Benjamin Netanyahu

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Saltar ata a navegación Saltar á procura
Benjamin Netanyahu
Benjamin Netanyahu.jpg
Primeiro Ministro de Israel
Período31 de marzo de 2009 - 13 de xuño de 2021
AntecesorEhud Olmert
Primeiro Ministro de Israel
Período18 de xuño de 1996 - 6 de xullo de 1999
AntecesorShimon Peres
SucesorEhud Barak
Datos persoais
Nacemento21 de outubro de 1949
 Tel Aviv
OrganizaciónLikud
PaiBenzion Netanyahu
NaiZila Netanyahu
CónxuxeMicki Weizman (div.)
Fleur Cates
Sara Netanyahu
FillosYair Netanyahu, Avner Netanyahu e Noa Roth
Alma máterInstituto de Tecnoloxía de Massachusetts, Cheltenham High School e MIT Sloan School of Management
Profesiónarquitecto
RelixiónXudaísmo
Benjamin Netanyahu Signature.svg
[ editar datos en Wikidata ]

Benjamín «Bibi»[1] Netanyahu (en hebreo, בִּנְיָמִין «בִּיבִּי» נְתָנְיַהוּ He-Benjamin Netanyahu.ogg Binyamin Netanyahu (axuda · info), nado en Tel Aviv o 21 de outubro de 1949) foi primeiro ministro de Israel en dúas xeiras: a primeira entre 1996 e 1999, a segunda entre 2009 e 2021. Deste xeito, cos seus 15 anos e 92 días de servizo, é o primeiro ministro que máis tempo exerceu o cargo.[2] Actualmente é membro da Knesset e presidente do partido conservador Likud.

Infancia e formación[editar | editar a fonte]

Nacido en Tel Aviv de pais xudeus seculares,[3][4] a súa nai era Cela Segal, nada en Palestina, e o seu pai foi o historiador Benzion Netanyahu, experto nos sefardís e na Inquisición española.[5] De ascendencia polaca e lituana, a súa familia tiña un forte vencello con rabinos e estudosos do Talmud da comunidade asquenasita, sendo Gaon de Vilna un dos seus devanceiros.[6] O apelido Netanyahu (en hebreo, agasallo de Deus) foi adoptado pola súa familia paterna cando emigraron á entón Palestina británica na década de 1920 no canto do polaco Mileikowsy.

Criouse nunha familia moi identificada co sionismo revisionista de Ze'ev Jabotinsky, do que o seu pai fora un estreito colaborador, e medrou entre Xerusalén, onde se trasladou na infancia, e os Estados Unidos, onde o seu pai mantiña longas estadías de investigación académica e docencia. De feito, completou os estudos secundarios en Filadelfia. Regresou a Israel en 1967, xusto antes da Guerra dos Seis días, e canda o seu irmán Jonathan, alistouse nas Forzas de Defensa de Israel. Dentro do exército, converteuse en xefe dunha unidade de forzas especiais Sayeret Matkal. Participou en moitas misións, inclusive a operación Inferno (1968), a operación Regalo (1968) e a operación Isótopo (1972), durante a cal recibiu un disparo no ombro. Loitou na fronte de batalla na guerra de Desgaste e da guerra de Yom Kipur en 1973, participando nas incursións das forzas especiais ao longo da Canle de Suez e dirixindo despois un asalto de comando dentro do territorio sirio.[7][8] Obtivo o grao de capitán antes de ser dado de baixa en 1972.

Entre 1972 e 1976 estudou a súa carreira universitaria graduándose como arquitecto no Massachusetts Institute of Technology onde tamén fixo un máster en administración de negocios[9] e cursou estudos de ciencias políticas entre o MIT e a Universidade de Harvard.[10] Logo foi contratado como consultor económico polo Boston Consulting Group, onde coñeceu o posterior político estadounidense Mitt Romney.[11] Volveu a Israel en 1978 para fundar o Instituto Antiterrorista Jonathan Netanyahu, na honra do seu irmán, morto liderando a operación Entebbe[12]

Traxectoria política[editar | editar a fonte]

Carreira diplomática (1982-1993)[editar | editar a fonte]

Logo de adicarse profesionalmente ao sector privado, incorporouse á diplomacia israelí en 1982 como xefe adxunto na legación nos Estados Unidos para, en 1984, asumir como embaixador do Estado de Israel ante as Nacións Unidos, cargo que exerceu ata 1988.[13] Militante do partido conservador Likud, foi electo deputado por primeira vez en 1988, e incorporándose ao goberno como viceministro de Asuntos Exteriores (1988-1991), primeiro, e logo á Oficina do Primeiro Ministro, Ytzhak Shamir (1991-1992).[14] Nestes anos defendeu a represión da primeira intifada palestina, considerándoa como actos terroristas, intentou que non se recoñecese como interlocutor á Organización para Liberación de Palestina (OLP), considerando a Xordania como o representante palestino,[15] e participou na Conferencia de Paz de Madrid.

Xefe da oposición (1993-1996)[editar | editar a fonte]

Logo de perder as eleccións, o Likud iniciou un proceso de renovación, en 1993, convocando eleccións primarias para escoller ao líder do partido. Netanyahu presentouse e gañou co 52,1% dos votos[16]. Netanyahu destacouse pola súa oposición aos Acordos de Oslo de 1993 acusando ao primeiro ministro laborista Yitzhak Rabin de facer perigar a seguridade de Israel. Nos anos seguintes Israel caeu nunha escalada de tensións sobre os acordos de paz. Dende os sectores de extrema dereita considerouse a Rabin un traidor, Netanyahu non se distanciou destas expresións e mantivo a súa dureza: convocou manifestacións nas que as multitudes corearon lemas como "morte a Rabin" e noutra participou nun falso enterro.[17] Dende entón, Netanyahu foi acusado en repetidas ocasións de contribuír ao clima de odio que rematou no asasinato de Rabin.[18][19][20]

Primeiro Ministro (1996-1999)[editar | editar a fonte]

Xantar entre Bill Clinton, Iasir Arafat, Hussein I de Xordania e Benjamin Netanyahu en 1996

En 1996 houbo eleccións directas para a escolla do primeiro ministro, conseguindo gañalas fronte o laborismo de Shimon Peres por arredor de 30 000 votos e unha diferenza porcentual dun punto.[21] Deste xeito, converteuse no primeiro ministro máis novo da historia de Israel ata ese momento e no primeiro nacido no Estado de Israel,[22] servindo no seu primeiro período entre xuño de 1996 e xullo de 1999. Con todo, tivo unha precaria maioría parlamentaria grazas a un pacto con outras forzas da dereita nacionalista e relixiosa. A chegada de Benjamin Netanyahu á fronte do goberno supuxo un cambio importante no perfil dos políticos que o precederan: a súa xuventude e formación académica conferíanlle un cariz pragmático, malia a servir de militar non foi de alto rango, destacaba pola súa retórica pero coidaba moito as súas intervención televisivas[23] e tiña unhas formas que levaron a cualificalo de "yuppie".[24]

Os poucos días de tomar posesión unha onda de violencia golpeou Palestina. A intención de Netanyahu de abrir uns túneis de paso entre o Muro das Lamentacións e a Cidade Vella de Xerusalén, barrio de maioría musulmá, foi interpretado no bando palestino como un intento de romper o status quo relixioso.[25] Os enfrontamentos, en Xerusalén e noutras cidades palestinas,[26] foron moi violentos e prolongáronse varios días causando a morte de 26 soldados israelís e un centenar de palestinos. Malia a súa dura crítica aos Acordos de Oslo aínda que desacelerou o ritmo das concesións, non deu volta atrás ás medidas tomadas polos primeiros ministros Rabin e Peres. Aínda que como xefe da oposición rexeitara reunirse con Iasir Arafat, líder palestino acusado longamente por Netanyahu de terrorismo, tiveron a súa primeira xuntanza aos poucos meses de formar goberno.[27] Ademais, en 1997, as forzas de seguridade israelís retiráronse de Hebrón, que foi entregada ás autoridades palestinas.[28]

A nivel económico, Netanyahu impulsou medidas liberalizadoras relativas á posesión de propiedades no exterior por parte dos cidadáns de Israel[29] e a privatización de bancos e empresas públicas.[30][31] Ademais, o goberno de Netanyahu logrou unha notoria redución da taxa de inflación de Israel, pasando do 11,396% ao 5,175%, niveis historicamente moi baixos.[32]

Benjamin Netanyahu, Madeleine Albright e Yasser Arafat nos acordos de memorando de Wye River

