Ponte da Barca, río Lérez

Ponte da Barca, río Lérez
Localización
Río	Lérez
Concello	Pontevedra - Poio
Provincia	Pontevedra
Características
Construción	1894-1905
Material	Aceiro e pedra

A ponte da Barca é unha construción sobre o río Lérez, xa na súa desembocadura na ría de Pontevedra, que une a vila de Pontevedra (no barrio da Moureira) co concello de Poio.

Antecedentes

Segundo documentación de 1197, daquela o paso en barca, que deu nome ao lugar, era controlado polos monxes beneditinos do mosteiro de San Xoán de Poio.

No século XIX a Sociedade de Mareantes de Pontevedra explotou o paso, o que a levou a enfrontamentos co mosteiro de Poio, o marqués de Riestra e a Mariña española. Para evitar estes enfrontamentos, vista a necesidade de construír unha ponte, creouse a "Sociedad comanditaria constructora del puente de La Barca", conformada pola Sociedade de Mareantes, veciños de Poio e socios capitalistas.

Primeira ponte

A primeira ponte da Barca, de madeira e de baixa altura, comezou a construírse en 1867, comezando a súa explotación en 1871. A obra tiña un tramo levadizo, que se izaba cun cabestrante para permitir o paso de barcos de grandes mastros cara aos peiraos da Galera e O Burgo.

Segunda ponte

As administracións, especialmente o marqués de Riestra, que tiña unha leira e unha fábrica na Caeira, e políticos coma Eduardo Vincenti ou Montero Ríos, reclamaron a construción dunha ponte elevada e doutra paralela para o paso do ferrocarril.

En 1894 impúxose a construción dunha obra de metal, como se viña facendo na arquitectura contemporánea, debido á maior facilidade do seu transporte e que permitía un manexo máis dúctil e unha execución de obra máis rápida. A obra recolle os postulados da arquitectura do ferro, que viñera difundindo o aceiro como material arquitectónico desde a realización por Joseph Paxton do pavillón Crystal Palace na Exposición Universal de Londres de 1851.

O deseño é de Luis Acosta e Eduardo Fungueiriño, e foi levado a cabo por Chavarri, Petrement e Cía. Durante a súa construción os obreiros contratados polo industrial Benito Corbal foron temporalmente á folga, que rematou coa mediación do gobernador civil, Augusto González Besada.

A ponte foi inaugurada o 3 de xullo de 1905. Tiña un ollo de 75 metros de luz, repousando sobre dous fortes sustentos de cachotaría, e tres arcos a cada lado, nos que se labraron motivos ornamentais de estilo gótico, do gusto da época. A véspera da inauguración fixéronse as probas de carga, colocándos 200 toneladas en carga estática e 13 carros de 4 toneladas cada un en carga dinámica.

A ponte converteuse nunha liña divisoria no barrio da Moureira, deixando a un lado a zona residencial dos mariñeiros, a ao outro a zona de tascas e prostíbulos.

Reformas

En 1945 iniciáronse as obras para substituír a estrutura metálica por pezas de cemento. Porén, a obra non foi rematada até 1950. En 1989 modificouse o estribo de cachotaría do lado sur, pasando de tres arcos a ter un só máis amplo, por onde discorre a Avenida das Corbaceiras. Dous anos despois ampliouse o estribo xemelgo do lado norte para dar cabida á AP-9.

Na actualidade, tralas reformas levadas a cabo a mediados da década de 1990, a ponte conta con dous sentidos de circulación para vehículos, e con beirarrúas cubertas para os peóns.

Véxase tamén

Outros artigos

• Ponte do Burgo.
• Ponte de Santiago.
• Ponte de San Xurxo.
• Ponte dos Tirantes.

Ligazóns externas

• "Al pasar A Barca me dijo el barquero", artigo de Manuel Jabois. Diario de Pontevedra, 29 de novembro de 2009 (en castelán). ^{[Ligazón morta]}