Ordes: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Elisardojm (conversa | contribucións)
quito poboación, obtido de wikidata
bandeira formato SVG
Liña 2: Liña 2:
{{Coordenadas|43|4|36|N|8|24|26|W|display=title}}
{{Coordenadas|43|4|36|N|8|24|26|W|display=title}}
{{Concello
{{Concello
| bandeira = Bandeira de Ordes A Coruña Galiza.jpg
| bandeira = Bandeira de Ordes SVG A Coruña Galiza.svg
| escudo = Escudo de Ordes.svg
| escudo = Escudo de Ordes.svg
| imaxe = [[Ficheiro:Ordes_-_concello_-_4.jpg|300px]]
| imaxe = [[Ficheiro:Ordes_-_concello_-_4.jpg|300px]]
Liña 37: Liña 37:
| enbranco= 104 - 1,21
| enbranco= 104 - 1,21
| nulos= 74 - 0,86
| nulos= 74 - 0,86
| enderezo= R/ Alfonso Senra, 108
| cp= 15.680
| teléfono= 981 680 002
| fax= 981 682 221
| correo electrónico= administracion@concellodeordes.com
| correo electrónico= administracion@concellodeordes.com
| web= {{URL|http://www.concellodeordes.com|concellodeordes.com}}}}
| web= {{URL|http://www.concellodeordes.com|concellodeordes.com}}}}

Revisión como estaba o 16 de xuño de 2018 ás 23:25

Coordenadas: 43°4′36″N 8°24′26″O / 43.07667, -8.40722

Ordes
Bandeira de Ordes
Escudo de Ordes
Casa do Concello.
Situación
Xentilicio[1]ordense
Xeografía
ProvinciaProvincia da Coruña
ComarcaComarca de Ordes
Poboación12.669 hab. (2023)[2][3]
Área157,3 km²[3]
Densidade80,54 hab./km²
Entidades de poboación13 parroquias[4]
Capital do concelloOrdes
Política (2015)
AlcaldeJosé Luis Martínez Sanjurjo (PPdeG)
ConcelleirosBNG: 3
PPdeG: 7
PSdeG-PSOE: 1
Outros: UxO - 6
Eleccións municipais en Ordes
Uso do galego[5] (2011)
Galegofalantes76,25%
Na rede
concellodeordes.com
editar datos en Wikidata ]

Ordes é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Ordes. Segundo o IGE en 2014 tiña 12.844 habitantes (12.868 no 2010, 12.294 no 2006, 12.272 no 2005, 12.287 no 2004, 12.266 en 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «ordense».

Xeografía

Ordes atópase nunha chaira a medio camiño entre Compostela e A Coruña. A altura sobre o nivel do mar oscila entre os 461 m nos montes do sur e os 450 m no norte e neste sentido flúen os cursos de auga, que desembocan case todos no río Tambre. O máis importante é o río Lengüelle, que baixa polo oeste marcando o límite co concello de Tordoia. Os regatos da parroquia de Ardemil desembocan no río Barcés. O terreo está formado por unha unidade xeolóxica de xistos denominada Xistos de Ordes.

O concello ocupa 157 km² e un terzo da poboación reside na capital, Ordes. Está atravesado pola N-550, a AP-9 e polo ferrocarril entre A Coruña e Compostela.

As precipitacións son abondosas e superan os 1.500 mm anuais. A temperatura media é de 13 °C, se ben xea todo o ano excepto no verán. Boa parte do territorio está ocupado por lameiros e bosques de eucaliptos.

Mancomunidade de Ordes

Ordes é a capital da Mancomunidade de Ordes, composta tamén polos concellos de Trazo, Tordoia, Cerceda, Mesía, Frades e Oroso, cun total de 39.004 habitantes.

Historia

Da época castrexa destacan o castro de Ceidón e o castro de Gosende nas proximidades do núcleo urbano, posuíndo todo o concello unha alta cantidade deste tipo de sitios arqueolóxicos.

Durante a Idade Media fixo parte do condado de Trastámara, e posteriormente dividiuse entre a xurisdición de Folgoso, do conde de Altamira, o couto de Faramilláns e as xurisdicións de Gorgullos e Montaos. Montaos foi doado por Afonso VII á catedral de Santiago de Compostela en 1124.