Para relanzar o proceso de paz, Arafat e Netanyahu asinaron, co patrocinio dos Estados Unidos, o Memorando de Wye River. Segundo o acordo, Israel asumía unha retirada en tres fases do territorio cisxordano.[33] Pero, a oposición dentro do Likud, levaron a Netanyahu a adiar a súa aplicación xustificándose en que os palestinos non cumprían coa súa parte do pacto (incitación violenta contra Israel, por exemplo).[34] Isto fixo que oposición laborista, dirixida por Ehud Barak, se redoblase sometendo ao goberno a mocións de censura[35] que se saldaron coa desintegración da coalición que sostiña a maioría parlamentaria de Netanyahu. Finalmente, incapaz de aprobar os orzamentos públicos, Netanyahu convocou eleccións para o 17 de maio de 1999. Os resultados non só deron unha maioría relativa a unha coalición encabezada polos laboristas, senón que tamén, a escolla para primeiro ministro resolveuse cunha clara derrota de Netanyahu: logrou o 43.92% dos votos fronte o 56.08% do seu rival, Ehud Barak.[36]

Durante os seus primeiros anos á fronte do goberno tivo que responder por algunhas sospeitas de corrupción como o escándalo Bar On,[37] no que se lle acusou de promover un fiscal xeral afín sen a formación necesaria, ou a aceptación ilegal de agasallos por parte da súa familia[38]. Con todo, foi exonerado por falta de probas incriminatorias.[39][40]

Ministro de Ariel Sharon e opositor aos gobernos de Kadima (2002-2009)[editar | editar a fonte]

Logo da derrota de 1999, Netanyahu arredouse da política, retomando a súa carreira profesional no eido privado. Regresou ás responsabilidades públicas en 2002 como ministro de Relacións Exteriores (2002-2003)[41] e ministro de Finanzas (2003-2005) nos gobernos de Ariel Sharon. Como Ministro de Finanzas, Netanyahu comprometeuse a unha reforma importante da economía israelí, que foi recoñecida polos comentaristas por mellorar de xeito significativo o desempeño económico posterior de Israel, entre estas destacan: desregulación financieira, axustes salariais e nas pensións do sector público, redución da presión fiscal e privatizacións.[42][43] Porén, nestes anos Netanyahu e Sharon mantiveron tensas relacións pois o primeiro aspiraba a liderar o Likud e o goberno. Aliñándose cos sectores máis nacionalistas atacou o plan de desconexión da franxa de Gaza defendido por Ariel Sharon e Ehud Olmert, o viceprimeiro ministro. A rivalidade mantida estalou entón en confrontación aberta: ambos fixéronse descualificacións públicas[44][45] e Netanyahu forzou unha votación na Knesset para que o plan de retirada de Gaza fose sometido a referéndum.[46] Finalmente, Benjamin Netanyahu abandonou o goberno culpando á cuestión de Gaza en agosto de 2005.[47] Retomou o liderado do Likud en decembro de 2005, despois de que Sharon o abandonase para formar o novo partido Kadima.[48]

Nas eleccións do 28 de marzo de 2006, o Likud de Netanyahu tivo o peor resultado da súa historia: quedou en cuarta posición e con apenas un 9% dos votos[49][50]. Mais, no verán de 2006, o goberno de Ehud Olmert lanzou unha operación bélica no sur de Líbano. O goberno de Olmert quedou moi comprometido pois a acción errou no obxectivo de rematar coas instalacións de mísiles de Hesbulá,[51] a indignación cidadá pola morte 164 israelís deulle un novo pulo a Netanyahu, mentres que Kadima sucumbía ás divisións internas.[52] En setembro 2008, Tzipi Livni, ministra de Asuntos Exteriores, converteuse na líder de Kadima[53] e intentou formar un novo goberno de unidade nacional, mais non foi posible polo que se adiantaron as eleccións a febreiro de 2009.[54]

Primeiro ministro (2009-2021)[editar | editar a fonte]

Netanyahu nunha cea de traballo coa entón secretaria de Estado de Estados Unidos, Hillary Clinton (18 de maio de 2009)

Nas eleccións parlamentarias de 2009, o Likud quedou no segundo lugar, con 27 deputados, fronte Kadima, que obtivo un deputado máis.[55] O avance conseguido polos partidos de dereita nacionalista opositores a Kadima (o conservador Likud, o relixioso Shas e o laico Israel Beitenu)[56] permitiulle a Netanyahu formar un goberno de coalición ao que conseguiu incorporar aos laboristas.[57] Deste xeito, Netanyahu logrou o respaldo parlamentario necesario para volver ser primeiro ministro.[58][59]

Tras a vitoria nas eleccións de 2013, converteuse na segunda persoa en ser elixida para o cargo de primeiro ministro por un terceiro mandato, despois do fundador de Israel, David Ben-Gurion. As eleccións déronlle unha clara primeira posición ao Likud,[60] que se presentou nunha lista conxunta co seu socio de goberno dende 2009 Israel Beitenu. A atomización política da Knesset, con 12 formacións parlamentarias, auguraba complexos pactos para conseguir maiorías: segundo os analistas o escenario máis probable sería un pacto entre Likud, Fogar Xudeu e Yesh Atid, unha nova formación progresista e laica dirixida polo popular Yair Lapid[61] que logrou ser a segunda forza. O presidente Shimon Peres encargou a Netanyahu a formación dun goberno pero as negociacións con Yesh Atid resultaron difíciles pois Lapid pedía, para participar no goberno, a redución de carteiras ministeriais.[62] Lapid amosou ás súas reservas sobre que a coalición gobernamental contase con membros dos partidos relixiosos, preferindo a presenza de Fogar Xudeu o partido de Naftali Bennett, antigo estreito colaborador de Netanyahu. Finalmente Netanyahu formou un goberno que contou con ministros centristas como Yair Lapid, encargado das finanzas, e a súa antiga rival, Tzipi Livni, como ministra de xustiza. A convivencia no seo do goberno non foi sinxela debido a diversidade entre Netanyahu e a dereita máis nacionalista de Israel Beitenu e Fogar Xudeu e os liberais de Yesh Atid, de feito, en 2014 Netanyahu provocou a saída dos centristas para formar un goberno máis dereitista[63] antes de chamar a eleccións en 2015.

A competencia para as eleccións lexislativas de 2015 foi máis aberta que as anteriores. No centro esquerda o laborista Isaac Herzog propuxo ás formacións centristas e seculares Kadima e Hatnuah (excisión da anterior dirixida por Tzipi Livni) unha coalición. A proposta foi aceptada e naceu a Unión Sionista que tiña como albo evitar un novo triunfo de Netanyahu.[64] Durante a campaña, a Unión Sionista procurou atender o descontento polos problemas sociais (aumento da pobreza, carestía da vivenda, por exemplo) e as enquisas abrían a posibilidade de lograr un cambio político.[65] Netanyahu, pola súa banda, centrouse nos asuntos de seguridade insistindo no perigo que representaba Irán e o seu progrema nuclear e a incerteza rexional polas consecuencias da Primavera Árabe (especialmente en Exipto e en Siria coa guerra civil).[66] Con todo, o resultado electoral saldouse co Likud de Netanyahu en primeira posición, por diante do bloque dirixido por Herzog en 6 escanos e case 200 000 votos.[67] Nas análises posteriores, algúns analistas consideraron que a popularidade de Netanyahu e o seu carisma facilitaron o seu triunfo.[68]

En marzo de 2015, Netanyahu foi elixido para o seu cuarto mandato como primeiro ministro, formando un goberno integrado polo Likud, os nacionalistas de Fogar Xudeu, os centristas de Kulanu, e os relixiosos de Shas e Xudaísmo Unido da Tora. Deste xeito igualando o récord de David Ben-Gurion, converteuse no único primeiro ministro de Israel electo tres veces seguidas (2009, 2013 e 2015).[69] Logo disto, os analistas e xornalistas destacaron que de completar o mandato convertiríase no primeiro ministro que ocupou o cargo por máis tempo na historia de Israel.[70][71] Finalmente, Netanyahu logrou superar os 13 anos e 127 días de goberno do fundador do Estado de Israel en xuño de 2019.

