Obxeccións á evolución

Desde que as ideas evolutivas adquiriron importancia no século XIX, eruditos, teólogos e persoas correntes formularon ao longo do tempo diversas obxeccións á evolución. Cando Charles Darwin publicou o seu libro de 1859 A orixe das especies, a súa teoría da evolución (a idea de que as especies se orixinaron por descendencia con modificación a partir dun só antepasado común nun proceso impulsado principalmente pola selección natural) encontrou inicialmente a oposición de científicos que tiñan diferentes teorías, pero finalmente acabou por recibir unha esmagadora aceptación entre a comunidade científica. A observación de que o proceso evolutivo realmente ocorre (así como a síntese evolutiva moderna que explica esas probas) é algo que non é controvertido entre a corrente principal de biólogos desde a década de 1940. Na comunidade científica debátense ás veces cales son as mellores explicacións de certos aspectos da evolución, pero non a evolución.

Desde entón, a maioría das críticas e negacións da evolución proceden de fontes relixiosas en lugar de da comunidade científica. Aínda que moitas relixións, como as que avogan pola evolución teísta, aceptaron a realidade da evolución, algunhas crenzas relixiosas rexeitan as explicacións evolutivas en favor da doutrina do creacionismo (a crenza de que unha deidade creou o universo e a vida por medio da aplicación de procesos sobrenaturais). Isto plantea nalgúns países o que aparenta ser un conflito entre relixión e ciencia, que nos países occidentais é especialmente relevante en Estados Unidos.

O moderno creacionismo inclúe movementos como a chamada ciencia da creación, o neocreacionismo e o deseño intelixente, que argumentan que a idea de que a vida está directamente deseñada por un deus ou intelixencia é polo menos tan científica como a teoría evolutiva, e debería, por tanto, ensinarse na educación pública. Tales argumentos contra a evolución foron ampliados e comprenden obxeccións ás evidencias científicas da evolución, metodoloxía, plausibilidade, moralidade e aceptación científica. Porén, a comunidade científica, non recoñece esas obxeccións como válidas, e sinalan as incorrectas interpretacións que fan os detractors de cousas como o método científico, as probas, e as leis físicas básicas.

Historia

Véxase tamén: Historia do pensamento evolucionista e Historia do creacionismo.

A teoría de Charles Darwin da evolución foi amplamente aceptada como descrición da orixe das especies, pero houbo unha continua resistencia á importancia central que lle deu á selección natural como mecanismo da evolución.

A inicios do século XIX adquiriron importancia varias ideas evolutivas, especialmente a teoría da transmutación das especies presentada por Jean-Baptiste Lamarck. A esta se opuxo no campo científico principalmente Georges Cuvier, e tamén recibiu obxeccións políticas e relixiosas. Estas ideas nas que as leis naturais controlaban o desenvolvemento da natureza e mesmo da sociedade chegaron ás grandes audiencias populares co libro de George Combe The Constitution of Man de 1828 e o anónimo Vestiges of the Natural History of Creation de 1844. Cando Charles Darwin publicouen 1859 o seu libro A orixe dasespecies, a maioría da comunidade científica acabou por convencerse de que as novas especies se orixinaban por descendencia por modificación nun patrón ramificante de diverxencia desde antepasados comúns, pero mentres que a maioría dos científicos aceptaban que a selección natural era unha hipótese válida e comprobable empiricamente, a visión de Darwin do que era o mecanismo primario da evolución era xeralmente rexeitada.

As primeiras obxeccións á evolución darwinista eran tanto científicas coma relixiosas. Os contemporáneos de Darwin acabaron finalmente por aceptar a transmutación das especies baseándose en evidencias fósiles; o X Club formouse para defender a evolución contra a igrexa e honestos afeccionados, aínda que o mecanismo evolutivoespecífico que sinalaba Darwin, a selección natural, discutíase activamente en favor de teorías alternativas como o lamarckismo e a ortoxénese. A explicación gradualista de Darwin tamén se opoñía ao saltacionismo e ao catastrofismo. Lord Kelvin opúxose cientificamente ao gradualismo baseándose en cálculos termodinámicos de que a Terra tiña unha idade de entre 24 e 400 millóns de anos, unha estimación fortemente discutida polos xeólogos. Estas cifras foron corrixidas en 1907 cando a datación radioactiva das rochas mostrou que a Terra tiña miles de millóns de anos de anitigüidade. As ideas propias de Kelvin estaban en favor dunha versión da evolución teísta acelerada pola guía divina. O mecanismo hereditario específico que propoñía Darwin, a panxénese, carecía de probas que a apoiasen. Aínda que a evolución como tal non era discutida, a falta de certeza sobre o mecanismo que a guiaba no período chamado a eclipse do darwinismo persistiu desde a década de 1880 ata a de 1930 cando se incluíu a herdanza mendeliana e naceu a síntese evolutiva moderna. A síntese moderna conseguiu unha aceptación universal entre os biólogos coa axuda de novas evidencias, como as xenéticas, que confirmaban as predicións de Darwin e refutaban as teorías competidoras.

O Protestantismo, especialmente en América, estalou en "acedas polémicas" e discusións sobre a evolución desde 1860 á década de 1870 (cun punto de inflexión posiblemente marcado pola morte de Louis Agassiz en 1873) e en 1880 unha forma de "evolución cristiá" estaba converténdose no consenso. En Gran Bretaña, aínda que a publicación de The Descent of Man de Darwin en 1871 reavivara o debate desde a década anterior, Sir Henry Chadwick sinalou unha aceptción estable da evolución "entre os cristiáns máis educados" entre 1860 e 1885. Como resultado, a teoría evolutiva era "tanto permisible coma respectable" en 1876. As conferencias de Frederick Temple sobre The Relations between Religion and Science (1884) sobre como a evolución non era "antagónica" coa relixión subliñaron esta tendencia. A reunión de Temple co arcebispo de Canterbury en 1896 demostrou a ampla aceptación da evolución na xerarquía da igrexa.

Durante décadas a Igrexa Católica Romana evitou facer unha refutación oficial da evolución, aínda que na práctica estaba mal vista e era moitas veces atacada. Porén, refreou aos católicos que propoñían que a evolución podía ser reconciliada coa Biblia, xa que isto estaba en conflito co Concilio Vaticano Primeiro (1869–70) que sinalara que todo foi creado do nada por Deus, e que negar isto podía levar á excomuñón. En 1950, a encíclica Humani generis do Papa Pío XII menciona por primeira vez directa e oficialmente a evolución. Permitía que se puidese investigar no concepto de que os humanos procedían de materia viva preexistente, pero non cuestionar a Adán e Eva ou a creación da alma. En 1996, o Papa Xoán Paulo II dixo que a evolución era "máis que unha hipótese" e recoñecía a gran cantidade de traballos acumulados que a apoiaban, pero reiteraba que calquera intento de dar unha explicación material da alma humana era "incompatible coa verdade sobre o home".

A reacción musulmá variou desde a daqueles que se atiñan á crenza na creación literal coránica á de moitos musulmáns educados que subscribían unha versión da evolución guiada ou teísta na cal o Corán reforza en vez de contradicir á corrente vixente da ciencia. Isto ocorreu relativamente cedo, xa que as madrasas medievais ensinaban as ideas de Al-Jahiz, un erudito musulmán do século IX, que propuxo conceptos similares á selección natural. Porén, a aceptación da evolución segue sendo baixa no mundo musulmán, xa que importantes figuras rexeitan a filosofía materialista que pode encontrar apoio na evolución como insá para explicar as orixes humanas e unha negación de Allah. Outras obxeccións feitas polos autores musulmáns reflicten en gran medida as que se fan no mundo occidental.

Independentemente da aceptación nas xerarquías relixiosas altas, as primeiras obxeccións relixiosas á teoría de Darwin aínda se usan para opoñerse á evolución. As ideas de que as especies cambian co tempo por medio de procesos naturais e que diferentes especies comparten antepasados comúns parecían contradicir a narración da creación do Xénese. Os crentes na infalibilidade bíblica atacaron o darwinismo como algoherético. A teoloxía natural de inicios do século XIX estaba tipificada pola analoxía do reloxieiro de William Paley, un argumento do deseño aínda usado hoxe polo movemento creacionista. A teoloxía natural comprende un conxunto de ideas e argumentos desde o principio, e cando se publicou a teoría de Darwin, as ideas da evolución teísta estaban presentes no sentido de aceptar a evolución como unha causa secundaria aberta á investigación científica, mentres que se mantén a crenza en Deus como unha primeira causa cun papel non especificado na guía da evolución e creación dos homes. Esta posición foi adoptada por varias confesións cristiás e xudías en liña coa teoloxía modernista, que ve a Biblia e a Torah como alegóricas, e así eliminan o conflito entre evolución e relixión.

Porén, na década de 1920 os fundamentalistas cristiáns dos Estados Unidos desenvolveron os seus argumentos literalistas contra a teoloxía modernista en oposición á ensinanza da evolución, porque temían que o darwinismo levase ao militarismo como en Alemaña e porque era unha ameaza á relixión e á moralidade. Esta oposición orixinou a controversia creación-evolución na que se embarcaron os literalistas cristiáns dos Estados Unidos que obxectan a ensinanza escolar da evolución. Aínda que os primeiros obxectores descartaban a evolución por contradicir a súa interpretación da Biblia, este argumento foi legalmente invalidado cando a Corte Suprema dos Estados Unidos ditaminou no caso Epperson contra Arkansas de 1968 que prohibir a ensinanza da evolución sobre bases relixiosas violaba a Cláusula do Establecemento (que estableceu o estado laico).

Desde entón os creacionistas desenvolveron obxeccións máis matizadas á evolución, alegando diversas cuestións como que non é científica, viola a liberdade relixiosa dos creacionistas ou que a aceptación da evolución é unha postura relixiosa. Os creacionistas apelaron a principios democráticos de imparcialidade, argumentando que a evolución é controvertida, e que as clases de ciencias deberían, por tanto, "ensinar a controversia." Estas obxeccións á evolución culminaron no movemento do deseño intelixente nas décadas de 1990 e inicios da do 2000, cando intentaron sen éxito presentarse como unha alternativa científica á evolución.

Definición da evolución

Liña do tempo da evolución humana

ver • conversa • 

-10 —

–

-9 —

–

-8 —

–

-7 —

–

-6 —

–

-5 —

–

-4 —

–

-3 —

–

-2 —

–

-1 —

–

0 —

Simios
de tipo humano

Nakalipithecus

Ouranopithecus

Sahelanthropus

Orrorin

Ardipithecus

Australopithecus

Homo habilis

Homo erectus

Neanderthal

Homo idaltu

←

Primeiros simios

←

Inicio do bipedismo

←

Primeiras ferramentas de pedra

←

Primeira saída
de África

←

Uso do lume

←

Inicio da cociña

←

Home moderno

P
l
i
s
t
o
c
e
n
o

P
l
i
o
c
e
n
o

M
i
o
c
e
n
o

H

o

m

i

n

i

n

i

Escala do eixe: millóns de anos.

Artigo principal: Evolución.

Unha das principais fontes de confusión e ambigüidade no debat creación–evolución é a propia definición de evolución. No contexto da bioloxía, evolución son os cambios xenéticos nas poboacións de organismos en xeracións sucesivas. Porén, a palabra ten varios significados difeentes en diferentes campos, desde a computación evolutiva á evolución molecular ou a evolución sociocultural, evolución estelar e galáctica. Pode referirse tamén á evoluxión metafísica, evolución espiritual, ou a calquera das filosofías evolucionistas. Cando a evolución biolóxica é mesturada con outros procesos evolutivos, isto pode causar erros como a afirmación que a teoría evolutiva moderna di algo sobre a abioxénese ou o Big Bang.

Morfos que apareceron na evolución de Biston betularia

Biston betularia branca

Morfo negro da Biston betularia que se fixo numeroso na evolución desta especie baixo certas condicións. Mesmo pequenas variacións nunha poboación poden levar á evolución por selección natural.

En contextos coloquiais, evolution pode indicar calquera tipo de desenvolvemento progresivo ou mellora gradual, e a evolución enténdese como un proceso que ten como resultado unha maior calidade ou complexidade. Cando se usa incorrectamente para a evolución biolóxica este significado común leva a frecuentes malas interpretacións. Por exemplo, a idea de desevolución (do inglés devolution, é dicir, evolución "cara atrás") é o resultado de considerar erroneamente que a evolución é direccional ou ten un obxectivo específico (cf. ortoxénese). En realidade, a evolución dun organismo non en "obxectivo" e só está mostrando a crecente capacidade de sucesivas xeracións de sobrevivir e reproducirse no seu ambiente; a crecente idoneidade só é definida en relación ao seu ambiente. Os biólogos non consideran ningunha especie, como podería ser a humana, que sexa máis evolucionada ou avanzada que outra. Certas fontes foron criticadas por indicar o contrario debido á tendencia a avaliar os organismos non humanos segundo os estándars antropocéntricos en vez de por outros máis obxectivos.

A evolución tampouco require que os organismos se fagan máis complexos. Aínda que a historia da vida mostra unha aparente tendencia cara á evolución da complexidade biolóxica, cuestiónase se a aparición desta maior complexidade é real, ou se esta conclusión procede de que pasa por alto o feito de que a maioría da vida na Terra consistiu sempre en seres procariotas sinxelos. Desde esta punto de vista, a complexidade non é unha consecuencia da evolución, senón que é a consecuencia de circunstancias específicas da evolución na Terra, que frecuentemente fixeron que unha maior complexidade fose vantaxosa, e así fose seleccionada favorablemente. Dependendo da situación, a complexidade dos organismos pode incrementarse, diminuír ou permanecer igual, e as tres tenencias foron observadas na evolución.

En fontes creacionistas defínese frecuentemente a evolución segundo o seu significado coloquial, en vez de co significado científico. Como resultado, moitos dos intentos de rebater a evolución non se dirixen aos descubrimentos da bioloxía evolutiva (falacia do espantallo). Isto tamén significa que os partidarios do creacionismo e os biólogos evolutivos a miúdo simplemente falan sen escoitar ao outro.

Situación en Europa

Aínda que a evolución é obxectada en Occidente sobre todo en Estados Unidos, estas controversis estalaron tamén noutros países.

En concreto, nos países europeos, aínda que cunha virulencia e repercusións menores que en Estados Unidos, tamén se presentaron en anos recentes controversias sobre a evolución en Alemaña, Reino Unido, Italia, Países Baixos, Polonia, Serbia e Turquía.

O 17 de setembro de 2007, o Comité de Cultura, Ciencia e Educación da Asemblea Parlamentaria do Consello de Europa (APCE) emitiu un informe sobre os intentos de creacionistas inspirados nos norteamericanos de promocionar o creacionismo nas escolas europeas. Concluíu que "Se non somos coidadosos, o creacionismo podería converterse nunha ameaza aos dereitos humanos que son unha preocupación clave para o Consello de Europa... A guerra á teoría da evolución e aos seus propoñentes a miúdo orixínase en formas de extremismo relixioso que están estreitamente aliadas con movementos políticos de extrema dereita... algúns partidarios do creacionismo estrito están empeñados en substituír a democracia pola teocracia." O Consello de Europa rexeitou firmemente o creacionismo.

Aceptación científica

Liña do tempo da vida na Terra

ver • conversa • 

-4500 —

–

-4000 —

–

-3500 —

–

-3000 —

–

-2500 —

–

-2000 —

–

-1500 —

–

-1000 —

–

-500 —

–

0 —

Vida simple

Fotosíntese

Eucariotas

Vida multicelular
complexa

Animais terr.

Plantas e

"Dinosauros"

Mamíferos

Flores

 

←

Primeira Terra (-4540)

←

Primeira auga

←

Primeira vida (-4100)

←

Bombardeo meteorítico

←

Primeiro oxíxeno

←

Oxíxeno atmosférico

←

Gran evento de O₂

←

Primeiras reproducións sexuais

←

Biota de Ediacara

←

Explos. cámbrica

←

Primeiros humanos

F
a
n
e
r
z
c

P
r
o
t
e
r
o
z
o
i
c
o

A
r
c
a
i
c
o

H
á
d
i
c
o

Escala do eixe: millóns de anos.

Algunhas obxeccións recentes á teoría evolutiva están enfocadas a cuestionar a súa validez científica, ou a intentar propoñer ideas alternativas.

Status como teoría

Artigo principal: A evolución como feito e teoría.

Os críticos da evolución afirman que a evolución é "simplemente unha teoría", co cal queren subliñar que as teorías científicas nunca son absolutas, ou presentana de maneira que causa confusións como unha cuestión de opinión en vez de como un feito ou evidencia. Isto reflicte unha diferenza do significado que ten teoría nun contexto científico: mentres que na fala coloquial unha teoría é unha conxectura ou suposición, en ciencia unha teoría é unha explicación cuxas predicións foron verificadas por experimentos e outras probas. A teoría evolutiva refírese a unha explicación da diversidade de especies e á procedencia duns antepasados que conseguiu obter altos estándares en canto ás evidencias científicas. Un exemplo de evolución como teoría é a síntese moderna entre selección natural darwiniana e a herdanza mendeliana. Como calquera outra teoría científica, a síntese moderna debátese constantemente poloas científicos, compróbase, e refínase, pero hai un esmagador consenso na comunidade científica de que segue sendo o único modelo robusto que explica os feitos coñecidos sobre a evolución. As alternativas que se presentan no debate científico a determinados aspectos debatidos da teoría da evolución, son tamén evolutivas. Non se cuestiona a evolución como tal.

Os críticos tamén afirman que a evolución non é un feito. En ciencia, un feito é unha observacion empírica verificada; porén, en contextos coloquiais, un feito pode ser simplemente algo sobre o cal hai esmagadoras evidencias. Por exemple, no uso común teorías como que a "a Terra xira arredor do Sol" e os "obxectos caen debido á gravidade" poden denominarse "feitos", aínda que son puramente teóricos. Desde un punto de vista científico, por tanto, a evolución pode ser considerada un "feito" pola mesma razón que o pode a gravidade: na definición científica, a evolución é un proceso observable que ocorre sempre que unha poboación de organismos cambia xeneticamente co paso do tempo. Na definición coloquial, a teoría da evolución pode tamém denominarse feito, referíndonos á natureza ben establecida desta teoría. Así, a evolución é amplamente considerada tanto unha teoría coma un feito polos científicos.

Unha confusión similar está implicada en obxeccións como que a evolución "non está probada", xa que ningunha teoría en ciencia pode considerarse absolutamente verdadeira, só erificada por evidencias empíricas. Esta distinción é moi importante en filosofía da ciencia, xa que se relaciona coa falta de absoluta certeza en calquera afirmación empírica, non só na evolución. Unha proba estrita é só posible en ciencia formal, como na lóxica ou en matemáticas, non nas ciencias naturais (onde termos como "validada" ou "corroborada" serían máis apropiados). Así, dicir que a evolución non está probada é unha verdade obvia, pero non é unha acusación maior que a de chamarlle "teoría". Porén, a confusión orixínase en que o significado coloquial de proba é simplemente "evidencia convincente", e en tal caso os científicos considerarían a evolución como algo "probado".

Grao de aceptación

Unha obxección que se fai a miúdo, especialmente en Estados Unidos, en relación coa ensinanza da evolución, é que a evolución é controvertida ou discutida. A diferenza dos argumentos creacionistas do pasado, que buscaban prohibir toda ensinanza da evolución, este argumento fai unha petición máis suave e reclama que a evolución debería presentarse xunto con outras visións alternativas, xa que é controvertida, e debería permitirse que os estudantes avaliasen e escollesen por si mesmos entre esas opcións.

Esta obxección forma a base da campaña "Ensinar a contorversia" (Teach the Controversy) do Discovery Institute, un laboratorio de ideas basedo en Seattle, Washington, para promover a ensinanza do deseño intelixente nas escolas públicas de Estados Unidos. Este obxectivo forma parte da "estratexia da cuña" dese instituto, un intento de socavar gradualmente a evolución e finalmente "inverter o sofocante dominio da visión do mundo materialista, e substituíla cunha ciencia en consonancia coas convicións cristiás e teístas". Houbo varios intentos posteriores de introducir o deseño intelixente ou o creacionismo no currículo das escolas públicas norteamericanas, como a fracasada Emenda Santorum en 2001.

Os científicos e os tribunais norteamericanos rexeitaron estas obxeccións sinalando que a ciencia non está baseada en apelacións á popularidade, senón nas evidencias. O consenso científico dos biólogos, non as opinións populares ou a imparcialidade, determina que se considera aceptable en ciencia, e aínda que a evolución é controvertida na area pública, non é controvertida entre os expertos nese campo.

En resposta, os creacionistas discutiron o nivel de apoio científico á evolución. O Discovery Institute reuniu uns 761 científicos en agosto de 2008 para que asinasen o documento A Scientific Dissent From Darwinism (Unha disensión científica ao darwinismo) para mostrar que había un certo número de científicos que discutian o que eles denominaban "evolución darwinista". Esta declaración non manifestaba un rexeitamento da evolución, senón que expresaba escepticismo sobre a capacidade de que "a mutación aleatoria e a selección natural explicasen a complexidade da vida". Á súa vez xurdiron iniciativas contrarias, como A Scientific Support for Darwinism (Un apoio científico ao darwinismo), que recolleu 7.000 sinaturas en catro días, e o Project Steve, unha petición en ton máis humorístico parodiando as iniciativas creacionistas, que recolleu as sinaturas de 1.393 científicos (ao 24 de maio de 2016) que se chamaban "Steve" (ou variantes similares) apoiando a evolución (elixiuse ese nome en honor ao famoso evolucionista Stephen Jay Gould).

Os creacionistas levan argumentando durante un século que a evolución é unha "teoría en crise" que axiña será desbancada, baseándose en obxeccións de que carece de evidencias fiables ou viola as leis naturais. Estas obxeccións foron rexeitadas pola maioría dos científicos. Os científicos consideran que as afirmacións sobre deseño intelixente, ou calquera outra explicación creacionista, non cumpren os estándares científicos necesarios para consideralos unha alternativa científica á evolución. Tamén se argumentou que incluso se se presentan evidencias en contra da evolución, é falso que estas sexan automaticamente evidencias en favor do deseño intelixente, o cal tería que probarse por si mesmo, coas súas propias probas.

Unha obxección similar á evolución é que certas autoridades científicas (principalmente as premodernas) dubidaron ou rexeitaron a evolución. Con frecuencia, afírmase que o propio Darwin "retractouse" no seu leito de morte, baseándose nunha falsa anecdota orixinada por unha historia escrita por Lady Hope, a cal fora rexeitada polos familiares de Darwin. Estas obxeccións son rexeitadas por seren apelacións a argumentos de autoridade.

Status científico

Unha obxección neocreacionista común á evolución é que a evolución non se adhire aos estándares científicos normais, é dicir, que non é xenuinamente científica. Argunméntase que a bioloxía evolutiva non segue ométodo científico e, por tanto, non debería ensinarse nas clases de ciencia, ou polo menos debería ensinarse xunto con outras visións (como o creacionismo). Estas obxeccións a miúdo teñen que ver coa propia natureza da teoría evolutiva, o método científico e a filosofía da ciencia.

Natureza relixiosa

Os creacionistas argumentan comunmente contra a evolución afirmando que "a evolución é unha relixión; non é ciencia". O propósito desta crítica é minar a posición máis elevada desde a que os biólogos debaten cos creacionistas, e para resituar o debate desde un debate entre ciencia (evolución) e relixión (creacionismo) a outro entre dúas crenzas relixiosas, ou outras veces argumentan que a evolución é relixiosa, mentres que o deseño intelixente non. Os que se opoñen á evolución frecuengtemente refírense aos que apoian a evolción como "evolucionistas" ou "darwinistas", intentando darlle a eses termos un significado doutrinario.

Os argumentos para que a evolución se considere unha relixión xeralmente son argumentos de analoxía: arguméntase que a evolución e a relixión teñen varias cousas en comúns, e por iso a evolución é unha relixión. Exemplos destes argumentos son que a evolución está baseada na fe, que os que apoian a evolución reverencian a Darwin como un profeta, e que rexeitan dogmaticamente suxestións alternativas sen nin sequera examinalas. Estas argumentacións fixéronse máis poplares nos últimos anos a medida que o movemento neocreacionista tratou de distanciarse da relixión, dando así máis razóns para facer uso dunha analoxía aparentemente antirelixiosa.

En resposta a isto, os partidarios da evolución aduciron que ningunha afirmación científica, incluídas as de Darwin, é tratada como sacrosanta, como mostran os aspectos da teoría de Darwin que foron rexeitados ou revisados polos científicos co paso dos anos, para formar o primeiro o neodarwinismo e despois a síntese evolutiva moderna. A afirmación de que a evolución está fundamentada na fe, a miúdo está baseada na crenza creacionista de que a evolución nunca foi observada, é igualmente rexeitada polo feito de que a evolución ten fortes evidencias que o apoian, e, por tanto, non require de fe.

En xeral, o argumento de que a evolución é relixiosa foi rexeitada porque a relixión non é definida polo máis ou menos dogmáticos ou celosos que sexan os seus fieis, senón polas súas crenzas espirituais ou sobrenaturais. Os que apoian a evolución sinalan que a evolución nin é dogmática nin se apoia na fe, e acusan aos creacionistas de crear confusión entre a definición estrita da relixión e o seu uso coloquial para referirse a algo ao que un se adhire entusiaticamente ou dogmaticamente. Os tribunais dos Estados Unidos rexeitaron tamén esta obxección:

Admitindo para o propósito da argumentación, non obstante, que a evolución é unha relixión ou principio relixioso, o remedio é deixar de ensinar a evolución, non establecer outra relixión en oposición a ela. Porén, está claramente establecido na xurisprudencia, e quizais tamén no sentido común, que a evolución non é unha relixión e que ensinar evolución non viola a Cláusula do Establecemento.

Outra afirmación relacionada é que a evolución é atea (ver a sección sonre ateísmo máis abaixo); os creacionistas ás veces fusionan as dúas afirmacións e describen a evolución como unha "relixión atea" (cf. humanismo). Este argumento contra a evolución é tamén frecuentemente xeneralizada a unha crítica de toda a ciencia; adúcese que a "ciencia é unha relixión atea", porque o naturalismo metodolóxico é algo non probado e así "baseado na fe", como son as cerenzas sobrenaturais e teístas do creacionismo.

Infalsabilidade

Unha afirmación considérase falsable se hai unha observación ou unha comprobación que se pode facer que demostraría que esta afirmación é falsa. As afirmacións que non son falsables non poden ser examinadas pola nvestigación cinetífica, xa que non permiten que se aplique ningunha comprobación que avalíe a súa exactitude. Os creacionistas como Henry M. Morris reclamaron que calquera observación poida ser acomodade dentro do marco evolutivo, así que é imposible demostrar que a evolución é incorrecta e, por tanto, a evolución non é científica.

Porén, a evolución considérase falsable porque pode facer predicións que, se fosen contraditas polas evidencias, falsarían a evolución. Hai varios tipos de evidencias poderían falsar a evolución, como que o rexistro fósil non mostrase ningún cambio co paso do tempo, a confirmación de que se impide que se acumulen as mutacións, ou observacións que mostrasen que os organismos foron creados de modo sobrenatural ou espontaneamente. Moitas das ideas e aseveracións de Darwin sobre feitos foron falsadas, xa que a ciencia evolutiva foi desenvolvéndose e continuou confirmando os seus conceptos centrais. A pesar de todo isto, o creacionismo consta en gran medida de de declaracións non corroboradas de que a evolución foi falsada globalmente. A diferenza disto, as explicacións creacionistas que implican a intervención directa do sobrenatural no mundo físico non son falsables, porque calquera resultado dun experimento ou investigación podería ser a acción impredicible dunha deidade omnipotente.

En 1976, o filósofo Karl Popper dixo que o "darwinismo non é unha teoría científica comprobable senón un programa de investigación metafísica". Despois, Popper cambiou deopinión e dixo sobre a teoría de Darwin que "a teoría da selección natural é difícil de comprobar" comparada con outras áreas da ciencia.

Como evidencia máis directa de que a teoría evolutiva é falsable poden sevir as palabras orixinais de Charles Darwin quen, no capítulo 6 de A orixe das especies escribiu: "Se se puidese demostrar que existiu calquera órgano complexo, que posiblemente non podería terse formado por numerosas modificacións lixeiras sucesivas, a miña teoría viríase abaixo completamente". Se houbese evidencias empíricas que apoiasen este exemplo, serían unha afirmación do argumento creacionista da complexidade irredutible.

En resposta ás críticas sobre infalsabilidade da teoría evolutiva, propuxéronse numerosos exemplos de vías potenciais para falsar a evolución. J. B. S. Haldane, cando se lle preguntou que evidencias hipotéticas poderían refutar a evolución, respondeu que por exemplo atopar fósiles de "coellos nos estratos da era Precámbrica." Propuxéronse outros numerosos xeitos de falsar a evolución. Por exemplo, o feito de que os humanos teñan un par de cromosomas menos que os grandes simios ofrece unha hipótese comprobable referente á fusión ou división de cromosomas a partir dun antepasado común. A hipótese da fusión foi confirmada en 2005 ao descubrirse que o cromosoma 2 humano é homólogo coa fusión de dous cromosomas que seguen separados noutros primates. Os centrómeros e telómeros extra inactivos poden atoparse aínda no cromosoma 2 humano como resultado desta fusión. A aseveración de que hai unha ascendencia común podería tamén ser refutada coa aplicación de métodos de secuenciación do ADN. Se é verdade, o ADN humano debería ser moito máis similar ao dos chimpancés e ao doutros grandes simios, que ao doutros mamíferos. Se non fose así, a idea da ascendencia común quedaría falsada. A analise do ADN mostrou que os humanos e os chimpancés teñen en común unha gran porcentaxe do seu ADN (entre o 95% e o 99,4% dependendo da medida). Ademais, a evolución de chimpancés e humanos a partir dun devanceiro común predí a exstencia dun antepasado común (xeoloxicamente) recente. Atopáronse numerosos fósiles transicionais de homínidos. Hence, human evolution has passed several falsifiable tests.

Unha afirmación relacionada é que a selección natural é tautolóxica. Especificamente, dúcese que a frase "supervivencia dos máis aptos" é unha tautoloxía, porque a fitness defínese como a capacidade de sobrevivir e reproducirse. Porén, esta frae, usada por primeira vez por Herbert Spencer en 1864, raramente é usada polos biólogos. Adicionalmente, a fitness defínese con máis precisión como o estado de posuír os trazos que fan que sexa máis probale sobrevivir; esta definición, a diferenza da simple "capacidade de sobrevivir", evita que sexa unha obviedade.

De xeito similar, sostense que a teoría evolutiva é un razoamento circular, porque esa evidencia interprétase como un apoio á evolución, pero á vez a evolución é necesaria para interpretar a evidencia. Un exemplo disto é a afirmación de que os estratos xeolóxicos stán datados polos fósiles que conteñen, pero eses fósiles están á súa vez datados polosestratos nos qu están. Porén, na maioría dos casos os estratos non están datados polos seus fósiles, senón polas súas posicións relativas con respecto a outros estratos e poden ser datados radiometricamente, e a maioría dos estratos foron datados antes de que fose formulada a teoría da evolución.

No seu libro de 1982 Abusing Science: The Case Against Creationism, o filósofo da ciencia Philip Kitcher aborda concretamente a cuestión da "falsabilidade" tendo en conta as notables críticas filosóficas á posición de Popper feitas por Carl Gustav Hempel e Willard Van Orman Quine, que rexeitan a súa definición de teoría como un conxunto de afirmacións falsables. Como sinala Kitcher, se adoptamos unha visión estritamente popperian da "teoría," as observacións sobre anomalías na órbita de Urano cando era o último planeta coñecido terían "falsado" as leis de Isaac Newton da mecánica celeste. En vez diso, suxeriuse que seguramente existiría outro planeta (daquela descoñecido) que estaba influíndo na órbita de Urano, predición que foi finalmente confirmada ao descubrirse máis tarde Neptuno. Kitcher concorda con Popper en que "seguramente hai algo correcto na idea de que unha ciencia pode ter éxito só se pode fracasar". Pero insiste en que consideramos as teorías científicas como algo que consiste nunha "colección elaborada de afirmacións", algunhas das cales non son falsables, e outras que el chama "hipóteses auxiliares", que o son.

