A Peroxa: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Elisardojm (conversa | contribucións)
quito poboación, obtido de wikidata
Sen resumo de edición
Liña 51: Liña 51:
}}
}}


'''A Peroxa''' é un concello da [[provincia de Ourense]], pertencente á [[comarca de Ourense]] e parte da [[Ribeira Sacra]]. Segundo o [[IGE]] en [[2015]] tiña 2.038 habitantes.
'''A Peroxa''' é un concello da [[provincia de Ourense]], pertencente á [[comarca de Ourense]] e parte da [[Ribeira Sacra]]. Segundo o [[IGE]] en [[2017]] tiña 1.902 habitantes.


== Xeografía ==
== Xeografía ==
Liña 67: Liña 67:
|-----
|-----
! Censo total
! Censo total
! 2.038 <sup>(2015)</sup>
! 1.902 <sup>(2017)</sup>
|-----
|-----
| Menores de 15 anos
| Menores de 15 anos
| 86 (4.22 %)
| 83 (4.36 %)
|-----
|-----
| Entre 15 e 64 anos
| Entre 15 e 64 anos
| 1.153 (56.57 %)
| 1.047 (55.05 %)
|-----
|-----
| Maiores de 65 anos
| Maiores de 65 anos
| 799 (39.2 %)
| 772 (40.59 %)
|}
|}



Revisión como estaba o 4 de xullo de 2018 ás 16:46

Coordenadas: 42°26′25.6″N 07°47′39.3″O / 42.440444, -7.794250

A Peroxa
Escudo da Peroxa
Situación
Xentilicio[1]peroxense (non oficial)
Xeografía
ProvinciaProvincia de Ourense
ComarcaComarca de Ourense
Poboación1.779 hab. (2023)[2][3]
Área54,5 km²[3]
Densidade32,64 hab./km²
Entidades de poboación14 parroquias[4]
Política (2015)
AlcaldeManuel Seoane Rodríguez (PPdeG)
Concelleiros
PPdeG: 7
PSdeG-PSOE: 2
Eleccións municipais na Peroxa
Uso do galego[5] (2011)
Galegofalantes78,79%
Na rede
http://www.concellodaperoxa.es/
editar datos en Wikidata ]

A Peroxa é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca de Ourense e parte da Ribeira Sacra. Segundo o IGE en 2017 tiña 1.902 habitantes.

Xeografía

O concello, situado na comarca de Ourense, ten 54,5 km². O seu relevo está estruturado en tres zonas: unha de montaña baixa (entre 600 e 800 m), que abrangue as parroquias de Souto, Mirallos, Toubes, Armental e parte de Celaguantes. A topografía é bastante accidentada, formada por numerosas lombas desgastadas pola erosión.

Entre os 400 e 600 metros de altitude están as parroquias de Gueral, Villarrubín e A Peroxa. Esta zona, coñecida como Os Chaos, é máis chaira.

A terceira unidade xeográfica está formada polas terras de val situadas a carón do río Miño e do seu afluente o río Barra, que xunto co río Búbal e o rego de Lentomil, configuran a rede fluvial do concello.

O clima é oceánico con matices meridionais, o que propicia unha vexetación variada, predominando as especies arbóreas autóctonas (piñeiros, carballos, castiñeiros e abeneiros nos vales), mentres que na zona de monte predominan os matos.

Poboación

Censo total 1.902 (2017)
Menores de 15 anos 83 (4.36 %)
Entre 15 e 64 anos 1.047 (55.05 %)
Maiores de 65 anos 772 (40.59 %)
Evolución da poboación de A Peroxa   Fontes: INE e IGE.
1900 1930 1950 1981 2004 2009 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
6.564 7.416 5.929 4.227 2.502
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Historia

Atopáronse restos arqueolóxicos paleolíticos, e existen restos de poboados castrexos. Coa romanización de Galicia, construíuse a vía entre Aquas Flavias e Lugo, que posibilitou a formación de novos núcleos de poboación.

Durante a Idade Media foi significativa a presenza do Conde de Ribadavia, que chegou a dominar a maior parte das parroquias que integran o municipio. Tamén foi importante o señorío exercido pola diocese de Ourense, que administrou Vilarrubín e Toubes, mentres que a parroquia de Armental pertenceu ao señorío de don Pedro Losada e a de Beacán ao mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil.

Xa na Idade Contemporánea, por mor das excesivas cargas fiscais ás que estaba sometido o campesiñado da zona, creáronse nas parroquias de Graices e O Souto organizacións agrarias de carácter revolucionario (agrarismo), coa finalidade de rematar co sistema feudal e combater os abusos dos señoríos, que mantiveron os seus privilexios a través do cobro de cuantiosas rendas en especies até finais da década de 1920.

Patrimonio

Entre o seu patrimonio arquitectónico destaca o castelo da Peroxa, destruído no século XX para construír a nova igrexa parroquial.

A igrexa de San Xinés conta cunha torre barroca con dupla balconada. No retablo da igrexa de Graíces, do século XVII, traballou o escultor ourensán Alonso López.

Entre os pazos e casas grandes destaca a casa da Torre (Graíces), as de Souto e Cinconogueiras e os Pazos de Turbisquedo (convertido nunha casa de turismo rural), Redondelle (Sano Equis), Ansariz (Armental) e o de Láncara.

Festas

Na Peroxa ten lugar a feira os días 13 e 27 de cada mes; se estes días caen en domingo, a feira pasa a ser o sábado anterior, ou sexa, os días 12 e 26. Entre a súa gastronomía destaca a carne de vitela ao caldeiro.

A romaría da Virxe das Neves (Graíces) celébrase a primeira semana de agosto.

A romaría da Virxe do Santo Amparo (Carracedo) celébrase o segundo domingo de setembro, nunha pequena capela no Campo do Amparo.

A romaría da Virxe da Saúde (Mirallos) celébrase o terceiro domingo de setembro, nunha ermida no monte de San Nicolás.

A romaría da Virxe do Rosario (Vilarrubín) celébrase o primeiro domingo de outubro.

Galería de imaxes

Artigo principal: Galería de imaxes da Peroxa.

Parroquias

Galicia | Provincia de Ourense | Parroquias da Peroxa

Armental (San Salvador) | Beacán (Santa María) | Carracedo (Santiago) | Celaguantes (San Xulián) | Graíces (San Vicente) | Gueral (San Martiño) | Mirallos (Santa María) | Os Peares (Nosa Sra. do Pilar) | A Peroxa (Santiago) | San Cibrao de Armental (San Cibrao) | San Xes da Peroxa (San Xes) | O Souto (San Cristovo) | Toubes (Santiago) | Vilarrubín (San Martiño)


Lugares da Peroxa

Para unha lista completa de todos os lugares do concello da Peroxa vexa: Lugares da Peroxa.

Notas

  1. Véxase no Galizionario.
  2. Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020. (en castelán).
  3. 3,0 3,1 Instituto Galego de Estatística. (2023) "A Peroxa".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
  4. Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
  5. Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014. Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google 

Véxase tamén

Ligazóns externas


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.