Xinzo de Limia
Coordenadas: 42°03′50″N 07°43′26″O / 42.06389, -7.72389
| Xinzo de Limia | |
|---|---|
 |
|
|
|
 |
|
| Situación | |
| Xentilicio[1] | limiao - limego - límico |
| Xeografía | |
| Provincia | Provincia de Ourense |
| Comarca | Comarca da Limia |
| Poboación | 10.043 hab. (2015) |
| Área | 132,7 km² |
| Densidade | 75,68 hab./km² |
| Entidades de poboación | 20 parroquias e 35 lugares |
| Capital do concello | Xinzo de Limia |
| Política (2015) | |
| Alcalde | Antonio Pérez Rodríguez |
| Concelleiros | BNG: 1 PPdeG: 9 PSdeG-PSOE: 4 Outros: XA 3 |
| Eleccións municipais en Xinzo de Limia | |
| Uso do galego[2] (2011) | |
| Galegofalantes | 75,38% |
| Na rede | |
| xinzodelimia.es | |
| concello@xinzodelimia-ayto.com | |
Xinzo de Limia é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca da Limia. Segundo o IGE en 2015 tiña 10.043 habitantes (9.999 no 2006, 9.930 no 2005, 9.869 no 2004, 9.821 no 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «limiao», «limego» ou «límico».
Está situado a 45 km de Ourense e 30 de Verín.
Demografía[editar | editar a fonte]
| Censo total | 10.043 (2015) |
|---|---|
| Menores de 15 anos | 1.352 (13.46 %) |
| Entre 15 e 64 anos | 6.100 (60.74 %) |
| Maiores de 65 anos | 2.591 (25.8 %) |
Fonte: Instituto Nacional de Estadística (INE), 1857-2011
| Evolución da poboación de Xinzo de Limia Fontes: INE e IGE. | |||||||||||
| 1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
| 5.622 | 8.495 | 10.200 | 10.544 | 9.869 | 10.161 | 10.329 | 10.358 | 10.307 | 10.200 | ||
| (Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) | |||||||||||
Historia[editar | editar a fonte]
Xinzo de Limia ten as características dos pobos límicos, que se asentaron durante a dominación romana. No norte do municipio atópanse vestixios da vía XVIII do itinerario de Antonino, que unía Braga e Astorga. A cidade foi conquistada e reconquistada por parte do rei portugués Afonso Henriques. Finalmente recobrada por Afonso II, pasando a constituír un condado.
En 1927 o concello de Moreiras incorporouse ao concello de Xinzo de Limia.
Entroido[editar | editar a fonte]
- Artigo principal: Entroido de Xinzo de Limia.
Xinzo de Limia ten un dos ciclos de entroido máis longos de Galicia, con cinco semanas de duración. Iníciase o sábado anterior ao domingo fareleiro; no propio domingo ten lugar a primeira batalla co farelo. A procesión do Meco ten lugar desde o Barrio de Abaixo, que ao escurecer sae pola rúa dos Viños acompañado con fachucos de palla e unha gran comitiva formada polo carro cos bois, touro, choqueiros, máscaras, cura, gaiteiros, aperos de labranza e gandeiros con vestimenta tradicional.
O domingo oleiro celébrase na Praza Maior o Xogo da Ola, pásanse as olas de barro de Niñodaguia (Xunqueira de Espadanedo); despois o xogo repítese no Barrio de Abaixo. A noite das mulleres reúnense para cearen en restaurantes ou en locais particulares.
O domingo corredoiro saen as pantallas. Desde o venres até o martes de entroido son os cinco días grandes, coa participación de charangas e bandas de gaitas locais. Este martes ten lugar o desfile de entroido. O mércores de cinza ten lugar o enterro da sardiña, logo do sermón.
O ciclo péchase o domingo de piñata.
Política municipal[editar | editar a fonte]
- Artigo principal: Eleccións municipais en Xinzo de Limia.
O 11 de outubro de 2010 o pleno municipal elixiu como novo alcalde ao popular Antonio Pérez, logo da dimisión do senador Isaac Vila Rodríguez, que foi alcalde durante 25 anos.
Xinzo na literatura popular[editar | editar a fonte]
- Home de Xinzo e boi de Vilar, non se afán en calquera lugar [3].
Galería de imaxes[editar | editar a fonte]
- Artigo principal: Galería de imaxes de Xinzo de Limia.
-
Torre da Pena da Portela.
-
Igrexa de San Pedro de Boado.
-
Casa do concello.
-
Marcador coa conta atrás para o Entroido.
Parroquias[editar | editar a fonte]
Lugares de Xinzo de Limia[editar | editar a fonte]
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Xinzo de Limia vexa: Lugares de Xinzo de Limia.
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Véxase no Galizionario.
- ↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Consultado o 14 de outubro de 2014.
- ↑ Elixio Rivas Quintas (2001).
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Xinzo de Limia  |
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Elixio Rivas Quintas: Frampas III, contribución al diccionario gallego, 2001, no Dicionario de Dicionarios.
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
|
||||||||
.svg){kind=small}
|
|
 |
Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |
