Eixe atlántico de alta velocidade
.jpg)
O eixe atlántico de alta velocidade é o corredor ferroviario que discorre pola costa atlántica de Galiza. Esténdese entre as cidades da Coruña, Santiago de Compostela, Pontevedra e Vigo, e está prevista a súa prolongación cara ao norte até Ferrol e polo sur por Tui para conectar coa rede portuguesa.[1]
Trátase dunha infraestrutura deseñada con vía dobre e trazado apto para 250 km/h, con carril de 60 kg/m. Actualmente é de ancho ibérico[2][3], pero instaláronse travesas polivalentes que permitirán a transformación do corredor en ancho UIC a partir de 2019.
En decembro de 2011 inaugurouse o tramo de Santiago de Compostela á Coruña[4], e en marzo de 2015, inaugurouse o tramo entre a capital galega e Vigo.[5]
Descrición[editar | editar a fonte]
Tramos[editar | editar a fonte]
Ferrol - A Coruña[editar | editar a fonte]
Adiado sen data prevista para retomar un proxecto que, unicamente chegou a acadar a fase de estudo informativo. En 2013, o goberno español, presidido daquela por Mariano Rajoy, admitía que a súa execución era inviábel. [6]
A Coruña - Santiago de Compostela[editar | editar a fonte]
Esta parte do corredor foi deseñada como un desdobramento e electrificación -mediante a construción de numerosas variantes- do tramo preexistente entre as dúas cidades da liña Zamora - A Coruña. De todas as estacións intermedias orixinais da liña unicamente se conservou a de Uxes, suprimíndose os servizos ferroviarios no resto (que foron ficando progresivamente fóra das novas variantes), e construíronse dúas novas: Ordes e Cerceda-Meirama.
Santiago de Compostela - Bifurcación de Angueira[editar | editar a fonte]
Esta sección desenvolveuse practicamente na súa totalidade sobre a plataforma da antiga liña de Santiago - Redondela, desdobrando e electrificando a vía e mantendo en servizo a estación de Osebe, reconvertida en apeadoiro.
Bifurcación de Angueira - Vilagarcía de Arousa[editar | editar a fonte]
Trazado completamente novo. Supuxo a construción dun icónico viaduto sobre o río Ulla entre os concellos de Dodro e Catoira. Neste percorrido foi habilitada a nova estación de Padrón-Barbanza e, aínda que paralelamente se mantivo a circulación ferroviaria de viaxeiros na vella liña para dar servizo a Padrón, Pontecesures e Catoira, a estación da Escravitude quedou exclusivamente operativa para paradas técnicas.
Vilagarcía de Arousa - Pontevedra[editar | editar a fonte]
Practicamente de novo trazado agás nos accesos ás cidades, mantivo o apeadoiro de Pontevedra-Universidade, como tamén a estación de Portela (á que os trens acceden pola vella liña convencional) e supuxo a reconversión do resto da antiga liña Santiago-Redondela nun ramal exclusivo de mercadorías atá as proximidades da estación de Portas, ficando esta sen servizos para pasaxeiros.
Pontevedra - Bifurcación de Arcade[editar | editar a fonte]
Rectificación, desdobramento e electrificación do antigo trazado entre Santiago e Redondela. Conservouse a estación de Arcade, reconvertida igual cá Osebe en apeadoiro.
Bifurcación de Arcade - Vigo-Urzáiz[editar | editar a fonte]
Trazado completamente novo. Construíronse as novas estacións de Redondela AV e Vigo-Urzáiz, restrinxida esta última a trens de tracción eléctrica por motivos de seguridade derivados da lonxitude do túnel das Maceiras. Após a súa apertura mantívose a prestación de servizos de pasaxeiros para os apeadoiros de Cesantes e Redondela-Picota e tamén nas estacións de Redondela e Vigo-Guixar. Unicamente ficou excluído tanto do novo corredor coma do convencional o tramo comprendido entre a Bifurcación de Chapela e a antiga estación de pasaxeiros de Vigo, da liña Monforte de Lemos - Vigo, o que implicou o peche da estación de Chapela[7].
Vigo - Fronteira con Portugal[editar | editar a fonte]
Adiado. Os plans consisten na construción da saída sur de Vigo-Urzáiz, converténdoa nunha estación pasante, e un novo viaduto sobre o río Miño na altura de Tui como obras máis destacadas.
