Crocodylus porosus

Este é un artigo bo da Galipedia
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Crocodilo mariño»)

Crocodylus porosus
Rango fósil: 4,5 Ma-0 Ma
Plioceno temperán – Actual

Crocodilo de auga salgada
Estado de conservación

Pouco preocupante[1]
Clasificación científica
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Reptilia
Orde: Crocodilia
Familia: Crocodylidae
Xénero: Crocodylus
Especie: C. porosus
Nome binomial
Crocodylus porosus
Schneider, 1801
Área de distribución de C. porosus en negro
Área de distribución de C. porosus en negro

Área de distribución de C. porosus en negro

Crocodylus porosus, xeralmente chamado na literatura internacional crocodilo de auga salgada, crocodilo mariño, crocodilo de estuario ou crocodilo indopacífico,[2] é unha especie de crocodilo que vive desde a India a Australia, que é o réptil existente máis grande, e tamén o depredador de río máis grande do mundo. Os machos desta especie poden alcanzar tamaños de polo menos 6,30 m e posiblemente chegan aos 7,0 m de lonxitude.[3] Porén, o normal é que un macho adulto raramente chegue aos 6 m e pese de 1 000 a 1 200 kg.[4] As femias son moito menores e normalmente non superan os 3 m.[4]

Como indica o seu nome común máis frecuente, este crocodilo pode vivir en ambientes mariños, e é a especie de crocodiliano que máis se aventura no mar, pero normalmente reside en ambientes salinos e salobres como mangleirais, estuarios, deltas, lagoas costeiras e cursos inferiores dos ríos. Ten a área de distribución máis ampla de todos os crocodilos modernos, que vai desde as costas da India e Sri Lanka pasando polo sueste asiático, Filipinas, Indonesia e Nova Guinea chegando a todo o norte de Australia e algunhas illas máis ao leste.

É un carnívoro oportunista e formidable superdepredador. Caza a maioría das presas emboscándoas e despois afogándoas e tragándoas enteiras. Pode superar e comer a case todos os animais que entren no seu territorio, incluíndo outros superdepredadores como os tiburóns, certas variedades de peixes de auga doce e salgada incluíndo especies peláxicas, invertebrados como crustáceos, varios réptiles, aves e mamíferos, e incluso ataca aos humanos.[5][6] Debido ao seu tamaño, agresividade e distribución, considérase o máis perigoso dos crocodilos existentes para os humanos.[7][8]

Taxonomía e evolución[editar | editar a fonte]

O incompleto rexistro fósil fai que sexa difícil trazar con exactitude a emerxencia da especie. O seu xenoma mitocondrial foi totalmente secuenciado en 2007.[9] A evidencia fósil máis antiga da especie data de hai entre 4,0 e 4,5 millóns de anos[10][11] e non se coñecen subespecies. Os científicos estiman que C. porosus é unha antiga especie que puido diverxer hai de 12 a 6 millóns de anos.[12][13][14] As investigacións xenéticas indicaron tal como se esperaba que o crocodilo de auga salgada está relacionado de maneira relativamente próxima con outras especies vivas de crocodilos asiáticos, aínda que existe algunhas ambigüidade sobre a cal ensamblaxe podería pertencer baseándose nos resultados xenéticos variables obtidos. Outras especies de fociños relativamente anchos como o crocodilo das marismas ou indio (C. palustris) e o crocodilo siamés (C. siamensis) parecen ser os candidatos máis probables a ser os que teñen a relación máis próxima con el entre as especies vivas.[12][15][16][17]

Velaquí un cladograma onde se pode ver a posición de C. porosus na árbore evolutiva. O cladograma está baseado nun estudo de 2018 feito por Lee e Yates usando simultaneamente datos de morfolóxicos, moleculares (secuenciación de ADN) e estratigraficos (idade dos fósiles),[18] revisado en 2021 por un estudo paleoxenómico de Hekkala et al. feito usando ADN extraído do extinto Voay.[19]

Crocodylinae

Voay

Crocodylus

Crocodylus anthropophagus

Crocodylus thorbjarnarsoni

Crocodylus palaeindicus

Crocodylus do deserto de Tirari†

Asia+Australia

Crocodylus johnstoni

Crocodylus novaeguineae

Crocodylus mindorensis

Crocodylus porosus

Crocodylus siamensis

Crocodylus palustris

África+Novo Mundo

Crocodylus checchiai

Crocodylus falconensis

Crocodylus suchus

Crocodylus niloticus

Novo Mundo

Crocodylus moreletii

Crocodylus rhombifer

Crocodylus intermedius

Crocodylus acutus

Subespecies posibles e status como complexo de especies[editar | editar a fonte]

Actualmente, a maioría das fontes afirman que o crocodilo de auga salgada non ten subespecies.[20] Con todo, algúns, baseándose principalmente na variabilidade morfolóxica, sosteñen que non só ten subespecies senón que, en realidade, C. porosus alberga un complexo de especies. En 1844, S. Müller e H. Schlegel intentaron describir os crocodilos de Xava e Borneo como unha nova especie que denominaron C. raninus e déronlle o nome común de crocodilo de Xava (ou de Borneo). Segundo Ross (1992), os espécimes de C. raninus poden distinguirse fiablemente tanto do crocodilo siamés coma do "verdadeiro" crocodilo de auga salgada baseándose no número de escamas ventrais e na presenza de catro escudos óseos pos-occipitais que a miúdo están ausentes na armadura dos verdadeiros crocodilos de auga salgada.[17][21][22] Outro intento de separar unha nova especie fixérona en Australia Wells e Wellington (1985), baseándose en que certos crocodilos de Australia tiñan grandes corpos, cabezas relativamente grandes e colas curtas. O espécime tipo elixido para esta suposta especie foi un exemplar de crocodilo ao que se chamara "Sweetheart", que foi matado accidentalmente en 1979 (afogado despois de ser anestesiado para resitualo noutro lugar despois de que atacara a uns botes). Porén, esta "especie", que se bautizou como C. pethericki, é xeralmente considerada unha mala interpretación dos cambios fisiolóxicos que sofren os crocodilos machos moi grandes. Aínda así, a afirmación de Wells e Wellington de que os crocodilos de auga salgada australianos poden polo menos ser o suficienemente distnguibles dos asiáticos de máis ao norte como para garantirlles un status de subespecie (xa que non de especie), foi considerada como posiblemente válida.[17][23][24][25]

Características[editar | editar a fonte]

Cabeza dun crocodilo de auga salgada.

O crocodilo de auga salgada ten un fociño ancho comparado co da maioría dos crocodilos. Porén, o seu fociño é máis longo que o do Crocodylus palustris, e ten na base o dobre de anchura.[26] Presenta menos placas acoirazadas no pescozo que outros crocodilos. Nesta especie, hai un par de cristas que van desde o ollo por todo o centro do fociño. As escamas son de forma oval e os escudos son menores comparados con outras especies ou máis comunmente están de todo ausentes. Ademais, hai un nítido espazo entre os escudos cervical e dorsal, e hai escudos triangulares pequenos entre as beiras posteriores dos escudos grandes dispostos transversalmente na coiraza dorsal. A relativa falta de escudos considérase unha característica útil para distinguirmos os crocodilos de auga salgada en catividade ou no tráfico de peles ilícito, e tamén nas poucas áreas no campo onde pode ser necesario distinguir a individuos desta especie subadultos ou máis novos doutros crocodilos.[27][28] O corpo ancho dos crocodilos de auga salgada adultos contrasta co da maioría dos outros crocodilos delgados, o que levou a incorrectas interpretacións iniciais da especie pensando que era un tipo de aligátor.[29] A cabeza é moi grande. O cranio máis grande cientificamente comprobado desta especie está no Muséum national d'Histoire naturelle de Francia e procedía de Camboxa, e tiña unha lonxitude de 76 cm (os cranios de femias que chegan a 45 cm son excepcionais), cunha anchura cranial máxima preto da base de 48 cm. A lonxitude total do corpo deste espécime estímase que era duns 7 m.[30][31][32] Aínda que o crocodilo de auga salgada é en conxunto a especie de crocodiliano e de réptil máis grande viva, outros crocodilianos poden ter un cranio proporcionalmente máis longo (e ás veces en cifras absolutas), como o gavial (Gavialis gangeticus) e o falso gavial (Tomistoma schlegelii); nesta última especie medíronse cranios de 84 cm (o maior cranio medido dun crocodiliano vivo), aínda que ambas as especies teñen cranios máis delgados e menos masivos e corpos moito menos masivos que os do crocodilo de auga salgada.[32] Os dentes son tamén longos, e o máis longo é o cuarto dente dianteiro da mandíbula inferior, que chega a medir 9 cm de lonxitude.[33][34] Se se separa a cabeza do corpo nun macho grande, esta pode pesar uns 200 kg, incluíndo os grandes músculos e tendóns da base do cranio que lle proporcionan ao animal unha enorme forza de trabada.[35]

Os exemplares novos teñen cor amarela clara con bandas negras e manchas no corpo e cola. Esta coloración permanece varios anos ata que os crocodilos maduran a adultos. A cor dos adultos é moito máis verde oliva escura, ás veces con algunhas áreas máis claras ou grises. Coñécense varas variacións de cor e algúns adultos poden conservar unha pel bastante clara, mentres que outros poden ser tan escuros que parecen negros. A superficie ventral é branca ou amarela a todas as idades. Hai bandas na parte lateral inferior do corpo, pero non se estenden ao ventre. As colas son grises con bandas escuras.[36][37]

Tamaño[editar | editar a fonte]

Sweetheart foi o nome que se lle deu a este gran crocodilo, duns 5,1 m e 816 kg. Este exemplar fixo pensar a algúns autores que se debía considerar unha especie australiana separada de crocodilo de auga salgada.

Os crocodilos de auga salgada son os maiores predadores fluviais existentes no mundo. Porén, as crías que acaban de eclosionar só miden uns 28 cm de longo e pesan 71 g.[38] No seu segundo ano de vida, crecen ata 1 m e pesan 2,5 kg.[38] Os machos chegan á súa madurez sexual cando acadan os 3,3 m aproximadamente aos 16 anos de idade, mentres que as femias acadan a madurez aos 2,1 m e de 12 a 14 anos. O peso dun crocodilo increméntase exponencialmente a medida que aumenta a súa lonxitude. (10 cm de incremento nun crocodilo de 1 m orixinan un aumento de peso de 900 g, pero se era un crocodilo de 5 m o aumento é de 34 kg.[38]) Isto explica por que os individuos de 6 m poden pesar máis do dobre que os de 5 m.[29] Nos crocodilos, o crecemento lineal finalmente decrece e empezan a facerse máis masivos en certo momento.[39] Os animais dominantes tamén tenden a superar en peso aos outros, xa que manteñen os mellores territorios con acceso a máis e mellores presas.

