Portal:Andalucía

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Andalucía é unha comunidade autónoma de España, con estatus de nacionalidade histórica, de acordo co seu Estatuto de Autonomía. Está composta polas provincias de Almería, Cádiz, Córdoba, Granada, Huelva, Jaén, Málaga e Sevilla. A súa capital e cidade máis poboada é Sevilla, ciudad recoñecida polo Estatuto de Autonomía como sede da Junta de Andalucía. A sede do Tribunal Superior de Xustiza de Andalucía encóntrase na cidade de Granada.

É a comunidade autónoma más poboada de España (8.411.207 habitantes a 1 de enero de 2016) e a segunda máis extensa. Encóntrase situada ao sur da península Ibérica; limitando ao oeste con Portugal, ao norte coas comunidades autónomas de Estremadura e Castela-A Mancha, ao leste coa Rexión de Murcia e ao sur co océano Atlántico, o mar Mediterráneo e Xibraltar. A través do estreito de Xibraltar, separado por 14 km na súa parte máis estreita, encóntranse Marrocos e Ceuta no continente africano.

Dende o punto de vista xeográfico, podemos distinguir tres grandes áreas ambientais, conformadas pola interacción dos distintos factores físicos que inciden sobre o medio natural: Serra Morena –que separa Andalucía da Meseta–, os Sistemas Béticos e a Depresión Bética que individualizan a Alta Andalucía da Baixa Andalucía.

La historia e a cultura de Andalucía son o resultado dun complexo proceso no que se fusionaron ao longo do tempo diferentes pobos e culturas, así como diferentes realidades socioeconómicas e políticas. A pesar da contemporaneidade da formación do Estado Autonómico Andaluz, non se pode esquecer a impronta que deixaron no actual territorio andaluz pobos como o ibero, o fenicio, o cartaxinés, o romano, o bizantino, o andalusí ou o castelán.

Artigo destacado

editar

Madīnat al-Zahrā (en árabe مدينة الزهراء, "A cidade de Zahra"), tamén coñecida como Medina Azahara, foi unha cidade palatina ou áulica que mandou edificar Abderramán III (Abd al-Rahman III, al-Nasir) a uns 8 km na periferia de Córdoba en dirección oeste, máis concretamente, en Serra Morena.

Os principais motivos da súa construción son de índole político-ideolóxica: a dignidade de califa exixe a fundación dunha nova cidade, símbolo do seu poder, a imitación doutros califatos orientais e sobre todo, para mostrar a súa superioridade sobre os seus grandes inimigos, os fatimíes de Ifriqiya, a zona norte do continente africano. Ademais de opoñentes políticos, tamén o eran no religioso, xa que los fatimíes, xiís, eran inimigos dos omeias, maioritariamente sunnitas.

A cultura popular tamén di que foi edificada como homenaxe á muller favorita do califa: Azahara.

O xacemento arqueolóxico de Madīnat al-Zahrā está declarado Ben de interese cultural na categoría de monumento dende o ano 1923. O 27 de xaneiro de 2015 «Madīnat al-Zahrā» foi inscrita na Lista Indicativa de España do Patrimonio da Humanidade, na categoría de ben cultural (nº. ref 5978).

Cidade destacada

editar

Sevilla é unha cidade española situada ao suroeste da Península Ibérica, capital de Andalucía e da provincia homónima. Sevilla é a cuarta cidade de España e cuarta área metropolitana por número de habitantes. Tiña 696.676 habitantes en 2014.

É o principal centro artístico, cultural, financeiro, económico e social do sur de España e un dos máis importantes do sur de Europa. É ademais un importante centro industrial de novas tecnoloxías e aeronáutica. Sevilla e os seus núcleos de poboación satélites non constitúen unha verdadeira área metropolitana senón unha aglomeración urbana, pois carece dun órgano de coordinación no que estean representados tódolos organismos con competencias metropolitanas, tales como os concellos. Aínda que hai órganos mancomunados que se encargan da xestión metropolitana de certas actividades sectoriais (augas, residuos etcétera), non pode por tanto falarse de área metropolitana no seu sentido máis estrito.

Entre os seus atractivos turísticos salientan a Giralda, a Catedral, o Alcázar, o Arquivo de Indias e a súa contorna, que foron declarados Patrimonio da Humanidade pola UNESCO en 1987.

A tan só 20 m sobre o nivel do mar, entre Vega e a Campiña do río Guadalquivir, e á beira deste, conforma unha aglomeración urbana que se estende cara ó Aljarafe, As Marismas, o Parque Nacional de Doñana, a Serra Norte e a Serra Sur.

Categorías
Biografía destacada

editar

María Zambrano Alarcón, nada en Vélez-Málaga o 22 de abril de 1904 e finada en Madrid o 6 de febreiro de 1991, foi unha filósofa e escritora española.

En 1909 transladouse coa súa familia a Segovia, onde transcorriu a súa adolescencia. Estes anos serán fundamentais na súa vida. No ano 1927 María rematou a carreira de Filosofía e catro anos despois, en 1931, foi profesora, ata o ano 1936, na Cátedra de Metafísica na Universidade Central de Madrid.

A razón-poética, estilo zambraniano proposto por María Zambrano como camiño de realización persoal, que era e é necesario, nunha época na que a rixidez do racionalismo torna quebradizo o espírito e oculta as dimensións enigmáticas da vida baixo falsas consideracións que se forman en marxes de seguridade e que impermeabilizan a razón.

Imaxe destacada
Sabías que...?

editar

Cara norte do Mulhacén.

Artigos de calidade e bos

editar

Artigos de calidade (0)

Artigos bos (0)

Proxectos relacionados
Portais relacionados

editar

España
España

España

Cataluña
Cataluña

Cataluña

Galicia
Galicia

Galicia

País Vasco
País Vasco

País Vasco

Proxectos irmáns

editar

Wikimedia Commons
Wikimedia Commons

en Commons