Tocaima

Tocaima
	Igrexa de Tocaima
Localización
	; Tocaima
País	Colombia
Departamento	Cundinamarca
Rexión	Alto Magdalena
Xeografía
Altitude	400 msnm
Superficie	246 km²
Demografía
Poboación	18 387 (2015)
Densidade	74,74 hab/km²
Xentilicio	Tocaimuno /-a
Outros datos
Alcalde	Wilmar Alexander Martínez Bareño (2016-2019)
	Páxina oficial

Coordenadas: 4°27′28″N 74°38′5″O / 4.45778, -74.63472

Tocaima é un concello colombiano do departamento de Cundinamarca que se atopa na provincia do Alto Magdalena. Atópase a 102 km ó suroeste de Bogotá, e a unha altitude de 400 m. A temperatura media anual é de 27 °C. É denominada "Cidade Saúde de Colombia", debido ás propiedades terapéuticas das súas augas e lodos con xofre, empregados dende tempos prehispánicos.^[1]

Toponimia[editar | editar a fonte]

O topónimo Tocaima provén dun antigo guerreiro da tribo guacaná, pertencente á nación panche. O guerreiro Tocaima era adorado polos homes da tribo debido á súa valentía e fazañas bélicas.

Historia[editar | editar a fonte]

Na época precolombiana, o territorio do actual municipio de Tocaima estivo habitado pola tribo guacaná, que pertencía á nación panche. A tribo era gobernada polo cacique Guacaná, que tiña dominio sobre os seus veciños, os acaymas, membros dun concello tribal.

O 20 de marzo de 1544, o mariscal español Hernán Venegas Carrillo fundou o poboado de San Dionisio de los Caballeros de Tocaima, un pouco máis abaixo da localización actual. O 7 de febreiro de 1549 o rei Carlos V de España, mediante Real cédula de Valladolid, outorgou a Tocaima o título de "Hidalga e Nobre Vila", xunto co escudo de armas.^[2]

Os constantes asulagamentos provocadas polo desbordamento do río Pati fixeron que en 1581 a poboación fose abandonada, ata que o 18 de marzo de 1621, por orde de Juan de Borja y Armendia, presidente da Real Audiencia de Santafé, Tocaima foi refundada polo capitán Martín de Ocampo.

O 25 de abril de 1669 naceu en Tocaima Jerónima Nava y Saavedra, unha das principais escritoras da colonia colombiana, xunto coa tunjana Francisca Josefa del Castillo.