Tamaño dos machos: Un macho adulto, desde que é un macho xove a que é un individuo vello, mide de 3,5 a 6 m e pesa de 200 a 1 000 kg.[40][41][42] Como media, os machos adultos miden de 4,3 a 4,9 m e pesan de 408 a 522 kg.[35] Porén, o tamaño medio depende en gran medida da localización, hábitat e interaccóns humanas, de modo que cambia dun estudo a outro. Nun caso, Webb e Manolis (1989) atribuíron un peso medio aos machos adultos de ríos mareais australianos de só 240 a 350 kg con lonxitues de 4 a 4,5 m na década de 1980, o que posiblemente representaba unha redución da masa corporal debido a que a especie estaba en recuperación despois de décadas de sobrecaza nese etapa, xa que os machos dese tamaño son normalmente 100 kg máis pesados.[41] Raramente os machos moi grandes e vellos poden superar os 6 m de lonxitude e pesar máis de 1 000 kg.[29][32][43] O crocodilo de auga salgada máis grande confirmado morreu afogado nunha rede en Papúa Nova Guinea en 1979, e a súa pel seca mediu 6,2 m, polo que se estima que medía 6,3 m (tendo en conta o encollemento da pel e os cachos que faltaban da punta da cola).[3][44] Porén, as evidencias proporcionadas polos cranios dos crocodilos máis grandes matados a tiros, indican que o tamaño máximo posible acadado é duns 7 m.[3][29] Nunha publicación sobre a morfoloxía e fisioloxía dos crocodilianos do goberno de Australia estímase que se poden aproximar a tamaños de 7 m e chegar a pesar uns 2 000 kg.[45] Debido á excesiva caza furtiva no século XX, estes individuos son extremadamente raros hoxe en día na maioría das áreas, xa que lles leva moito tempo medrar ata eses tamaños. Porén, coa recente restauración dos hábitats e a redución da caza furtiva, o número de grandes crcocodilos está incrementándose, especialmente en Odisha, India. En calquera caso, esta especie é a única especie de crocodiliano existente que regularmente chega ou supera os 5,2 m.[32][35] O crocodilo de auga salgada máis grande mantido en catividade foi un macho capturado en Filipinas en 2011 ao que se lle chamou Lolong, de 6,17 m e 1 075 kg, que se cre que comeu dous campesiños.

Tamaño das femias: As femias adultas miden normalmente de 2,7 a 3,1 m e pesan de 76 a 103 kg.[46][47][48] A maior femia rexistrada medía 4,2 m.[35] Debido ao extremo dimorfismo sexual deste animal, a lonxitude media da especie considerada globalmente é só lixeiramente maior que a dalgúns dos crocodilos existentes, e é de 3,8 a 4 m.[20][26][49]

Distribución e hábitat[editar | editar a fonte]

Crocodilo de auga salgada saltando da auga no río Adelaide
Vídeo dun crocodilo saltando da auga no río Adelaide
crocodilo de auga salgada tomando o sol
Rastro deixado na area por un crocodilo de auga salgada en Timor Leste
Gran crocodilo de auga salgada nun parque zoolóxico

O crocodilo de auga salgada é un dos tres crocodilos que se encontran na India, xunto co crocodilo das marismas e o gavial.[50] Á parte da costa leste da India, o crocodilo de auga salgada é extremadamente raro no subcontinente indio.[51] Unha gran poboación vive no Santuario de Vida Silvestre de Bhitarkanika de Odisha e está presente en menores cantidades en diversas partes dos Sundarbans da India e Bangladesh. Tamén persiste na fronteira con Bangladesh.[52][53] Hai poboacións nos mangleirais e outras áreas costeiras das illas Andaman e Nicobar da India. Antes estaban presentes na maior parte de Sri Lanka, pero agora case só quedan en áreas protexidas como o Parque Nacional de Yala.

No norte de Australia (que inclúe as partes máis ao norte do Territorio do Norte, Australia Occidental e Queensland), a especie está prosperando, especialmente nos numerosos sistemas fluviais preto de Darwin como os ríos Adelaide, Mary e Daly, xunto cos seus adxacentes billabongs (lagoas e pozas en meandros abandonados) e estuarios.[54] A poboación do crocodilo de auga salgada en Australia estímase en 100 000 a 200 000 adultos. En Australia, a especie coexiste co máis pequeno e de fociño estreito crocodilo de auga doce australiano (C. johnstoni).[55] A súa área de distribución esténdese desde Broome (Australia Occidental) a través de toda a costa do Territorio Norte polo sur ata Rockhampton, Queensland. O río Alligator na rexión da Terra de Arnhem ten ese equivocado nome polo parecido entre o crocodilo de auga salgada e o aligátor se o comparamos co crocodilo de auga doce australiano, que tamén habita no Territorio Norte, pero é moi distinto.[56]

Na illa de Nova Guinea, son tamén comúns, e viven na rexión costeira en practicamente todos os sistemas fluviais, como o río Fly, e en estuarios e mangleirais, onde solapan a súa área (aínda que raramente viven xuntos) co máis escaso e menos agresivo crocodilo de Nova Guinea (C. novaeguineae). Tamén están presentes nas illas do Arquipélago Bismarck. Nas Molucas atópanse nas illas Kai, illas Aru, e moitas outras illas da rexión, incluíndo as illas do estreito de Torres (Australia). Tamén se encontran en Timor[57]

Sábese que o crocodilo de auga salgada estivo historicamente moi espallado por todo o sueste asiático, pero agora está extinto en gran parte da súa antiga área. Non hai informes desta especie na natureza desde hai décadas na maior parte de Indochina e está extinguida en Tailandia,[58] Laos,[59] Vietnam,[60] e posiblemente en Camboxa.[61] O status da especie é crítico na maior parte de Myanmar, pero hai unha poboación estable con moitos adultos grandes no delta do Irauadi.[62] Probablemente, o únio país de Indochina que aínda alberga poboacións silvestres desta especie é Myanmar.[63] Aínda que eran outrora moi comúns no delta do Mekong (de onde desapareceron na década de 1980) e outros sistemas fluviais, o futuro da especie en Indochina é bastante gris. Porén, globalmente non se teme pola extinción da especie debido ás súas grandes poboacións en Nova Guinea e norte de Ausralia.

Extinguiuse na China, onde habitaba nas áreas costeiras do sur desde a provincia de Fujian no norte ata a fronteira con Viertnam.[64] Hai referencias de grandes crocodilos que comían persoas e gando durante a época das dinastías Han e Song, cando o animal habitaba o curso baixo do Río das Perlas preto de onde hoxe están Hong Kong e Macau, así como no río Han, o río Min no norte, porcións da provincia costeira de Guangxi e a illa de Hainan.[26] A presenza de crocodilos na provincia de Fujian representa a distribución máis ao norte da especie.[65]

As poboacións son en xeral esporádicas en Indonesia, as Filipinas e Malaisia, onde nalgunhas áreas viven grandes poboacións (Borneo e Sumatra, por exemplo) e outras con poucas poboacións pequenas e en risco (por exemplo, na Península de Malaca).[66] Malia á estreita proximidade coas abundantes poboacións do norte de Australia, xa non se encontran estes crocodilos en Balí. Esta especie está tamén extinta en Lombok, Komodo e na maior parte de Xava.[67] No sur da Península de Malaca e en Borneo, a especie pode coexistir co falso gavial (e tamén en Sumatra) e co moi relacionado pero normalmente máis pequeo crocodilo siamés (tamén en Xava).[68][69] Pode quedar unha pequena poboación no Parque Nacional de Ujung Kulon no oeste e Xava. O crocodilo de auga salgada está tamén presente en partes moi limitadas do Pacífico sur, cunha poboación de tamaño medio nas illas Salomón, unha moi pequena e case extinta en Vanuatu (oficialmente de só tres individuos) e unha poboación aceptable pero en risco (ultimamente recuperándose) nas Palau. Antes chegaba tan ao oeste coma as costas índicas de África e as illas Seychelles. Antes pensábase que estes crocodilos eran unha poboación do crocodilo do Nilo, pero despois probouse que eran C. porosus.[29]

Nunha praia de Darwin, Australia

O crocodilo de auga salgada está extinguido en gran parte da súa antiga área en Filipinas e actualmente só quedan poboacións nunhas poucas localidades diseminadas. Na illa de Mindanao a especie está presente no pantano Ligawasan e vías acuáticas adxacentes no suroeste da illa e tamén no Santuario de Vida Silvestre do pantano de Agusan na pare oriental da illa, onde en setembro de 2011 se capturou un crocodilo de auga salgada de 6,17 m, o máis grande medido, despois de que matara dúas persoas. Esta especie tamén se encontra en mangleirais da illa de Languyan da provincia de Tawi-Tawi ao sueste de Mindanao e nos mangleirais do concello de Del Carmen na illa Siargao de Mindanao. Na illa de Luzón a especie vive en tres áreas do noroeste: o río Blos do barangay (~distrito) Reina Mercedes, os mangleirais de Divilacan do barangay Dimasalansan e o estuario do río Palanan do barangay Culasi. Na illa de Palawan a especie subsiste só na parte sur e en anos recentes houbo ataques a humanos na área do río Tuba preto de Bataraza na costa sueste e en preto de Rizal na costa sueste. A especie tamén está presente nas illas do estreito de Balabac entre a illa de Palawán e o estado de Sabah na parte malaia de Borneo. O status da especie no lago Naujan da illa de Mindoro non está claro; detectáronse brillos de ollo de crocodilo na auga que se cre que son individuos desta especie, pero non se sabe se queda unha poboación viable.

Debido á súa tendencia a viaxar grandes distancias por mar, individuos desta especie aparecen ocasionalmente en áreas que están lonxe das súas zonas habituais. Os individuos errantes chegaban historicamente a Nova Caledonia, Fidxi e a augas de Asia máis ao norte, seguramente nadando coa corrente de Kuroshio,[70] chegando ata Iwo Jima, Hachijō-jima, Amami Ōshima, Iriomote (onde noutras épocas históricas había poboacións que foron cazadas),[71] augas peláxicas fronte a Shima, Península de Miura,[70] e mesmo nas relativamente frías augas do mar do Xapón (a miles de quilómetros dos seus territorios nativos).[72] A finais de 2008 e comezos do 2009, verificouse a presenza dalgúns destes crocodilos nos sistemas fluviais da illa Fraser de Australia, a centos de quilómetros e en augas máis cálidas da súa área normal en Queensland. Estes crocodilos migraron ao sur ás illas do norte de Queensland durante a máis cálida estación das chuvias e seguramente volvían ao norte despois de que as temperaturas baixasen, pero isto non é un comportamento novo porque hai moito tempo tamén se observaban máis ao sur, en Brisbane, durante a calorosa estación das chuvias.

Os crocodilos de auga salgada xeralmente pasan a estación das chuvias tropical en pantanos e ríos de auga doce, movéndose despois augas abaixo ata os estuarios durante a estación seca e ás veces viaxando lonxe por mar. Compiten ferozmente entre si polo territorio, e os machos dominantes ocupan os tramos máis desexables das correntes de auga doce. Os crocodilos novos son forzados a ir a ríos marxinais e por veces ao océano. Isto explica a ampla área de distribución do animal (desde as costas da India a Australia), e tamén que se encontre en ocasións en lugares pouco comúns para el (como no mar do Xapón). Igual que todos os crocodilos, só poden sobrevivir períodos prolongados en zonas de temperaturas cálidas, e os crocodilos estacionalmente abandonan certas partes de Australia se vai frío.[8]

Bioloxía e comportamento[editar | editar a fonte]

Un crocodilo de auga salgada en Maconacon

O principal comportamento que serve para distinguir o crocodilo de auga salgada doutros crocodilos é a súa tendencia a ocupar ambientes de auga salgada. Aínda que outros crocodilos tamén teñen glándulas do sal que lles permitirían vivir en auga salgada, unha característica que os aligátores non posúen, a maioría das outras especies non se aventuran no mar a non ser en condicións extremas.[73] A única outra especie que mostra un comportamento regular de saír ao mar é o crocodilo americano (C. acutus), pero esta especie americana non se considera tan proclive ás augas mariñas coma o crocodilo de auga salgada. Este último viaxa entre áreas separadas polo mar, ou simplemente confía na súa efectiva facilidade para viaxar pola auga para cubrir longas distancias nunha mesma masa de terra, como Australia. De maneira similar ás aves migratorias que usan as columnas térmicas, os crocodilos de auga salgada utilizan as correntes oceánicas para viaxar longas distancias.[74] Nun estudo, etiquetáronse 20 destes crocodilos con transmisores por satélite; 8 deles aventuráronse en mar aberto, e un deles viaxou 590 km ao longo da costa, desde o río North Kennedy na costa leste do extemo norte de Queensland, arredor da Península de Cabo York, ata a costa oeste do Golfo de Carpentaria en 25 días.[74] Outro espécime, un macho de 4,84 m, viaxou 411 km en 20 días. Viaxan sen ter que moverse demasiado, ás veces simplemente flotando levados pola corrente, e este comportamento permítelles conservar enerxía. Interrompen as súas viaxes, parando en baías abrigadas durante uns días, cando a corrente vai en contra da dirección desexada, agardando ata que a corrente cambia de dirección.[74] Tamén viaxan curso arriba e curso abaixo nos sistemas fluviais periodicamente.[74]

Adulto de crocodilo de auga salgada nadando por un pantano.

Aínda que a maioría dos crocodilos son animais sociais que comparten sitios para tomar o sol e para alimentarse, os crocodilos de auga salgada son máis territoriais e menos tolerantes cos da súa propia especie; os machos adultos comparten o territorio coas femias, pero escorrentan os machos rivais. Aparéanse na estación húmida, e poñen os ovos nun niño que consiste nunha morea de vexetación e lama. A femia vixía o niño e as crías ante o perigo dos depredadores.

Xeralmente son moi apáticos ou aletargados, unha característica que lles axuda a sobrevivir durante meses nos tempos en que non hai comida, e normalmente lacazanean na auga ou toman o sol durante gran parte do día, preferindo cazar de noite. Un estudo do seu comportamento estacional en Australia indicou que son máis activos e máis probablemente pasan o tempo na auga durante o verán australiano; inversamente, son menos activos e pasan relativamente máis tempo tomando o sol durante o inverno.[75] Porén, o crocodilo de auga salgada, está entre os crocodilianos máis activos, xa que pasa máis tempo patrullando e activo, especialmente na auga. Son moito menos terrestrres que a maioría das especies de crocodilos, pasando menos tempo en terra excepto para tomar o sol. Ás veces, pasan semanas no mar buscando chegar a terra e nalgúns casos, crecen percebes entre as súas escamas, o que indica os longos períodos que pasan no mar.[76]

Crocodilo de auga salgada cun transmisor por satélite GPS adherido na súa cabeza para rastrear os seus periplos

Malia o seu relativo letargo, os crocodilos de auga salgada son depredadores áxiles e mostran unha sorprendente axilidade e velocidade cando é necesario, xeralmente durante os ataques ás presas. Poden realizar sprints explosivos cando lanzan un ataque desde a auga. Poden tamén nadar a un ritmo de 24 a 29 km/h en curtas explosións de velocidade, arredor de tres veces máis rápido que o nadador humano máis rápido, pero cando patrullan, xeralmente van a 3,2 a 4,8 km/h. Porén, as historias de crocodilos que eran máis rápidos que un cabalo de carreiras en curtas distancias por terra son lendas urbanas. Ao contrario, na beira da auga, onde poden combinar a propulsión coas patas e a cola, a súa velocidade pode ser explosiva.

Aínda que os cerebros dos crocodilianos son moito menores que os dos mamíferos (só o 0,05% do peso corporal nesta especie), os crocodilos de auga salgada teñen capacidade de aprender tarefas difíciles con pouco condicionamento, aprendendo a rastrear as rutas migratorias das súas presas a medida que cambian as estacións, e poden posuír unha capacidade de comunicación máis profunda que o que se acepta actualmemte.[77][78]

Caza e dieta[editar | editar a fonte]

Alimentándose nun zoo en Australia Occidental

Como a maioría dos crocodilos, os de auga salgada non son moi esixentes coa comida, e facilmente poden variar a súa selección de presas segundo a dispoñibilidade, nin son tampouco voraces, xa que poden sobrevivir con relativamente pouca comida durante un prolongado período. Debido ao seu tamaño e distribución, capturan a maior variedade de presas de todos os crocodilianos existentes.[8] A dieta das crías, xuvenís e subadultos foi máis estudada que a dos completamente adultos, en gran parte pola agresividade, territorialidade e gran tamaño dos adultos, que fai difícil que os biólogos os manexen sen correr riscos significativos, tanto para os humanos coma para os propios crocodilos; o principal método utilizado para capturar adultos é un longo pau con grandes ganchos como os utilizados para a captura de tiburóns, que inmobiliza as mandíbulas do animal pero que pode causarlles dano nos fociños e non é seguro que permita capturar crocodilos que pasan de 4 m. Aínda que estudos feitos no século XX catalogaron rigorosamente os contidos estomacais de adultos "sacrificados" do crocodilo do Nilo en África,[79][80] fixéronse poucos estudos sobre os crocodilos de auga salgada a pesar da gran cantidade deles que foron matados para obter as súas peles durante ese período. Por tanto, a dieta coñecida dos adultos moitas veces está baseada só en testemuños visuais fiables.[81][82][83] As crías só poden comer pequenos animais, como pequenos peixes, ras, insectos e pequenos invertebrados acuáticos.[82] Ademais destas presas, os xuvenís comen tamén diversos peixes de auga doce e salgada, anfibios, crustáceos, moluscos, como grandes gasterópodos e cefalópodos, aves, mamíferos de tamaño pequeno ou medio e outros réptiles, como serpes e lagartos. Cando os crocodilos medran ata máis de 1,2 m, a importancia na súa alimentación dos pequenos invertebrados vaise facendo menor en favor de pequenos vertebrados como peixes e pequenos mamíferos e aves.[84] Canto máis medra o animal, maior é a variedade da súa dieta, pero durante toda a súa vida seguen comendo tamén presas relativamente pequenas.

Entre os crustáceos que comen son frecuentes os grandes cangrexos do barro do xénero Scylla, especialmente en hábitats de mangleirais. As aves que viven en terra como o emú (Dromaius novaehollandiae) e diferentes tipos de aves acuáticas, especialmente o ganso Anseranas semipalmata, son as aves máis frecuentemente depredadas, debido á maior probabilidade de atopalas.[85][86] Incluso poden atrapar aves voadoras rápidas e morcegos se están preto da superficie da auga,[8] e tamén aves limícolas que están procurando comida nas ribeiras, mesmo as de tamaño menor que un bilurico bailón (Actitis hypoleucos).[38][87] As presas mamíferas dos xuvenís e subadultos son xeralmente do tamaño das especies menores de ungulados, como o cervo-rato (Tragulus napu) e o cervo Hyelaphus porcinus.[88] Poden comer varios mamíferos como monos, por exemplo, o macaco cangrexeiro (Macaca fascicularis),[89] ou o Nasalis larvatus[90], xibóns, porco espiños, ualabís,[91] mangostas, civetas, cánidos (Canis ssp.), tartarugas, os quirópteros raposos voadores (Pteropus ssp.), lebres (Lepus ssp.), roedores, teixugos, londras,[92] félidos como Prionailurus viverrinus e cervos tragúlidos.[93] A diferenza dos peixes, cangrexos e criaturas acuáticas, os mamíferos e aves que comen só os encontran esporadicamente na auga ou preto da auga, polo que os crocodilos parecen buscar sitios onde as presas se concentran, ou as augas que están debaixo dunha árbore onde está pendurada unha colonia de raposos voadores ou sitios onde se alimentan os búfalos de auga, para capturar os pequenos animais que son espantados polos búfalos ou (no caso dos crocodilos adultos grandes) os membros débiles da manda de búfalos.[86] Os estudos realizados mostraron que, a diferenza do crocodilo de auga doce australiano (que pode morrer facilmente se come sapos velenosos), os crocodilos de auga salgada son parcialmente resistentes ás toxinas do sapo Rhinella marina e poden comelos pero só en pequenas cantidades e non en cantidade dabondo como para servir de control natural efectivo desta virulenta praga introducida de anfibios.[94] Os grandes crocodilos, mesmo os machos máis vellos, á hora de comer non ignoran cando teñen oportunidade as pequenas especies, especialmente aquelas que non desenvolveron grandes habilidades para escapar. Por outra parte, os crocodilos de auga salgada subadultos que pesan só de 8,7 a 15,8 kg (e que miden de 1,36 a 1,79 m) sábese que matan e comen cabras (Capra aegagrus hircus) que pesan do 50% ao 92% da súa propia masa corporal en Orissa, India, polo que poden atacar grandes presas xa desde idade temperán.[93][95][96] Atopouse que a dieta de espécimes xuvenís e subadultos, os cales se alimentan de calquera animal de ata o seu propio tamaño practicamente sen importar o pequeno que sexa, é máis diversa que a dos adultos, os cales a miúdo ignoran as presas que están por debaixo dun certo tamaño.[97]

C. porosus despezando unha carcasa de porco para comela

Entre os grandes animais comidos polos crocodilos adultos están os cervos sambar (Rusa unicolor), porcos bravos (Sus scrofa), tapires malaios (Tapirus indicus), canguros, humanos, orangutáns (Pongo ssp.), dingos (Canis lupus dingo), tigres (Panthera tigris),[98] e grandes bovinos como o banteng (Bos javanicus),[99] búfalos de auga (Bubalus arnee), e gauros (Bos gaurus).[72][100][101][102][103][104] Porén, só capturan grandes animais esporadicamente, xa que estes normalmente só son atacados polos adultos grandes e os grandes ungulados e outros animais silvestres grandes están distribuídos moi espazadamente, fóra dunhas poucas áreas clave como os Sundarbans.[8] Pero, compensando isto, introducíronse cabras, búfalos de auga e porcos bravos/porcos en moitas das áreas ocupadas polos crocodilos de auga salgada e fixéronse alí silvestres en varios graos e así poden servir para ampliar a dieta dos grandes crocodilos.[26] Calquera tipo de gando ou animal doméstico, como polos, ovellas, porcos, cabalos e vacas, e tamén animais de compañía poden entrar na dieta do crocodilo se este ten a oportunidade.[8] Como é un animal que sae ao mar, tamén depreda varios peixes óseos de auga salgada e outros animais mariños, incluíndo as serpes mariñas, tartarugas mariñas, aves mariñas, dugongos (Dugong dugon), raias (tamén grandes peixes serra[105]), e pequenos tiburóns. Os actos de predación máis documentados de animais mariños ocorreron en augas costeiras ou a unha distancia no mar á vista de terra, e as tartarugas femias e as súas crías son capturadas durante a tempada de apareamento cando as tartarugas están preto das praias.[8][35][106][107][108][109][110][111][112] Porén, hai probas de que os crocodilos de auga salgada cazan tamén mentres están en mar aberto, baseadas nos restos de peixes peláxicos que viven a gran distancia da costa que se encontraron nos seus estómagos.[5][6]

Os métodos de caza utilizados polo crocodilo de auga salgada son similares aos dos demais crocodilos. O crocodilo mergúllase e nada silandeiramene cara á presa antes de lanzarse sobre ela subitamente. A diferenza doutros corcodilianos, como os aligátores e incluso o crocodilo do Nilo, non se sabe que cacen en terra seca.[8][26] Os individuos novos poden desde a auga proxectar todo o seu corpo no aire nun salto mentres cazan presas que están colgadas de ramas baixas.[82] Canco cazan macacos rhesus, golpean os monos contra un banco de area baténdoos coa cola, arrastrando o macaco á auga para comelo máis doadamente. Porén, non está claro se este uso da cola para cazar é deliberado ou só casual.[26] Os seus agudos dentes como paus son axeitados para atrapar e agarrar con forza a presa, pero non están deseñados para cortar a carne. As presas pequenas simplemente as tragan enteiras, mentres que os animais máis grandes son arrastrados á auga e afogados ou esmagados.[113] As presas grandes son despois despezadas en cachos manexables mediante o "rolo da morte" (o crocodilo xira todo o corpo para desgarrar cachos de carne) ou por tiróns súbitos da cabeza.[114] Ocasionalmente, cando o crocodilo está cheo, poden almacenar alimento para comelo despois, aínda que isto pode orixinar que o alimento o coman como prea intrusos como os varanos monitor.[115]

Trabada[editar | editar a fonte]

Os crocodilos de auga salgada, mesmo os adultos, poden saír saltando da auga para capturar comida.

Os crocodilos de auga salgada teñen o récord da maior forza de trabada rexistrada do reino animal, cun pico de forza de trabada de 16 414 N, que supera en moito os valores rexistrados nas hienas Crocuta crocuta de 4 500 N.[116] A extraordinaria trabada dos crocodilos é un resultado da súa anatomía. O espazo do músculo mandibular no cranio é moi grande, o cal é doadamente visible desde fóra como un vulto a cada lado. A natureza deste músculo é extremadamente ríxida, case tan dura como a dun óso ao tocalo, e como tal pode parecer unha continuación do cranio. Outra característica é que a maioría dos músculos da mandíbula do crocodilo están dispostos para pechala fortemente. Pero a pesar destes fortes músculos para pechar a mandíbula, os crocodilos teñen músculos moi pequenos e febles para abrila. As mandíbulas dun crocodilo poden manterse pechadas con seguridade con algunhas voltas de fita americana.[117]

Reprodución[editar | editar a fonte]

Os crocodilos de auga salgada sofren numerosos cambios fisiolóxicos a medida que maduran. Móstrase aquí unha cría de crocodilo.
Velaquí un crocodilo xuvenil, que crece considerablemente en lonxitude durante varios anos pero é facilmente distinguible polo seu cropo delgado e tamaño.
Un crocodilo de auga salgada de idade subadulta no Zoo Gembira Loka, similar pero non tan robusto e de cabeza relativamene pequena comparado cos adultos.

Os crocodilos de auga salgada aparéanse na estación das chuvias, cando os niveis da auga están máis altos. En Australia, o macho e a femia realizan un cortexo en setembro ou outubro, e a femia pon os ovos entre novembro e marzo.[99] É posible que o aumento de temperaturas da estación húmida provoque o comportamento reprodutor nesta especie.[86] Aínda que os crocodilianos aniñan cada ano, hai casos rexistrados de femias que aniñan un ano si e outro non e outros nos que a femia intenta producir dúas camadas nunha soa estación húmida.[86] A femia selecciona o sitio de nidación, e ambos os pais defenden o territorio de nidación, o cal normalmente é un tramo de ribeira nun río mareal ou áreas de auga doce, especialmente pantanos. Os niños a miúdo están en lugares sorprendentemente expostos, como no barro con pouca ou ningunha vexetación arredor e así con protección limitada do sol e o vento. O niño é unha morea de barro e vexetación, xeralmente mide 175 cm de longo e 53 cm de alto, cunha entrada media de 160 cm de diámetro.[86] Algúns niños apareceron en hábitats improbables, como entullos rochosos ou campos de herba baixa húmidos.[118][119] O crocodilo femia xeralmente arrastra unha capa de follas e outros residuos arredor da entrada do niño e esta cuberta vexetal segundo se informou produce unha "abraiante" cantidade de calor para a incubación dos ovos.[26][120] A femia pon normalmente de 40 a 60 ovos, pero algunhas postas chegan a 90. Os ovos miden como media 8 por 5 cm e pesan 113 g en Australia e 121 g na India.[99][121] Son relativamente pequenos comparados co tamaño da femia que pesa cinco veces máis que o crocodilo de auga doce australiano, pero pon ovos que só son un 20% maiores e un 40% máis pesados que o desa especie de tamaño menor.[38] O peso medio dunha cría recentemente eclosionada en Australia é de 69,4 g.[99] Aínda que a femia vixía o niño durante de 80 a 98 días (en casos extremos desde 75 a 106 días), a perda de ovos é xeralmente alta debido a inundacións e ocasionalmente á predación.[99] Como en todos os crocodilianos, o sexo das crías está determinado pola temperatura de incubación. A 28–30 °C todas as crías serán femias, a 30–32 °C o 86% serán machos, e a 33º ou máis son predominantemente femias (84%).[122] En Australia, os Varanus giganteus comen habitualmente ovos de crocodilo de auga doce australiano (comendo ata o 95% das postas que descobre), pero é relativaemtne improbable que coman ovos de crocodilo de auga salgada debido á vixilancia da impoñente nai, e só se estima que perden un 25% dos ovos por causa destes varanos (menos da metade que os que perden os crocodilos do Nilo por causa do varano monitor en África).[38] A maioría das perdas de ovos do crocodilo de auga salgada ocorren debido a que o burato do niño queda asolagado.[86][123]

Femia adulta silvestre de crocodilo de auga salgada.

Como en todas as especies de crocodilos, a femia mostra un salientable nivel de coidados maternais para un réptil. Escava os niños despois da incubación en resposta ás chamadas de "píos" que realizan as crías listas para saír, e incluso axuda con delicadeza coa súa boca a que os ovos eclosionen. A femia leva as crías á auga na súa boca e permanece xunto as crías durante varios meses. Malia a súa dilixencia, as perdas de bebés crocodilos son altas debido a diversos depredadores e a crocodilos non emparentados da súa propia especie. Só aproximadamente o 1% das crías sobreviven ata adultos.[124] Para os estándares dos crocodilianos, as crías do crocodilo de auga salgada son excepcionalmente agresivas entre si e a miúdo loitan entre elas case inmediatemtne despois de seren transportadas á auga pola súa nai.[125] Os xoves empezan a dispersarse pasados uns 8 meses, e comezan a mostrar un comportamento territorial arredor dos 2,5 anos de idade. Son os máis territoriais dos crocodilos existentes e, debido á súa agresividade conespecífica, desde o estadio inmaturo disperso en adiante, nunca se ven en concentracións ou grupos soltos como a maioría dos outros crocodilos.[126] Porén, incluso as femias non chegan á madurez sexual completa ata pasados 10 anos. Os crocodilos de auga salgada que sobreviven ata adultos poden acadar unha duración da vida moi longa, estimada en 70 anos, e crese que algúns individuos posiblemente exceden os 100 anos, aínda que non se verificaron idades tan extremas en ningún crocodiliano.[127] Aínda que os adultos teñen poucos depredadores, os bebés desta especie poden ser presas dos varanos monitor (só ocasionalmente polos Varanus giganteus australianos ou o Varanus salvator asiáticos), peixes predadores (especialmente o barramundi -Lates calcarifer-), porcos bravos, ratas, varias aves acuáticas e rapaces (por exemplo, as aguias Haliaeetus leucogaster ou mesmo as cegoñas Ephippiorhynchus asiaticus), pitóns, grandes crocodilos e moitos outros predadores.[86][99][121][123] Os porcos e as vacas, cando se encontran en gran número, ocasionalmente tamén poden pisar inadvertidamente os ovos e niños e degradan o hábitat.[128] Os xuvenís poden tamén ser presa de tigres e leopardos (Panthera pardus) en certas partes de Asia, aínda que os encontros con estes predadores son raros e os felinos xeralmente evitan as áreas con crocodilos de auga salgada.[129]

Predadores simpátricos[editar | editar a fonte]

No mar son grandes predadores simpátricos do crocodilo de auga salgada os seguintes:

  • Á parte do tiburón touro, a área onde vive o crocodilo de auga salgada apenas se solapa coa dos bastante pequenos tiburóns de auga doce. O tiburón branco pode encontrarse nas augas das costas de Australia, frecuentadas polo crocodilo,[5][130] e o seu peso pode estimarse grosso modo nos espécimes máis grandes nuns 2 000 kg.[131][132]
  • A candorca, que se encontra na maior parte dos mares do mundo.[133]

Estado de conservación[editar | editar a fonte]

Crocodilo de auga salgada

A especie considérase en situación de preocupación menor en canto á súa extinción, xa que é abundante. Actualmente, a especie está na lista do CITES incluída da seguinte maneira:

  • No Apéndice I (que prohibe todo comercio coa especie ou os seus produtos derivados): aplícase a todas as poboacións silvestres excepto as de Australia, Indonesia e Papúa Nova Guinea;
  • Apéndice II (permítese o comercio cun permiso de exporación; os permisos de importación poden ser requiridos ou non dependendo das leis do país importador): aplícase ás poboacións de Australia, Indonesia e Papúa Nova Guinea, xunto con todas as poboacións do mundo que están en catividde con propósitos comerciais.

