Torres de Oeste

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Castellum Honesti.

Torres de Oeste
Ben de Interese Cultural
Concello	Catoira
Provincia	Pontevedra
Comunidade autónoma	Galicia
Coordenadas	42°40′36″N 8°43′33″O
Estilo arquitectónico
Estilo orixinal	romano (?)
Estilo actual	románico (século X)
Estado actual	ruínas consolidadas, visita libre
Véxase tamén
Castelos de Galicia
[ editar datos en Wikidata ]

As Torres de Oeste, ou Castellum Honesti, son un sitio arqueolóxico composto polas ruínas consolidadas dunhas torres de orixe romana que serviron de enclave fundamental para a defensa das terras da arquidiocese de Santiago de Compostela dos ataques normandos na Alta e na Baixa Idade Media.

Trátase dun castelo de acceso libre e uso turístico e foi declarado Monumento Nacional. Sitúase na confluencia do río Ulla e a ría de Arousa, na parroquia de Oeste, concello de Catoira.

Historia

Orixe

No lugar que ocupan as torres testemuñouse actividade humana desde época castrexa, polos restos de cerámica e útiles de bronce atopados. A data da súa construción foi, durante moito tempo, motivo de longas discusións. O autor romano Pomponio Mela menciona na súa obra a existencia na desembocadura do Ulla das Turris Augusti^{[Cómpre referencia]}. A existencia de restos romanos situados na cimentación das torres comprobouse en escavacións arqueolóxicas a mediados do século XX.

Torres de Oeste dende a ponte.

Torre.

Capela románica e unha das torres.

Idade Media

No século X, por mor das numerosos ataques normandos remontando a ría de Arousa, incluída a morte do bispo Sisnando defendendo a súa diocese fixo que os seus sucesores se esforzasen en reparar e mellorar as defensas da ría.

O 29 de outubro de 1024 o rei Afonso V o Nobre doa a Vistruario bispo de Iria, as torres. Cara ao ano 1040 o bispo Cresconio ordenou importantes traballos de reformas. Na Historia Compostelá explícase que os traballos de melloras e reformas continuaron baixo os mandatos dos sucesores de Cresconio: Diego Páez e Diego Xelmírez.

No século XII defínese a estrutura definitiva do castelo, quedando composta a fortaleza por sete torres que amurallaban un recinto arrodeado de pantanos. Posúe unha capela do século XII construída por Xelmírez e dedicada ó Apóstolo Santiago. A partir do século XV a fortaleza comeza a súa decadencia, e finalmente no ano 1525 gran parte das construcións foron destruídas.

Descrición

Na actualidade consérvanse en pé os alzados de dúas das torres e unha terceira moi arruinada. As torres son de planta cadrada e construídas con "perpiaño mediano" (coñecido como asturiano) e grandes perpiaños nos esquinais e nas xambas.

A ermida

Trátase do mesmo templo que Diego Xelmírez levantou ad fundamentis no ano 1122. Atópase unida a unha torre e foi refeita en tempos modernos. En imaxes antigas pódense ver as bóvedas totalmente derrubadas. A igrexa é dunha nave cun ábsida semicircular. Os perpiaños son raros e irregulares as fiadas. A nave cóbrese con bóveda de canón con directriz en arco de ferradura. O arco triunfal (semicircular) apóiase sobre xambas de codillos.

A fachada principal coróase cunha espadana dunha soa troneira. A portada componse dunha sinxela porta cun lintel pentagonal, e sobre este un arco semicircular. No tímpano restos dunha inscrición de difícil lectura. A fachada meridional carece de cornixa nin seteiras, e só se abre cunha porta alintelada cun arco de descarga similar ao da fachada occidental (principal). Na fachada setentrional ábrense cinco seteiras con arco de ferradura.

Achados

No Museo de Pontevedra consérvase unha doela (cat. nº 1488) que procede deste lugar co texto ERA MCC. Tamén conserva un relevo rectangular, cunha cruz grega no centro e colgando un alfa e un omega, é a peza nº 2088, coa inscrición IN HOC SIGNO TUETUR PIUS HOC SIGNO VINCITUR INIMICUS.

En 1971 realizou escavacións o arqueólogo catalán Alberto Balil Illana, catedrático da Universidade de Santiago de Compostela.

A Romaría Viquinga

Artigo principal: Romaría Viquinga de Catoira.

Cada verán, o primeiro domingo de agosto, os restos do Castellum Honesti reviven unha romaría viquinga que recrea a defensa do castelo fronte a un ataque normando.

Galería de imaxes

Artigos principais: Galería de imaxes da Galicia romana e Galería de imaxes de Catoira.

Fachada occidental da capela  Seteira con arco de ferradura da capela  As Torres de Oeste esmagadas pola ponte entre Catoira e Rianxo.

Véxase tamén

Bibliografía

• Bango Torviso, Isidro Gonzalo (1979). Arquitectura románica en Pontevedra. Páxs. 211 a 212. Fundación Pedro Barrié de la Maza. ISBN 84-300-0847-0. 

Outros artigos

• Castelo
• Viquingos en Galicia

Ligazóns externas

• Recreación virtual do Castellum Honesti - YouTube.