Lois Pereiro
![]() Lois Pereiro aos 20 anos | |
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 16 de febreiro de 1958 ![]() Monforte de Lemos, España ![]() |
Morte | 24 de maio de 1996 ![]() A Coruña, España ![]() |
Causa da morte | Intoxicación ![]() |
Lugar de sepultura | O Viso ![]() |
Datos persoais | |
País de nacionalidade | España ![]() |
Actividade | |
Ocupación | poeta , tradutor , escritor ![]() |
Xénero artístico | poesía |
Lingua | Lingua galega e lingua castelá ![]() |
Familia | |
Irmáns | Xosé Manuel Pereiro ![]() |
Premios
| |
![]() ![]() |
Luis Ángel Sánchez Pereiro, máis coñecido como Lois Pereiro, nado en Monforte de Lemos o 16 de febreiro de 1958 e finado na Coruña o 24 de maio de 1996,[1] foi un escritor e poeta galego. O ano 2011 dedicóuselle o Día das Letras Galegas.[2][3]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Naceu en Monforte de Lemos, de familia procedente do Incio. Estudou nos Escolapios e comezou a escribir con 15 anos. Tras rematar COU marchou a Madrid, onde comezou Ciencias Políticas e Socioloxía. Logo dunha estancia en Monforte traballando na empresa familiar, adicada ao vidro, regresou a Madrid para estudar lingua inglesa, francesa e alemá. Alí fundou a revista Loia, xunto a Antón Patiño, Manuel Rivas e o seu irmán Xosé Manuel Pereiro.[4]
Na súa estadía en Madrid, contraeu o síndrome do aceite tóxico tras consumir unha garrafa comprada a un vendedor de butano. A doenza marcouno de por vida, deixándoo desfigurado e débil. Regresou a Monforte, onde caeu nunha adicción á heroína que arrastraría durante anos.
Cara a 1981 marchou vivir á Coruña, onde se une á revista La Naval. Neste período entrou en contacto con poetas como Xavier Seoane, Francisco Salinas Portugal ou Xulio Valcárcel. Participou en antoloxías coma De amor e desamor (1984) e De amor e desamor II (1985), e colaborou en revistas como La Naval, Trilateral, Anima+l e Luzes de Galiza. Esta última publicaría en 1997 os oito capítulos da novela curta Náufragos do Paradiso. A súa obra tamén se espallou na música, participando en letras do grupo do seu irmán Xosé Manuel, Radio Océano.
En 1983 e 1987 viaxou canda Fernando Saco por Europa. Traballou como tradutor do alemán, francés e inglés de dobraxe de cinema e, sobre todo, de televisión tanto convencional (episodios de Dallas, Kung Fu e a primeira tempada d'Os novos) como porno.[5][6]
Publicou dous poemarios en vida, Poemas 1981/1991 (1992) e Poesía última de amor e enfermidade (1995). En 1996, ano da súa morte, saíu á luz Poemas para unha Loia, que recolle obras da época madrileña, publicadas na revista Loia. Inclúe o ensaio Modesta proposición para renunciar a facer xirar a roda hidráulica dunha cíclica historia universal da infamia, publicado no número 27 de Luzes de Galiza.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/83/CariLois.png/220px-CariLois.png)
Canto ás causas da morte de Pereiro, malia estar daquela enfermo de SIDA, foron un cúmulo de doenzas que remataron cunha insuficiencia hepática.[7] Oficialmente e segundo unha sentenza da Audiencia Provincial de Lugo, logo dun preito para que o Estado pagase o enterro, a causa do seu pasamento foi a intoxicación por aceite de colza desnaturalizado.[8]
Recoñecemento
[editar | editar a fonte]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Lois_Pereiro_Casa_da_Cultura_de_Monforte_de_Lemos.jpg/180px-Lois_Pereiro_Casa_da_Cultura_de_Monforte_de_Lemos.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bb/Fundaci%C3%B3n_Luis_Seoane_Coru%C3%B1a_cartel_Lois_Pereiro.jpg/220px-Fundaci%C3%B3n_Luis_Seoane_Coru%C3%B1a_cartel_Lois_Pereiro.jpg)
Os últimos anos víñase reivindicando a dedicación do Día das Letras Galegas ao poeta monfortino. No marco desa campaña situouse unha reedición da súa obra poética verquida ó castelán, catalán e éuscaro, xunto cos textos orixinais.[9][10]
Finalmente, o 26 de xuño de 2010 a RAG publicou a súa decisión de adicarlle o Día das Letras Galegas de 2011. A Academia apreciou:
"Evidentes pegadas expresionistas, referencias á literatura xermánica e certos trazos de contracultura [...] unha imaxe e unha estética que fixeron del un autor de culto. Cartografou coma ninguén o labirinto do mundo contemporáneo conciliando para tal fin o individualismo escéptico coa tradición demoledora do expresionismo centroeuropeo."
En palabras do escritor e membro da RAG Manuel Rivas:
"Adicarlle a Lois o Día das Letras de 2011 foi unha decisión valente da Academia, porque é un autor de culto, pero en canto se difunda a súa obra será un autor moi popular".[11].
O concello de Monforte, a súa vila natal, declarou o 2015 como Ano Lois Pereiro. Homenaxeou o escritor con diferentes actos e deulle o seu nome á Casa da Cultura e á Biblioteca Pública Municipal.[12]
Exemplo da súa lírica
[editar | editar a fonte]Velaquí uns versos dun dos seus poemas, o epitafio da súa tumba en Santa Cristina do Viso (O Incio):
- "Cuspídeme enriba cando pasedes por diante do lugar onde eu repouse, enviándome unha húmida mensaxe de vida e de furia necesaria".
Obra
[editar | editar a fonte]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Cartel_concello_Carral_Lois_Pereiro.jpg/220px-Cartel_concello_Carral_Lois_Pereiro.jpg)
Poesía
[editar | editar a fonte]- Poemas 1981/1991 (1992, Edicións Positivas)
- Poesía última de amor e enfermidade (1995, Edicións Positivas). Foi traducida ao español,[13] ao éuscaro[14] e ao italiano[15]
- Poemas para unha Loia (1997, Espiral Maior)
- Antoloxía (2011, Galaxia).
- Obra poética completa (2011, Edicións Xerais)
- Obra completa (edición bilingüe galego-castelán) Tradución de Daniel Salgado (2011, Libros del Silencio). Prólogo de Pere Gimferrer[16]
- Collected Poems (obra poética completa en inglés) Tradución de Jonathan Dunne (2011, Small Station Press)
- Sabrani stihotvoreniya (obra poética completa en búlgaro) Tradución de Tsvetanka Elenkova (2013, Small Station Press)
Ensaio
[editar | editar a fonte]- Modesta proposición e outros ensaios (2011, Xerais)
- Cadernos persoais (2021). Chan da Pólvora, Colección Cova da Lontra. Segundo a editora: "é un conxunto de cadernos inéditos que nos descobren novas perspectivas do seu proceso creativo e nos devolven a atmosfera fascinante dun poeta que atopou nas ondulacións da mente a palabra exacta da poesía".[17] A edición e as notas son da autoría de Héctor Cajaraville[18]
Diarios
[editar | editar a fonte]- Conversa ultramarina (2010, Edicións Positivas)
Narrativa
[editar | editar a fonte]- Náufragos do paradiso (2011, Editorial Galaxia)
Obras colectivas
[editar | editar a fonte]- De amor e desamor, volumes I e II (1984, 1985, Ediciós do Castro)
- Concurso Nacional de Poesía O Facho (1978-1989) (1990, Ediciós do Castro)
- Antoloxía consultada da poesía galega 1976-2000 (2003, Tris Tram)
- Dix-sept poètes galiciens 1975-2000. Dezasete poetas galegos 1975-2000 (2008, Universidade da Coruña)
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Dez anos da morte de Lois Pereiro", reportaxe en Vieiros en maio de 2006.
- ↑ "O Día das Letras do 2011 irá dedicado ao poeta monfortino Lois Pereiro" Arquivado 17 de maio de 2011 en Wayback Machine., nova en El Progreso o 26 de xuño de 2010.
- ↑ "O Día das Letras 2011 estará adicado ao poeta Lois Pereiro", nova en Vieiros, 26 de xuño de 2010.
- ↑ Facsímile da revista Loia.
- ↑ Mato, M. (20/3/2011). "Una vida de conspiración" (en castelán). La Opinión Coruña. Consultado o 29 de abril de 2011.
- ↑ Jaureguizar (3/2/2011). "Unha discográfica de Sarria publica a vida de Lois Pereiro en fotos e sons". Galiciaé. Arquivado dende o orixinal o 15/05/2011. Consultado o 20 de abril de 2011.