Segundo Kitcher, as boas teorías científicas deben ter tres características: unidade, fecundidade, e comprobabilidade independente das hipóteses auxiliares.

Unidade

"unha ciencia debería ser unificada.... As boas teorías consisten en só unha estratexia para resolver un problema, ou unha pequena familia de estratexias que resolven problemas, que poden ser aplicadas a unha ampla gama de problemas" (1982: 47).

Fecundidade

"Unha gran teoría científica, como a de Newton, abre novos campos de investigación... Como a teoría presenta un novo camiño para mirar o mundo, pode levarnos a formular novas preguntas, e así embarcarse en novas e frutíferas liñas de investigación... Tipicamente, unha ciencia florecente é incompleta. En calquera momento, formula novas cuestións ás que non pode actualmente responder. Pero a incompletitude non é un vicio. Ao contrario, a incompletitude é a nai da fecundidade... Unha boa teoría debería ser produtiva; debería formular novas preguntas e supoñer que esas preguntas poden ser respondidas sen abandonar as súas estratexias de resolución de problemas" (1982: 47–48).

Hipóteses auxiliares que son comprobables independentemente

"Unha hipótese auxiliar debería ser comprobada independentemente dun problema determinado que se introduce para resolver, independentemente da teoría para a que está deseñada para salvar" (1982: 46) (por exemplo, a evidencia da existencia de Neptuno é independente das anomalías na órbita de Urano).

Como noutras definicións de teoría, incluíndo a de Popper, Kitcher deixa claro que unha boa teoría inclúe afirmacións que teñen (nos seus termos) "consecuencias observacionais." Pero, como a observación de irregularidades na órbita de Urano, a falsación é só unha posible consecuencia dunha observación. A produción de novas hipóteses é outra posible (e igualmente importante) consecuencia observacional. A explicación de Kitcher dunha boa teoría está baseada non só na súa comprensión de como funcionan as ciencias físicas. Tamén está tendo en conta a maneira en que funcionan as ciencias da vida.

Desde o punto de vista de Kitcher, a teoría darwinista non só cumpre as tres condicións para ser unha boa teoría científica; é sen lugar a dúbidas unha teoría extraordinariamente exitosa:

O núcleo da teoría evolutiva darwinista é unha familia de estratexias para resolver problemas, relacionadas polo seu emprego común dun particular estio de narrativa histórica. Unha historia darwinista é un razoamento da seguinte forma xeral. O primeiro paso consiste nunha descrición dunha poboación ancestral de organismos. O razoamento avanza trazando a modificación da poboación a través das seguintes xeracións, mostrando como foron seleccionadas as características, herdadas e convertidas en predominantes. Un razoamento así pode usarse para responder multitude de cuestiós biolóxicas.

O mesmo tipo de historia pode relatarse unha e outra vez para responder toda clase de cuestións sobre todo tipo de cousas vivas. A teoría evolutiva é unificada debido a moitas diversas cuestións ... pode ser dirixida a historias darvinianas que avanzan. Ademais, estas narrativas constantemente fan afirmacións que son suxeito de comprobación independente.

Darwin non só proporcionou un esquema para unificar a diversidade da vida. Tamén deulle unha estrutura á nosa ignorancia. Despois de Darwin, foi importante resolver asuntos xerais sobre as presuposicións das historias darwinianas. O modo en que debería avanzar a bioloxía fora admirablemente planificado, e estaba claro que os biólogos tiñan que afrontar cuestións para as cales non tiñan, aínda, respostas.

Evidencias

Artigo principal: Evidencencias da ascendencia común.

As obxeccións ás probas de que a evolución realmente ocorre adoitan a ser máis concretas e específicas, e implican a miúdo a analise directa dos métodos e afirmacións da bioloxía evolutiva.

Falta de observacións

Especies transicionais como o Archaeopteryx foron unha discusión habitual no debate creación–evolución durante polo menos 150 anos.

Unha afirmación común dos creacionistas é que a evolución nunca foi observada. Os desafíos a tales obxeccións proceden a miúdo de debates sobre como se define a evolución (ver a sección anterior [[#Definición da evolución|Definición da evolución). Na definición convencional de evolución, é moi simple observar que a evolución ocorre. Os procesos evolutivos, en forma de poboacións que cambian a súa composición xenética de xeración en xeración, foron observados en diferentes contextos científicos, como na evolución das moscas do vinagre, ratos, e bacterias no laboratorio, e dos peixes tilapia no campo. Tales estudos sobre evolución experimental, especialmente os que usan microorganismos, están proporcionando agora importantes coñecementos sobre como ocorre a evolución, especialmente no caso da resistencia a antibióticos.

En resposta a estes exemplos, os creacionistas especifican que eles obxectan só a macroevolución, non a microevolución: a maioría das organizacións creacionistas non discuten a existencia de pequenos cambios evolutivos relativamene menores a curto prazo, cooos observados mesmo na crianza de cans. Ao contrario, discuten a existencia de cambios evolutivos maiores en longos períodos de tempo, que por definición nonse poden observar directamente, senón só inferir a partir de procesos micrevolutivos e as trazas dos macroevolutivos.

Porén, como os biólogos definen a macroevolución, foron observadas tanto a microevolución coma a macroevolución. As especiacións, por exemplo, foron directamente observadas moitas veces, a pesar de ideas equivocadas populares do contrario. Ademais, a síntese evolutiva moderna nos fai distinción no proceso descrito pola teoría da evolución cando considera a macroevolución e microevolución, xa que a primeira é simplemente a nivel de especie ou por riba do nivel de especie e última é por debaixo do nivel de especie. Un exemplo disto son as especies en anel.

Ademais, a macroevolución pasada pode ser inferida polas trazas históricas que deixou no rexistro xeolóxico. Os fósiles transicionais, por exemplo, proporcionan ligazóns plausibles entre varios grupos distintos de organismos, como o Archaeopteryx, que liga as aves e os dinosauros, ou o Tiktaalik, que liga os peixes cos anfibios. Os creacionistas discuten estes exemplos, ao aducir que tales fósiles son fraudes ou que pertencen exclusivamente a un grupo ou ao outro, ou afirmando que debería haber máis evidencias de obvias especies transicionais. O propio Darwin considerou que a escaseza de especies trransicionais era unha gran debilidade da súa teoría:

Por que entón non está cada formación xeolóxica e cada estrato cheo de tales elos intermedios? A xeoloxía con seguridade non revela ningunha de tales cadeas orgánicas finamente graduadas; e isto, quizais, é a máis obvia e grave obxección que pode ser recalcada contra a miña teoría. A explicación está, segundo creo, na extrema imperfección do rexistro xeolóxico.

