Mar de Wadden

Mar de Wadden
Tipo	mar marxinal; geotope (en) ; biótopo
Parte de	Mar do Norte
Situado na entidade xeográfica	Mar do Norte e Frísia Oriental (pt)
Localizado na área protexida	Parque Nacional Schleswig-Holstein Wadden Sea (pt) , Hamburg Wadden Sea National Park (en) , Parque Nacional Lower Saxon Wadden Sea (pt) , Nationalpark Niedersächsisches Wattenmeer (en) , Wadden Sea National Park (en) e Waddenzee (en)
Localización
País da cunca	Alemaña, Reino dos Países Baixos e Dinamarca
	53°32′N 6°53′L / 53.53, 6.88
Características
Dimensións	500 () km ;
Superficie	10.000 km²
Particularly Sensitive Sea Area (en)
Data	11 de outubro de 2002
Sitio Ramsar
Identificador	289
Reserva da biosfera
Identificador	Entrada: unesco.org…
Actividade
Premios	National Geotope (en)

O mar de Wadden (Wattenmeer en alemán, Waddenzee en neerlandés, Waadsee en frisón, Wattensee en baixo alemán e Vadehavet en danés) é un mar situado entre as illas Frisias e o mar do Norte por unha banda e as costas neerlandesa, alemá e danesa por outra. Ten uns 450 km de longo e entre 5 e 30 de largo, cunha superficie duns 10.000 km²^[1]. Está formado por unha chaira de marea, é moi pouco profundo, mesmo durante a marea baixa consiste en grandes chairas areosas interrompidas por canles de drenaxe que evacúan a auga (de feito, é posible atravesalo a pé, chegando do continente ás illas). Danse tamén grandes correntes.

Características

O seu nome procede do neerlandés wad, que significa "chaira de lodo" (En baixo alemán e alemán, Watt; danés, Vade). A superficie está caracterizada por amplas chairas lodosas de marea, fondas trincheiras de mareas e as illas existentes. A paisaxe formouse durante boa parte de mareas ciclónicas entre os séculos X a XIV, desbordando e levando anterior terra de turba detrás das dunas costeiras. As illas actuais son o resto das anteriores dunas costeiras.

As illas están marcadas por dunas e amplas praias areosas cara ao mar do Norte e costa baixa, e por mareas cara ao mar de Wadden. O impacto das ondas e correntes leva sedimentos, e está a modificar lentamente o esquema das illas. Así, as illas de Vlieland e Ameland foron movéndose cara ao leste nos últimos séculos, perdendo terra por un lado e crecendo polo outro.

O mar de Wadden é famoso pola súa rica flora e fauna, especialmente aves. Centos de miles de limícolas, anatinos e anserinos usan a zona como parada nas migracións ou lugar de invernada, e é tamén un rico hábitat para gaivotas e estérnidos^[2].

Boa parte do mar de Wadden está protexida en cooperación dos tres países implicados. Os gobernos dos Países Baixos, Dinamarca e Alemaña traballan xuntos desde 1978 na súa protección e conservación. A cooperación abarca a administración, monitorización e investigación, así como asuntos políticos. En 1982 unha asinouse unha Declaración conxunta sobre a protección do mar de Wadden para coordinar actividades e medidas para a súa protección. En 1997 adoptouse un plan trilateral^[3].

O mar de Wadden foi designado Zona húmida de importancia internacional, protexida pola Convención de Ramsar o 15 de novembro de 1991 (Schleswig-Holsteinisches Wattenmeer). A zona protexida abrangue 454,988 ha, cunha elevación de -15 a 50 msnm. Este sitio comprende o 40 % do mar de Wadden e está formado por amplas chairas lodosas, ríos, bancos de area, dunas, marismas salobres, brezais e illas. Pasan por alí máis de dous millóns de aves migratorias. En particular, aproximadamente o 70 % de toda a poboación europea de Tadorna tadorna (180.000). Hai invertebrados acuáticos endémicos, réptiles ameazados e anfibios, e é unha zona importante para a cría da Phoca vitulina. Lévanse a cabo actividades de gandería, turismo, caza, pesca de marisco, actividades militares e remo.

En xuño de 2009 incluíuse na lista de Patrimonio da Humanidade pola UNESCO^[4]^[5].

Notas

↑ "Wadden Sea: Preserving a Unique Natural Habitat"^{[Ligazón morta]}, artigo en Deutsche Welle, 25 de decembro de 2008 (en inglés).
↑ Couzens, Dominic (2008): Top 100 Birding Sites of the World. University of California Press, páx. 27-29. ISBN 978-0-520-25932-4 (en inglés).
↑ The Trilateral Wadden Sea Cooperation Arquivado 27 de febreiro de 2012 en Wayback Machine., en www.waddensea-secretariat.org (en inglés).
↑ "World heritage sites: slave outpost and Buddhist mountain on the list – but Wales has to wait", artigo en The Guardian, 26 de xuño de 2009 (en inglés).
↑ "The Wadden Sea", en UNESCO Culture Sector (en inglés).

Véxase tamén

Ligazóns externas

Mapa do mar de Wadden (en dinamarqués).
Sitios Ramsar en wetlands.org

[1] "Wadden Sea: Preserving a Unique Natural Habitat"^{[Ligazón morta]}, artigo en Deutsche Welle, 25 de decembro de 2008 (en inglés).

[2] Couzens, Dominic (2008): Top 100 Birding Sites of the World. University of California Press, páx. 27-29. ISBN 978-0-520-25932-4 (en inglés).

[3] The Trilateral Wadden Sea Cooperation Arquivado 27 de febreiro de 2012 en Wayback Machine., en www.waddensea-secretariat.org (en inglés).

[4] "World heritage sites: slave outpost and Buddhist mountain on the list – but Wales has to wait", artigo en The Guardian, 26 de xuño de 2009 (en inglés).

[5] "The Wadden Sea", en UNESCO Culture Sector (en inglés).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

v c e Mares do mundo
Océano Pacífico	Golfo de Alasca Mar Amarelo Golfo de Anadyr Mar de Arafura Mar de Banda Mar de Bering Mar de Bismarck Mar de Bohai Mar de Bohol (ou de Mindanao) Golfo de California Mar de Camotes Golfo de Carpentaria Mar de Célebes Mar de Ceram Mar de Chile Mar da China Oriental Mar da China Meridional Mar do Coral Mar de Filipinas Mar de Flores Golfo de Fonseca Mar de Grau Mar de Halmahera Mar de Koro Mar das Molucas Golfo Moro Mar de Okhotsk Golfo de Panamá Mar de Salish Mar de Salomón Mar Interior de Seto Mar de Savu Mar de Sulu Mar de Sibuyan Golfo de Tailandia golfo de Tonkin Mar de Tasmania Mar de Visayas Mar do Xapón
Océano Atlántico	Mar Adriático Mar de Åland Mar de Alborán Mar dos Argazos Mar do Arquipélago Mar Arxentino Mar de Azov Baía de Baffin Mar Balear Mar Báltico Baía de Botnia Golfo de Botnia Mar de Botnia Golfo de Biscaia Golfo de Campeche Mar Cantábrico Mar Caribe Mar Céltico Mar de Creta Mar Exeo Golfo de Finlandia Baía de Fundy Mar de Groenlandia Golfo de Guinea Mar das Hébridas Baía de Hudson Mar de Irlanda Mar de Irminger Baía de James Mar do Labrador Golfo de León Mar de Libia Mar da Liguria Golfo de San Lourenzo Golfo de Maine Canal da Mancha Mar de Mármara Mar Mediterráneo Golfo de México Mar de Mirtoon Mar Negro Mar do Norte Mar de Noruega Golfo de Sidra Mar Tirreno Mar de Tracia Golfo de Venezuela Mar de Wadden Mar Xónico
Océano Índico	Golfo de Adén Mar de Andaman Gran Baía Australiana Mar Arábigo Golfo de Aqaba Mar de Balí Golfo de Bengala Mar de Flores Golfo de Khambhat Golfo de Kutch Mar das Laquedivas Estreito de Malaca Canle de Mozambique Golfo de Omán Golfo de Suez Golfo Pérsico Mar de Timor Mar Vermello Mar de Xava
Océano Ártico	Golfo de Amundsen Mar de Barents Mar de Beaufort Golfo de Boothia Mar Branco Mar de Chukchi Mar de Groenlandia Baía de Hudson Mar de Kara Mar de Laptev Mar de Lincoln Mar de Pechora Mar do Principe Gustavo Adolfo Mar Raiña Victoria Mar de Siberia Oriental Mar de Wandel
Océano Antártico	Mar de Amundsen Mar de Bellingshausen Mar da Cooperación Mar dos Cosmonautas Mar de Davis Mar Dumont d'Urville Mar de Lázarev Mar de Mawson Mar do Rei Haakon VII Mar de Riiser-Larsen Mar de Ross Mar de Scotia Mar de Somov Mar de Weddell
Mares Continentais	Mar de Aral Mar Caspio Mar Morto Mar de Galilea