2005, Xerais).

Edicións

• Contos populares da provincia de Lugo (1963, Galaxia).

Obras colectivas

• Homenaxe a Luís Seoane (1977).
• Antoloxía da poesía galega actual. Nordés (1978, Edicións do Castro).
• I Festival de Poesía no Condado (1981, S. C. D. Condado).
• II Festival da Poesía do Condado (1982, S. C. D. Condado).
• III Festival da Poesía no Condado (1983, S. C. D. Condado).
• IV Festival da Poesía no Condado (1984, S. C. D. Condado).
• VII Festival da Poesia no Condado (1987, S. C. D. Condado).
• VIII Festival da Poesia no Condado. Escolma Poética (1988, S. C. D. Condado).
• IX Festival da Poesia no Condado. Escolma Poética (1989, S. C. D. Condado).
• X Festival da Poesia no Condado. Escolma Poética (1990, S. C. D. Condado).
• XI Festival da Poesia no Condado (1991, S. C. D. Condado).
• Os monos contra os paxaros (1992, Xunta de Galicia).
• XIII Festival da Poesia no Condado (1993, S. C. D. Condado).
• Desde mil novecentos trinta e seis: homenaxe da poesía e da plástica galega aos que loitaron pola liberdade (1995, Edicións do Castro).
• Relato contemporáneo (1995, Xerais).
• Unha liña no ceo (58 narradores galegos 1979-1996) (1996, Xerais).
• E dixo o corvo... (1997, Xunta de Galicia).
• A poesía é o gran milagre do mundo (2001, PEN Clube de Galicia).
• Alma de beiramar (2003, Asociación de Escritores en Lingua Galega).
• Antoloxía consultada da poesía galega 1976-2000 (2003, Tris Tram). Por Arturo Casas.
• Homenaxe a don Paco del Riego, fillo adoptivo de Nigrán (2003, Edicións do Cumio).
• Intifada. Ofrenda dos poetas galegos a Palestina (2003, Fundación Araguaney).
• Negra sombra. Intervención poética contra a marea negra (2003, Espiral Maior).
• 23 poetas galegos cantan a don Antonio Machado (2004, Hipocampo).
• Uxío Novoneyra. A emoción da Terra (2004, AELG).
• Xela Arias, quedas en nós (2004, Xerais).
• Cartafol poético para Alexandre Bóveda (2006, Espiral Maior).
• Poetas con Rosalía (2006, Fundación Rosalía de Castro).
• Actas do Congreso Manuel María. Literatura e Nación (2009, Fundación Manuel María).
• Vinte cantigas de escarnio e maldicir (2009, Morgante). Edición literaria con Alexandre Ripoll Anta.
• Tamén navegar (2011, Toxosoutos).
• Berros no roncar das ondas (2012, ArTeu). Poemas en diálogo con fotografías de Xacobe Meléndrez Fassbender.

Bibliografía

• Se as aves insistisen na ledicia. A obra de Bernardino Graña, de Antonia López García, 2002, Laiovento.
• Bernardino Graña. Homenaxe no 75 aniversario, 2007, Xerais.
• Bernardino, mariñeiro do verbo, de Héitor Mera, 2012, Morgante.

Premios

• 1º Premio do Concurso nacional de contos infantís O Facho no 1969, por O león e o paxaro rebelde.
• Premio Abrente no 1969, por Os burros que comen ouro nunca cabalos serán.
• Premio Celso Emilio Ferreiro do Concello de Santiago no 1978, por Se o noso amor e os peixes Sar arriba andasen.
• Premio Merlín no 1993, por O gaiteiro e o Rato Pérez.
• Pedrón de Ouro en 1999.
• Gañador da segunda edición do Premio Eixo Atlántico de narrativa galega e portuguesa no 2003, por Protoevanxeo do neto de Herodes.
• Premio PEN Voz de Liberdade no 2003.
• Premio Estornela de teatro no 2008, por Larpancia saborosa do lobo e a raposa.
• Premio Brais Pinto no 2013.

Véxase tamén

Ligazóns externas

Vídeos externos

Galicia letra a letra

• Biografía e un poema
• Bernardino Graña na Biblioteca Virtual Galega.
• Bernardino Graña na páxina web da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.
• Entrevista de Literatura Galega do S.XX do alumnado do IES Manuel García Barros