Intervencións militares en Palestina[editar | editar a fonte]

Gilad Shalit, secuestrado por Hamás en 2006 na Faixa de Gaza, saúda a Benjamin Netanyahu logo da súa liberación o 18 de outubro de 2011

Netanyahu mantivo o bloqueo terrestre e naval imposto por Israel á Faixa de Gaza en 2007. Debido ao control dese territorio por parte de Hamás, organización terrorista para Israel, Netanyahu autorizou varias operacións militares en Gaza:

  • En maio de 2010 unha flotilla de seis embarcacións dirixidas polo buque Mavi Marmara de bandeira turca, foi detida en alta mar polas Forzas de Defensa de Israel.[72] A operación rematou con choques violentos que provocaron a morte de nove activistas.[73]
  • Ademais, a mediados de novembro de 2012, Netanyahu puxo en práctica a Operación Piar Defensivo na que executou a Ahmed Jabari,[74] xefe militar de Hamás o que derivou en enfrontamentos que se prolongaron durante unha semana. Paralelamente, para violar o bloqueo, Hamás escavou un importante número de túneis na fronteira con Exipto, polos que se pasaban armas.[75]
  • Logo de varios ataques de mísiles dende Gaza, en xullo de 2014, Netanyahu autorizou a Operación Marxe Protectora (en hebreo: tsuk eitán) que se alongou sete semanas nas que destruíu 32 túneis e custou a vida de máis de 2 000 persoas.
  • Entre o 6 de maio e o 21 de maio de 2021 sucedéronse enfrontamentos entre Hamás e a policía israelí e as Forzas de Defensa de Israel. A tensión nada por unha serie de altercados entre as autoridades israelís e grupos palestinos no Monte do Templo en Xerusalén derivou un lanzamento de foguetes dende a Faixa de Gaza. O sistema defensivo antiáreo chamado Cúpula de Ferro, neutralizou a maioría dos ataques de Hamas, pero foi o preludio para o bombardeo da Faixa na chamada operación "Gardián das Murallas" que se prolongou ata o 21 de maio cando Netanyahu aceptou o acordo de alto o fogo conseguido grazas á mediación exipcia.[76]

Relacións exteriores[editar | editar a fonte]

A nivel internacional, as relacións entre Estados Unidos e Israel, considerados estreitos aliados, atravesaron certas dificultades durante os anos da presidencia de Obama por dúas cuestións: os asentamentos xudeus en Cisxordania e as relacións con Irán e o seu programa de emprego de enerxía nuclear.

En 2009, o presidente Barak Obama nun importante discurso na Universidade do Cairo, fixo un chamamento a paralizar os asentamentos xudeus en Cisxordania.[77] Poucos días máis tarde, Benjamin Netanyahu pareceu recoñecer, por primeira vez, a futura existencia dun Estado palestino tanto nun discurso na Univesidade Bar Ilan de Tel Aviv,[78] como nunhas declaracións nun consello de ministros.[79] Segundo as súas palabras, recoñecía a existencia dun "consenso nacional" arredor da posibilidade de que existise un Estado de Palestina desmilitarizado e sen relacións con Hesbulá ou Irán.[80] Pero, malia estas manifestacións, o seu goberno autorizou novos asentamentos nos territorios ocupados de Palestina provocando as críticas de Estados Unidos[81] e da Unión Europea.[82]

Unha cuestión central na política exterior e de seguridade de Netanyahu na súa segunda xeira de goberno foi o desafío de que Irán desenvolvese armamento nuclear. En repetidas ocasións alertou á comunidade internacional da ameaza que para Israel supuña e así, o 24 de setembro de 2009 nunha intervención ante a Asemblea Xeral da ONU, Benjamin Netanyahu confrontou ao Presidente de Irán, Mahmoud Ahmadinejad, e o seu cuestionamento do Holocausto.[83] De novo, en 2012, tamén ante as Nacións Unidas, denunciou o que consideraba inminente o desenvolvemento de uranio enriquecido por parte de Irán.[84] Mais, paralelamente, Netanyahu asumiu a "doutrina Begin": impedir que un país inimigo de Israel obteña armas nucleares, levando a cabo ataques preventivos se foran necesarios.[85] Malia o carácter secreto destas accións, considérase que foron desenvolvidas polo Mossad e entre elas, algunhas fontes, destacan o asasinato de científicos nucleares iraníes, [86][87][88] o roubo de información confidencial sobre o programa nuclear, [89] ou a explosión na central nuclear de Natanz (Irán) en 2021.[90][91]

Poucos días antes das eleccións parlamentarias israelís de 2015, Benjamin Netanyahu foi convidado dar un discurso ante o Congreso dos Estados Unidos. Para entón as relacións entre a administración Obama e o goberno de Israel eran distantes e a maioría republicana das cámaras invitara a Netanyahu nun intento de cuestionar ao presidente Obama e a súa política exterior. O Primeiro Ministro non foi recibido pola Casa Branca para evitar inxerencias no proceso electoral, segundo alegou o gabinete do Presidente de Estados Unidos.[92] Paralelamente, Netanyahu esixía que o acordo con Irán debía pasar polo recoñecemento da existencia do Estado de Israel por parte do réxime dos aiatolás.[93] Finalmente, cando en xullo de 2015, Estados Unidos, Francia, Rusia, China e Alemaña pactaron con Irán limitar o seu emprego de enerxía nuclear a cambio do levantamento dalgunha das sancións internacionais, Netanyahu presentou o acordo como perigoso por poder acabar financiando o terrorismo[94] e cualificouno de "erro histórico".[95]

O 23 de decembro de 2016 un feito mostrou a desconfianza do goberno de Obama cara a política de Netanyahu de apoio aos colonos. Ese día, o Consello de Seguridade da ONU valorou a Resolución 2334 que pedía a fin dos asentamentos israelís nos territorios palestinos ocupados, [96]cando se someteu a votación, Estados Unidos abstívose e a resolución foi adoptada. Netanyahu foi contundente no rexeitamento da resolución considerándoa "vergoñenta"[97] e "anti Israel", [98] culpando a Obama de "confabular" contra Israel[99]. Días máis tarde, John Kerry, secretario de Estado de Estados Unidos, reafirmou a posición a favor da solución dos dous estados[100] e defendeu que a abstención estadounidense pretendía favorecer a paz, [101] pois considera que os asentamentos de colonos israelís son unha ameaza para ela[102].

Donald Trump e Benyamin Netanyahu compartían moitas afinidades sobre Oriente Próximo e foron estreitos colaboradores.

En 2017, o cambio de goberno en Washington provocou un xiro nas relacións bilaterais entre Estados Unidos e Israel. A sintonía entre Netanyahu e Donald Trump facilitou o desenvolvemento dun novo achegamento entre ambos países: o novo goberno dos Estados Unidos abandonou algunhas das políticas de Obama en Oriente Medio que máis disgustaran ao goberno israelí. Así, poucos días antes de que o goberno de Trump retirase aos Estados Unidos do acordo nuclear con Irán, Netanyahu presentou supostas probas documentais que demostrarían as falsedades de Irán con respecto as súas intencións no uso de enerxía atómica.[103] O secretario de Estado, Mike Pompeo, valorou as informacións de Israel e cando se confirmou a retirada de Estados Unidos do acordo, Netanyahu felicitou efusivamente ao seu homólogo estadounidense pola decisión.[104] Ademais, a administración de Donald Trump non cuestionou os asentamentos israelís nos territorios ocupados de Palestina, razón pola que a súa expansión tivo un forte pulo: algunhas fontes sinalan que se edificaron 9 000 vivendas para colonos nos anos de presidencia de Trump.[105] De feito, ante un previsible cambio de postura por parte do electo Joe Biden, Netanyahu intensificou as autorizacións de novas casa nos derradeiros días de presidencia de Trump.[106]

Outro importantes apoio dado por Donald Trump a Netanyahu foi o receñecemento oficial da soberanía israelí sobre algúns dos territorios ocupados ao longo do conflito árabe israelí. Deste xeito, en 2017, recoñeceu a Xerusalén como capital do Estado de Israel e o trasladou a embaixa desde Tel Aviv a esa cidade.[107] Neste vieiro, en 2019, tamén recoñeceu os Altos do Golán como parte constituínte de Israel malia a ser considerado pola ONU como territorio sirio ocupado dende a Guerra dos Seis Días (1967).[108] Estas decisións supuxeron unha ruptura do status quo diplomático baseado en non recoñecer as anexións territoriais de Israel ao longo do conflito cos seus veciños, nin lexitimar as ocupacións territoriais.[109] Ademais, Netanyahu viuse reforzado xa que dende o seu primeiro mandato a finais da década de 1990 insistira na súa negativa a calquera tipo de cesión nos Altos do Golán.[110][111]

O 28 de xaneiro de 2020, o presidente Donald Trump e Benjamin Netanyahu presentaron o plan de paz ideado polo goberno dos Estados Unidos, nunha rolda de prensa na Casa Branca. Nel se recoñecería un Estado de Palestina independente con capital en Xerusalén Leste pero con Cisxordania minguada pois se lle cedería o Val do Xordán a Israel e cos exclaves conectados mediante túneis e estradas para sortear o territorio israelí pois segundo o proxecto, as colonias xudías serían enclaves.[112] O plan foi interpretado como un apoio aos intereses de Israel, cuxas premisas asume como condicións para a paz.[113][114] Ademais, non contou con consultas ás autoridades representativas dos palestinos, cuxas autoridades tampouco foron convidadas ao acto de presentación.[115]

Cerimonia de firma dos Acordos de Abraham entre Bahrein, Israel, Estados Unidos e Emiratos Árabes Unidos (setembro de 2020)

