Pontecesures
![]() | Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde xuño de 2016.) |
Coordenadas: 42°43′13.06″N 8°39′14.43″O / 42.7202944, -8.6540083
Pontecesures | |
---|---|
![]() Casa do concello. | |
Situación | |
Xentilicio[1] | cesurés |
Xeografía | |
Provincia | Provincia de Pontevedra |
Comarca | Comarca de Caldas |
Poboación | 3.079 hab. (2022)[2][3] |
Área | 6,7 km²[3] |
Densidade | 459,55 hab./km² |
Entidades de poboación | 1 parroquia[4] |
Política (2023 [5]) | |
Alcaldesa | María Teresa Tocino Barreiro (BNG[6]) |
Concelleiros | BNG: 4 PPdeG: 5 PSdeG-PSOE: 2 |
Eleccións municipais en Pontecesures | |
Uso do galego[7] (2011) | |
Galegofalantes | 66,72% |
Na rede | |
http://www.pontecesures.org/ | |
[ editar datos en Wikidata ] |
Pontecesures é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á comarca de Caldas. Segundo datos do IGE en 2015 tiña 3062 habitantes. O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «cesurés»[8].
Poboación[editar | editar a fonte]
Censo total 2015 | 3062 habitantes |
---|---|
Menores de 15 anos | 423 (13.81 %) |
Entre 15 e 64 anos | 2121 (69.27 %) |
Maiores de 65 anos | 518 (16.93 %) |

Xeografía[editar | editar a fonte]
Atópase na ribeira do río Ulla, fronte á poboación de Padrón (provincia da Coruña). Ten 6,7 km² e abrangue unha soa parroquia. Está situado na Depresión Meridiana, e polo concello discorren a estrada N-550, a autoestrada AP-9 e a liña de ferrocarril Redondela-A Coruña, se ben o desvío do corredor atlántico para a liña do Eixe atlántico de alta velocidade fai que apenas haxa comunicación ferroviaria de pasaxeiros. Tamén pasa pola vila a vía portuguesa do Camiño de Santiago.
Historia[editar | editar a fonte]
Consérvanse varios petróglifos. A Pedra das Serpes, en Camporredondo, ten varios círculos e labirintos.
Da cultura castrexa consérvanse varios poboados castrexos. Castro Cortinallas está na Calera, preto do río. O Castro, no barrio do mesmo nome, está nun terreo privado. Castro Cesures estaba no lugar que ocupa hoxe o antigo cemiterio e a igrexa de San Xulián. Castro Valente era outro poboado da zona.
O lugar foi de sempre punto de paso. Trala romanización de Galicia construíuse unha ponte, mais a ponte romana orixinal foi destruída trala chegada dos musulmáns a comezos do século VIII. Foi reformada por última vez no século XVIII, e por ela pasa a actual estrada N-550.
Á beira da ponte había un peirao, onde se atoparon pontóns soterrados de madeira de carballo, xunto a cerámica e moedas romanas, desde as acuñadas en tempos de Tiberio a Constantino III. Amais, acháronse miliarios e lápidas romanas, e dúas aras adicadas unha a Lar, deus doméstico, e outra a Xúpiter; estas aras atópanse no Museo de Pontevedra.
No lugar construíuse a vila de Turris Augusti, entre o peirao e o Castro Cortinallas.
Idade media[editar | editar a fonte]
No século XII o bispo compostelán Diego Xelmírez (que nacera preto de Pontecesures, nas Torres de Oeste de Catoira) creou un estaleiro para construír tres naves, baixo a dirección do mestre carpinteiro Paolo de Nápoles, para combater as incursións dos piratas berberiscos asentados nas illas Ons que atacaban buques procedentes de Inglaterra con peregrinos que facían a vía inglesa do Camiño de Santiago. Tempo despois construíronse outras dúas naves. Os buques participaron máis tarde a petición do rei Afonso VII no ataque á vila de Coímbra, entón en mans dos musulmáns, e despois na defensa contra as naves normandas.

A mediados do século XV, en tempos do rei Henrique IV, era o único peirao habilitado para barcos de carga e descarga de toda a ría de Arousa. Até aquí chegaba a mercancía dirixida a Santiago de Compostela.
