Saltar ao contido

Crocodilo

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Crocodylidae»)

Crocodilo pode ser calquera das 13 ou 14 especies existentes (e outras fósiles) dos réptiles da familia Crocodylidae (crocodílidos). O termo tamén é usado ás veces sensu lato para incluír todos os membros da orde Crocodilia. Discútese se o xénero Tomistoma pertence a Crododylidae ou a Gavialidae. O maior réptil hoxe na face da terra que pertence a esta familia é o crocodilo de auga salgada, que se encontra desde a India a Australia.

As diferenzas externas máis obvias entre os crocodilos e os aligátores son visibles na cabeza. Os crocodilos teñen cabezas máis estreitas e máis longas, e os morros teñen máis forma de V que de U. A mandíbula superior do aligátor é máis ancha que a inferior, e os dentes da mandíbula inferior encaixan en pequenas depresións da mandíbula superior. As mandíbulas superior e inferior dos crocodilos son da mesma anchura, e os dentes da mandíbula inferior quedan ao bordo ou pola parte externa da mandíbula superior cando pechan a boca. Nos crocodilos, cando pechan a boca o longo cuarto dente da mandíbula inferior encaixa nunha amosega da parte externa da mandíbula superior, polo que é moi visible.[1] Os crocodilos teñen dedos máis palmados nos pés traseiros e poden tolerar mellor a auga salgada, xa que teñen glándulas do sal especializadas, que están presentes pero non son funcionais nos aligátores. Os crocodilos son os máis agresivos dentro dos crocodilianos.[2] Diferéncianse da familia dos gaviálidos por teren un fociño máis ancho.

Etimoloxía

[editar | editar a fonte]

A palabra "crocodilo" procede do grego antigo κροκόδιλος (crocodilos), 'lagarto', usado na frase ho krokódilos tou potamoú, 'o lagarto do río (Nilo)'. Hai varias formas gregas variantes desta palabra, incluíndo a última forma κροκόδειλος (crocodeilos)[3] que se cita en moitos libros de referencia.[4] Na koiné grega dos tempos do Imperio Romano, crocodilos e crocodeilos teríanse pronunciado de forma idéntica, e calquera delas ou ambas poden ser a fonte da forma latinizada crocodīlus usada polos antigos romanos. Crocodilos ou crocodeilos é unha palabra composta de krokè ('croios, pedras') e drilos/dreilos ('verme'), aínda que drilos só está testemuñado como termo coloquial que significaba 'pene'.[4] Atribúese a Heródoto e supostamente describe os hábitos de tomar o sol do crocodilo exipcio.[5]

A forma crocodrillus é testemuñada no latín medieval.[4] Non está claro se isto é unha corrupción medieval ou deriva de formas alternativas grecolatinas (testemúñanse as formas do grego tardío corcodrillos e corcodrillion). O uso do -y- no nome científico Crocodylus (e outros nomes de taxons derivados), que non se facía no étimo latino ou grego, é unha corrupción introducida por Laurenti (1768).

Distribución dos crocodílidos e de Tomistoma

Localización

[editar | editar a fonte]

Os crocodilos viven en América, África, Asia e Australia. Os crocodilos habitan xeralmente as marxes de ríos, mentres unha especie de Australia e illas do Pacífico tamén frecuenta o mar.

Taxonomía

[editar | editar a fonte]

Na familia están incluídos 3 xéneros, con en total 14 especies, o xénero principal é Crocodylus coa maioría das especies; mentres que Mecistops considérase hoxe un xénero separado, pero antes estaba incluído en Crocodylus, e Osteolaemus inclúe só o crocodilo anano. Nese total de especies está incluído o Crocodylus suchus, que foi o último que se aceptou como especie (antes era subespecie de C. niloticus). Ademais, recentes estudos indican que o crocodilo anano (Osteolaemus tetraspis), non é unha soa especie, senón probablemente dúas ou tres.[6] Se acaba por aceptarse isto definitivamente, as especies de crocodilos existentes serían 16 ou 17.

Posición dos tomistominos

[editar | editar a fonte]

Discutiuse moito a posición dos tomistominos (falso gavial), debido a resultados contraditorios, xa que os estudos morfolóxicos (e as clasificacións tradicionais) consideran que son próximos aos crocodilos, mentres que as análises xenéticas os consideran próximos aos gaviais. Incluso nas clasificacións tradicionais baseadas na morfoloxía Tomistoma estaba separado dos "verdadeiros" crocodilos, que se clasificaban na subfamilia Crocodylinae, mentres que el estaba incluído nunha subfamilia propia (Tomistominae) dentro da familia Crocodylidae. Non obstante, as últimas probas moleculares encontran diferenzas máis grandes entre Tomistoma e os crocodilinos, e parece máis próximo aos gaviais, o que aconsellaría clasificalo na familia Gavialidae. Se isto finalmente se confirma en ulteriores estudos, os tomistominos formarían parte dos gaviálidos e non dos crocodílidos.[7]