En 1544 Filipe II, de camiño a Compostela, fixo noite na Calle, na parroquia de Poulo, feito do que deixa constancia unha inscrición no lintel da porta.

O xeneral Juan Díaz Porlier tamén pasou a noite en Ordes, onde foi feito prisioneiro. Durante a guerra civil de 1833 producíronse enfrontamentos entre liberais e absolutistas e en 1846 pasou Miguel Solís coas tropas do Exército Libertador de Galicia.

Entre 1878 e 1880 editouse en Ordes o semanario El Fomento.

Poboación

Censo total 2014 12.844 habitantes
Menores de 15 anos 1.759 (13.7 %)
Entre 15 e 64 anos 8.262 (64.32 %)
Maiores de 65 anos 2.823 (21.98 %)
Evolución da poboación de Ordes   Fontes: INE e IGE.
1900 1930 1950 1981 2004 2009 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
7.260 8.205 10.450 11.076 12.287 12.868 12.963
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Economía

Durante a década de 1960 produciuse unha emigración cara ás cidades máis próximas e cara a Europa, que freou na década de 1970. Na actualidade, un cuarto da poboación adícase ao sector primario (especialmente gando bovino para o sector lácteo).

No que se refire ó sector secundario ou industrial, destaca o sector téxtil e a construción. Segundo a web do Concello de Ordes, en 2011 había rexistradas 21 empresas adicadas á produción téxtil.

O sector terciario concéntrase na capital do concello e destacan empresas de comercio polo miúdo que dan servizo non só a Ordes senón tamén ós Concellos da Mancomunidade de Ordes, cun sector comercial máis reducido.

Feiras

  • Feira semanal (ten lugar tódolos mércores) que ten lugar a entre a Rúa do Muíño e a Rúa da Feira, zona máis coñecida como o Campo da Feira.
  • Feira Multisectorial Expofegasa. Están representados distintos sectores (téxtil, agrícola queixo). Ten carácter anual e sempre coincide coa Festa do Champiñón.
  • Feira de Cans no Mesón do Vento. É unha feira de carácter anual de cans de caza.

Cultura

Museos

Agrupacións folclóricas

Asociacións culturais

Banda de música

Grupos musicais

Teatro

Festivais de música

Festivais de arte urbana

Festivais de curtametraxes

Festas gastronómicas

  • Festa do champiñón. Ten lugar en Ordes, xeralmente a última fin de semana de abril. Vense celebrando dende 1989 e coincide no tempo coa Feira Multisectorial Expofegasa.
  • Festa do lacón. Ten lugar no Mesón do Vento.

Deportes

En Ordes, de forma federada pódense practicar diversos deportes como o fútbol, fútbol sala, hóckey a patíns, tenis de mesa ou pádel. A pesar de non haber ningún club de tríatlon, é salientable que o triatleta ordense Iván Raña chegou a ser campión do mundo. Foi o primeiro triatleta galego en conseguir un campionato do mundo da especialidade, o primeiro en vencer nunha proba da Copa do Mundo e en participar nuns Xogos Olímpicos.

Clubs de fútbol

Clubs de Hóckey a patíns

  • Club Patín Ordes, é o club máis laureado do concello, con numerosos títulos en categorías masculina e feminina.

Clubs de Pádel

Galería de imaxes

Artigo principal: Galería de imaxes de Ordes.

Parroquias

Galicia | Provincia da Coruña | Parroquias de Ordes

Ardemil (San Pedro) | Barbeiros (Santa María) | Beán (Santa María) | Buscás (San Paio) | Leira (Santa María) | Lesta (Santo André) | Mercurín (San Clemente) | Ordes (Santa María) | Parada (Santa Mariña) | Pereira (Santaia) | Poulo (San Xulián) | Santa Cruz de Montaos (Santa Cruz) | Vilamaior (Santiago)

Lugares de Ordes

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Ordes vexa: Lugares de Ordes.

Notas

  1. Véxase no Galizionario.
  2. Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020. (en castelán).
  3. 3,0 3,1 Instituto Galego de Estatística. (2023) "Ordes".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
  4. Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
  5. Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014. Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google 

Véxase tamén

Ligazóns externas