Saltar ao contido

André Gide

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:BiografíaAndré Gide

(1920) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(fr) André Paul Guillaume Gide Editar o valor en Wikidata
22 de novembro de 1869 Editar o valor en Wikidata
París (Francia) Editar o valor en Wikidata
Morte19 de febreiro de 1951 Editar o valor en Wikidata (81 anos)
París (Francia) Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaQ98382676 Traducir Editar o valor en Wikidata
EducaciónLycée Henri-IV
École alsacienne (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoFiction (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónxornalista, tradutor, escritor de viaxes, autobiógrafo, escritor, prosista, autor de diarios, dramaturgo, novelista, produtor de cinema, ensaísta, guionista Editar o valor en Wikidata
EmpregadorLe Figaro (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Membro de
Xénero artísticoProsa e theatre (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
ProfesoresYoura Guller (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Influencias
Henry Fielding, Johann Wolfgang von Goethe, Victor Hugo, Fiódor Dostoievski, Stéphane Mallarmé, Friedrich Nietzsche, Joris-Karl Huysmans, Rabindranath Tagore, Roger Martin du Gard e Oscar Wilde Editar o valor en Wikidata
Compañeiro profesionalGaston Gallimard (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Participou en
1908Nouvelle Revue Française (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Arquivos en
Familia
CónxuxeMadeleine Gide (–1938), morte Editar o valor en Wikidata
FillosCatherine Gide Editar o valor en Wikidata
PaisPaul Gide Editar o valor en Wikidata  e Juliette Gide Editar o valor en Wikidata
ParentesCharles Rondeaux de Montbray, bisavó
Jean-Baptiste Rondeaux, great-granduncle Editar o valor en Wikidata
Cronoloxía
marzo de 1933-outubro de 1933queima de libros na Alemaña nazi Editar o valor en Wikidata
Premios
Sinatura Editar o valor en Wikidata
Descrito pola fonteBiblioteca dixital BEIC
Obálky knih,
Q57701224 Traducir Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm0317265 IBDB: 4119
BNE: XX1154096 Bitraga: 384 Musicbrainz: b8fa0877-fac1-490f-a977-cbd23802b1e8 Discogs: 833340 IMSLP: Category:Gide,_André WikiTree: Gide-4 Find a Grave: 9267056 Editar o valor en Wikidata

André Paul Guillaume Gide, nado en París o 22 de novembro de 1869 e finado na mesma cidade o 19 de febreiro de 1951, foi un escritor francés, defensor dos dereitos dos homosexuais. Foi recoñecido co Premio Nobel de Literatura en 1947.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Era fillo de Paul Gide, profesor en leis da Universidade de París, falecido en 1880. Seu tío foi o economista político Charles Gide. Criado en Normandía, con problemas de saúde e vivindo practicamente illado, converteuse desde novo nun escritor prolífico. En 1895, logo da morte de súa nai Juliette Rondeaux, casou coa súa curmá Madeleine Rondeaux, pero o matrimonio nunca foi consumado.

En 1891 publicou as súas primeiras poesías, Les Cahiers d'André Walter. En 1893 e 1894 viaxou polo norte de África. Fíxose amigo de Oscar Wilde en Alxeria e posteriormente comezou a recoñecer a súa orientación homosexual. En 1896 foi elixido alcalde de La Roque-Baignard, en Normandía.

En 1897 publicou Les nourritures terrestres, en 1899 Le Prométhée mal enchaîné, e en 1900 Lettres à Angèle. En 1908 colaborou na revista literaria La Nouvelle Revue Française.

As súas obras non comezaron a acadar éxito até rematada a primeira guerra mundial.

Na década de 1920 Gide converteuse en inspiración de escritores como Albert Camus e Jean-Paul Sartre. En 1923 publicou un libro de Fiódor Dostoievski, pero tras defender a homosexualidade nunha edición de Corydon en 1924, comezou a recibir máis críticas. Máis tarde, el mesmo considerou que esa fora a súa mellor obra.

En 1923 naceu a súa filla Catherine, froito da súa relación con María Van Rysselberghe. A súa esposa Madeleine faleceu en 1938. Posteriormente utilizou o transfundo do matrimonio non consumado na novela Et nunc manet in te, de 1951.