O crocodilo de auga salgada a miúdo é cazado pola súa carne e ovos, e a súa pel é a máis valiosa comercialmente de todos os crocodilianos. A caza non regulada durante o século XX causou un drástico declive da especie en toda a súa área, e as poboacións do norte de Australia reducíranse nun 95% en 1971. Os anos entre 1940 e 1970 foron os do auxe da caza non regulada e puido causar rexionalmente un dano irreparable ás poboacións de crocodilo de auga salgada.[59] A especie actualmente goza dunha completa protección legal en todos os estados e territorios de Australia onde se encontra: Australia Occidental (desde 1970), Territorio do Norte (desde 1971) e Queensland (desde 1974).[134] A caza ilegal aínda persiste nalgunhas áreas, xa que a protección nalgúns países non está a ser efectiva, e o comercio é con frecuencia difícil de monitorizar e controlar na súa vasta área. Porén, moitas áreas non se recuperaron; algúns exames de poboacións mostraron que aínda que hai crocodilos novos, menos do 10% dos espécimes examinados son de tamaño adulto e non hai machos especialmente grandes, como ocorre en Sri Lanka ou a República de Palau. Isto indica unha posible continuación da súa persecución alí e explotación e unha poboación reprodutora non recuperada.[135][136] En poboacións máis equilibradas, como as do Parque Nacional de Bhitarkanika ou as de Sabah, Malaisia, o 28% e 24,2% dos espécimes observados tiñan tamaño adulto de máis de 3 m.[66][137]

A perda de hábitat continúa a ser un gran problema para a especie. No norte de Australia, gran parte do seu hábitat de nidación é susceptible e ser pisado por búfalos de auga que se fixeron silvestres, aínda que os programas de erradicación dos búfalos reduciron agora este problema considerablemente. Incluso nas zonas onde segue habendo grandes áreas de hábitats axeitados, sutís alteracións do hábitat poden ser un problema, como nas illas Andaman, nas que as áreas de auga doce usadas para a nidación, están sendo de forma crecente utilizadas para a agricultura. Despois de que o valor comercial das peles silvestres de crocodilo minguou, quizais o maior reto inmediato para aplicar os esforzos de conservación é o perigo ocasional que a especie pode ter para os humanos e, como resultado, a opinión negativa sobre o crocodilo que ás veces ten a xente.[124][138]

Relacións cos humanos[editar | editar a fonte]

Ataques aos humanos[editar | editar a fonte]

De todos os crocodilianos, esta especie é a que ten a tendencia máis acusada a tratar os humanos como se fosen presas, e ten unha longa historia de ataques aos humanos que se aventuran descoidadamente no seu territorio. Debido ao seu poderío, tamaño intimidante e velocidade, sobrevivir a un ataque predador directo é improbable se o crocodilo consegue facer contacto directo. A diferenza da política estadounidense de favorecer certo grao de coexistencia no hábitat cos aligátores, a única política recomendada para tratar co crocodilo de auga salgada é evitar completamente o seu hábitat sempre que sexa posible, xa que son moi agresivos cando se ven invadidos.[26]

Sinal de non nadar utilizada pola Comisión de Parques e Vida Silvestre do Territorio Norte australiano.[139]

Os datos exactos de ataques son limitados fóra de Australia, onde se informan cada ano un ou dous ataques mortais.[140] De 1971 a 2013, o número total de mortes ocorridas en Australia atribuídas a este crocodilo foi de 106.[140][141] O baixo nivel de ataques pode deberse aos grandes esforzos dos axentes da vida silvestre en Australia de poñer sinais de advertencia da presenza de crocodilos en numerosos ramais de ríos (billabongs) perigosos, ríos, lagos e praias.[142] Ademais, informáronse de ataques recentes en Borneo,[143] Sumatra,[144] India oriental (illas Andaman),[145][146] e Birmania.[147] En Sarawak, Borneo, o número medio de ataques mortais foi de 2,8 anualmente durante os anos 2000 a 2003.[148] No Territorio Norte de Australia, fixéronse intentos de resituar crocodilos de auga salgada que mostraran un comportamento agresivo cara aos humanos pero isto demostrou ser pouco efectivo, xa que os crocodilos problemáticos parece que poden encontrar o camiño de volta cara aos seus territorios orixinais.[149] Na área de Darwin de 2007 a 2009, do 67 ao 78% dos "problemas cos crocodilos" foron identificados como machos.[150]

De moitos ataques en áreas fóra de Australia crese que non se informa, e un estudo estímaos en de 20 a 30 ataques por ano.[148] Esta cifra pode ser conservadora tendo en conta que hai varias áreas nas que os humanos e os crocodilos de auga salgada coexisten en rexións rurais de economía baixa e non desenvolvida, onde é probable que non se informe dos ataques.[151] Porén, as afirmacións que se facían no pasado de que o crocodilo de auga salgada era responsable de miles de mortes humanas ao ano son moi probablemente esaxeracións e seguramente estaban falsificadas para beneficiar ás compañías que comercializaban as peles de crocodilo, organizacións de cazadores e outras fontes que se podían beneficiar de maximizar a percepción negativa dos crocodilos para obter ganancias financeiras.[26][35][148] Aínda que non se debe subestimar a tan formidable depredador, que non ten ningunha razón para non ver os humanos como posibles presas, moitos crocodilos de auga salgada silvestres son normalmente bastante cautelosos cos humanos e apártanse para mergullarse e nadar lonxe dos humanos, incluso os machos adultos, se foron anteriormente acosados ou perseguidos.[152][153] Algúns ataques a humanos parecen ser de natureza territorial máis que predatoria, e os crocodilos de máis de dous anos a miúdo atacan calquera cousa que invada a súa área (incluíndo barcas). Os humanos poden xeralmente escapar vivos dese tipo de encontros intimidatorios, que supoñen a metade dos ataques. Os ataques non mortais implican xeralmente a crocodilos de 3 m ou menos. Os ataques mortais, é menos probable que teñan unha motivación predadora, xeralmente os implicados son crocodilos máis grandes cunha media de tamaño estimada de 4,3 m. En circunstancias normais, o crocodilo do Nilo crese que é responsable dun número maior de ataques mortais a humanos, pero isto pode deberse a que moitas persoas en África adoitan depender das zonas riberáns para a súa subsistencia, o cal é menos común na maior parte de Asia e aínda menos en Australia.[148] Nas illas Andaman, o número de ataques mortais a humanos incrementouse, e a razón aducida é a destrución do hábitat e a redución das presas naturais.[154]

Na segunda guerra mundial, durante a retirada do exército xaponés da batalla da illa Ramree o 19 de febreiro de 1945, os crocodilos de auga salgada poden ser responsables da morte duns 400 soldados xaponeses. Os soldados británicos rodearon o pantano a través do cal se estaban retirando os xaponeses, condenando a estes a pasar unha noite nos mangleirais, que eran o fogar de miles de crocodilos de auga salgada. Moitos soldados xaponeses non sobreviviron a esa noite, pero que a súa morte fose debida principalmente a ataques de crocodilos púxose en dúbida.[155] Outro ataque en masa afectou a un cruceiro realizado na India oriental no que o accidente dun barco forzou a 28 persoas a saltar á auga, onde se informou que foron comidos por crocodilos de auga salgada.[35]

Referencias culturais[editar | editar a fonte]

Selo de correos de 1948 que representa arte aborixe cuxo motivo é o crocodilo de auga salgada

Segundo os espíritos Wondjina da mitoloxía dos aborixes australianos, ao crocodilo de auga salgada prohibíuselle vivir nas augas doces por estar cheo de malos espíritos e medrar demasiado, a diferenza do crocodilo de auga doce australiano, que é máis ben reverenciado.[156] Como consecuencia, a arte rupestre aborixe que representa o crocodilo de auga salgada é escasa, pero hai algúns exemplos de máis de 3 000 anos de antigüidade atopados en covas de Kakadu na Terra de Arnhem, que aproximadamente concordan coa distribución da especie. A especie represéntase frecuentemente na arte aborixe contemporánea.[157]

A especie ilustrouse en varios selos de correos, como un selo de 12 céntimos de 1894 do estado de Borneo do Norte; un de Australia de 1948 de 2 xilins que mostra unha obra da arte rupestre aborixe cunha figura da especie; un de 1966 da República de Indonesia; un de 20 céntimos de 1994 de Palau; outro de Australia de 1997 de 22 céntimos, e outro de 2005 de Malaisia.

A especie apareceu en series e películas de cine australianas como Crocodilo Dundee ou The Crocodile Hunter. Hai varios parques temáticos sobre este crocodilo en Australia.