- ↑ Camilo Blanco (16/5/2011). "Sin enfermedad, la obra de Lois Pereiro sería muy diferente" (en castelán). La Voz de Galicia. Consultado o 24 de maio de 2011.
- ↑ Ficha do autor Arquivado 19 de maio de 2011 en Wayback Machine. en Mundolois.gl
- ↑ "Todo o que desprezamos na literatura galega poñémolo fronte a Lois Pereiro para que el o ataque"
- ↑ Lois Pereiro, a encarnación dunha xeración Arquivado 24 de abril de 2011 en Wayback Machine., reportaxe de Aarón López en El Progreso.
- ↑ "El Día das Letras, para Lois Pereiro, poeta punk", artigo de Manuel Rivas en El País, 27 de xuño de 2010 (en castelán)
- ↑ "A Casa da Cultura acollerá este sábado os actos do Ano Lois Pereiro". Arquivado dende o orixinal o 16 de abril de 2015. Consultado o 09 de abril de 2015.
- ↑ "Poesía última de amor y enfermedad". bibliotraducion.uvigo.es. Arquivado dende o orixinal o 01 de xuño de 2020. Consultado o 2019-11-09.
- ↑ "Akaberako poesia amodioaz eta gaitzaz". bibliotraducion.uvigo.es. Arquivado dende o orixinal o 01 de xuño de 2020. Consultado o 2019-11-09.
- ↑ "Poesia ultima di amore e malattia. 1992-1995. Testo in lingua gallega a fronte". bibliotraducion.uvigo.es. Arquivado dende o orixinal o 01 de xuño de 2020. Consultado o 2019-11-09.
- ↑ "Obra completa". bibliotraducion.uvigo.es. Arquivado dende o orixinal o 01 de xuño de 2020. Consultado o 2019-11-09.
- ↑ "Chan da Pólvora rescata os 'Cadernos persoais' de Lois Pereiro no seu 25 aniversario". A poesía necesaria. 2021-02-15. Consultado o 2021-04-18.
- ↑ Salgado, Daniel (2021-04-18). "Os cadernos inéditos do poeta post punk: “Pero eu son L. Pereiro, o próximo cadavre”". ElDiario.es. Consultado o 2021-04-18.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]![]() |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Lois Pereiro ![]() |
![]() |
A Galicitas posúe citas sobre: Lois Pereiro |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Lois Pereiro Boletín da Real Academia Galega n.º 372 (2011).
- Calvo, J.L., Gegúndez, C.: O negro leite da aurora. Viaxe á xeografía lírica de Lois Pereiro. Toxosoutos, 2011. ISBN 978-84-92792-80-1.
- Calveiro, M.: Lois Pereiro: náufrago do paraíso. Biografía e Antoloxía. Edicións Xerais de Galicia, 2011.
- Fernández Serrano, J.: Lois Pereiro. Breve encontro. Xerais, 2011. (En castelán, Breve encuentro Ed. Sins entido, 2012)
- Lopo, A.: A palabra exacta. Biografía de Lois Pereiro. Editorial Galaxia, 2011.
- Martínez, I.: Lois Pereiro. Vida e obra. Xerais, 2011.
- Mato, M: Lois Pereiro. Transgresión e fraxilidade. Laiovento, 2011
- Patiño, A: Dicionario de sombras. Espiral Maior Edicións 2011
- Patiño, A.: Lois Pereiro. Radiografía do abismo. Espiral Maior, 2010. ISBN 978-84-92646-43-2.
- Queixas, M.: Lois Pereiro. A urxencia poética dun futuro alleo. Laiovento, 2011.
- Regueira, M.: Lois Pereiro. Unha persecución. 2.0 editora, 2011.
- Souto, X., Braxe, L., Pereiro, X.M.: Lois Pereiro. Fotobiografía sonora. Ouvirmos, 2010.
Outros artigos
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Sitio web de Lois Pereiro Blogaliza.
- Biografía na páxina web da Real Academia Galega Arquivado 08 de abril de 2012 en Wayback Machine.
- Lois Pereiro na Biblioteca Virtual Galega.
- Daniel Salgado (29/10/2007). "La poesía bisturí de Lois Pereiro" El País.
- "Lois Pereiro, homenaxe a unha vida e a unha obra" Consellería de Cultura e Turismo.