Nos meses seguintes á presentación do plan de paz, a influencia dos Estados Unidos e a desconfianza cara Irán, algúns países musulmáns que non recoñecían a Israel normalizaron as súas relacións co estado xudeu mediante os chamados Acordos de Abraham,[116] inicialmente asinados por Bahrain e Emiratos Árabes Unidos,[117] e logo ampliados a Sudán[118] e Marrocos (como contrapartida Estados Unidos recoñeceu o Sáhara Occidental como territorio do reino marroquí).[119]

No contexto da inestabilidade provocada en Iraq e Siria por mor da emerxencia do Estado Islámico de Iraq e o Levante, Benjamin Netanyahu posicionou a Israel a favor do desenvolvemento político autónomo dos curdos. Deste xeito, estableceu relacións políticas, económicas[120] e humanitarias entre Israel e o Kurdistán iraquí,[121] e en 2017, manifestouse a favor da súa indepedencia.[122] Tamén recoñeceu os seus intentos por convencer a outros líderes internacionais para que se sumasen a esta postura.[123] Diversos analistas consideran que, ademais da simpatía, a política de Netanyahu responde á necesidade de Israel de atopar aliados contra Irán.[124][125] Os acontecementos da flotilla a Gaza en 2010 e apoio aos curdos provocou tensións entre Netanyahu e o presidente turco, Recep Tayyip Erdoğan. Ambos os dous mantiveron públicas retesías nas que non evitaron descualificacións: por exemplo, Erdogan chamou "tirano" e "ladrón" ao primeiro ministro israelí, [126] quen respondeu cualificando o xefe de estado turco como "dictador antisemita".[127] Nesta liña, Netanyahu tamén rexeitou as intervencións do exército turco nos territorios curdos de Siria, catalogándoas de "invasións".[128]

Política económica[editar | editar a fonte]

A nivel interior, malia a que Israel sorteou con éxito as consecuencias da crise financeira internacional de 2008 logrando crecementos de 4,7% do PIB en 2011 e de 3,3% en 2012[61], o aumento das desigualdades levaron a manifestacións esixindo un xiro social do goberno. Os chamados "indignados" israelís eran cidadáns de clase media que protestaron contra a carestía da vivenda e outros produtos pedindo maior xustiza social.[129] No verán de 2011 conseguiron convocar as manifestacións máis multitudinarias da historia do Estado de Israel e obrigaron ao goberno de Netanyahu a tomar medidas en materia de vivenda e ensino.[130]

A política económica favorable á liberalización que xa iniciara na súa primeira xeira de goberno, foi reimpulsada. Considerou que Israel debía rematar cos monopolios públicos que aínda tiña, como nos portos,[131][132] a xestión da auga ou o mercado eléctrico,[133] así como privatizar parcialmente a operadora do transporte ferroviario,[134] da compañía do servizo postal,[135] a corporación eléctrica israelí[136] e alguhas empresas de interese militar.[137][138] O obxectivo era conseguir máis de 4 000 millóns de dólares para reducir o endebedamento público mediante a venda de accións desas compañías na bolsa de Tel Aviv.[139]

Política interior[editar | editar a fonte]

Netanyahu levou a cabo unha política severa contra a inmigración non xudía. Así para evitar a chegada clandestina de persoas procedentes de países africanos como Eritrea ou Sudán do Sur propuxo contruír un muro no Sinaí ao longo da fronteira de Exipto. Edificado en 2010,[140] foi posteriormente ampliado alegando criterios de seguridade contra o terrorismo en 2013.[141]

Netanyahu foi defensor da aprobación da Lei fundamental do Estado Nación pola que se declaraba ao Estado de Israel como o estado-nación dos xudeus.[142] A lexislación resultou controvertida dende que se propuxo pois establecía como única lingua oficial á hebrea, degradando o árabe, e a defensa dos asentamentos xudeus. Para moitos sectores políticos, sociais e intelectuais israelís, a lei podería permitir situacións discriminatorias para os cidadáns non xudeus.[143][144] A actitude de Netanyahu constrastou coa do Presidente de Israel, Reuven Rivlin, quen nunha carta aberta aos membros da Knesset, afirmou que consideraba algúns dos artigos do proxecto de lei como discriminatorios, citando como exemplo a posibilidade de reservar determinadas localidades só para xudeus.[145] Unha vez a lei superou o voto da Knesset, e aínda que algúns puntos foron suavizados, Rivlin mostrou a súa disconformidade con ela asinándoa en árabe.[146]

Relacións cos medios de comunicación[editar | editar a fonte]

No seu percurso político, Benjamin Netanyahu mantivo unha particular relación co xornalismo israelí. Interpretou que a súa derrota electoral en 1999 e a súa saída do poder en 2021 debéronse, en parte, ao rol dos medios de comunicación aos que considera aliados dos seus opositores políticos.[147] Habitualmente, Netanyahu confrontou publicamente con xornalistas que o cuestionaran nas súas investigacións.[148][149]

Entre 2014 e 2017 Netanyahu compatibilizou o cargo de primeiro ministro co de ministro de comunicación, tomando entón decisións políticas que alteraron o panorama dos medios do Estado de Israel. No eido da televisión pública, a Knesset propuxera, en 2014, reestructurar a autoridade de radiodifusión pública israelí, IBA, para racionalizar o gasto barallando, incluso, a posibilidade de pechala e substituíla por unha nova compañía.[150] En 2017, Netanyahu impuxo o cesamento das retransmisións das emisoras do Estado e a creación dun novo organismo público de radiodifusión, a KAN.[151] Mais o control que se reservaba o goberno limitaba a independencia da nova radio e televisión pública, algo denunciado por xornalistas, [152] políticos, [153] e analistas. [154] A vontade do executivo de supervisar as actividades non foron ocultas[155] e concretáronse en que a KAN non conta con servizos informativos de seu (dependen doutro ente) por decisión de Netanyahu[156].

En 2014, a Canle 10 de Israel, unha cadea privada que emitía dende 2002, atravesaba dificultades financeiras e o goberno de Netanyahu manobrou para evitar a renovación da licenza de emisión, aínda que as presións políticas da oposición e do propio presidente do Estado, Reuven Rivlin, evitárono.[157] Doutra parte, en 2017, retirou a concesión a Canle 2 da televisión israelí, de xestión privada, e forzou a separación desa cadea en dúas (Canle 12 e Canle 13).[158] Este movemento, polémico, foi denunciado dende a propia televisión que acusou ao primeiro ministro de favorecer os intereses empresariais e de limitar as voces críticas.[159] Posteriormente, Netanyahu descualificou coas televisións herdeiras da Canle 2, considerándoas como "propaganda". [160]

Ademais, Netanyahu cultivou estreitas relacións con algúns donos de medios de comunicación para conseguir un trato informativo favorable,[161] tratou de condicionar a venda dalgúns medios[162] e interferir decisións empresariais.[163][164] Algunhas destas condutas foron a base das investigacións que levaron as denuncias por corrupción.

Procesamento por corrupción[editar | editar a fonte]

As sospeitas políticas e xornalísticas sobre a corrupción do primeiro ministro Netanyahu concretáronse nunha acusación da policía ante a fiscalía en decembro de 2018:[165] nun informe responsabilizou ao primeiro ministro e a súa dona, Sara, de operacións irregulares.[166] En febreiro de 2019, o fiscal xeral de Israel anunciou que pensaba acusar a Benjamin Netanyahu de suborno, fraude e abuso de confianza.[167] As repeticións electorais dese ano impediron formalizar a acusación ata novembro de 2019.[168] Os casos polos que debe responder son varios:

O presidente ruso Vladimir Putin (sentado á esquerda) con Benjamin Netanyahu (sentado no centro) e dona deste último (de pé á dereita) en xaneiro de 2020
  • Caso 1 000: acusado de fraude e abuso de confianza por supostamente aceptar obxectos de luxo (puros e champaña, entre outros) por valor de 700 000 novos xéqueles (arredor de 200 000 dólares)[169] a cambio de tratos de favor cara o empresario que o agasallaba.[170]
  • Caso 2 000: segundo a demanda, un editor de prensa chegou a un acordo con Netanyahu dar unha cobertura informativa favorable ao primeiro ministro a cambio dunha lexislación que debilatase a un medio de comunicación rival.[171]
  • Caso 4 000: acusado e suborno, abuso de confianza e fraude por supostamente pactar cun accionista dunha compañía de telecomunicacións cambios regulatorios e deduccións fiscais (que ascenderían a uns 500 millóns de dólares)[169] para que Netanyahu obtivese trato favorable nun medio dixital propiedade do devandito empresario.[172]

Netanyahu negou todas as acusacións declarando sentirse vítima dunha persecución contra el.[173] Durante os meses do proceso empregou termos como "caza de bruxas"[174][175] ou "golpe de Estado xudicial"[176] para presentar a súa situación. Aínda que como primeiro ministro non ten obriga de dimitir ata que haxa condena, dende os sectores políticos da oposición e na prensa destacáronse as distintas manobras do primeiro ministro para adiar o xuízo. Finalmente, este comezou en 2021.[177]

