Qatar

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaQatar
Vista aérea
Imaxe

HimnoAs Salam al Amiri Editar o valor em Wikidata

Lema«Ble daw breuddwydion yn fyw» Editar o valor em Wikidata
Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 25°16′10″N 51°12′46″L / 25.26954, 51.21277Coordenadas: 25°16′10″N 51°12′46″L / 25.26954, 51.21277
CapitalDoha Editar o valor em Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación2.639.211 (2017) Editar o valor em Wikidata (230,76 hab./km²)
Lingua oficialárabe Editar o valor em Wikidata
RelixiónIslam Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie11.437 km² Editar o valor em Wikidata
Punto máis altoQurayn Abu al Bawl (en) Traducir (103 m) Editar o valor em Wikidata
Punto máis baixoGolfo Pérsico (0 m) Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Creación1870 Editar o valor em Wikidata
Organización política
Forma de gobernomonarquía constitucional Editar o valor em Wikidata
• Emir of the State of Qatar (en) Traducir Editar o valor em WikidataTamim bin Hamad Al Thani (2013–) Editar o valor em Wikidata
• Prime Minister of Qatar (en) Traducir Editar o valor em WikidataMohammed bin Abdul Rahman Al Thani (pt) Traducir (2023–) Editar o valor em Wikidata
Órgano lexislativoConsultative Assembly of Qatar (en) Traducir , (Escano: 45) Editar o valor em Wikidata
Membro de
PIB nominal179.677.131.707 $ (2021) Editar o valor em Wikidata
MoedaRial catarense (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
Dominio de primeiro nivel.qa Editar o valor em Wikidata
Prefixo telefónico+974 Editar o valor em Wikidata
Teléfono de emerxencia999 e 112 Editar o valor em Wikidata
Código de paísQA Editar o valor em Wikidata

Sitio webdiwan.gov.qa Editar o valor em Wikidata
Twitter: AmiriDiwan Instagram: amiridiwan Youtube: UCyE60l8R-RWoynQiXLXxXdQ Editar o valor em Wikidata

Qatar[1] (/ˈkætɑːr/,[2]) (en árabe: قطر), oficialmente o Estado de Qatar (en árabe: دولة قطر, Dawlat Qatar) é un país soberano localizado no oeste de Asia, ocupando a pequena Península de Qatar na costa noroeste da Península Arábiga. Ten fronteira terrestre con Arabia Saudita no sur, co resto do seu territorio rodeado polo Golfo Pérsico. Un estreito no Golfo Pérsico separa Qatar do seu veciño Bahrain, tamén compartindo fronteiras marítimas cos Emiratos Árabes Unidos e Irán. A capital é Doha, onde vive máis do 80% da poboación do país.

Qatar foi gobernado como unha monarquía hereditaria pola Casa de Thani desde que Mohammed bin Thani asinou un tratado cos británicos en 1868 que recoñecía o seu status separado. Seguindo o goberno dos Otománs, Qatar converteuse nun protectorado británico a principios do século XX ata conseguir a súa independencia en 1971. O emir actual é Tamim bin Hamad Al Thani, que ocupa case todos os poderes executivos e a autoridade lexislativa en virtude da Constitución de Qatar, así como o control do poder xudicial.[3] Nomea ao primeiro ministro e ao gabinete. A Asemblea Consultiva parcialmente elixida pode bloquear a lexislación e ten unha capacidade limitada para destituír ministros.

A principios de 2017, a poboación total de Qatar era de 2,6 millóns: 313.000 cidadáns de Qatar e 2,3 millóns de expatriados.[4] A súa relixión oficial é o islam.[5] En termos de ingresos, o país ten o cuarto PIB (PPA) per cápita máis alto do mundo,[6] e o sexto máis alto RNB per cápita (método Atlas).[7] Qatar ten o terceiro IDH máis alto do mundo árabe.[8] É unha economía de ingresos altos, apoiada polas terceiras reservas de gas natural e reservas de petróleo máis grande do mundo.[9] Qatar é o maior exportador mundial de gas natural licuado,[10] e o maior emisor de dióxido de carbono do mundo per cápita.[11]

