Tabio
Coordenadas: 4°54′57″N 74°5′54″O / 4.91583, -74.09833
| Tabio | |||
|---|---|---|---|
| |||
 | |||
| Praza principal de Tabio. | |||
| Localización | |||
  Tabio | |||
| País |  Colombia | ||
| Departamento | Cundinamarca | ||
| Rexión | Sabana Centro | ||
| Xeografía | |||
| Altitude | 2 569 msnm | ||
| Superficie | 74,5[1] km² | ||
| Demografía | |||
| Poboación | 27 033 (2015)[2] | ||
| Densidade | 360,44 hab/km² | ||
| Xentilicio | Tabiuno, -na | ||
| Outros datos | |||
| Alcalde | Rubén Darío Acero García (2016-2019) | ||
| Páxina oficial | |||
.svg)
Tabio é un concello do departamento de Cundinamarca (Colombia), que se atopa na provincia de Sabana Centro, a 45 km de Bogotá e 8 km dende o Portal da 80 da Rúa 80 e o Portal do Norte da Rúa 170. Conta cunha poboación de máis de 27.000 habitantes en 2015 (proxección). Forma parte da área metropolitana de Bogotá segundo o censo oficial do DANE de 2005.
Foi fundado oficialmente o 8 de abril de 1603 por Diego Gómez de Mena sobre a poboación muisca preexistente.[3]
Toponimia[editar | editar a fonte]
O topónimo «Tabio» deriva do vocábulo muisca Teib, que en muysc cubun (lingua muisca) quere dicir «brecha» ou «fenda», termo acorde coa súa posición xeográfica, xunto á fenda do río Frío ou Huitaca. Tamén foi interpretado como «A fendedura da Labranza”».[4]
Historia[editar | editar a fonte]
A poboación muisca estaba organizada en cacicazgos e os caciques servían ó Zipa, no que hoxe é parte de Cundinamarca e ó Zaque na actual Boyacá. Baixo os caciques había unidades subordinadas, chamadas capitanías. A rexión de Tabio era famosa entre os muiscas polas súas augas termais; en devandita fonte posuían un templo natural onde o Zipa de Bacatá acudía a celebrar as festas da Deusa das Augas, chamada Sie. Frei Cristóbal de Torres prohibiu as festas ancestrais. En outubro de 1593, o oidor Miguel de Ibarra visitou os repartimentos de Tabio, Subachoque e Ginés, adxudicou terras de resgardo a 558 indíxenas e nomeou encomendero a Cristóbal Gómez de Silva.
A Real Audiencia de Santafé de Bogotá aprobou a Acta de Fundación de Tabio, elaborada polo visitador Diego Gómez de Mena o 8 de abril de 1603, e a súa erección como concello no ano 1761. Nomeouse executor da ordenanza a Melchor López, quen iniciou a obra da igrexa o 19 de decembro do mesmo ano.
A actual igrexa foi rematada en 1904 por Andrés Avelino Pérez e denominouse Santa Bárbara, consagrada o 28 de decembro de 1929. A capela da Virxe de Lourdes, situada no leste da serra de Tiquiza, que separa a Tabio de Chía, na verea que leva o seu nome, foi terminada en 1884. Nela celébrase a festa patronal o 15 de decembro, día da nosa Señora de Lourdes. A Capela de Santa Bárbara é unha pequena construción en pedra que coroa unha elevación natural, situada á beira do canellón do Zipa e do “Castelo do Conde”, casa da cal se contan numerosas lendas coloniais. Pola súa posición converteuse nun fito urbano e marca o punto de acceso ás vereas El Salitre e Santa Bárbara, as cales bordean a estrutura colonial da capela.[4]
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ "Información general de Tabio" (en castelán). Alcaldía do concello. Arquivado dende o orixinal o 20 de maio de 2015. Consultado o 1 de maio de 2015.
- ↑ "Resultados y proyecciones (2005-2020) del censo 2005". DANE. Consultado o 1 de maio de 2015.
- ↑ "Presentación". Alcaldía municipal (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 20 de maio de 2015.
La Real Audiencia de Santa Fé aprobó el Acta de Fundación de Tabio, elaborada por el visitador Diego Gómez de Mena, el día 7 de abril de 1603 y su elección como municipio data de 1761, en plena Colonia.
- ↑ 4,0 4,1 "Nuestro municipio - Historia". Alcaldía municipal (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 20 de maio de 2015.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- Páxina oficialArquivado 09 de agosto de 2018 en Wayback Machine. (en castelán)