Crise política: 2019-2021[editar | editar a fonte]

A acusación contra o Benjamin Netanyahu e a súa familia fixo que moitos sectores políticos se distanciasen del e que a sociedade israelí se fose polarizando. Os resultados das eleccións de 9 abril de 2019 foron moi igualados, aínda que Netanyahu conseguiu quedar por diante do antigo xeneral Benny Gantz en votos, ambos quedaron empatados con 35 deputados. Netanyahu fracasou á hora de poder conformar unha coalición parlamentaria que respaldase o seu goberno polo que a Knesset se disolveu, volvéndose a convocar eleccións anticipadas. A situación de bloqueo político volveuse a producir en setembro de 2019, escoitados aos partidos, Rivlin encomendou a Netanyahu a exploración dunha maioría, sen éxito.[178] polo que Reuven Rivlin, o Presidente de Israel, delegou a tarefa en Gantz, quen tampouco foi quen. Esta situación obrigou a repetición das eleccións lexislativas, agora o 2 de marzo de 2020. A resistencia de Netanyahu a abandonar o cargo de primeiro ministro foi interpretada por manter as salvagardas xudiciais que leva asociado o cargo, quen non ten obriga de dimitir ata que haxa sentenza firme do Tribunal Supremo.[179] As eleccións de 2020 devolvéronlle ao Likud de Netanyahu a posición de forza máis votada, aínda que Rivlin encargou a Gantz intentar conformar unha maioría por contar con máis respaldo parlamentario. Novamente sen resultados, Rivlin encargou á propia Knesset a procura dun candidato antes de 21 días para evitar unhas novas eleccións. A situación ocasionada pola pandemia de covid-19 facilitou que finalmente Netanyahu e Gantz formaran un goberno de coalición.[180] Mais, poucos meses despois, o executivo non contou con apoio parlamentario para aprobar os orzamentos, razón pola que a Knesset se disolveu e fixáronse eleccións para marzo de 2021.[181] O resultado, novamente axustado, fixo que Rivlin optase primeiro por Netanyahu para fomar un goberno, de novo sen éxito, polo que delegou en Yair Lapid,[182] político progresista que conseguira a segunda posición, a exploración dunha coalición. Lapid logrou un pacto que incorporará ao goberno a unha coalición de partidos diversos (dende a extrema dereita xudea ata representantes da minoría árabe)[183] e que fará que o cargo de Primeiro Ministro rote entre Bennett, líder do partido dereitista Yamina, e el mesmo.[184]

Tras o anuncio do acordo, Netanyahu e os seus aliados políticos fixeron unha campaña moi crispada contra a futura coalición, cunha retórica que cuestionaba a lexitimidade do cambio de goberno, o que para algúns analistas era semellante a de Trump logo do triunfo de Biden.[185] A actitude de Netanyahu levou a protestas para presionar aos deputados de Nova Dereita, o partido de Bennett e antigos socios do Likud, con idea de que non votasen a favor do novo executivo.[186] A tensión provocada fixo que o Shin Bet, o servizo de seguridade interior, alertase sobre a incitación á violencia, facendo paralelismos coa situación previa ao asasinato de Isaac Rabin en 1995 e puxo baixo protección a varios deputados.[187]

Finalmente, o 13 de xuño de 2021 a Knesset, logo dunha sesión con varios altercados verbais, deulle a confianza a Bennett como primeiro ministro de Israel, poñendo fin a 13 anos de goberno continuo de Benjamin Netanyahu. Na votación, Bennett logrou o apoio de 60 deputados fronte os 59 que votaron contra el e unha abstención.[188] Nos días seguintes, xa como xefe da oposición, protagonizou unha nova polémica pois adiou por case un mes o seu traslado da residencia oficial do Primeiro Ministro na rúa Balfour de Xerusalén a súa vivenda privada[189].

Vida privada[editar | editar a fonte]

A familia Netanyahu festexando Hanuka en 1996

Benjamin Netanyahu casou en tres ocasións. A súa primeira dona foi Miriam Weizmann, israelí, coa que se trasladou a Estados Unidos para completar os seus estudos, aínda que se divorciaron en 1978, ano no que naceu a súa primeira filla, Noa.[190] A razón da separación foi que Netanyahu comezara unha relación sentimental cunha compañeira británica, Fleur Cates, quen se converteu ao xudaísmo para casaren en 1981.[191] O seu terceiro matrimonio foi con Sara Ben-Artzi, en 1991 con quen tivo dous fillos: Yair (nado en 1991) e Avner (nado en 1994).

En 1993, durante as primarias para escoller o líder do Likud, fixo fronte a un escándalo persoal ao divulgarse na prensa unha cinta de video que revelaría unha relación extramatrimonial de Benjamin Netanyahu cunha asesora.[192] Netanyahu recoñeceu a relación pero declarou que estaba sendo vítima dunha chantaxe que pretendía rematar coa súa carreira política. [193]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ Martin, Douglas (30 de abril de 2012). "Benzion Netanyahu, Hawkish Scholar, Dies at 102". The New York Times (en inglés). Nova York: The New York Times Company. Consultado o 1 de maio de 2012. 
  2. ↑ "Netanyahu's grip on power loosens as rival moves to unseat him". Reuters. 2021-05-30. Consultado o 2021-06-14. 
  3. ↑ The Enduring Influence of Benjamin Netanyahu's Father Judy Dempsey, 3 de maio de 2012, Carnegie Endowment for International Peace
  4. ↑ David Remnick (23 de xaneiro de 2013). "Bibi's Blues". The New Yorker. 
  5. ↑ "Muere Benzion Netanyahu, doctor honoris causa por la UVa e historiador experto en la Inquisición". El Norte de Castilla (en castelán). 2012-04-30. Consultado o 2021-06-18. 
  6. ↑ "PM Netanyahu presented with Lithuanian coin in honor of the Vilna Gaon". Israel Ministry of Foreign Affairs. Consultado o 18-06-2021. 
  7. ↑ Amir Buhbut, "Sauerer Matkal is 50 years old"
  8. ↑ Saving Sergeant Netanyahu por Mitch Ginsburg, 25 de octubre de 2012, Times of Israel.
  9. ↑ "Professor recalls Netanyahu's intense studies in three fields" (MIT news). 5-6-1996. Consultado o 18-6-2021. 
  10. ↑ "Benjamin Netanyahu Curriculum Vitae" (PDF). OECD. Consultado o 18-6-2021. 
  11. ↑ Barbaro, Michael (2012-04-08). "A Friendship Dating to 1976 Resonates in 2012". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-18. 
  12. ↑ "Lt. Col. Jonathan (Yoni) Netanyahu official memorial web site - The Entebbe Rescue (Jonathan Operation)". www.yoni.org.il. Consultado o 2021-06-18. 
  13. ↑ "MK: Benjamin Netanyahu public activities". Knesset. Consultado o 18-06-2021. 
  14. ↑ "MK: Benjamin Netanyahu goverment roles". Knesset. Consultado o 18-06-2021. 
  15. ↑ "CIDOB". CIDOB. Consultado o 2021-06-18. 
  16. ↑ Haberman, Clyde (1993-03-26). "Israel's Likud Passes Torch, Naming Netanyahu Leader". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-18. 
  17. ↑ "Yitzhak Rabin: ‘He never knew it was one of his people who shot him in the back’". the Guardian (en inglés). 2020-10-31. Consultado o 2021-06-18. 
  18. ↑ "Widow Steps Into Spotlight Leah Rabin Comforts Mourners, Attacks Opposition Leaders". The Spokesman Review. 8-11-1995. Consultado o 19-06-2021. 
  19. ↑ Facebook; Twitter; options, Show more sharing; Facebook; Twitter; LinkedIn; Email; URLCopied!, Copy Link; Print (1995-11-14). "Israel's Likud Rejects Blame in Rabin Death : Mideast: Opposition leader Netanyahu calls for reconciliation but warns against McCarthyism.". Los Angeles Times (en inglés). Consultado o 2021-06-18. 
  20. ↑ "Netanyahu denies inciting 1995 Rabin assassination" (DW). 13-11-2016. Consultado o 18-6-2021. 
  21. ↑ "Elections to the Fourteenth Knesset (29 May, 1996)". Knesset. Consultado o 19-06-2021. 
  22. ↑ Editors, History com. "Netanyahu elected prime minister of Israel". HISTORY (en inglés). Consultado o 2021-06-18. 
  23. ↑ Sznajder, Mario (2018). Historia mínima de Israel. Turner. p. 256. ISBN 978-84-17141-59-2. 
  24. ↑ "CNN - Israel election ads hold no surprises - May 10, 1996". edition.cnn.com. Consultado o 2021-06-27. 
  25. ↑ "Jerusalem/Israeli excavations - Letter from Palestine". Question of Palestine (en inglés). Consultado o 2021-06-27. 
  26. ↑ "Violence rocks Jerusalem". 26-9-1996. Consultado o 27-6-2021. 
  27. ↑ "Netanyahu, Arafat Hold Historic First Meeting". 5-9-1996. Consultado o 27-6-2021. 
  28. ↑ Database, E. C. F. "Hebron Protocol (1997)". ecf.org.il (en inglés). Consultado o 2021-06-27. 
  29. ↑ "Israel Reforms Economy on Eve of Independence Day". Jewish Telegraphic Agency (en inglés). 1998-04-29. Consultado o 2021-06-18. 
  30. ↑ Schmemann, Serge (1997-07-26). "In Fight Over Privatization, Netanyahu Wins a Round". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-18. 
  31. ↑ "Netanyahu Approves Bank Privatization Plan-27-Jan-99". mfa.gov.il. Consultado o 21-06-2021. 
  32. ↑ "Inflation, consumer prices (annual %) - Israel". Banco Mundial. Consultado o 26-06-2021. 
  33. ↑ "Wye River Memorandum". United Nations peacemaker. Consultado o 26-6-2021. 
  34. ↑ Sznajder, Mario (2018). Historia mínima de Israel. Turner. p. 259. ISBN 978-84-17141-59-2. 
  35. ↑ Sales, Ferran (1998-01-12). "Netanyahu sobrevive a dos mociones de censura". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-06-18. 
  36. ↑ "Elections to the Fifteenth Knesset (17 May, 1999)". Knesset. Consultado o 19-06-2021. 
  37. ↑ "The 'Bar-On Scandal': Implications for the Netanyahu Government and the Peace Process". The Washington Institute (en inglés). Consultado o 2021-06-19. 
  38. ↑ Wilkinson, Tracy (29-3-2000). "Israeli Police Want Netanyahu, Wife Indicted Over Handling of State Gifts". Los Angeles Times. Consultado o 19-6-2021. 
  39. ↑ Trounson, Rebecca (22-4-1997). "Netanyahu Foes Plead for Charges in ‘Bar-On’ Scandal". Los Angeles Times. Consultado o 19-6-2021. 
  40. ↑ "Netanyahu Corruption Charges Dropped". www.cbsnews.com (en inglés). Consultado o 2021-06-19. 
  41. ↑ León, Diario de. "Sharon ofrece la cartera de Exteriores a Netanyahu, su principal rival político". Diario de León (en castelán). Consultado o 2021-06-19. 
  42. ↑ Myre, Greg (2004-10-24). "Netanyahu Gets Tough to Transform Israel's Economy". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-19. 
  43. ↑ Likud Leaders, por Thomas G. Mitchell, (McFarland 2015), Capítulo 10.
  44. ↑ Agencies (2005-11-22). "Netanyahu: Sharon is a 'dictator'". the Guardian (en inglés). Consultado o 2021-06-19. 
  45. ↑ "Sharon critica con dureza a Netanyahu y le acusa de chantajista". www.lavanguardia.com. Consultado o 2021-06-19. 
  46. ↑ "El Parlamento israelí rechaza someter a referéndum el plan de retirada de Gaza". El País (en castelán). 2005-03-28. ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-06-19. 
  47. ↑ "Netanyahu quits cabinet over Gaza plan" (CBC news). 7-8-2005. Consultado o 19-6-2021. 
  48. ↑ "Netanyahu elected as Likud party chairman". Xinhua News Agency. 20 de decembro de 2005. Arquivado dende o orixinal o 27 de febreiro de 2006. Consultado o 24 de maio de 2005. 
  49. ↑ "Elections to the Seventeeth Knesset (28 March, 2006)". Knesset. Consultado o 19-06-2021. 
  50. ↑ "Elections Leaves Likud's Netanyahu To Pick Up the Pieces". legacy.npr.org. Consultado o 2021-06-19. 
  51. ↑ "Lebanon war probe accuses Olmert of 'severe failure,' blasts Halutz, Peretz". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-19. 
  52. ↑ "Olmert should go, Israeli FM says" (en inglés). 2007-05-02. Consultado o 2021-06-19. 
  53. ↑ "Livni wins Kadima leadership". www.aljazeera.com (en inglés). Consultado o 2021-06-20. 
  54. ↑ Lugo, El Progreso de (2008-10-25). "Livni inclínase polas eleccións anticipadas en Israel". El Progreso de Lugo (en castelán). Consultado o 2021-06-20. 
  55. ↑ "Elections to the Knesset (10 February, 2009)". Knesset. Consultado o 20-6-2021. 
  56. ↑ Hoffman, Gil (10 de febreiro de 2009). "Kadima wins, but rightist bloc biggest". The Jerusalem Post. Consultado o 24 de maio de 2015. 
  57. ↑ "Barak's Labour party votes to join Netanyahu coalition". France 24 (en inglés). 2009-03-24. Consultado o 2021-06-20. 
  58. ↑ "Netanyahu sworn in as Israel's prime minister". Haaretz. 31 de marzo de 2009. Consultado o 24 de maio de 2015. 
  59. ↑ Heller, Jeffrey (31 de marzo de 2009). "Netanyahu sworn in as Israeli prime minister". Reuters. Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2015. Consultado o 24 de maio de 2015. 
  60. ↑ "Elections to the Knesset (22 January, 2013)". Knesset. Consultado o 20-6-2021. 
  61. ↑ 61,0 61,1 "IgadiPaper nº99". Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional (IGADI). Consultado o 2021-06-20. 
  62. ↑ "Lapid's party tells Likud it won't join 'swollen' coalition of 28 Israeli ministers". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-20. 
  63. ↑ "M. Nétanyahou ouvre la voie à des élections anticipées". Le Monde.fr (en francés). 2014-12-02. Consultado o 2021-06-20. 
  64. ↑ "Israël : le centre et les travaillistes s'allient contre Nétanyahou". Le Monde.fr (en francés). 2014-12-10. Consultado o 2021-06-01. 
  65. ↑ staff, T. O. I. "Final polls before elections give Herzog 4-point lead". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-09. 
  66. ↑ "IgadiPaper nº152". Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional (IGADI). Consultado o 2021-06-09. 
  67. ↑ "Elections to the Knesset (17 March, 2015)". Knesset. Consultado o 20-6-2021. 
  68. ↑ "Isaac Herzog, scion of Israeli political dynasty, battling to dislodge Netanyahu". the Guardian (en inglés). 2015-03-17. Consultado o 2021-06-01. 
  69. ↑ “Is This Ship Sinking?” Inside the Collapse of the Campaign Against Netanyahu por Amir Tibon y Ben Birnbaum, 20 de marzo de 2015, New Yorker
  70. ↑ "Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu Wins Re-Election, Becomes Israel's Longest-Serving Prime Minister". The Christian Post (en inglés). Consultado o 2021-06-14. 
