Lista de mulleres gañadoras do Premio Nobel

Todos os Premios Nobel gañados por mulleres

O Premio Nobel outórgano anualmente a Real Academia das Ciencias de Suecia, a Academia Sueca, o Instituto Karolinska e o Comité Noruegués do Nobel ás persoas que fan contribucións sobresaíntes nos campos da química, física, literatura, paz, fisioloxía ou medicina e economía. Todos os galardóns, excepto o premio de economía, foron instituídos acatando as indicacións do testamento de 1895 de Alfred Nobel, que ademais sinala que os premios deben ser administrados pola Fundación Nobel. O Premio Nobel de Economía, ou Premio do Banco de Suecia en Ciencias Económicas en memoria de Alfred Nobel, foi establecido en 1968 polo Banco de Suecia, que é o banco central deste país, para as contribucións sobresaíntes no campo da Economía.

Cada premio é outorgado por un comité independente; así, a Real Academia das Ciencias de Suecia entrega os premios de Física, Química e Economía; a Academia Sueca entrega o premio de Literatura; o Instituto Karolinska entrega o premio de Fisioloxía ou Medicina; e o Comité do Nobel entrega o premio da Paz. Cada receptor obtén unha medalla, un diploma e un premio en efectivo que variou ao longo dos anos. En 1901, os gañadores dos primeiros Premios Nobel recibiron 150 782 coroas suecas, o que equivale a 8 192 489 coroas suecas a decembro de 2013. Entre 2001 e 2011, os anos en que se entregaron os premios de maior contía, os gañadores foron premiados con 10 millóns de coroas suecas, e a partir do 2012 con 8 millóns. Os premios son entregados en Estocolmo (Física, Química, Fisioloxía ou Medicina, Literatura e Economía) e Oslo (Paz) nunha cerimonia anual celebrada o 10 de decembro, aniversario da morte de Nobel.

A data de 2018, o premio foi outorgado a 853 homes, 51 mulleres e 24 organizacións. Entre as mulleres gañadoras do Premio Nobel, a primeira foi Marie Curie, quen gañou o de Física en 1903 xunto ao seu marido Pierre Curie e Henri Becquerel. Marie Curie tamén a única muller que gañou o Premio Nobel en máis dunha ocasión, xa que en 1911 gañou o de Química. A súa filla, Irène Joliot-Curie, gañou o de Química en 1935, polo que son a única parella de nai e filla que gañaron esta distinción. Dezasete mulleres gañaron o Premio Nobel da Paz, trece o de Literatura, once o de Fisioloxía ou Medicina, cinco o de Química, tres o de Física e só unha muller o de Economía. 2009 foi o ano en que máis mulleres resultaron gañadoras do premio, cun total de cinco mulleres premiadas nese ano.