Este crocodilo considérase sagrado en Timor. Segundo unha lenda, a illa foi formada por un xigantesco crocodilo. Algúns pobos papús teñen un mito similar e neles tradicionalmente o crocodilo foi descrito como un parente (normalmene un pai ou avó).[26]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Crocodylus porosus". Lista Vermella de especies ameazadas. Versión 2011.1 (en inglés). Unión Internacional para a Conservación da Natureza. 1996. Consultado o 20 de agosto de 2011. 
  2. Allen, G. R. (1974). "The marine crocodile, Crocodylus porosus, from Ponape, Eastern Caroline Islands, with notes on food habits of crocodiles from the Palau Archipelago". Copeia 1974 (2): 553–553. JSTOR 1442558. doi:10.2307/1442558. 
  3. 3,0 3,1 3,2 Britton, Adam R. C.; Whitaker, Romulus; Whitaker, Nikhil (2012). "Here be a Dragon: Exceptional Size in Saltwater Crocodile (Crocodylus porosus) from the Philippines". Herpetological Review 43 (4): 541–546. 
  4. 4,0 4,1 "Crocodylus porosus". Animal Diversity Web. Consultado o 2015-06-03. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Callaway, J. M., & Nicholls, E. L. (Eds.). (1997). Ancient marine reptiles. Academic Press.
  6. 6,0 6,1 Blaber, S. J. (2008). Tropical estuarine fishes: ecology, exploration and conservation. John Wiley & Sons.
  7. "Saltwater Crocodile facts". Aquaticcommunity.com. Consultado o 22 de xuño de 2013. In Australia, one or two fatal attacks are reported on average per year. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 Ross, Charles A; Garnett, Stephen, eds. (1989). Crocodiles and Alligators. Checkmark Books. ISBN 978-0816021741. 
  9. Li, Yan; Wu, Xiaobing; Ji, Xuefeng; Yan, Peng & Amato, George (2007). "The complete mitochondrial genome of salt-water crocodile (Crocodylus porosus) and phylogeny of crocodilians". Journal of Genetics and Genomics 34 (2): 119–128. PMID 17469784. doi:10.1016/S1673-8527(07)60013-7. 
  10. Johnson, David (4 de novembro de 2009). The Geology of Australia. Cambridge University Press. p. 181. ISBN 978-0-521-76741-5. Consultado o 28 de xullo de 2013. 
  11. Oaks, J. R. (2011). "A time-calibrated species tree of Crocodylia reveals a recent radiation of the true crocodiles". Evolution 65 (11): 3285–3297. PMID 22023592. doi:10.1111/j.1558-5646.2011.01373.x. 
  12. 12,0 12,1 Oaks, J. R. (2011). "A time-calibrated species tree of Crocodylia reveals a recent radiation of the true crocodiles" (PDF). Evolution 65 (11): 3285–3297. PMID 22023592. doi:10.1111/j.1558-5646.2011.01373.x. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 21 de setembro de 2013. Consultado o 28 de xullo de 2017. 
  13. Willis, P. M. A. (1997). "Review of fossil crocodilians from Australasia". Aust. J. Zool. 30 (3): 287–298. doi:10.7882/AZ.1997.004. 
  14. Molnar R. E. (1979). "Crocodylus porosus from the Pliocene Allingham formation of North Queensland. Results of the Ray E. Lemley expeditions, part 5". Memoirs of the Queensland Museum 19: 357–365. 
  15. Brochu, C. A. (2000). "Congruence between physiology, phylogenetics and the fossil record on crocodylian historical biogeography", pp. 9–28 in Grigg, G. C., Seebacher, F. & Franklin, C. E. (eds.) Crocodilian Biology and Evolution. Surry Beatty & Sons (Chipping Norton, Aus.), .
  16. Man, Z.; Yishu, W.; Peng, Y.; Wu, X. (2011). "Crocodilian phylogeny inferred from twelve mitochondrial protein-coding genes, with new complete mitochondrial genomic sequences for Crocodylus acutus and Crocodylus novaeguineae". Molecular Phylogenetics and Evolution 60 (1): 62–67. PMID 21463698. doi:10.1016/j.ympev.2011.03.029. 
  17. 17,0 17,1 17,2 Naish, D. "The Saltwater Crocodile, and all that it implies (crocodiles part III)". Scientific American- Tetrapod Zoology. Consultado o 2015-06-12. 
  18. Lee, M. S. Y.; Yates, A. M. (2018). "Tip-dating and homoplasy: reconciling the shallow molecular divergences of modern gharials with their long fossil". Proceedings of the Royal Society B 285 (1881). PMC 6030529. PMID 30051855. doi:10.1098/rspb.2018.1071. 
  19. Hekkala, E.; Gatesy, J.; Narechania, A.; Meredith, R.; Russello, M.; Aardema, M. L.; Jensen, E.; Montanari, S.; Brochu, C.; Norell, M.; Amato, G. (2021-04-27). "Paleogenomics illuminates the evolutionary history of the extinct Holocene "horned" crocodile of Madagascar, Voay robustus". Communications Biology (en inglés) 4 (1): 505. ISSN 2399-3642. PMC 8079395. PMID 33907305. doi:10.1038/s42003-021-02017-0. 
  20. 20,0 20,1 Brazaitis, P. (2001). A Guide to the Identification of the Living Species of Crocodilians. Wildlife Conservation Society.
  21. Ross, C.A. (1990). "Crocodylus raninus S. Müller and Schlegel, a valid species of crocodile (Reptilia: Crocodylidae) from Borneo". Proceedings of the Biological Society of Washington 103: 955–961. 
  22. Ross, C.A. (1992). "Designation of a lectotype for Crocodylus raninus S. Müller and Schlegel (Reptilia: Crocodylidae), the Borneo crocodile". Proceedings of the Biological Society of Washington 105: 400–402. 
  23. Wells, R.W. & Wellington, C.R. (1985). "A classification of the Amphibia and Reptilia of Australia". Australian Journal of Herpetology. Suppl. Ser. 1: 1–61. 
  24. Das, I.; Charles, J. K. (2000). "A Record of Crocodylus raninus Müller & Schlegel, 1844 from Brunei, North-western Borneo". Sabah Parks Nature Journal 3: 1–5. 
  25. Brochu, C. A. (2009). Phylogenetic relationships and divergence timing of Crocodylus based on morphology and the fossil record.
  26. 26,00 26,01 26,02 26,03 26,04 26,05 26,06 26,07 26,08 26,09 Guggisberg, C.A.W. (1972). Crocodiles: Their Natural History, Folklore, and Conservation. Newton Abbot: David & Charles. p. 195. ISBN 0-7153-5272-5. 
  27. Kondo, H. (1970). Grolier's Amazing World of Reptiles. New York, NY: Grolier Interprises Inc. 
  28. Ross, F. D. & Mayer, G. C. 1983. On the dorsal armor of the Crocodilia. In Rhodin, A. G. J. & Miyata, K. (eds) Advances in Herpetology and Evolutionary Biology. Museum of Comparative Zoology (Cambridge, Mass.), pp. 306–331.
  29. 29,0 29,1 29,2 29,3 29,4 Britton, Adam. "Crocodylus porosus (Schneider, 1801)". The Crocodilian Species List. Arquivado dende o orixinal o 08 de xaneiro de 2006. Consultado o 28 de xullo de 2017. 
  30. Greer, Allen E. (1974). "On the Maximum Total Length of the Salt-Water Crocodile (Crocodylus porosus)". Journal of Herpetology 8 (4): 381–384. JSTOR 1562913. doi:10.2307/1562913. 
  31. Naish, Darren (30 de outubro de 2008). "The world's largest modern crocodilian skull – Tetrapod Zoology". Scienceblogs.com. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  32. 32,0 32,1 32,2 32,3 Whitaker R.; Whitaker N. (2008). "Who's got the biggest?". Crocodile Specialist Group Newsletter 27 (4): 26–30. 
  33. "Australian crocodile Elvis sinks teeth into lawnmower". CNN.com. 28 de decembro de 2011. 
  34. "Australian Saltwater Crocodile (Estuarine Crocodile) – Crocodylus porosus". Angelfire.com. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  35. 35,0 35,1 35,2 35,3 35,4 35,5 35,6 Wood, Gerald (1983). The Guinness Book of Animal Facts and Feats. p. 256. ISBN 978-0-85112-235-9. 
  36. Lanworn, R. (1972). The Book of Reptiles. New York, NY: The Hamlyn Publishing Group Ltd. ISBN 0600312739. 
  37. "Crocodylus porosus". ReptilianZone.com. Arquivado dende o orixinal o 29 de xullo de 2017. Consultado o 28 de xullo de 2017. 
  38. 38,0 38,1 38,2 38,3 38,4 38,5 "Insights into Crocodile Lifestyles" (PDF). newholland.com.au. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04 de outubro de 2009. Consultado o 28 de xullo de 2017. 
  39. "World's Biggest Crocodiles". Madras Croc Bank Trust. Consultado o 2016-05-26. 
  40. Olsson, A.; Phalen, D. (2012). "Preliminary studies of chemical immobilization of captive juvenile estuarine (Crocodylus porosus) and Australian freshwater (C. johnstoni) crocodiles with medetomidine and reversal with atipamezole". Veterinary Anaesthesia and Analgesia 39 (4): 345–356. PMID 22642399. doi:10.1111/j.1467-2995.2012.00721.x. 
  41. 41,0 41,1 Webb, G., & Manolis, S. C. (1989). Crocodiles of Australia. Reed Books.
  42. Webb, G. J. W.; Messel, H.; Crawford, J.; Yerbury, M. J. (1978). "Growth rates of Crocodylus porosus (Reptilia: Crocodilia) from Arnhem Land, northern Australia". Wildlife Research 5 (3): 385–399. doi:10.1071/WR9780385. 
  43. Greer, A. E. (1974). "On the maximum total length of the salt-water crocodile (Crocodylus porosus)". Journal of Herpetology 8 (4): 381–384. JSTOR 1562913. doi:10.2307/1562913. 
  44. Whitaker, Romulus; Whitaker, Nikhil (2008). "Who's Got the Biggest?". Crocodile Specialist Group Newsletter 27 (4). 
  45. Grigg, G.; Gans, C. "Morphology & Physiology of Crocodylia" (PDF). Australian Government- Department of the Environment. Consultado o 2016-05-17. 
  46. Kay, W. R. (2005). "Movements and home ranges of radio-tracked Crocodylus porosus in the Cambridge Gulf region of Western Australia". Wildlife Research 31 (5): 495–508. doi:10.1071/WR04037. 
  47. Campbell, H. A.; Dwyer, R. G.; Irwin, T. R.; Franklin, C. E. (2013). "Home range utilisation and long-range movement of estuarine crocodiles during the breeding and nesting season". PLoS ONE 8 (5): e62127. PMC 3641080. PMID 23650510. doi:10.1371/journal.pone.0062127. 
  48. Mercado V. P. (2008). "Current status of the crocodile industry in the Republic of the Philippines". National Museum Papers 14: 26–34. 
  49. Brazaitis, P. (1987). Identification of crocodilian skins. Pty Lim., Chipping Norton, Australia.
  50. Hiremath, K. G. (2003). Recent advances in environmental science. Discovery Publishing House. ISBN 81-7141-679-9. 
  51. de Vos, A. (1984). "Crocodile conservation in India" (PDF). Biological conservation 29 (2): 183–189. doi:10.1016/0006-3207(84)90076-4. 
  52. Choudhury, B.C. & de Silva, A. (2013). Crocodylus palustris. The IUCN Red List of Threatened Species. doi 10.2305/IUCN.UK.2013-2.RLTS.T5667A3046723.en
  53. Choudhury, B.C., Singh, L.A.K., Rao, R.J., Basu, D., Sharma, R.K., Hussain, S.A., Andrews, H.V., Whitaker, N., Whitaker, R., Lenin, J., Maskey, T., Cadi, A., Rashid, S.M.A., Choudhury, A.A., Dahal, B., Win Ko Ko, U., Thorbjarnarson, J & Ross, J.P. (2007). Gavialis gangeticus. The IUCN Red List of Threatened Species