Características técnicas[editar | editar a fonte]
O Eixo Atlántico de Alta Velocida conta -entre A Coruña e Vigo-Urzáiz- con sistema de Bloqueo Automático con vía dobre Banalizada (BAB), dotada de balizas ASFA máis tren-terra e catenarias de alta velocidade (entre A Coruña e Santiago) e compensada (entre Santiago e Vigo) de 25 kV e corrente alterna a 50 Hz. A velocidade máxima é de 200 km/h e a lonxitude máxima permitida para trens de viaxeiros, de 400 metros.[2] [3]
En 2016 comezaron as obras para a posta en servizo do sistema ERTMS sobre o BAB existente.[8]
Posta en servizo[editar | editar a fonte]
O 27 de agosto de 2011 pechouse temporalmente a estación de Vigo, procedendo á demolición de todas as instalacións incluíndo as naves de mantemento para proceder á construción dunha estación subterránea a 15 metros por debaixo da cota orixinal. Os servizos ferroviarios desviáronse á ata entón estación de mercancías de Vigo-Guixar ata a reapertura da estación en 2015 en que se producirá unha repartición de servizos, os servizos de alta velocidade faranse dende Vigo-Urzáiz e os servizos convencionais e o enlace internacional con Portugal continuaran en Guixar. Os talleres de mantemento foron trasladados definitivamente á estación de Redondela en xullo de 2012. A nova estación, que será intermodal proxectouse cun total de seis vías, con catro plataformas de 400 m de lonxitude e de entre 10 e 12,7 m de anchura, situados de forma que todas as vías sexan operativas para o tránsito de viaxeiros.[9]
A continuación iniciáronse as obras da infraestrutura ferroviaria que finalizaron en marzo de 2015. Inicialmente íase construír un centro comercial Vialia enriba do caixón ferroviario pero a falta de interese dos promotores privados fixo aprazar a obra, tendo as estruturas preparadas para a súa futura construción. Debido a iso tívose que construír un edificio provisional fóra da parcela para poder dar servizos ferroviarios, preparado para compatibilizar coas futuras obras do Vialia.
O 6 de marzo de 2015 entrou o primeiro tren, da serie 121, á nova estación en probas.[10]
O 16 de abril de 2015, 14 anos despois de que se asinara o convenio para actualizar o trazado ferroviario que vertebra Galicia, realizouse a viaxe inaugural, coa presenza da ministra de Fomento Ana Pastor e o presidente da Xunta de Galicia Alberto Núñez Feijóo, desde a estación da Coruña e a nova terminal Vigo-Urzáiz, deseñada por Tom Mayne e que tamén se estreou con este motivo, na que entrará pola boca dun dos dous túneles das Maceiras, o túnel máis longo do Eixe Atlántico.[11]
Finalmente, o sábado 18 de abril de 2015 entrou en servizo comercial a liña de alta velocidade Vigo-A Coruña e viceversa, cunha oferta de dez frecuencias diarias por sentido que unirán ambas as cidades nun tempo de viaxe de 83 minutos, o que representa unha diminución de 47 minutos respecto á anterior.[5]
Cronoloxía de aperturas[editar | editar a fonte]
Vigo - Pontevedra[editar | editar a fonte]
| Tramo | km | Estado (data BOE) | Prazo execución |
|---|---|---|---|
| Vigo-Urzáiz - As Maceiras (Acceso norte a Vigo) | 9,4 | En servizo (29/03/2015) | |
| As Maceiras - Redondela | 3,9 | En servizo (29/03/2015) | |
| Redondela - Soutomaior | 3,6 | En servizo (29/03/2015) | |
| Soutomaior - Vilaboa | 2,5 | En servizo (09/06/2013) | |
| Vilaboa - Pontevedra | 8,2 | En servizo (09/06/2013) |
Pontevedra - Santiago[editar | editar a fonte]
| Tramo | km | Estado (data BOE) | Prazo de execución |
|---|---|---|---|
| Pontevedra – Cerponzóns | 6,6 | En servizo (30/7/2014) | |
| Cerponzóns – Portela | 6,1 | En sevizo (30/7/2014) | |
| Portela – Portas | 6,5 | En servizo (20/7/2008) | |
| Portas – Vilagarcía de Arousa | 6,6 | En servizo (20/7/2008) | |
