Karl Landsteiner

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Karl Landsteiner
Datos persoais
Nacemento14 de xuño de 1868
LugarViena (Austria)
Falecemento26 de xuño de 1943, 75 anos
LugarNova York (EUA)
Causainfarto agudo de miocardio
SoterradoProspect Hill Cemetery
ResidenciaAustria, EUA
NacionalidadeAustríaca
CónxuxeLeopoldine Helene Wlasto
Actividade
CampoMedicina, patoloxía, bioloxía
Alma máterUniversidade de Viena e Universidade de Xenebra
Contribucións e premios
Coñecido porPor descubrir e tipificar os grupos sanguíneos
PremiosPremio Nobel de Medicina (1930)
editar datos en Wikidata ]

Karl Landsteiner, nado en Viena o 14 de xuño de 1868 e finado en Nova York o 26 de xuño de 1943, foi un patólogo e biólogo austríaco. Descubriu e tipificou os grupos sanguíneos. Concedéuselle o Premio Nobel de Medicina no ano 1930.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Realizou a súa licenciatura e doutoramento en Medicina en Viena. Ó terminar os seus estudos traballou nos Laboratorios de Química Médica de Zúric. Na Universidade de Viena ocupou a cátedra de anatomía patolóxica. De 1908 a 1920, Landsteiner foi prosector no Wilhelminenspital de Viena, e en 1911 prestou xuramento como profesor asociado de Anatomía patolóxica. Durante ese tempo descobre -en cooperación con Erwin Popper- o carácter infeccioso da poliomielite, e illa o poliovirus.[1] En recoñecemento a este descubrimento revolucionario, que deu a base para a loita contra a polio, foi postumamente introducido no Polio Hall of Fame de Warm Springs, Xeorxia dedicándollo en xaneiro de 1958.

Outro dos seus campos de investigación foi a xenética do sangue humano que comparou coa dos simios.[2] Landsteiner observou que ó mesturar o sangue de dúas persoas había ocasións en que os glóbulos vermellos aglutinábanse formando grumos visibles. Analizou o sangue dun total de 22 persoas, incluíndo a súa e a de cinco colaboradores do seu laboratorio, para o que procedía a separar o soro do sangue total, lavaba despois os glóbulos vermellos e mergullábaos nunha solución de soro salino fisiolóxico. A continuación ensaiaba cada soro cos diferentes glóbulos vermellos obtidos e tabulaba os resultados. Chegou así a descubrir tres tipos distintos de hemacias, denominados A, B e O, que daban lugar a reaccións de aglutinación. Estes achados realizounos en Viena cara a 1901. Dous anos máis tarde, dous discípulos seus, Alfredo de Castello e Adriano Sturli, analizando 155 mostras (de 121 pacientes e 34 controis sans), descobren un cuarto grupo, ó que chaman AB, sen poder aglutinante.

O sangue humano posúe de forma natural unhas moléculas coñecidas como anticorpos capaces de reaccionar con outras moléculas dos glóbulos vermellos chamadas antíxenos ou aglutinóxenos, producindo como resultado da interacción antíxeno-anticorpo a súa aglutinación. Estes anticorpos ou isoaglutininas (que non existen no tipo AB) son as responsables da incompatibilidade das transfusións sanguíneas se non se selecciona ou se tipa (é así como se denomina tecnicamente no argot do laboratorio) o sangue a transfundir do doante. Ottenberg en 1911 acuñou o termo de "doante universal" para o grupo O por carecer de antíxenos nos eritrocitos. En 1908 Epstein e Ottenberg suxiren que os grupos sanguíneos son hereditarios. En 1910, E. von Dungern e L. Hirszfeld descobren que a herdanza destes grupos sanguíneos segue as leis de Mendel cun patrón dominante para os tipos A e B. En 1927 xunto con Philip Levine, inmunizando coellos, Landsteiner descubriu tres antíxenos máis (M, N e P) similares ós antíxenos dos grupos A e B pero que, a diferenza destes, a súa presenza nos hemacias non supón a existencia no sangue humano normal de aglutininas naturais.

Posteriormente en 1940, xunto con Alexander Salomon Wiener, descobre outro antíxeno nos hemacias ó que bautiza como factor Rh, ó acharse no soro de coellos inmunizados con sangue procedente dun mono da India, o macaco Rhesus. Un neno que ten o factor Rh, é dicir, é Rh+, pode inmunizar á súa nai Rh- durante a xestación. Esta desenvolve anticorpos específicos anti-Rh que poden no seu segundo embarazo atravesar a placenta e producir o aborto ou unha enfermidade hemolítica no recentemente nado que cursa con ictericia, a temible eritroblastosis fetal. Máis tarde Ronald A. Fisher describe outros sistemas de antíxenos eritrocitarios e hoxe en día coñécense un total de até 42 antíxenos distintos nos glóbulos vermellos humanos.

Grazas ós seus traballos pioneiros en inmunohematoloxía estableceuse a compatibilidade sanguínea entre os distintos sangues dos seres humanos. O descubrimento dos grupos sanguíneos por Karl Landsteiner facilitou o labor da xustiza ó permitir as análises periciais en casos de litixio de paternidade, e o que é máis importante, fixo posible as transfusións sanguíneas seguras baseadas en criterios científicos, evitando os temibles accidentes ulteriores por mor da destrución dos glóbulos vermellos ou hemólise e as lesións renais pola falta de compatibilidade sanguínea.

Posteriormente tras permanecer na Haia tres anos, marchou a Nova York para traballar, a partir de 1922, no Rockefeller Institute for Medical Research, no cal entrou en calidade de médico investigador e no que descubriu o factor Rhesus.

Legado[editar | editar a fonte]

O día 19 de novembro de 1914, o Dr. E. Merlo, naquel momento administrador académico de Clínica Médica da Universidade de Bos Aires, leva a cabo con éxito a primeira transfusión indirecta no home sendo o doante R. Mosquera, un porteiro do establecemento. Logo, moitos outros investigadores (Carrel, Crile, Ellsberg, Unger) puxeron a punto multitude de técnicas para optimizar a transfusión sanguínea, que fixeron posible que nos modernos bancos de sangue a transfusión sexa unha práctica rutineira.

No campo da antropoloxía, a tipaxe dos grupos sanguíneos favoreceu os estudos sobre a distribución dos grupos sanguíneos nas distintas razas e etnias. A importancia das achegas de Landsteiner tiveron xusta recompensa e recoñecemento internacional pola comunidade científica. Foi galardoado pola Academia sueca co Premio Nobel de Medicina en 1930.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Landsteiner, K. und Popper, E. Übertragung der Poliomyelitis acuta auf Affen. In Zeitschrift für Immunitätsforschung und experimentelle Therapie (Transferencia da poliomielite aguda ós monos. En Xornal de Inmunoloxía e Terapéutica Experimental, Vol 2 (1909), pp. 377-390
  2. Speiser, Karl Landsteiner, p. 24