Clasificación

[editar | editar a fonte]
Crocodilo americano en La Manzanilla, Jalisco, México
Cranio do extinto Voay robustus

A familia pode subdividirse así:

Unha filoxenia na que se inclúen os tomistominos dentro de Crocodylidae é a que mostra este cladograma baseado na análise de trazos morfolóxicos feita en 2012 por Christopher A. Brochu e Glenn W. Storrs. Os autores non incluíron C. suchus porque morfooxicamente é practicamente idéntico a C. niloticus, pero os propios autores consideran que son especies diferentes e que a gran similitude débese á mostraxe dos espécimes analizados. Ademais, moitas das especies distintas poderían ser xéneros separados.[9]

 Crocodyloidea 

"Asiatosuchus" germanicus

Prodiplocynodon langi

Asiatosuchus grangeri

"Crocodylus" affinis

"Crocodylus" depressifrons

Brachyuranochampsa eversolei

"Crocodylus" acer

 Crocodylidae 

Kentisuchus spenceri

Dollosuchoides densmorei

Megadontosuchus arduini

Gavialosuchus eggenburgensis

Toyotamaphimeia machikanensis

Tomistoma lusitanica

Tomistoma schlegelii

"Tomistoma" cairense

Thecachampsa antiqua

Thecachampsa americana

Thecachampsa carolinense

Penghusuchus pani

Paratomistoma courti

Maomingosuchus petrolicus

"Crocodylus" megarhinus

Kambara implexidens

Australosuchus clarkae

Trilophosuchus rackhami

Quinkana

Brochuchus pigotti

"Crocodylus" gariepensis

Euthecodon arambourgii

Euthecodon brumpti

Rimasuchus lloydi

Voay robustus

Osteolaemus osborni

Osteolaemus tetraspis

Mecistops cataphractus

 Crocodylus 

C. checchiai

C. palaeindicus

C. anthropophagus

C. thorbjarnarsoni

C. niloticus

C. siamensis

C. palustris

C. porosus

C. johnsoni

C. mindorensis

C. novaeguineae

C. raninus

C. acutus

C. intermedius

C. rhombifer

C. moreletii

Unha filoxenia simplificada na que os tomistominos están clasificados xunto aos gaviais é a seguinte, baseada nas análises de Ericson et al de 2012:[10]

Crocodilia
Alligatoridae

Caiman

Melanosuchus

Paleosuchus

Alligator

Crocodylidae

Crocodylus

Mecistops

Osteolaemus

Gavialidae

Gavialis

Tomistoma

  1. "Crocodilian Biology Database - FAQ - What's the difference between a crocodile and an alligator". Flmnh.ufl.edu. Consultado o 5 April 2009. 
  2. Guggisberg, C.A.W. (1972). Crocodiles: Their Natural History, Folklore, and Conservation. Newton Abbot: David & Charles. p. 195. ISBN 0-7153-5272-5. 
  3. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 03 de marzo de 2016. Consultado o 02 de setembro de 2017. 
  4. 4,0 4,1 4,2 "Crocodile | Define Crocodile at Dictionary.com". Dictionary.reference.com. Consultado o 26 April 2013. 
  5. "Online Etymology Dictionary". Etymonline.com. Consultado o 16 March 2010. 
  6. Eaton, Mitchell J.; Andrew Martin; John Thorbjarnarson; George Amato (March 2009). "Species-level diversification of African dwarf crocodiles (Genus Osteolaemus): A geographic and phylogenetic perspective". Molecular Phylogenetics and Evolution 50 (3): 496–506. PMID 19056500. doi:10.1016/j.ympev.2008.11.009. 
  7. Gatesy, Jorge; Amato, G.; Norell, M.; DeSalle, R.; Hayashi, C. (2003). "Combined support for wholesale taxic atavism in gavialine crocodylians" (PDF). Systematic Biology 52 (3): 403–422. doi:10.1080/1063515035019703. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 22 de xuño de 2019. Consultado o 02 de setembro de 2017. 
  8. McAliley, Willis, Ray, White, Brochu & Densmore (2006). Are crocodiles really monophyletic?—Evidence for subdivisions from sequence and morphological data. Molecular Phylogenetics and Evolution 39:16–32.
  9. Brochu, C. A.; Storrs, G. W. (2012). "A giant crocodile from the Plio-Pleistocene of Kenya, the phylogenetic relationships of Neogene African crocodylines, and the antiquity of Crocodylus in Africa". Journal of Vertebrate Paleontology 32 (3): 587. doi:10.1080/02724634.2012.652324. 
  10. Erickson, G. M.; Gignac, P. M.; Steppan, S. J.; Lappin, A. K.; Vliet, K. A.; Brueggen, J. A.; Inouye, B. D.; Kledzik, D.; Webb, G. J. W. (2012). Claessens, Leon, ed. "Insights into the ecology and evolutionary success of crocodilians revealed through bite-force and tooth-pressure experimentation". PLoS ONE 7 (3): e31781. Bibcode:2012PLoSO...731781E. PMC 3303775. PMID 22431965. doi:10.1371/journal.pone.0031781.

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]