  71. ↑ "Can Binyamin Netanyahu win again?". The Economist. 2015-03-14. ISSN 0013-0613. Consultado o 2021-06-14. 
  72. ↑ "Israeli attack on Gaza flotilla sparks international outrage". the Guardian (en inglés). 2010-05-31. Consultado o 2021-06-26. 
  73. ↑ News, A. B. C. "American, 19, Among Gaza Flotilla Dead". ABC News (en inglés). Consultado o 2021-06-26. 
  74. ↑ "IAF strike kills Hamas military chief Jabari". 14-11-2012. Consultado o 27-6-2021. 
  75. ↑ "Franja de Gaza: cómo creció la red de túneles de Hamas". BBC News Mundo (en castelán). 2014-07-24. Consultado o 2021-06-26. 
  76. ↑ "Israel, Hamas agree to cease-fire to end bloody 11-day war". AP NEWS (en inglés). 2021-05-20. Consultado o 2021-06-26. 
  77. ↑ "Remarks by the President at Cairo University, 6-04-09". whitehouse.gov (en inglés). 2009-06-04. Consultado o 2021-06-20. 
  78. ↑ "Address by PM Netanyahu at Bar-Ilan University". Israel Ministry of Foreign Affairs. Consultado o 20-6-2021. 
  79. ↑ "Netanyahu habla oficialmente de "dos Estados para dos pueblos"". La Vanguardia (en castelán). 2009-07-05. Consultado o 2021-06-20. 
  80. ↑ "Propuesta de Netanyahu: aún hay mucho por aclarar" (DW). 15-6-2009. Consultado o 20-6-2021. 
  81. ↑ Heller, Jeffrey (2009-11-18). "Obama criticizes Israel over settlement-building". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-20. 
  82. ↑ "US, EU slam Netanyahu's approval of construction". Ynetnews (en inglés). 2009-09-04. Consultado o 2021-06-20. 
  83. ↑ "Netanyahu condemns Ahmadinejad at UN general assembly". the Guardian (en inglés). 2009-09-24. Consultado o 2021-06-20. 
  84. ↑ Heller, Jeffrey (2012-09-27). "Netanyahu draws "red line" on Iran's nuclear program". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-20. 
  85. ↑ González, Enric (2011-11-02). "Netanyahu presiona a los militares para atacar a Irán". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-06-27. 
  86. ↑ Bergman, Ronen. "When Israel Hatched a Secret Plan to Assassinate Iranian Scientists". POLITICO Magazine (en inglés). Consultado o 2021-06-27. 
  87. ↑ Farrell, Stephen (2021-02-10). "Iranian nuclear scientist killed by one-ton automated gun in Israeli hit: Jewish Chronicle". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-27. 
  88. ↑ CNN, Kylie Atwood. "US official says Israel was behind assassination of Iranian scientist". CNN. Consultado o 2021-06-27. 
  89. ↑ "Israel ex-top spy reveals Mossad operations against Iran". BBC News (en inglés). 2021-06-11. Consultado o 2021-06-27. 
  90. ↑ Bergman, Ronen; Gladstone, Rick; Fassihi, Farnaz (2021-04-11). "Blackout Hits Iran Nuclear Site in What Appears to Be Israeli Sabotage". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-27. 
  91. ↑ Jerusalem, Anshel Pfeffer. "Israel blew up Iranian nuclear plant, hints Mossad chief Yossi Cohen" (en inglés). ISSN 0140-0460. Consultado o 2021-06-27. 
  92. ↑ "La bomba diplomática que dejó Netanyahu en Washington". BBC News Mundo (en castelán). 2015-03-03. Consultado o 2021-06-20. 
  93. ↑ "Netanyahu: In Any Final Deal, Iran Must Recognize Israel's Right To Exist". NPR.org (en inglés). Consultado o 2021-06-20. 
  94. ↑ Figueira, Ricardo (2015-07-14). "Netanyahu diz que acordo com Irão vai financiar o terrorismo". euronews (en portugués). Consultado o 2021-06-20. 
  95. ↑ "Netanyahu blasts Iran deal: ‘historic mistake’". POLITICO (en inglés). 2015-07-14. Consultado o 2021-06-20. 
  96. ↑ "Résolution 2334 (2016) Adoptée par le Conseil de sécurité à sa 7853e séance, le 23 décembre 2016". UNdocs. Consultado o 21-6-2021. 
  97. ↑ "Israel settlements: Netanyahu rejects 'shameful' UN vote". BBC News (en inglés). 2016-12-24. Consultado o 2021-06-21. 
  98. ↑ "Reaction to US Vote at UN Security Council is Swift, Mixed" (Voice of America). 24-12-2016. Consultado o 21-6-2021. 
  99. ↑ Toosi, Nahal. "Netanyahu slams Obama for 'gang up' with U.N. resolution". POLITICO (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  100. ↑ "John Kerry Defends Two-State Solution, Rebukes Israeli Settlements". NPR.org (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  101. ↑ Michaels, Jane Onyanga-Omara and Jim. "Kerry: U.S. abstained on U.N. vote to push Israel-Palestinian peace". USA TODAY (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  102. ↑ "Kerry Calls Netanyahu’s Settlements Stance a Threat to Peace". 28-12-2016. Consultado o 21-6-2021. 
  103. ↑ "Israel's Iran documents show nuclear deal 'was built on lies'". BBC News (en inglés). 2018-05-01. Consultado o 2021-06-21. 
  104. ↑ Newman, Marissa; Agencies. "Netanyahu: Israel ‘fully supports’ Trump’s ‘bold’ pullout from Iran deal". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  105. ↑ "Trump-era spike in Israeli settlement growth has only begun". AP NEWS. 2021-04-28. Consultado o 2021-06-21. 
  106. ↑ Heller, Jeffrey (2021-01-11). "In Trump's final days, Netanyahu orders more settler homes built". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  107. ↑ Landler, Mark (2017-12-06). "Trump Recognizes Jerusalem as Israel’s Capital and Orders U.S. Embassy to Move". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-22. 
  108. ↑ "Golan Heights: Trump signs order recognising occupied area as Israeli". BBC News (en inglés). 2019-03-25. Consultado o 2021-06-21. 
  109. ↑ "Xerusalén: ruptura do statu quo". Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional (IGADI). Consultado o 2021-06-21. 
  110. ↑ "Netanyahu slams Palestinians’ new 'three no’s'" (The Jerusalem Post). 4-1-2011. Consultado o 21-6-2021. 
  111. ↑ Haass, Richard; Indyk, Martin (2020-11-10). "Defending the Golan Heights" (en inglés). ISSN 0015-7120. Consultado o 2021-06-21. 
  112. ↑ "Peace to Prosperity". trumpwhitehouse.archives.gov. Consultado o 2021-06-26. 
  113. ↑ Crowley, Michael; Halbfinger, David M. (2020-01-28). "Trump Releases Mideast Peace Plan That Strongly Favors Israel". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-26. 
  114. ↑ "« Le plan de paix de Donald Trump est un coup de force contre le droit international »". Le Monde.fr (en francés). 2020-02-12. Consultado o 2021-06-26. 
  115. ↑ "Trump unveils Middle East peace plan with no Palestinian support". the Guardian (en inglés). 2020-01-28. Consultado o 2021-06-26. 
  116. ↑ "The Abraham Accords". United States Department of State (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  117. ↑ CNN, Analysis by Oren Liebermann. "Two Gulf nations recognized Israel at the White House. Here's what's in it for all sides". CNN. Consultado o 2021-06-21. 
  118. ↑ Jakes, Lara; Walsh, Declan; Rasgon, Adam (2020-10-23). "Trump Announces Sudan Will Move to Normalize Relations With Israel". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-21. 
  119. ↑ "Trump reconoce la soberanía marroquí del Sahara Occidental y anuncia la normalización de relaciones entre Marruecos e Israel". BBC News Mundo (en castelán). Consultado o 2021-06-21. 
  120. ↑ Payne, Julia (2014-06-20). "Israel accepts first delivery of disputed Kurdish pipeline oil". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  121. ↑ "Iraq: Israeli NGO Delivers Emergency Aid to Kurds". Israel National News (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  122. ↑ Agencies (2014-06-29). "Israel's prime minister backs Kurdish independence". the Guardian (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  123. ↑ staff, T. O. I. "Netanyahu said to be lobbying world leaders to support Kurds". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  124. ↑ "O Curdistán e o “Gran Xogo” israelí". Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional (IGADI). Consultado o 2021-06-21. 
  125. ↑ CNN, Ian Lee. "Why Israel supports an independent Iraqi Kurdistan". CNN. Consultado o 2021-06-21. 
  126. ↑ "Erdogan accuses Netanyahu of being 'child-killing tyrant'". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-22. 
  127. ↑ "Netanyahu llama a Erdogan "dictador antisemita" en cruce de acusaciones". www.efe.com (en castelán). Consultado o 2021-06-21. 
  128. ↑ "PM Netanyahu: Israel Strongly Condemns the Turkish Invasion of the Kurdish Areas in Syria". GOV.IL (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  129. ↑ "Los "indignados" de Israel". BBC News Mundo (en castelán). 2011-08-02. Consultado o 2021-06-20. 
  130. ↑ 20minutos (2011-08-07). "Cerca de 250.000 'indignados' israelíes salen a la calle para pedir "justicia social"". www.20minutos.es - Últimas Noticias (en castelán). Consultado o 2021-06-20. 
  131. ↑ "Netanyahu approves privatized new port - Globes". en.globes.co.il (en hebreo). 2013-04-24. Consultado o 2021-06-21. 