Idade contemporánea[editar | editar a fonte]
Até o século XIX as vilas de Pontecesures e Padrón estaban unidas administrativamente. Trala división territorial de España en 1833 a vila pasou a formar parte do concello de Valga. En 1881 o rei Afonso XII concedeu á parroquia de San Xulián de Requeixo o título de Vila de San Luís de Cesures.
No ano 1900 publicáronse na vila dous periódicos locais. La Verdad de Cesures e La Razón de Cesures.
En 1925 a burguesía local, formada por comerciantes e industriais, procurou formar un concello de seu. Asinouse o Pacto da Devesa cos representantes do concello de Valga, e en marzo dese ano iniciáronse as primeiras xestións para acadar a constitución de Pontecesures como concello independente. O 9 de outubro do ano 1925 elixiuse alcalde a José Novo Núñez e formalizouse a creación do novo municipio.
En novembro de 1931 editouse en Pontecesures o semanario El Escarabajo. Nas décadas de 1960 e 1970 o porto tivo grande importancia ao descargar aquí a area procedente do Ulla, destinada á construción. A comezos da década de 1980 completouse o dragado do río, o cal rematou coas crecidas do río, que desbordaba na curva da Ínsua e á altura da ponte.
Patrimonio[editar | editar a fonte]
A igrexa de San Xulián de Requeixo é de orixe románica, mandada construír por Diego Xelmírez sobre outra edificación anterior. De planta rectangular e nave única, está construída con perpiaños e canzorros, cunha torre-campanario sobre a fachada.
Entre os cruceiros destacan o da Obra Pía de San Lázaro e o de Carreiras.
O pazo da Cova é do século XVIII. O Alfolí de Rendas do Tabaco foi construído durante o reinado de Carlos IV, e ten un grande escudo dos Borbóns. A Malatería de San Lois, na rúa Nova, estaba composta por 7 edificios rexentados pola Obra Pía de San Lázaro.
Economía[editar | editar a fonte]
En 1925 Eugenio Escudero Lastra formou a Cerámica Artística Gallega, que pasou a chamarse Cerámica Celta cando estivo dirixida por Ramón Diéguez Carlés. Alí traballaron autores como Francisco Asorey, José Jamardo Grela Peteiro, Carlos Maside, Víctor García Lozano, Castelao, Oria Moreno, José María Acuña, Francisco Ferro, Antonio Fabeiro ou Carlos Bóveda. A Cerámica Celta foi relanzada recentemente, reeditando as pezas máis destacadas da antiga produción.
En 1939 a empresa Nestlé estableceu unha fabrica de leite condensado.
Cultura[editar | editar a fonte]
A Foliada de Requeixo é un baile típico local, con tres parellas a ritmo de muiñeira lenta, coas mulleres levando sobre a cabeza tres doces (rosca, mollete, e torta).
Dentro da gastronomía local destaca a festa da lamprea, celebrada a última semana de abril. No Ulla péscase tamén o salmón.
Galería de imaxes[editar | editar a fonte]
- Artigo principal: Galería de imaxes de Pontecesures.
-
Antigo almacén de tabaco.
-
Río Ulla ao seu paso por Pontecesures.
-
Estrada Padrón - Pontevedra.
-
Igrexa parroquial de Pontecesures.
Parroquias[editar | editar a fonte]
Galicia | Provincia de Pontevedra | Parroquias de Pontecesures | |
---|---|
Lugares de Pontecesures[editar | editar a fonte]
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Pontecesures vexa: Lugares de Pontecesures.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Véxase no Galizionario.
- ↑ Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020.(en castelán).
- ↑ 3,0 3,1 Instituto Galego de Estatística. (2022) "Pontecesures".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
- ↑ Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
- ↑ Goberno de España, Ministerio del Interior (ed.). "Elecciones 2023" (en castelán). Consultado o 21 de xuño de 2023.
- ↑ "El PSdeG gobernará sobre 1,2 millones de gallegos, el PP a 667.000, y el BNG a 360.000". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 21 de xuño de 2023.
- ↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014.
Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google
- ↑ Costas González, X.-H. (2016): Os xentilicios de Galicia e dos outros territorios de lingua galega, páx. 58. Universidade de Vigo. ISBN 978-84-8158-706-7
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
![]() |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Pontecesures ![]() |