Darwin apelaba ás limitadas colección de que entón se dispoñía, ós grandes períodos de tempo implicados, e as difeentes velocidades de cambio polo cal algunhas especies vivas diferian moi pouco dos fósiles do período Silúrico. En posteriores edicións engadiu "que os períodos durante os cales as especies estiveron sufrindo modificacións, aínda que moi longas medidas en anos, foron probablemente curtas en comparación cos períodos durante os cales estas mesmas especies permaneceron sen sufrir ningún cambio." O número de fósiles transicionais claros incrementouse enormemente desde os días de Darwin, e este problema foi en gran medida resolto co advimento da eoría do equilibrio interrompido, que predí un rexistrofósil principalmente estable que é interrompido por especiacións maiores ocasionais.

A medida que se acumularon evidencias directas cada vez máis convincentes de evolución interespecies e especie-especie, os creeacionistas redefiniron o que entendían sobre a que equivale un "tipo creado" (created kinds), e continuaron insistindo en que deben de producirse experimentamente demostracións máis claras da evolución. Unha versión desta obxección é "Estás aí?," popularizada polo creacionista da Terra Xove Ken Ham. Argumenta que como ninuén excepto Deus pode observar directamente os eventos no pasado distante, asafirmacións científicas son simples especulacións ou "contos". As secuencias de ADN dos xenomas dos organismos permiten unha comprobación independente das súas relacións preditas, x que as especies que diverxeron máis recentemente estarán máis estreitamente emparentadas xeneticamente que as especies que están máis distantemente relacionadas; tales árbores filoxenéticas mostran unha organización xerárquica na árbore da vida, como se espera pola súa ascendencia común.

En campos como a astrofísica ou meteorolocía, onde as observacións directas ou experimentos de laboratorio son difíciles ou imposibles, o método científico depende de observacións e inferencias lóxicas. Neses campos, as probas de falsabilidade son satisfeitas cando a teoría se usa para predicir os resultados de novas observacións. Cando tales observacións contradín as predicións dunha teoría, poden ser revisadas ou descartadas ehai que procurar unha alternativa mellor que explique os feitos observados. Por exemplo, a a teoría da gravitación universal de Newton foi substituída pola teoría de Albert Einstein da relatividade xeral cando esta se observou que esta última predicía con maior precisión a órbita de Mercurio.

Probas pouco fiables

Unha obxección relacionada é que a evolución está baseada en evidencias pouco fiables. Esta obxección vai máis alá que os argumentos menos substanciais de que a "evolución non está probada", afirmando que a evolució nin sequera ten boas evidencias. Tipicamente, está baseada no argumento de que as evidencias da evolución están cheas de fraudes e falsificacións, que as evidencias da evolución vai ser probablemente desbotada como o foron algunhas das súas evidencias pasadas, ou que certos tipos de evidencias son inconsistentes e dubidosas.

Argumentos contra a fiabilidade da evolución están así a miúdo baseados en analizar o historia do pensamento evolucionista ou a historia da ciencia en xeral. Os creacionistas indican que no pasado, grandes revolucións científicas desbancaron teorías que ata ese tempo consideraban como case certas. Afgirman que a actual teoría evolutiva é probable que sufra esa revolución no futuro, baseándose de que é unha "teoría en crise" por unha razón ou outra.

Copia de George Romanes de 1892 dos debuxos de embrións de Ernst Haeckel, a miúdo atribuída incorrectamente ao propio Haeckel.

Os críticos da evolución apelan comnmente a pasados fraudes como a falsificación arqueolóxica do home de Piltdown. Arguméntase que como os científicos estiveron equivocados e foron enganados no pasado sobre evidencias de varios aspectos da evolución, as evidencias actuais da evolución tamén está probablemente baseada na fraude e no ero. Moitas dea evidencias da evolución foron acusadas de ser fraudulentas en diversas épocas, como o Archaeopteryx, o melanismo da Biston betularia, e os pimpíns de Darwin; estas afirmacións foron seguidamente refutadas polos expertos neses campos.

Tamén se sinalou que certas evidencias iniciais da evlción, que son agora consideradas anticuadas e erradas, como os debuxos comparativos de embrións do século XIX atribuídos a Ernst Haeckel, usados para ilustrar a súa teoría da recapitulación ("a ontoxenia recapitula a filoxenia"), non eran simples erros senón fraudes. O biólogo molecular Jonathan Wells (devoto do deseño intelixente) criticou os libros de texto de bioloxía alegando que continúan reproducindo ditas evidencias despois de que estas fosen refutadas. En resposta, o National Center for Science Education sinalou que ningún dos libros de texto revisados por Wells comete o eror que este sinala, xa que os debuxos de Haeckel son mostrados nun contexto histórico discutíndose neles por que son incorrectos, e as correctos debuxos e fotos modernos usados en libros de texto son malinterpretados por Wells.

Cronoloxía pouco fiable

Ilustracións de embrións humanos e de cans, que parecen case idénticos ás 4 semenas, diferéncianse despois ás 6 semanas, mostrando encima un embrión de tartaruga de 6 semanas e un embrión de galiña de 8 días, presentados por Haeckel en 1868 como proba convincente da evolución. As imaxes das etapas embrionarias iniciais son hoxe considerados inexactas.

Os creacionistas afirman que a evolución baséase en cero tipo de evidencias que non dan unha afirmación fiable do pasado. Por exemplo, arguméntase que a técnica da datación radiométrica para avaliar a idade dos mateirias baseada nas taxas de desintegración radioactiva de certos isótopos xera resltados inconsistentes e non fiables. A datación de radiocarbono baseada no isótopo do carbono 14 foi especialmene criticado. Arguméntase que a desintegración radiométrica depende de varias suposicións que son inseguras como o principio do uniformitarismo, datas de desintegración consistentes, ou rochas que actúan como sistemas pechados. Tales argumentos foron desestimados polos científicos porque métodos independentes confirmaron a fiabilidade das datacións radiométricas no seu conxunto; adicionalmente, diferentes métodos de datación radiométrica e técnicas confirmáronse independentemente os resultados das outras.

Outra forma desta obxección é que a evidencia fósil non é fiable. Isto está baseado en diversas razóns que aducen, como que hai demasiados "baleiros" no rexistro fósil, que a datación fósil é circular (ver a sección Infalsabilidade de arriba), ou que certos fósiles, como os fósiles poliestratos, están aparentemente "fóra de sitio". O exame dos xeólogos atopou que os fósiles poliestratos son consistentes coa formación in situ. Arguméntase que certas características da evolución apoian o catastrofismo creacionista (cf. Gran Inundación), en vez do equilibrio interrompido gradualista da evolución, o cal algúns afirman que é unha teoría ad hoc para explicar os baleiros fósiles.