  132. ↑ "PM Netanyahu's Remarks at the Start of the Weekly Cabinet Meeting". GOV.IL (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  133. ↑ Rabinovitch, Ari (2017-12-27). "Israel to open up power generation sector to more competition". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  134. ↑ "State plans to privatize Israel Railways". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  135. ↑ "Privatization of Israel Postal Company Ltd". GOV.IL (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  136. ↑ Technology, LNRG (2020-06-29). "Privatization of IEC's Natural Gas power plant compounds: 2020 status report". LNRG Technology (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  137. ↑ "Israel Military Industries, largest private-sector defense manufacturer revive privatization talks". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  138. ↑ "Cabinet approves a partial privatization of Israel Aerospace Industries". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  139. ↑ Scheer, Tova Cohen, Steven (2014-10-05). "Israel approves $4 billion privatization plan for next three years". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  140. ↑ "Netanyahu to reinforce Egypt border with barricade, surveillance". France 24 (en inglés). 2010-01-10. Consultado o 2021-06-26. 
  141. ↑ "Israel built a new border wall to prevent migrants from 'smuggling in terror'". The World from PRX (en inglés). Consultado o 2021-06-26. 
  142. ↑ "Prime Minister Netanyahu defends nation-state bill during heated plenary session". 27-11-2014. Consultado o 26-06-2021. 
  143. ↑ Nast, Condé. "Netanyahu’s Inflammatory New Bill". The New Yorker (en inglés). Consultado o 2021-06-26. 
  144. ↑ Berger, Miriam (2018-07-31). "Israel’s hugely controversial "nation-state" law, explained". Vox (en inglés). Consultado o 2021-06-26. 
  145. ↑ "i24NEWS". www.i24news.tv. Consultado o 2021-06-26. 
  146. ↑ Bachner, Michael; staff, T. O. I. "Rivlin said to vow he will sign nation-state law in Arabic". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-26. 
  147. ↑ "Netanyahu: "Los medios de comunicación harán todo lo posible para que gane la izquierda"". 3-3-2019. Consultado o 23-06-2021. 
  148. ↑ "Top Israeli journalist reads out Netanyahu's manifesto against her on live TV". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-24. 
  149. ↑ "Un journaliste israélien pris pour cible par le Premier ministre". 5-9-2019. Consultado o 24-06-2021. 
  150. ↑ "Israel Broadcasting Authority to be shut down and replaced". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-23. 
  151. ↑ "Shock at Israel TV channel's sudden demise". BBC News (en inglés). 2017-05-10. Consultado o 2021-06-23. 
  152. ↑ "Israel: Global Journalists' community in shock following "brutal" shutdown of public broadcaster / IFJ". www.ifj.org (en inglés). Consultado o 2021-06-23. 
  153. ↑ "MKs blast Netanyahu as he threatens to shut down Public Broadcasting Corp.". 21-10-2021. Consultado o 23-6-2021. 
  154. ↑ Wootliff, Raoul. "Government proposal could see more political control over public broadcaster". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-23. 
  155. ↑ "Miri Regev: Why set up new broadcasting corporation if we don’t control it?". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-24. 
  156. ↑ Sanz, Juan Carlos (2017-05-15). "Sin noticias en la televisión de Netanyahu". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-06-24. 
  157. ↑ Newman, Marissa; Berman, Lazar. "President, ex-finance minister back Channel 10 bailout". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-24. 
  158. ↑ "Israel's Channel 2 set for historic split Tue midnight". Globes (en inglés). 2017-10-31. Consultado o 2021-06-23. 
  159. ↑ "Channel 2 News head accuses Netanyahu of trying to kill off Israel TV channels". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-23. 
  160. ↑ staff, T. O. I. "Netanyahu derides Israel’s top 2 TV news stations as ‘propaganda channels’". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-23. 
  161. ↑ staff, T. O. I. "130 calls in 2 years: PM’s phone logs show close ties with Israel Hayom paper". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-24. 
  162. ↑ "Netanyahu torpedoes sale of Israel's Channel 10 - Globes". en.globes.co.il (en hebreo). 2015-05-20. Consultado o 2021-06-24. 
  163. ↑ "Una grabación muestra a Netanyahu y un empresario intercambiando favores". La Vanguardia (en castelán). 2017-01-08. Consultado o 2021-06-24. 
  164. ↑ "Outcry about Israeli TV news channel’s firing of journalists". 8-7-2020. Consultado o 24-6-2021. 
  165. ↑ "High Court nixes Likud bid to halt AG recommendations on Netanyahu graft probes". Ynetnews (en inglés). 2019-02-28. Consultado o 2021-06-14. 
  166. ↑ "Damaging police report looms over Netanyahu re-election bid". AP NEWS. 2021-04-20. Consultado o 2021-06-14. 
  167. ↑ Heller, Jeffrey (2019-03-01). "Israeli attorney-general plans to charge Netanyahu in corruption cases". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-14. 
  168. ↑ Sanz, Juan Carlos (2019-11-24). "El fiscal general de Israel imputa a Netanyahu por soborno y fraude". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-06-14. 
  169. ↑ 169,0 169,1 "'Give and Take': the charges against Israel's Netanyahu". Reuters. Consultado o 2021-06-15. 
  170. ↑ "All the scandals involving Netanyahu, and where they stand". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-14. 
  171. ↑ Bachner, Michael. "Case 2000 said reopened over new evidence; PM to be questioned again". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-15. 
  172. ↑ Wootliff, Raoul. "Police recommend bribery charges against Netanyahu in telecom-media Case 4000". www.timesofisrael.com (en inglés). Consultado o 2021-06-14. 
  173. ↑ Staff, Reuters (2019-02-28). "Netanyahu dismissed corruption allegations as baseless 'witch-hunt'". Reuters (en inglés). Consultado o 2021-06-14. 
  174. ↑ "'Witch hunt': Netanyahu blasts 'tainted' investigation after police recommend bribery charges". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-14. 
  175. ↑ "Benjamin Netanyahu criticises 'witch hunt' as Israeli police launch new corruption investigation". The Independent (en inglés). 2018-02-20. Consultado o 2021-06-14. 
  176. ↑ Press, Europa (2021-04-05). "Netanyahu denuncia un "golpe de Estado judicial" por su juicio por corrupción". www.europapress.es. Consultado o 2021-06-14. 
  177. ↑ Kershner, Isabel (2021-04-05). "Defendant No. 1 or Next Prime Minister? Netanyahu Divides Israel". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Consultado o 2021-06-14. 
  178. ↑ "Netanyahu admite que non ten apoios suficientes para formar goberno" (CRTVG). Consultado o 14-06-2021. 
  179. ↑ Sanz, Juan Carlos (2019-12-12). "Israel convoca las terceras elecciones en menos de un año". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-06-14. 
  180. ↑ "The deal is done: Netanyahu, Gantz ink coalition pact". The Jerusalem Post. Consultado o 13-06-2021. 
  181. ↑ "Israel elections loom as lawmakers back bill to dissolve parliament". BBC News (en inglés). 2020-12-02. Consultado o 2021-06-14. 
  182. ↑ "Israel opposition chief Yair Lapid handed mandate to form government". France 24 (en inglés). 2021-05-05. Consultado o 2021-06-14. 
  183. ↑ "A oposición en Israel anuncia que chegou a un acordo para desbancar a Netanyahu" (CRTVG). Consultado o 14-06-2021. 
  184. ↑ "Israel: Opposition reaches deal to unseat longtime PM Benjamin Netanyahu". Consultado o 14-06-2021. 
  185. ↑ June 6, Laura KingStaff Writer; PT, 2021 Updated 1:23 PM (2021-06-06). "As political tensions spike in Israel, Netanyahu — Trump-style — accuses rival of 'fraud'". Los Angeles Times (en inglés). Consultado o 2021-06-15. 
  186. ↑ "Dozens protest outside home of Yamina's Shaked as coalition deadline nears". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-15. 
  187. ↑ "Shin Bet head in rare warning: Stop violent discourse now, someone will get hurt". Consultado o 15-06-2021. 
  188. ↑ "Naftali Bennett elixido primeiro ministro de Israel co apoio dunha coalición de oito partidos" (CRTVG). 14-06-2021. Consultado o 14-06-2021. 
  189. ↑ News, A. B. C. "Netanyahu's moving out, but not soon enough for critics". ABC News (en inglés). Consultado o 2021-06-21. 
  190. ↑ "Mazel Tov Mr. Prime Minister! Netanyahu's first grandson born". Haaretz.com (en inglés). Consultado o 2021-06-27. 
  191. ↑ Nast, Condé. "Star of Zion". Vanity Fair (en inglés). Consultado o 2021-06-27. 
  192. ↑ "The Netanyahus: A colourful partnership". 28-3-2000. Consultado o 27-6-2021. 
  193. ↑ MAHONEY, ROBERT. "LIKUD CANDIDATE ADMITS HAVING EXTRAMARITAL AFFAIR HE TIES BLACKMAIL THREAT TO LEADERSHIP RACE". The Buffalo News (en inglés). Consultado o 2021-06-27. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas:[editar | editar a fonte]

Predecesor:
Yitzhak Shamir 		Likud Logo.svg
Líder do Likud
1996–1999 		Sucesor:
Ariel Sharon
Predecesor:
Shimon Peres 		Coat of arms of Israel.svg
Primeiro ministro de Israel
1996–1999 		Sucesor:
Ehud Barak
Predecesor:
Shimon Peres 		Coat of arms of Israel.svg
Ministro de Relacións Exteriores de Israel
2002–2003 		Sucesor:
Silvan Shalom
Predecesor:
Ehud Ólmert 		Coat of arms of Israel.svg
Primeiro ministro de Israel
2009–2021 		Sucesor:
Naftali Bennett
Predecesor:
Yael German 		Coat of arms of Israel.svg
Ministro de Saúde de Israel
2014–2021 		Sucesor:
No cargo
Predecesor:
Avigdor Lieberman 		Coat of arms of Israel.svg
Ministro de Relacións Exteriores de Israel
2015–2021 		Sucesor:
No cargo


Flag of Palestine.svg   Conflito árabe-israelí   Flag of Israel.svg
Traído desde "https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Benjamin_Netanyahu&oldid=5870809"