Gañadoras

Ano	Imaxe	Premiada	País	Categoría	Motivación
1903		Curie, MarieMarie Curie (compartido con Pierre Curie e Henri Becquerel)	Polonia Francia	Física	«En recoñecemento aos extraordinarios servizos que prestaron coas súas investigacións conxuntas sobre os fenómenos da radiación descuberta polo profesor Henri Becquerel».
1905		Suttner, Bertha vonBertha von Suttner	Imperio austrohúngaro	Paz	Presidenta honoraria da Oficina Internacional pola Paz, Berna, Suíza. Autora de Lay Down Your Arms.
1909		Lagerlof, SelmaSelma Lagerlöf	Suecia	Literatura	«En recoñecemento ao elevado idealismo, a vívida imaxinación e a percepción espiritual que caracterizan os seus escritos».
1911		Curie, MarieMarie Curie	Polonia Francia	Química	Polo seu descubrimento do radio e do polonio.
1926		Deledda, GraziaGrazia Deledda	Italia	Literatura	«Polos seus escritos inspiradamente idealistas, que con claridade plástica debuxan a vida na súa illa natal e que con profundidade e simpatía tratan os problemas humanos en xeral».
1928		Undset, SigridSigrid Undset	Noruega	Literatura	«Principalmente polas súas poderosas descricións da vida dos nórdicos durante a Idade Media».
1931		Addams, JaneJane Addams (compartido con Nicholas Murray Butler)	Estados Unidos	Paz	Socióloga, pioneira do traballo social e o feminismo, presidenta da Liga Internacional de Mulleres pola Paz e a Liberdade.
1935		Joliot-Curie, IreneIrène Joliot-Curie (compartido con Frédéric Joliot-Curie)	Francia	Química	«Pola súa síntese de novos elementos radioactivos».
1938		Buck, Pearl S.Pearl S. Buck	Estados Unidos	Literatura	«Polas súas descricións ricas e verdadeiramente épicas da vida campesiña en China e polas súas obras mestras biográficas».
1945		Mistral, GabrielaGabriela Mistral	Chile	Literatura	«Pola súa poesía lírica que, inspirada por poderosas emocións, fixo do seu nome un símbolo das aspiracións idealistas de todo o mundo latinoamericano».
1946		Balch, Emily GreeneEmily Greene Balch (compartido con John Raleigh Mott)	Estados Unidos	Paz	Anteriormente profesora de Historia e Socioloxía, presidenta honoraria da liga Internacional de Mulleres pola Paz e a Liberdade.
1947		Cori, Gerty TheresaGerty Theresa Cori (compartido con Carl Ferdinand Cori e Bernardo Houssay)	Estados Unidos	Fisioloxía ou Medicina	«Polo seu descubrimento do proceso da conversión catalítica do glicóxeno».
1963		Goeppert-Mayer, MariaMaria Goeppert-Mayer (compartido con J. Hans D. Jensen e Eugene Wigner)	Estados Unidos	Física	«Polos seus descubrimentos sobre a estrutura de capas nuclear».
1964		Crowfoot, DorothyDorothy Crowfoot	Reino Unido	Química	«Por determinar as estruturas de importantes substancias bioquímicas por medio de técnicas de raios X».
1966		Sachs, NellyNelly Sachs (compartido con Samuel Agnon)	Alemaña Suecia	Literatura	«Pola súa destacada escritura lírica e dramática, que interpreta o destino de Israel con forza conmovedora».
1976		Williams, BettyBetty Williams	Reino Unido	Paz	Fundadora do Northern Ireland Peace Movement (Movemento pola Paz de Irlanda do Norte), despois renomeado Community of Peace People (Comunidade de Xente Pacífica).
		Maguire, MaireadMairead Maguire	Reino Unido	Paz	Fundadora do Northern Ireland Peace Movement (despois renomeado Community of Peace People)
1977		Sussman Yalow, RosalynRosalyn Sussman Yalow (compartido con Roger Guillemin e Andrew Schally)	Estados Unidos	Fisioloxía ou Medicina	«Polo desenvolvemento do radioinmunoanálises das hormonas peptídicas».
1979		Tareixa de Calcuta	India Macedonia do Norte	Paz	Líder das Misioneiras da Caridade, Calcuta.
1982		Myrdal, AlvaAlva Myrdal (compartido con Alfonso García Robles)	Suecia	Paz	Exministra do gabinete sueco, diplomática e escritora.
1983		McClintock, BarbaraBarbara McClintock	Estados Unidos	Fisioloxía ou Medicina	«Polo seu descubrimento dos elementos xenéticos móbiles».
1986		Levi-Montalcini, RitaRita Levi-Montalcini (compartido con Stanley Cohen)	Italia Estados Unidos	Fisioloxía ou Medicina	«Polo seu descubrimento dos factores de crecemento».
1988		Elion, GertrudeGertrude Elion (compartido con James W. Black e George H. Hitchings)	Estados Unidos	Fisioloxía ou Medicina	«Polo seu descubrimento de importantes principios no tratamento con fármacos».
1991		Gordimer, NadineNadine Gordimer	Suráfrica	Literatura	«Quen a través da súa magnífica escritura épica -en palabras de Alfred Nobel- foi de gran beneficio para a humanidade».
		Suu Kyi, Aung SanAung San Suu Kyi	Myanmar	Paz	«Pola súa loita non violenta pola democracia e os dereitos humanos».
1992		Menchu, RigobertaRigoberta Menchú	Guatemala	Paz	«En recoñecemento ao seu traballo pola xustiza social e a reconciliación etno-cultural baseada no respecto dos dereitos dos pobos indíxenas».
1993		Morrison, ToniToni Morrison	Estados Unidos	Literatura	«Quen en novelas caracterizadas pola súa forza visionaria e transcendencia poética, dá vida a un aspecto esencial da realidade estadounidense».
