Tunisia

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Tunicia»)
Modelo:Xeografía políticaTunisia
تونس (ar) Editar o valor em Wikidata
Imaxe

HimnoHumat al-Hima (pt) Traducir (12 de novembro de 1987) Editar o valor em Wikidata

Lema«حرية، كرامة، عدالة، نظام» Editar o valor em Wikidata
Nomeado en referencia aTunes Editar o valor em Wikidata
Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 34°N 10°L / 34, 10Coordenadas: 34°N 10°L / 34, 10
CapitalTunes Editar o valor em Wikidata
Contén a división administrativa
Ariana (pt) Traducir
Ben Arous (pt) Traducir
Bizerte (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata../... 24+
Poboación
Poboación11.565.204 (2018) Editar o valor em Wikidata (70,69 hab./km²)
Lingua oficialárabe Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie163.610 km² Editar o valor em Wikidata
Bañado porMar Mediterráneo Editar o valor em Wikidata
Punto máis altoDjebel Chambi (pt) Traducir (1.544 m) Editar o valor em Wikidata
Punto máis baixoShatt al Gharsah (en) Traducir (−17 m) Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Creación20 de marzo de 1956 Editar o valor em Wikidata
Día festivo
Organización política
Forma de gobernoRepública parlamentaria
República semipresidencialista Editar o valor em Wikidata
• Presidente da Tunísia (pt) Traducir Editar o valor em WikidataKaïs Saïed (pt) Traducir (2019–) Editar o valor em Wikidata
Órgano executivoGovernment of Tunisia (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
• Primeiro-ministro da Tunísia (pt) Traducir Editar o valor em WikidataAhmed Hachani (pt) Traducir (2023–) Editar o valor em Wikidata
Órgano lexislativoAssembly of the Representatives of the People (en) Traducir , (Escano: 161) Editar o valor em Wikidata
Membro de
PIB nominal46.687.298.709 $ (2021) Editar o valor em Wikidata
Moedadinar tunisiano (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
Dominio de primeiro nivel.tn Editar o valor em Wikidata
Prefixo telefónico+216 Editar o valor em Wikidata
Teléfono de emerxencia190 (en) Traducir, 198 (pt) Traducir, 193 e 197 (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Código de paísTN Editar o valor em Wikidata
Outro
Irmandado con

Tunisia[1][2] (en árabe : al-Jamhuriya at-Tunisia, الجمهورية التونسية), é un país árabe de África do norte, limitado polo Mediterráneo. É un país do Magreb, coma Marrocos, Mauritania, Alxeria e Libia. Situada no norte do país, a súa capital é Tunes.

Coa independencia o 20 de marzo do 1956, unha asemblea constituínte foi elixida, que aboliu a monarquía bey da dinastía huseinita no poder desde 1705 e proclamou a república o 25 de xullo do 1957 con Habib Bourguiba coma presidente.

Tunisia é un destino popular dos turistas europeos que visitan Hamamato, Monastir, Souse e o Porto El-Kantaoui, o deserto do Sáhara no sur, e os sitios arqueolóxicos coma Cartago ou Dougga.

Historia[editar | editar a fonte]

Tunisia está poboada desde a prehistoria. Os seus primeiros habitantes coñecidos son os bérberes.

  • 814 A.C.: Fundación de Cartago por colonos fenicios, conducidos pola raíña Dido. A nova cidade desenvólvese axiña, converténdose nunha potencia que inqueda a Roma.
  • 264 - 146 A.C.: Tres guerras contra Roma, pasadas á posteridade baixo o nome das guerras púnicas, dando lugar, entre outras, á fantástica expedición conducida por Aníbal que atravesa os Alpes cos seus elefantes (218 - 202 A. C). Estas guerras rematan coa derrota de Cartago.
  • 146 A.C. - 439: Establecemento da primeira colonia romana, Africa. O país coñece unha grande prosperidade. Desenvólvense a agricultura e a urbanización.

Vándalos e Bizantinos[editar | editar a fonte]

  • 439: Conquista de Cartago polos Vándalos.
  • 533: Toma de Cartago polos Bizantinos.

Era árabe-musulmá[editar | editar a fonte]

Mapa de Tunisia

Protectorado francés[editar | editar a fonte]

Tunisia vista desde satélite

1881-1956: Protectorado francés, establecido o 12 de maio de 1881. A resistencia anticolonial dura durante practicamente a totalidade dos 75 anos da dominación francesa.

Independencia[editar | editar a fonte]

O 20 de marzo de 1956 Tunisia obtén a independencia. O 25 de xullo de 1957 proclamouse a república, nomeándose a Habib Bourguiba presidente da Tunisia independente.

O 1 de xuño de 1959 adoptouse a primeira constitución republicana.

O 15 de outubro de 1963 as tropas francesas evacuaron Bizerte, a súa última base no país.

O 7 de novembro de 1987 o primeiro ministro Zina el-Abidina Ben Ali depuxo o presidente Bourguiba, xulgado por incapacidade de continuar as súas funcións.

O 14 de xaneiro de 2011 un levantamento popular depuxo o presidente Ben Ali e mandouno ao exilio a Arabia Saudita.

División administrativa[editar | editar a fonte]

Provincias de Tunisia

Tunisia atópase dividida en 24 provincias:

  1. Ariana
  2. Béja
  3. Ben Arous
  4. Bizerte
  5. Gabès
  6. Gafsa
  7. Jendouba
  8. Kairouan
  9. Kasserine
  10. Kebili
  11. Kef
  12. Mahdia
  1. Manouba
  2. Medenine
  3. Monastir
  4. Nabeul
  5. Sfax
  6. Sidi Bou Zid
  7. Siliana
  8. Sousse
  9. Tataouine
  10. Tozeur
  11. Tunis
  12. Zaghouan

As provincias están divididas en 264 " delegacións" ou "distritos" (mutamadiyat), e subdivididos en municipios (shaykhats' ') e sectores (imadats).

Política[editar | editar a fonte]

Gobernantes dende 1957:

Xeografía[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Xeografía de Tunisia.

Economía[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Economía de Tunisia.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para tunisiano.
    González Rei, Begoña (2004). Ortografía da lingua galega. A Coruña: Galinova Editorial. ISBN 84-9737-041-4.
  2. López Martínez, María Cruz (2005). Gran dicionario século 21 da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1446. ISBN 9788482893419.