A partir de 1925 comezou a pedir mellores condicións para os criminais, e ao ano seguinte publicou a autobiografía Si le grain ne meurt.

Entre xullo de 1926 e maio de 1927 viaxou ás colonias francesas en África co seu sobriño Marc Allégret. Estivo na actual República do Congo, en Oubangui-Chari (actual República Centroafricana), o Chad e o Camerún. Relatou as viaxes en dous diarios, que titulou Voyage au Congo e Le Retour du Tchad. Neses relatos criticaba o comportamento dos intereses económicos franceses no Congo, e inspirou unha reforma. Particularmente criticaba o réxime de grandes concesións. Este réxime acordaba cal parte da colonia se concedía ás empresas francesas e en que zona se podían explotar os recursos naturais, principalmente o caucho. Relatou o modo en que os nativos foron forzados a deixar as aldeas natais durante varias semanas para recolectar caucho no bosque, comparando esta explotación coa escravitude.

Durante a década de 1930 tivo unha etapa comunista, pero quedou desilusionado trala súa visita á Unión Soviética. As súas críticas ao comunismo levárono á perda da amizade que tiña con varios amigos socialistas, especialmente trala publicación do seu libro Retour de l'U.R.S.S. en 1936. En 1933 colaborou con Igor Stravinskii no ballet Persephone.

En 1942, durante a segunda guerra mundial, regresou a África, onde viviu até a fin da guerra. En 1947 foille concedido o Premio Nobel de Literatura.

Faleceu en 1951, e ao ano seguinte a Igrexa católica incluíu as súas obras no Index Librorum Prohibitorum[1].