No século XXI, Qatar emerxeu como unha potencia media no mundo árabe grazas á súa riqueza de recursos,[12][13] así como o seu grupo de medios de comunicación en expansión global, Al Jazeera Media Network, e, segundo se informa, apoiou financieiramente a varios grupos rebeldes durante a Primavera Árabe.[14][15][16] Os dereitos humanos en Qatar considérase polos académicos e organizacións non gobernamentais como xeralmente pobres, con restricións ás liberdades civís como as liberdades de asociación, expresión e prensa, así como o seu trato a miles de traballadores migrantes que equivale a traballo forzoso para proxectos no país.[17][18] O Mundial de Fútbol de 2022 concedido a Qatar en virtude de controvertidas circunstancias, converténdoo no primeiro país musulmán do mundo árabe en acoller o evento.[19] Qatar acolleu os Xogos Asiáticos de 2006, e tamén acollerá os Xogos Asiáticos de 2030.[20]

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

Plinio o Vello, un escritor romano, documentou o relato máis antigo relativo aos habitantes da península cara a mediados do século I d.C., referíndose a eles como Catharrei, unha designación que puido derivar do nome dun importante asentamento local.[21][22] Un século despois, Ptolomeo produciu o primeiro mapa coñecido para representar a península, referíndose a ela como Catara.[22][23] O mapa tamén facía referencia a unha cidade chamada "Cadara" ao leste da península.[24] O termo "Catara" (habitantes, "Cataraei")[25] utilizouse exclusivamente ata o século XVIII, despois de que "Katara" xurdira como a ortografía máis recoñecida.[24] Finalmente, despois de varias variacións: "Katr", "Kattar" e 'Guttur': o derivado moderno Qatar adoptouse como nome do país.[26]

Historia[editar | editar a fonte]

Qatar forma un dos novos emiratos na Península Arábiga. Logo da dominación polos persas durante miles de anos e máis recentemente polos turcos otománs e finalmente polos británicos, Qatar converteuse nun estado independente o 3 de setembro de 1971. A diferenza dos emiratos máis próximos, Qatar rexeitou formar parte dos Emiratos Árabes Unidos ou de Arabia Saudita.

Sometido a Bahréin ata 1868, pasou a depender do Imperio Otomán ata o seu desmembración en 1915. O emir 'Abd Allah asinou un tratado co Reino Unido (1816) e o emirato converteuse en protectorado británico.

Tras a decisión británica de abandonar o golfo Pérsico en 1971, Qatar ingresou na Federación de Emiratos Árabes do Golfo Pérsico (1968). Obtida a súa independencia (1971), retirouse da Federación, asinou un tratado de amizade con Gran Bretaña e ingresou na Liga Árabe e na ONU (1971).

Cun incruento golpe de estado (1972), Ahmad b'Ao? foi deposto polo seu curmán o xeque Hammad al-Thani, que se mantén ata a actualidade no poder.

Xeografía[editar | editar a fonte]

A península qatarí penetra 150 km dentro do golfo Pérsico desde Arabia Saudita. Gran parte do país é unha planicie baixa e estéril, cuberta de area. Ao sueste está o espectacular Khor ao Adaid ou "mar interior", unha área de dunas movedizas de area que rodean unha baía do golfo.

O punto máis alto de Qatar atópase no Jebel Dukhan ao oeste, unha serie de baixos afloramientos de pedra calcaria que corre de sur a norte desde Zikrit a través de Umm Bab ata a fronteira austral, e que alcanza ao redor de 90 metros sobre o nivel do mar. Nesta zona tamén se atopan os principais depósitos interiores de petróleo de Qatar, mentres que os xacementos de gas natural están no mar, ao noroeste da península.

Organización territorial[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Municipios de Qatar.
Ad Dawhah (Doha), o concello máis poboado de Qatar.

Desde 2014, Qatar está dividido en oito municipios (en árabe: baladiyah).[27]


Municipios de Qatar a partir de 2014
chave Municipio
(Baladiyah)
بلدية Poboación
(2015)
Superficie
(km2)
Área
(mi2)
1 Al Shamal الشمال 8.794 859,8 331.9
2 Al Khor الخور 202.031 1.613,3 622,8
3 Al-Shahaniya الشحانية 187.571 3.309,0 1.277,6
4 Umm Salal أم صلال 90.835 318,4 122.9
5 Al Daayen الضعاين 54.339 290,2 112.0
6 Ad Dawhah (Doha) الدوحة 956.457 202,7 78.3
7 Al Rayyan الريان 605.712 2.450 946.0
8 Al Wakrah الوكرة 299.037 2.577,7 995.2
  Dawlat Qatar دولة قطر 2.404.776 11.621,1 4.486,7

