Palas de Rei

Palas de Rei
	Castelo de Pambre
Situación
Xentilicio	palense
Xeografía
Provincia	Provincia de Lugo
Comarca	Comarca da Ulloa
Poboación	3.601 hab. (2014)
Área	199,7 km²
Densidade	18,03 hab./km²
Entidades de poboación	43 parroquias
Política (2015)
Alcalde	Pablo José Taboada Camoira (PPdeG)
Concelleiros	; PPdeG: 7; PSdeG-PSOE: 4;
	Eleccións municipais en Palas de Rei
Uso do galego (2011)
Galegofalantes	81,58%
Na rede
	www.palasderei.org
	v; c; e;
	[ editar datos en Wikidata ]

Coordenadas: 42°52′23.42″N 7°52′9.07″O / 42.8731722, -7.8691861

Palas de Rei é un concello da provincia de Lugo, pertencente á Comarca da Ulloa. Segundo o IGE en 2014 tiña 3.601 habitantes. O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «palense».

Demografía

Censo total 2014	3.601 habitantes
Menores de 15 anos	274 (7.6 %)
Entre 15 e 64 anos	1.944 (53.98 %)
Maiores de 65 anos	1.383 (38.40 %)

Toponimia

O lugar aparece mencionado nun documento de 1153 como pallatium Regis^[6]. Con todo, podería non derivar de pazo senón do topónimo Palas, referido a covas de lugares calizos^[7].

Historia

No concello consérvanse restos prehistóricos, como mámoas, dolmens e castros. Trala romanización, o lugar estaba atravesado por unha vía romana cara a Lugo. No século VI pertencía ao condado de Ulliensis.

Na Idade Media o camiño de Santiago trouxo, amais do estilo románico, a prosperidade á vila, que aparece citada no Códice Calixtino. Na parroquia de Vilar de Donas está a Igrexa románica de Vilar de Donas, de orixe monástica. A fundación do mosteiro atribúeo a tradición a unhas donas (representadas nas pinturas góticas da capela maior), co que se explicaría o topónimo. En realidade, o seu fundador foi Arias Pérez de Monterroso, a mediados do século XII.

Consérvanse restos de fortalezas, torres, castelos, pazos e casas brasonadas, como a casa-torre de Filgueira, a casa-torre de Fontecuberta; o Pazo de Laia (que conserva o escudo de armas dos condes de Traba, antecesores do fundador de Pambre), a casa de Ulloa (cos escudos dos Saavedra, Montenegro, Gaioso e Deza), o pazo Mariñao, a fortaleza do Castro de Seixas (en Merlán, de onde procede a liñaxe dos Vázquez de Seixas), o pazo de Pacheco e o castelo de Pambre, erguido por Gonzalo Ozores de Ulloa cara a 1375,unha das fortalezas mellor conservadas de Galicia, que resistiu a Gran Guerra Irmandiña en 1467.

Na segunda guerra carlista Palas de Rei foi un dos poucos concellos nos que triunfou a sublevación en 1846, constituíndose unha Xunta Revolucionaria.

Comunicacións

A vila de Palas de Rei está atravesada pola vía francesa do Camiño de Santiago. Amais, atravésaa a estrada N-547, que comunica cara ao oeste con Santiago de Compostela, Melide e Arzúa, e cara ao leste coa estrada N-540, que leva cara a Lugo e Ourense.