1995		Nusslein-Volhard, ChristianeChristiane Nüsslein-Volhard (compartido con Edward B. Lewis e Eric F. Wieschaus)	Alemaña	Fisioloxía ou Medicina	«Polos seus descubrimentos sobre o control xenético do desenvolvemento embrionario temperán».
1996		Szymborska, WislawaWisława Szymborska	Polonia	Literatura	«Pola poesía que con precisión irónica permite ao contexto histórico e biolóxico saír á luz nos fragmentos da realidade humana».
1997		Williams, JodyJody Williams (compartido coa Campaña Internacional para a Prohibición das Minas Antipersonais)	Estados Unidos	Paz	«Polo seu traballo para a prohibición e limpeza de minas antipersoais».
2003		Ebadi, ShirinShirin Ebadi	Irán	Paz	«Polos seus esforzos pola democracia e os dereitos humanos. Centrouse especialmente na loita polos dereitos das mulleres e os nenos».
2004		Jelinek, ElfriedeElfriede Jelinek	Austria	Literatura	«Polo seu fluxo musical de voces e contravoces en novelas e obras teatrais que con extraordinario celo lingüístico revelan o absurdo dos clixés da sociedade e o seu poder subxugante».
		Maathai, WangariWangari Maathai	Kenya	Paz	«Pola súa contribución ao desenvolvemento sustentábel, a democracia e a paz».
		Buck, Linda B.Linda B. Buck (compartido con Richard Axel)	Estados Unidos	Fisioloxía ou Medicina	«Polo seu descubrimento dos receptores olfactivos e a organización do sistema olfactivo».
2007		Lessing, DorisDoris Lessing	Reino Unido	Literatura	«Narradora épica da experiencia feminina, quen con escepticismo, ardor e poder visionario someteu unha civilización dividida ao escrutinio».
2008		Barre-Sinoussi, FrancoiseFrançoise Barré-Sinoussi (compartido con Harald zur Hausen e Luc Montagnier)	Francia	Fisioloxía ou Medicina	«Polo seu descubrimento do virus da inmunodeficiencia humana».
2009		Blackburn, ElizabethElizabeth Blackburn (compartido con Carol Greider e Jack Szostak)	Australia Estados Unidos	Fisioloxía ou Medicina	«Polo descubrimento de como os cromosomas son protexidos polos telómeros e a encima telomerase».
		Greider, Carol W.Carol W. Greider (compartido con Elizabeth Blackburn e Jack Szostak)	Estados Unidos
		Yonath, Ada E.Ada E. Yonath (compartido con Venkatraman Ramakrishnan e Thomas A. Steitz)	Israel	Química	«Polo estudo da estrutura e función dos ribosomas».
		Muller, HertaHerta Müller	Alemaña Romanía	Literatura	«Quen, coa concentración da poesía e a franqueza da prosa, describe a paisaxe dos desposuídos».
		Elinor OstromElinor Ostrom (compartido con Oliver E. Williamson)	Estados Unidos	Economía	«Pola súa análise do goberno económico, especialmente os bens comúns».
2011		Johnson-Sirleaf, EllenEllen Johnson-Sirleaf	Liberia	Paz	«Pola súa loita sen violencia pola seguridade das mulleres e o dereito da muller a participar plenamente no labor de consolidación da paz»
		Gbowee, LeymahLeymah Gbowee
		Karman, TawakelTawakel Karman	Iemen
2013		Munro, AliceAlice Munro	Canadá	Literatura	«Mestra do conto contemporáneo»
2014		Moser, May-BrittMay-Britt Moser (compartido con John O'Keefe e Edvard I. Moser)	Noruega	Fisioloxía ou Medicina	«Polos seus descubrimentos de células que constitúen un sistema de posicionamento no cerebro»
		Yousafzai, MalalaMalala Yousafzai (compartido con Kailash Satyarthi)	Paquistán	Paz	«Pola súa loita contra a represión dos nenos e mozos, e polo dereito de todos os nenos á educación».
2015		Youyou, TuTu Youyou (compartido con William C. Campbell e Satoshi Ōmura)	China	Fisioloxía ou Medicina	«Polos seus descubrimentos relativos a unha terapia novidosa contra a Malaria».
		Alexievich, SvetlanaSvetlana Alexievich	Belarús	Literatura	«Polos seus escritos polifónicos, un monumento ó sufrimento e coraxe no noso tempo».
2018		Strickland, DonnaDonna Strickland (compartido con Gérard Mourou e Arthur Ashkin)	Canadá	Física	«Polo seu método de xerar pulsos ópticos ultracurtos de alta intensidade».
		Arnold, FrancesFrances Arnold (compartido con Gregory Winter e George Smith)	Estados Unidos	Química	«Pola evolución dirixida das encimas».
		Murad, NadiaNadia Murad (compartido con Denis Mukwege)	Iraq	Paz	«Polos seus esforzos en poñer fin á violencia sexual como arma de guerra e conflito armado».
		Tokarczuk, OlgaOlga Tokarczuk	Polonia	Literatura	«Por unha imaxinación narrativa que con paixón enciclopédica representa o cruzamento de fronteiras como forma de vida»
2019		Duflo, EstherEsther Duflo (compartido con Abhijit Banerjee e Michael Kremer)	Francia Estados Unidos	Economía	«Pola súa aproximación experimental para aliviar a pobreza global»
2020		Andrea M. Ghez (compartido con Roger Penrose e Reinhard Genzel)	Estados Unidos	Física	«Polo descubrimento dun obxecto compacto supermasivo no centro da nosa galaxia».
		Emmanuelle Charpentier	Francia	Química	«Polo desenvolvemento dun método para a edición do xenoma».
		Jennifer Doudna	Estados Unidos
		Louise Glück	Estados Unidos	Literatura	«Pola súa inconfundible voz poética que con austera beleza fai universal a existencia individual».

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Relación de premios Nobel