Para fins estatísticos, os municipios subdividíronse ademais en 98 zonas desde 2015,[28] que á súa vez se subdividen en bloques.[29]

Antigos concellos[editar | editar a fonte]

Política[editar | editar a fonte]

Qatar é un emirato. Segundo a Constitución de 1970, o poder executivo descansa no Consello de Ministros. A Majlis al-Shura (Asemblea Consultiva) ten competencias consultivas. O 29 de abril de 2003 Qatar aprobou por referendo unha nova Constitución. Nela prevese a elección dunha Asemblea Consultiva de 45 membros (dos cales 15 son designados polo emir) que poderá propor a adopción de leis, aprobar e emendar o orzamento, levar a cabo debates sobre a política do Goberno e facer preguntas aos ministros. A Constitución non prevé a creación de partidos políticos, pero se recoñece o dereito á liberdade de expresión e asociación, o dereito a un xuízo xusto, e consagra a liberdade de culto.

Economía[editar | editar a fonte]

A riqueza de Qatar é máis visible na súa capital, Doha.
Artigo principal: Economía de Qatar.

Antes do descubrimento do petróleo a economía de Qatar centrábase na pesca e a recolección de perlas. Porén, o descubrimento de reservas de petróleo, nos anos 1940, transformou completamente a economía da nación. Agora o país ten un alto nivel de vida, con moitos servizos sociais para os seus cidadáns e todas as comodidades de calquera nación moderna.

O ingreso nacional de Qatar deriva principalmente das exportacións de petróleo e gas natural. As reservas de petróleo do país están estimadas en 15 billóns de barrís (2.4 km³). A riqueza e nivel de vida dos qatarís son comparables ás de nacións de Europa Occidental. Qatar ten o máis alto PIB per cápita do mundo en desenvolvemento.

Demografía[editar | editar a fonte]

Mapa de Qatar.

Case todos os qatarís son musulmáns. Ademais de árabes, gran parte da poboación migrou desde varias nacións para traballar na industria petroleira do país. O árabe é o idioma oficial, pero o inglés é entendido amplamente. Hai máis de 10000 hispanoparlantes.

A poboación qatarí só conforma o 20 % dos habitantes nacidos no país. A maioría son traballadores estranxeiros vindos da India, de Irán ou de países norteafricanos. Os expatriados occidentais gozan dun elevado nivel de vida pero non participan na política do país. Os qatarís son partidarios da interpretación wahabita do islam sunita e son conservadores. Porén, as mulleres non están obrigadas a levar veo e teñen dereito a posuír carné de conducir. Os expatriados cristiáns gozan de liberdade de culto pero non están autorizados a promover o cristianismo.

Desde que a explotación petroleira lle permitiu a Qatar enriquecerse, a maior parte da súa poboación, que antes estivo constituída por beduínos nómades, é urbana. Cerca do 90 % dos qatarís residen en Doha, a capital, ou nas súas aforas; esta urbanización provocou unha despoboamento nas vilas do norte.

Cultura[editar | editar a fonte]

Praia en Qatar.