  54. Messel, H.; Vorlicek, G. C. (1986). "Population-Dynamics and Status of Crocodylus-Porosus in the Tidal Waterways of Northern Australia". Wildlife Research 13 (1): 71–111. doi:10.1071/WR9860071. 
  55. Crocodile Specialist Group. (1996). Crocodylus johnsoni. The IUCN Red List of Threatened Species. doi 10.2305/IUCN.UK.1996.RLTS.T46589A11063442.en
  56. "West Alligator River". Northern Territory Land Information System. Northern Territory Government. Consultado o 25 de setembro de 2012. 
  57. Jelden, D. C. (1980). "Preliminary Studies on the Breeding Biology of Crocodylus porosus and Crocodylus n. novaguineae on the Middle Sepik (Papua New Guinea)". Amphibia-Reptilia 1 (3): 353–358. doi:10.1163/156853881X00456. 
  58. Humphrey, S. R., & Bain, J. R. (1990). Endangered animals of Thailand (No. 6). Sandhill Crane Press.
  59. 59,0 59,1 Whitaker, R. (1982). "Status of Asian crocodilians", p. 237 in Crocodiles: Proceedings of the 5th Working Meeting of the Crocodile Specialist Group of the Species Survival Commission of the International Union for Conservation of Nature and Natural Resources Convened at the Florida State Museum, Gainesville, Florida, USA, 12 to 16 August 1980. IUCN.
  60. Stuart, B. L.; Hayes, B.; Manh, B. H.; Platt, S. G. (2002). "Status of crocodiles in the U Minh Thuong Nature Reserve, southern Vietnam". Pacific Conservation Biology 8 (1): 62. doi:10.1071/PC020062. 
  61. Platt, S. G.; Holloway, R. H. P.; Evans, P. T.; Paudyal, K.; Piron, H.; Rainwater, T. R. (2006). "Evidence for the historic occurrence of Crocodylus porosus Schneider, 1801 in Tonle Sap, Cambodia". Hamadryad (Madras) 30 (1/2): 206. 
  62. "Crocodile kills man in wildlife sanctuary – World news – World environment – msnbc.com". MSNBC. 20 de abril de 2008. Arquivado dende o orixinal o 02 de novembro de 2012. Consultado o 18 de agosto de 2010. 
  63. Thorbjarnarson, J.; Platt, S. G.; Khaing, U. (2000). "A population survey of the estuarine crocodile in the Ayeyarwady Delta, Myanmar". Oryx 34 (4): 317–324. doi:10.1046/j.1365-3008.2000.00135.x. 
  64. Webb, G. J. (2000). "Risk of extinction and categories of endangerment: perspectives from long-lived reptiles". Population Ecology 42 (1): 11–17. doi:10.1007/s101440050004. 
  65. "Current Distribution of Crocodylus porosus". Arquivado dende o orixinal o 27 de xullo de 2014. Consultado o 6 de febreiro de 2014. 
  66. 66,0 66,1 Stuebing, R. B.; Ismail, G.; Ching, L. H. (1994). "The distribution and abundance of the Indo-Pacific crocodile Crocodylus porosus Schneider in the Klias River, Sabah, east Malaysia". Biological conservation 69 (1): 1–7. doi:10.1016/0006-3207(94)90322-0. 
  67. Klock, J. (2008). Historic Hydrologic Landscape Modification and Human Adaptation in Central Lombok, Indonesia from 1894 to the Present.
  68. Bezuijen, M.R., Shwedick, B., Simpson, B.K., Staniewicz, A. & Stuebing, R. (2014). Tomistoma schlegelii. The IUCN Red List of Threatened Species. doi 10.2305/IUCN.UK.2014-1.RLTS.T21981A2780499.en
  69. Bezuijen, M., Simpson, B., Behler, N., Daltry, J. & Tempsiripong, Y. (2012). Crocodylus siamensis. The IUCN Red List of Threatened Species. doi 10.2305/IUCN.UK.2012.RLTS.T5671A3048087.en
  70. 70,0 70,1 "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 16 de febreiro de 2016. Consultado o 28 de xullo de 2017. 
  71. 西表島浦内川河口域の生物多様性とIriomote-jima伝統的自然資源利用の綜合調査報告書1
  72. 72,0 72,1 Kumar, A.; Kumar, S.; Zaidi, Y. F.; Kanaujia, A. (2012). A review on status and conservation of salt water crocodile (Crocodylus porosus) in India (PDF). pp. 141–148. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 03 de marzo de 2016. Consultado o 28 de xullo de 2017. 
  73. Schmidt-Nielsen, K. (1997). Animal physiology: adaptation and environment. Cambridge University Press.
  74. 74,0 74,1 74,2 74,3 Moskvitch, Katia (7 de xuño de 2010). "BBC News – Crocodiles 'surf' long distance on ocean currents". Bbc.co.uk. Consultado o 12 de xuño de 2013. 
  75. Grigg, G. C.; Seebacherd, F.; Beard, L. A.; Morris, D. (1998). "Thermal relations of large crocodiles, Crocodylus porosus, free-ranging in a naturalistic situation". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences 265 (1407): 1793–1799. PMC 1689355. doi:10.1098/rspb.1998.0504. 
  76. "Lepas anatifera Linnaeus, 1758". WallaWalla. Arquivado dende o orixinal o 18 de outubro de 2007. Consultado o 2 de decembro de 2011. 
  77. "Big Gecko – Crocodile Management, Research and Filming". Crocodilian.com. Arquivado dende o orixinal o 10 de agosto de 2011. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  78. "Crocodile Communication: Crocodiles, Caimans, Alligators, Gharials". Flmnh.ufl.edu. 5 de marzo de 1996. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  79. Cott, H.B. (1961). "Scientific results of an inquiry into the ecology and economic status of the Nile crocodile (Crocodilus niloticus) in Uganda and Northern Rhodesia". Transactions of the Zoological Society of London 29 (4): 211–356. doi:10.1111/j.1096-3642.1961.tb00220.x. 
  80. Graham, A., & Beard, P. (1973). Eyelids of Mornings. A. & W. Visual Library, Greenwich, CT, 113.
  81. Webb, G. J.; Hollis, G. J.; Manolis, S. C. (1991). "Feeding, growth, and food conversion rates of wild juvenile saltwater crocodiles (Crocodylus porosus)". Journal of Herpetology 25 (4): 462–473. JSTOR 1564770. doi:10.2307/1564770. 
  82. 82,0 82,1 82,2 Davenport, J.; Grove, D. J.; Cannon, J.; Ellis, T. R.; Stables, R. (1990). "Food capture, appetite, digestion rate and efficiency in hatchling and juvenile Crocodylus porosus". Journal of Zoology 220 (4): 569–592. doi:10.1111/j.1469-7998.1990.tb04736.x. 
  83. Webb, G. J.; Messel, H. (1977). "Crocodile capture techniques". The Journal of Wildlife Management 41 (3): 572–575. JSTOR 3800531. doi:10.2307/3800531. 
  84. Taylor, J. A. (1979). "The foods and feeding habits of subadult Crocodylus porosus Schneider in northern Australia". Wildlife Research 6 (3): 347–359. doi:10.1071/WR9790347. 
  85. "Emu (Dromaius Novaehollandiae) – Animals – A–Z Animals – Animal Facts, Information, Pictures, Videos, Resources and Links". A–Z Animals. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  86. 86,0 86,1 86,2 86,3 86,4 86,5 86,6 Messel, H., & Vorlicek, G. C. (1989). "Ecology of Crocodylus porosus in northern Australia", pp. 164–183 in Crocodiles: Their Ecology, Management and Conservation. IUCN. ISBN 2880329876
  87. Yalden, D.; T. Dougall (2004). "Production, Survival, and Catchability of Chicks of Common Sandpipers Actitis hypoleucos". Wader Study Group Bulletin 104: 82–84. 
  88. Cramb, R. A.; Sujang, P. S. (2013). "The mouse deer and the crocodile: oil palm smallholders and livelihood strategies in Sarawak, Malaysia". The Journal of Peasant Studies 40 (1): 129–154. doi:10.1080/03066150.2012.750241. 
  89. Galdikas, B. M.; Yeager, C. P. (1984). "Brief report: Crocodile predation on a crab-eating macaque in Borneo". American Journal of Primatology 6 (1): 49–51. doi:10.1002/ajp.1350060106. 
  90. Otani, Y., ustine Tuugaz, A., Bernard, H., Matsuda, I., & Kinabalu, K. Opportunistic predation and predation-related events on long-tailed macaque and proboscis monkey in Kinabatangan, Sabah, Malaysia.
  91. Blumstein, D. T.; Daniel, J. C.; Sims, R. A. (2003). "Group size but not distance to cover influences agile wallaby (Macropus agilis) time allocation". Journal of Mammalogy 84 (1): 197–204. doi:10.1644/1545-1542(2003)084<0197:GSBNDT>2.0.CO;2. 
  92. Kruuk, H. 1995. Wild Otters. New York, New York: Oxford University Press.
  93. 93,0 93,1 Corlett, R. T. (2011). "Vertebrate carnivores and predation in the Oriental (Indomalayan) region". Raffles Bulletin of Zoology 59: 325–360. 
  94. Letnic, M.; Webb, J. K.; Shine, R. (2008). "Invasive cane toads (Bufo marinus) cause mass mortality of freshwater crocodiles (Crocodylus johnstoni) in tropical Australia". Biological Conservation 141 (7): 1773–1782. doi:10.1016/j.biocon.2008.04.031. 
  95. Kar, S. K.; Bustard, H. R. (1983). "Saltwater crocodile attacks on man". Biological Conservation 25 (4): 377–382. doi:10.1016/0006-3207(83)90071-X. 
  96. Kar, S. K.; Bustard, H. R. (1983). "Attacks on domestic livestock by juvenile saltwater crocodile, Crocodylus porosus, in Bhitarkanika Wildlife Sanctuary, Orissa India". Amphibia-Reptilia 4 (1): 81–83. doi:10.1163/156853883X00283. 
  97. Hanson, J. O.; Salisbury, S. W.; Campbell, H. A.; Dwyer, R. G.; Jardine T. D.; Franklin, C. E. (2015). "Feeding across the food web: The interaction between diet, movement and body size in estuarine crocodiles (Crocodylus porosus)". Austral Ecology 40 (3): 275–286. doi:10.1111/aec.12212. 
  98. Dean Nelson. "Fifteen-foot Bengali crocodile claims king of jungle title from tiger". The Telegraph. Consultado o 2016-03-08. 
  99. 99,0 99,1 99,2 99,3 99,4 99,5 Leach, G., Delaney, R., & Fukuda, Y. (2009). Management program for the saltwater crocodile in the Northern Territory of Australia, 2009–2014. Department of Natural Resources, Environment, the Arts and Sport.
  100. Collins, B. (2005). "Crocodiles Inside Out: A Guide to the Crocodilians and Their Functional Morphology". Australian Ecology 30 (4): 487–508. doi:10.1111/j.1442-9993.2005.01448.x. 
  101. Russon, A. E.; Kuncoro, P.; Ferisa, A.; Handayani, D. P. (2010). "How orangutans (Pongo pygmaeus) innovate for water". Journal of Comparative Psychology 124 (1): 14–28. PMID 20175593. doi:10.1037/a0017929. 
  102. NG, M. & Mendyk, R. W. (2012). "Predation of an Adult Malaysian Water monitor Varanus salvator macromaculatus by an Estuarine Crocodile Crocodylus porosus". Biawak 6 (1): 34–38. 
  103. Butler, J. R.; Linnell, J. D.; Morrant, D.; Athreya, V.; Lescureux, N.; McKeown, A. (2013). "Dog eat dog, cat eat dog: social-ecological dimensions of dog predation by wild carnivores". Free-Ranging Dogs and Wildlife Conservation. Oxford University Press. p. 117. 
  104. De Silva, M.; Dissanayake, S.; Santiapillai, C. (1994). "Aspects of the population dynamics of the wild Asiatic water buffalo(Bubalus bubalis) in Ruhuna National Park, Sri Lanka" (PDF). Journal of South Asian Natural History 1 (1): 65–76. 
  105. "FLMNH Ichthyology Department: Green Sawfish". www.flmnh.ufl.edu. Consultado o 2015-10-22. 
  106. Walker, Pam; Wood, Elaine (2009-01-01). The Saltwater Wetland. Infobase Publishing. ISBN 9781438122359. 