Obra

[editar | editar a fonte]
  • Les Cahiers d'André Walter, L'Art indépendant, 1891.
  • Le Traité du Narcisse, L'Art indépendant, 1891.
  • Les Poésies d'André Walter, L'Art indépendant, 1892.
  • Le Voyage d'Urien, L'Art indépendant, 1893.
  • La Tentative amoureuse, L'Art indépendant, 1893.
  • Paludes, L'Art indépendant, 1895.
  • Réflexions sur quelques points de littérature et de morale, Mercure de France, 1897.
  • Os alimentos terrestres e os novos alimentos, Les nourritures terrestres, Mercure de France, 1897.[2]
  • Feuilles de route 1895-1896, SLND, (Bruxelas), 1897.
  • Le Prométhée mal enchaîné, Mercure de France, 1899.
  • Philoctète. El Hadj, Mercure de France, 1899.
  • Lettres à Angèle, Mercure de France, 1900.
  • De l'Influence en Littérature, L'Ermitage, 1900.
  • Le Roi Candaule, La Revue Blanche, 1901.
  • Les Limites de l'Art, L'Ermitage, 1901.
  • L'Immoraliste, Mercure de France, 1902.
  • Saül, Mercure de France, 1903.
  • De l'Importance du Public, L'Ermitage, 1903.
  • Prétextes, Mercure de France, 1903.
  • Amyntas, Mercure de France, 1906.
  • Le Retour de l'Enfant prodigue, Vers et Prose, 1907.
  • Dostoïevsky d'après sa correspondance, Jean et Berger, 1908.
  • La Porte étroite, Mercure de France, 1909.
  • Oscar Wilde, Mercure de France, 1910.
  • Nouveaux Prétextes, Mercure de France, 1911.
  • 'Charles-Louis Philippe, Figuière, 1911.
  • C.R.D.N., 1911 (tiraxe privada de 12 exemplares).
  • Isabelle, NRF, 1911.
  • Bethsabé, L'Occident, 1912.
  • Souvenirs de la Cour d'Assises, NRF, 1914.
  • Les Caves du Vatican, NRF, 1914.
  • A sinfonía pastoral, La Symphonie pastorale, NRF, 1919.[3]
  • Corydon, 1920 (tiraxe privada de 21 exemplares).
  • Morceaux choisis, NRF, 1921.
  • Pages choisies, Crès, 1921.
  • Numquid et tu... ?, SLND [Bruges, 1922].
  • Dostoïevsky, Plon, 1923.
  • Incidences, NRF, 1924.
  • Corydon, NRF, 1924.
  • Caractères, La Porte étroite, 1925.
  • Les Faux-monnayeurs, NRF, 1925.
  • Si le grain ne meurt, NRF, 1926.
  • Le Journal des Faux-Monnayeurs, Éos, 1926.
  • Dindiki, 1927.
  • Voyage au Congo, NRF, 1927.
  • Le Retour du Tchad, NRF, 1928.
  • L'École des femmes, NRF, 1929.
  • Essai sur Montaigne, Schiffrin, 1929.
  • Un Esprit non prévenu, Kra, 1929.
  • Robert, NRF, 1930.
  • La Séquestrée de Poitiers, Gallimard, 1930.
  • L'Affaire Redureau, Gallimard, 1930.
  • Œdipe, Schiffrin, Éditions de la Pléiade, 1931.
  • Divers, Gallimard, 1931.
  • Perséphone, Gallimard, 1934.
  • Pages de Journal 1929-1932, Gallimard, 1934.
  • Les Nouvelles Nourritures, Gallimard, 1935.
  • Nouvelles Pages de Journal 1932-1935, Gallimard, 1936.
  • Geneviève, Gallimard, 1936.
  • Retour de l'U.R.S.S., Gallimard, 1936.
  • Retouches à mon Retour de l'U.R.S.S., Gallimard, 1937.
  • Notes sur Chopin, Revue Internationale de Musique, 1938.
  • Journal 1889-1939, NRF, 1939.
  • Découvrons Henri Michaux, Gallimard, 1941.
  • Théâtre : Saül, Le Roi Candaule, Œdipe, Perséphone, Le Treizième Arbre, Gallimard, 1942.
  • Interviews imaginaires, Éd. du Haut-Pays, 1943.
  • Pages de Journal 1939-1942, Schiffrin, 1944.
  • Thésée, Nova York : Pantheon Books, J. Schiffrin, 1946. Gallimard, 1946
  • Souvenirs littéraires et problèmes actuels, Les Lettres Françaises, 1946.
  • Le Retour, Ides et Calendes, 1946.
  • Paul Valéry, Domat, 1947.
  • Poétique, Ides et Calendes, 1947.
  • Le Procès, Gallimard, 1947.
  • L'Arbitraire, Le Palimugre, 1947.
  • Préfaces, Ides et Calendes, 1948.
  • Rencontres, Ides et Calendes, 1948.
  • Les Caves du Vatican, Ides et Calendes, 1948.
  • Éloges, Ides et Calendes, 1948.
  • Robert ou l'Intérêt général, Ides et Calendes, 1949.
  • Feuillets d'automne, Mercure de France, 1949.
  • Anthologie de la poésie française, NRF, 1949.
  • Journal 1942-1949, Gallimard, 1950.
  • Littérature engagée, Gallimard, 1950.
  • Égypte 1939, SLND [París, 1951].
  • Et nunc manet in te, Ides et Calendes, 1951
  • Ainsi soit-il ou Les Jeux sont faits Gallimard, 1952.
  • Le Récit de Michel, Ides et Calendes, 1972.
  • À Naples, Fata Morgana, 1993.
  • Le Grincheux, Fata Morgana, 1993.
  • L'Oroscope ou Nul n'évite sa destinée, Jean-Michel Place, 1995.
  • Isabelle (con Pierre Herbart), Lettres Modernes, 1996.
  • Le Ramier, Gallimard, 2002.
  • Maurice Denis e André Gide, Correspondance (1892-1945), éd. P. Masson et C. Schäffer, Gallimard, 2006.

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ Modern History Sourcebook: Index librorum prohibitorum, 1557–1966. Fordham University — The Jesuit University of New York Arquivado 30 de agosto de 2014 en Wayback Machine. (en inglés).
  2. ↑ Publicada en lingua galega por Edicións Laiovento en 2008. Tradución de Suso Pensado.
  3. ↑ Publicada en galego por Xerais en 2005. Tradución de Leandro García. Incluída, tamén, na Biblioteca Galega de Clásicos Universais.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=André_Gide&oldid=6779452»