Qatar usa explicitamente a lei Wahhabi como a base do seu goberno e a vasta maioría dos seus cidadáns seguen esta específica doutrina islámica. Muhammad Ibn Abd Al-Wahhab fundou o Wahhabismo, unha versión puritana do islam que fai unha interpretación literal do Corán e a Sunnah.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para qatarí.
  2. Pronunciación adoptada polos anuncios de Qatar Airways', como Qatar Airways: a arte do voo redefinida
  3. "Qatar: Freedom in the World 2020 Country Report". Freedom House (en inglés). Consultado o 2021-04-06. 
  4. "Population of Qatar by nationality – 2017 report". Arquivado dende o orixinal o 25 de decembro de 2018. Consultado o 7 de febreiro de 2017. 
  5. "The Constitution". Arquivado dende o orixinal o 24 de outubro de 2004. Consultado o 29 de outubro de 2017. 
  6. "GDP per capita, PPP (current international $) | Data". data.worldbank.org. Consultado o 2020-07-28. 
  7. "GNI per capita, Atlas method (current US$) | Data". data.worldbank.org. Consultado o 2020-07-28. 
  8. "2019 Human Development Index Ranking | Human Development Reports". hdr.undp.org. Arquivado dende o orixinal o 30 de abril de 2020. Consultado o 2020-07-28. 
  9. "Indices & Data | Human Development Reports". United Nations Development Programme. 14 de marzo de 2013. Arquivado dende o orixinal o 12 de xaneiro de 2013. Consultado o 27 de xuño de 2013. 
  10. England, Andrew (2021-10-24). "Qatar calls for embrace of gas producers for energy transition". Financial Times. Consultado o 2021-10-30. 
  11. "Where in the world do people emit the most CO2?". Our World in Data. Consultado o 2021-07-17. 
  12. Cooper, Andrew F. "Middle Powers: Squeezed out or Adaptive?". Public Diplomacy Magazine. Arquivado dende o orixinal o 17 de marzo de 2015. Consultado o 12 de marzo de 2015. 
  13. Kamrava, Mehran. "Mediation and Qatari Foreign Policy" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 7 de outubro de 2013. Consultado o 12 de marzo de 2015. 
  14. Dagher, Sam (17 de outubro de 2011). "Tiny Kingdom's Huge Role in Libya Draws Concern". Online.wsj.com. Consultado o 30 de decembro de 2013. 
  15. "Qatar: Rise of an Underdog". Politicsandpolicy.org. Arquivado dende o orixinal o 10 de xuño de 2017. Consultado o 30 de decembro de 2013. 
  16. Black, Ian (26 de outubro de 2011). "Qatar admits sending hundreds of troops to support Libya rebels". The Guardian. Consultado o 30 de decembro de 2013. 
  17. "Qatar". Amnesty International (en inglés). Consultado o 19 de xuño de 2022. 
  18. "Qatar". Human Rights Watch (en inglés). 13 de xaneiro de 2022. Consultado o 19 de xuño de 2022. 
  19. "Amir: 2022 World Cup Qatar a tournament for all Arabs". Gulf Times. 15 de xullo de 2018. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
  20. "Doha to host 2030 Asian Games as Riyadh gets 2034 edition". sportspromedia.com (en inglés). 2020-12-17. Consultado o 2021-02-04. 
  21. Casey, Paula; Vine, Peter (1992). The heritage of Qatar. Immel Publishing. p. 17. ISBN 9780907151500. 
  22. 22,0 22,1 "History of Qatar". Qatar Statistics Authority. Arquivado dende o orixinal o 6 de xuño de 2017. Consultado o 11 de maio de 2015. 
  23. "Maps". Qatar National Library. Arquivado dende o orixinal o 6 de xuño de 2017. Consultado o 11 de maio de 2015. 
  24. 24,0 24,1 "About us". Katara. Arquivado dende o orixinal o 22 de xullo de 2015. Consultado o 11 de maio de 2015. 
  25. Hazlitt, William (1851). The Classical Gazetteer: A Dictionary of Ancient Geography, Sacred and Profane. Whittaker & co. 
  26. Rahman, Habibur (2010). The Emergence of Qatar: The Turbulent Years 1627–1916. Londres: Routledge. p. 1. ISBN 9780710312136. 
  27. Qatar Ministry of Municipality and Environment (ed.). "Municipios de Qatar". Arquivado dende o orixinal o 15 de febreiro de 2020. Consultado o 8 de agosto de 2017. 
  28. "2015 Population census" (PDF). Ministry of Development Planning and Statistics. April 2015. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 17 de xullo de 2016. Consultado o 8 de agosto 2017. 
  29. "Population By Gender, Municipality And Zone, March 2004". General Secretariat for Development Planning. Arquivado dende o orixinal o 12 de decembro de 2006. 
  30. Ministerio de Planificación e Estatística, ed. (marzo de 2004). Táboas/Publicación/T02.aspx "Poboación por xénero, concello e zona" |url= incorrecto (Axuda). Consultado o 9 de agosto de 2017. [Ligazón morta]
  31. "Lei núm. 12 de 2006 do municipio anulado de Mesaieed". almeezan.qa. Arquivado dende o orixinal o 09 de agosto de 2017. Consultado o 9 de agosto de 2017. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]