  107. "Significant Trade in Wildlife: a review of selected species in CITES Appendix II. Volume 2: reptiles and invertebrates : Luxmoore, R., Groombridge, B., Broad, S., IUCN Conservation Monitoring Centre : Free Download & Streaming". Internet Archive. Consultado o 2015-10-22. 
  108. Reid, Robert (2011-03-01). Shark!: Killer Tales from the Dangerous Depths: Killer Tales from the Dangerous Depths (Large Print 16pt). ReadHowYouWant.com. ISBN 9781459613287. 
  109. "World Building June: Day 4". the-tabularium.tumblr.com. Consultado o 2015-10-22. 
  110. "Crocodile vs. shark photos". photos1.blogger.com. 
  111. "No Bull: Saltwater Crocodile Eats Shark". UnderwaterTimes.com. 13 de agosto de 2007. Consultado o 30 de abril de 2011. 
  112. Whiting, S. D.; Whiting, A. U. (2011). "Predation by the Saltwater Crocodile (Crocodylus porosus) on sea turtle adults, eggs, and hatchlings". Chelonian Conservation and Biology 10 (2): 198–205. doi:10.2744/CCB-0881.1. 
  113. "Crocodiles Have Strongest Bite Ever Measured, Hands-on Tests Show". News.nationalgeographic.com. 15 de marzo de 2012. Consultado o 12 de xuño de 2013. 
  114. "Saltwater Crocodiles, Crocodylus porosus ~". Marinebio.org. 14 de xaneiro de 2013. Arquivado dende o orixinal o 30 de xuño de 2017. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  115. Doody, J. S. (2009). "Eyes bigger than stomach: prey caching and retrieval in the saltwater crocodile, Crocodylus porosus". Herpetological Review 40 (1): 26. 
  116. Erickson, GM; Gignac PM; Steppan SJ; Lappin AK; Vliet KA; et al. (2012). "Insights into the Ecology and Evolutionary Success of Crocodilians Revealed through Bite-Force and Tooth-Pressure Experimentation". PLoS ONE 7 (3): e31781. PMC 3303775. PMID 22431965. doi:10.1371/journal.pone.0031781. 
  117. Cogger, H.G. (1996). Reptiles and Amphibians of Australia. Chatswood, NSW: Reed Books.
  118. Somaweera, R.; Shine, R. (2013). "Nest-site selection by crocodiles at a rocky site in the Australian tropics: Making the best of a bad lot". Austral Ecology 38 (3): 313–325. doi:10.1111/j.1442-9993.2012.02406.x. 
  119. Magnusson, W. E. (1980). "Habitat required for nesting by Crocodylus porosus (Reptilia: Crocodilidae) in northern Australia". Aust. Wildl. Res 7 (1): 149–156. doi:10.1071/WR9800149. 
  120. Seymour, R. S.; Ackerman, R. A. (1980). "Adaptations to underground nesting in birds and reptiles". American Zoologist 20 (2): 437–447. doi:10.1093/icb/20.2.437. 
  121. 121,0 121,1 Gopi, G.V.; ANGOM, S. (2007). "Aspects of nesting biology of Crocodylus porosus at Bhitarkanika, Orissa, Eastern India". Journal of the Bombay Natural History Society 104 (3): 328–333. 
  122. Lang, J. W.; Andrews, H. V. (1994). "Temperature-dependent sex determination in crocodilians". Journal of Experimental Zoology 270 (1): 28–44. doi:10.1002/jez.1402700105. 
  123. 123,0 123,1 Magnusson, W. E. (1982). "Mortality of eggs of the crocodile Crocodylus porosus in northern Australia". Journal of Herpetology 16 (2): 121–130. JSTOR 1563804. doi:10.2307/1563804. 
  124. 124,0 124,1 "Crocodilian Species – Australian Saltwater Crocodile (Crocodylus porosus)". Flmnh.ufl.edu. Consultado o 26 de decembro de 2010. 
  125. Brien, M. L.; Webb, G. J.; Lang, J. W.; McGuinness, K. A.; Christian, K. A. (2013). "Born to be bad: agonistic behaviour in hatchling saltwater crocodiles (Crocodylus porosus)". Behaviour 150 (7): 737–762. doi:10.1163/1568539x-00003078. 
  126. Lang, J. W. (1987). "Crocodilian behaviour: implications for management", pp. 273–294 in Wildlife management: crocodiles and alligators.
  127. "UNEP-WCMC – Estuarine Crocodile". Arquivado dende o orixinal o 14 de agosto de 2001. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  128. Webb, G. J. W.; Manolis, S. C.; Buckworth, R.; Sack, G. C. (1983). "An examination of Crocodylus porosus nests in two northern Australian freshwater swamps, with an analysis of embryo mortality". Wildlife Research 10 (3): 571–605. doi:10.1071/WR9830571. 
  129. Somaweera, R.; Brien, M.; Shine, R. (2013). "The role of predation in shaping crocodilian natural history". Herpetological Monographs 27 (1): 23–51. doi:10.1655/HERPMONOGRAPHS-D-11-00001. 
  130. "South Africa – Australia – South Africa". "White Shark Trust". 
  131. "Just the Facts Please". GreatWhite.org. Consultado o 2016-06-03. 
  132. Echenique, E. J. "A Shark to Remember: The Story of a Great White Caught in 1945". Arquivado dende o orixinal o 27 de abril de 2012. Consultado o 22 de xaneiro de 2013.  Home Page of Henry F. Mollet, Research Affiliate, Moss Landing Marine Laboratories.
  133. Forney, K.A.; Wade, P. (2007). "Worldwide distribution and abundance of killer whales" (PDF). En Estes, James A.; DeMaster, Douglas P.; Doak, Daniel F.; Williams, Terrie M.; Brownell, Robert L., Jr. Whales, whaling and ocean ecosystems. Berkeley: University of California Press. pp. 145–162. ISBN 978-0-520-24884-7. 
  134. "Crocodylus porosus – Salt-water Crocodile, Estuarine Crocodile". Environment.gov.au. Consultado o 8 de agosto de 2013. 
  135. Gramantez, D. (2008) A case study of the Saltwater Crocodile Crocodylus porosus in Muthurajawela Marsh, Sri Lanka – Considerations for conservation. IUCN- Crocodile Specialist Group.
  136. Brazaitis, P.; Eberdong, J.; Brazaitis, P. J.; Watkins-Colwell, G. J. (2009). "Notes on the saltwater crocodile, Crocodylus porosus, in the Republic of Palau". Bulletin of the Peabody Museum of Natural History 50 (1): 27–48. doi:10.3374/014.050.0103. 
  137. Kar, S. K. (1992). "Conservation, research, and management of estuarine crocodiles Crocodylus porosus, respectively, of the crocodiles detected were Schneider in Bhitarkania Wildlife Sanctuary, Orissa: India during the last 17 years", pp. 222–242 in Crocodiles. Proceedings of the 11th Working Meeting of the Crocodile Specialist Group .
  138. Tisdell, C.; Nantha, H. S.; Wilson, C. (2007). "Endangerment and likeability of wildlife species: How important are they for payments proposed for conservation?". Ecological Economics 60 (3): 627–633. doi:10.1016/j.ecolecon.2006.01.007. 
  139. "Crocodile Management" (PDF). Northern Territory Government. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 09 de outubro de 2016. Consultado o 2016-05-06. 
  140. 140,0 140,1 Caldicott, David G.E.; Croser, D.; Manolis, C.; Webb, G.; Britton, A. (setembro de 2005). "Crocodile attack in Australia: an analysis of its incidence and review of the pathology and management of crocodilian attacks in general". Wilderness & Environmental Medicine 16 (3): 143–159. PMID 16209470. doi:10.1580/1080-6032(2005)16[143:CAIAAA]2.0.CO;2. 
  141. Manolis, S. C., & Webb, G. J. (setembro de 2013). "Assessment of saltwater crocodile (Crocodylus porosus) attacks in Australia (1971–2013): implications for management", pp. 97–104 in Crocodiles Proceedings of the 22nd Working Meeting of the IUCN-SSC Crocodile Specialist Group. Gland, Switzerland: IUCN.
  142. Nichols, T.; Letnic, M. (2008). "Problem crocodiles: reducing the risk of attacks by Crocodylus porosus in Darwin Harbour, Northern Territory, Australia". Urban herpetology 3. pp. 503–511. 
  143. "Rise in Borneo crocodile attacks may be linked to Malaysia's logging, palm oil, expert says". Associated Press via International Herald Tribune. 25 de abril de 2007. Arquivado dende o orixinal o 11 de agosto de 2007. Consultado o 18 de agosto de 2010. 
  144. "Woman saves daughter from crocodile". Telegraph. 14 de marzo de 2008. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  145. "KalingaTimes.com: Two injured in crocodile attack in Orissa". Web.archive.org. 7 de xuño de 2008. Arquivado dende o orixinal o 07 de xuño de 2008. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  146. "Croc kills woman 4 years after her sister's death – TODAY.com". Today.msnbc.msn.com. 5 de outubro de 2010. Arquivado dende o orixinal o 09 de agosto de 2010. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  147. "Crocodile kills man accused of illegal logging in Myanmar wildlife sanctuary". Associated Press via International Herald Tribune. 20 de abril de 2008. Arquivado dende o orixinal o 17 de maio de 2008. Consultado o 18 de agosto de 2010. 
  148. 148,0 148,1 148,2 148,3 "Crocodile Specialist Group – Crocodilian Attacks". Web.archive.org. Arquivado dende o orixinal o 03 de maio de 2009. Consultado o 25 de xullo de 2013. 
  149. Walsh, B.; Whitehead, P. J. (1993). "Problem crocodiles, Crocodylus porosus, at Nhulunbuy, Northern Territory: an assessment of relocation as a management strategy". Wildlife Research 20 (1): 127–135. doi:10.1071/WR9930127. 
  150. Delaney, R., Fukuda, Y., & Saalfeld, K. (2009). SALTWATER CROCODILE (Crocodylus porosus) MANAGEMENT PROGRAM. Northern Territory Government, Department of Natural Resources, Environment, the Arts and Sport.
  151. Sideleau, B., & Britton, A. R. C. (2012). "A preliminary analysis of worldwide crocodilian attacks", pp. 111–114 in Crocodiles Proceedings of the 21st Working Meeting of the IUCN-SSC Crocodile Specialist Group. Gland, Switzerland: IUCN.
  152. Webb, G. J. W.; Messel, H. (1979). "Wariness in Crocodylus porosus (Reptilia: Crocodilidae)". Wildlife Research 6 (2): 227–234. doi:10.1071/WR9790227. 
  153. Somaweera, R. & A. de Silva (2013). Using traditional knowledge to minimize human-crocodile conflict in Sri Lanka, pp. 257. In: Crocodiles. Proceedings of the 22nd Working Meeting of the IUCN-SSC Crocodile Specialist Group. IUCN, Gland, Switzerland.
  154. Sivaperuman, C. (2014). Saltwater Crocodiles in Andaman and Nicobar Islands, with Special Reference to Human–Crocodile Conflict. Marine Faunal Diversity in India: Taxonomy, Ecology and Conservation, 453.
  155. Platt, S. G.; W. K. Ko; M. Kalyar Myo; L. L. Khaing; T. Rainwater (2001). "Man eating by estuarine crocodiles: the Ramree Island massacre revisited". Herpetological Bulletin 75: 15–18. 
  156. "Historical Feature – Aboriginal Dreamtime Legends". Australianstamp.com. 5 de decembro de 2007. Arquivado dende o orixinal o 16 de outubro de 2013. Consultado o 8 de agosto de 2013. 
  157. Fijn, N. (2013). "Living with crocodiles: engagement with a powerful reptilian being". Animal Studies Journal 2 (2): 1–27. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]