| Vilagarcía de Arousa – Catoira | 8,3 | En servizo (29/3/2015) | |
| Viaduto Río Ulla | 1,7 | En servizo (29/3/2015) | |
| A Vacariza – Rialiño | 8,0 | En servizo (29/3/2015) | |
| Rialiño – Padrón | 8,5 | En servizo (29/3/2015) | |
| Padrón – Osebe | 3,8 | En servizo (15/6/2008) | |
| Osebe - Santiago | 10,1 | En Servizo (15/6/2007) |
Santiago - A Coruña[editar | editar a fonte]
| Tramo | km | Estado (data BOE) | Prazo de execución |
|---|---|---|---|
| Santiago – Verdía | 6,8 | En servizo (17/7/2003) | |
| Verdía – Oroso | 9,7 | En servizo (23/4/2005) | |
| Oroso – Ordes | 4,0 | En servizo (17/7/2003) | |
| Variante de Ordes | 6,3 | En servizo (23/4/2005) | |
| Ordes – Queixas | 4,3 | En servizo (22/4/2008) | |
| Variante de Queixas | 4,8 | En servizo (21/4/2007) | |
| Cerceda - Meirama | 8,1 | En servizo | |
| Meirama - Bregua | 5,3 | En servizo | |
| Variante de Bregua | 4,0 | En servizo (27/4/2006) | |
| Uxes - Pocomaco | 4,3 | En servizo | |
| Pocomaco - A Coruña-San Cristovo | 3,5 | En servizo | |
| A Coruña-San Cristovo | 0,6 | En servizo (7/5/2003) |
Estacións e apeadoiros en servizo[editar | editar a fonte]
Estacións[editar | editar a fonte]
- Vigo-Urzáiz
- Redondela AV
- Pontevedra
- Vilagarcía de Arousa
- Padrón-Barbanza
- Santiago de Compostela
- Ordes
- Cerceda-Meirama
- Uxes
- A Coruña
Apeadoiros[editar | editar a fonte]
Conexións con outras liñas de alta velocidade[editar | editar a fonte]
Prevense 3 conexións co resto da rede de Alta Velocidade:
- L.A.V. Olmedo-Zamora-Galicia en Santiago, conecta con Castela e León e Madrid.
- Corredor Interior de Galicia en Vigo e A Coruña. Trátase dun corredor que conectaría Vigo - Ourense - Monforte - Lugo - A Coruña, completando as conexións entre as principais cidades de Galicia.
- Liña de alta velocidade portuguesa cara Braga, Porto e Lisboa.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ "Adif - Eje Atlántico". www.adif.es (en castelán). Consultado o 2018-09-25.
- ↑ 2,0 2,1 "Mapas de la Red titularidad de Adif V.0" (PDF). Administrador de Infraestructuras Ferroviarias (en castelán). Consultado o 27-09-2018.
- ↑ 3,0 3,1 "Mapas de la Red titularidad de Adif Alta Velocidad V.0" (PDF). Adif Alta Velocidad (en castelán). Consultado o 27-09-2018.
- ↑ Cadena Ser, ed. (10 de decembro de 2011). "Inauguran o AVE entre A Coruña, Santiago e Ourense cunha viaxe de 69 minutos" (en castelán). Consultado o 8 de febreiro de 2018.
- ↑ 5,0 5,1 "Arranca el servicio del AVE entre A Coruña y Vigo" El Correo Gallego, 18 de abril de 2015.
- ↑ Pablo González (2015-04-06). "El eje atlántico que perdió el tren". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 2018-09-27.
- ↑ "Chapela tendrá un apeadero en vez de 'estación fantasma'". Atlántico (en castelán). Consultado o 2018-09-25.
- ↑ "Empeza a instalación do ERTMS no eixo atlántico". El Progreso de Lugo. Consultado o 2018-09-27.
- ↑ "Fomento adjudica 68,4 millones a las obras de nueva estación Vigo-Urzáiz del Eje Atlántico de Alta Velocidad" en Interempresas.net (en castelán).
- ↑ Faro de Vigo (ed.). "O primeiro tren entra na estación do AVE". Consultado o 9 de marzo de 2015.
- ↑ "Fomento estrena hoy el tren que reduce el viaje A Coruña-Vigo a poco más de una hora" Faro de Vigo, 30/03/2015.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Outros artigos[editar | editar a fonte]
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Eixe atlántico de alta velocidade |
- A Coruña y Santiago estarán a tan solo treinta minutos en tren desde el 13 de diciembre, nova en El Correo Gallego (en castelán)
- Vigo-Urzáiz (1987-2011) en Estación del Ave en Vigo (Proyecto de Thom Mayne) (en castelán)
- Eje atlántico de alta velocidad. Integración ferroviaria en Vigo