Plausibilidade

Algunhas das obxeccións máis antigas e máis comúns da evolución discuten se a evolución pode realmente explicar toda a aparente complexidade e orde do mundo natural. Argumentouse que a evolución é demasiado improbable ou que carece de explicación para varios aspectos da vida, e que, por tanto, dede apelarse polo menos a unha intelixencia, como o Deus das relixións abrahámicas, para explicar esas características específicas.

Improbabilidade

Véxase tamén: Argumento teleolóxico, Analoxía do reloxieiro, Argumento evolutivo contra o naturalismo e O dilema de Haldane.

Modelo:Liña do tempo gráfica da natureza Unha obxección común da evolución é que é simplemente demasiado improbable para que a vida, na súa complexidade e aparente "deseño", se orixinase "por azar". Arguméntase que as probabilidades de que a vida se tivese orixinado sen que unha intelixencia deliberada a guiase son tan astronomicamene baixas que é irrazoable non inferir a existencia dun deseñador intelixente a partir da observación do mundo natural, e especificamente a partir da diversidade da vida. Unha versión máis extrema deste argumento é que a evolución non pode crear estruturas complexas (ver máis abaixo a sección Creación de estruturas complexas). A idea de que é simplemente demasiado implausible que a vida tivese evolucionado está a miúdo erradamente encapsulada cunha cita de que "a probabilidade de que a vida se orixinase na Terra non é maior que a probabilidade de que un furacán, que varrese un vertedoiro de chatarra, tivese a sorte de ensamblar un Boeing 747", que é atribuída ao astrofísico Fred Hoyle e coñecida como falacia de Hoyle. Hoyle era un darwinista, ateo e antiteísta, pero avogaba pola teoría da panspermia, na cal a abioxénese produciríase no espacio exterior e a vida primitiva da Terra chegaría desde alí por dispersión natural.

Puntos de vista superficialmente similares, pero non relacionados co de Hoyle, son así invariablemente xustificados con argumentos análogos. A idea básica deste argumento do deseñador é o argumento teleolóxico, un argumento da existencia de Deus baseado na orde ou propósito que se percibe no universo. Un xeitocomún de usar isto como obxección da evolución é apelando á analoxía do reloxeiro do filósofo do século XVIII William Paley (1743-1805), que considera que certos fenómenos naturais son análogos a un reloxio (no seuntido de que están ordenados, son complexos, teñen un propósito), o que significa que, igual que o reloxo, deberon ser deseñados por un "reloxieiro", un axente intelixente. Este argumento forma o núcleo do deseño intelixente, un movemento neocreacionista que trata de establecer certas variantes do argumento do deseño como ciencia lexítima, en vez de como filosofía ou teoloxía, e trata de que se ensinen nas escolas xunto coa evolución.

Como a teoría da evolución a miúdo se entende como que a vida se orixinou "por azar", argumentos de deseño como os da analoxía do reloxieiro de William Paley de 1802 foron desde hai tempo obxeccións populares á teoría: O libro de Paley inclúe unha resposta ás ideas protoevolucionistas de Erasmus Darwin.

Esta obxección é fundamentalmente un argumento de falta de imaxinación, ou argumento de incredulidade: unha determinada explicación vese como contraintuitiva, e, por tanto, no seu lugar apélase a unha explicación alternativa máis intuitiva. Os partidarios da evolución xeralmente responden argumentando que a evolución non está baseada no "azar", senón en interaccións químicas predicibles: os procesos naturais e non os seres sobrenaturais, son o "deseñador". Aínda que o proceso implica algúns elementos aleatorios, é o proceso non aleatorio da selección de xenes que potencian a supervivencia a que impulsa a evolución ao longo dunha traxectoria ordenada. O feito de que os resultados parezan ordenados e semellen "deseñados" non supón unha maior evidencia dunha intelixencia sobrenatural que a aparición de fenómenos naturais complexos (por exemplo, as folerpas de neve). Tamén se argumenta que hai insuficientes evidencias para facer afirmacións sobre a plausibilidade ou implausibilidade da abioxénese, e que certas estruturas demostran un mal deseño, e que a implausibilidade de que a vida evolucionase exactamente como o fixo non é maior evidencia dunha intelixencia que a implausibilidade de que unha baralla de cartas sexa barallada e resulte nunha ord determinada de cartas.

Tamén se sinalou queos argumentos contra de que algunhas formas de vida se orixinen "por azar" son realmente obxeccións á abioxénese non teísta, non á evolución. Algúns argumentos contra a "evolución" están baseados na idea equivocada de que a abioxénese ou orixe da vida é un compoñente da evolución ou un precursor necesario. Obxeccións similares ás veces combinan a evolución co Big Bang.

Os apoloxetas cristiáns e o filósofo Alvin Plantinga, un partidario do deseño intelixente, formalizaron e revisaron o argumento da improbabilidade como argumento evolutivo contra o naturalismo, que considera que é irracional rexeitar un creador intelixente sobrenatural porque a aparente probabilidade de que certas facultades evolucionasen é moi baixa. Concretamente, Plantinga afirma que a evolución non pode explicar a aparición de facultades de razoamento fiables. Plantinga argumenta que mentres que se esperaría que un Deus crease cousas con facultades de razoamentofiables, sería igual de probable que a evolución conducise a facultades non fiables, o que significa que se a evolución é verdadeira, é irracional confiar en ningún razoamento no que un se basee para concluír que é certo. Este novo argumento epistemolóxico foi criticado de modo similar que outros argumentos de deseño probabilísticos. Argumentouse tamén que a racionalidade, se propicia a supervivencia, é máis probable que sexa seleccionada favorablemente que a irracionalidade, facendo que o desenvolvemento natural de facultades cognitivas fiables sexa máis probable que as non fiables.

Aspectos non explicados do mundo natural

Véxase tamén: Argumento ad ignotantiam.

Foto de 1880 do espécime de Archaeopteryx de Berlín, mostrando plumas nas patas que foron despois retiradas durante a súa preparación.

O bioquímico Michael Behe argumentou que a teoría evolutiva actual non pode explicar certas estruturas complexas, especialmente en microbioloxía. Behe aduce que esas estruturas están "dispostas deliberadamente por un axente intelixente".

Ademais de estruturas e sistemas complxos, entre os fenómenos que os críticos consideran que a evolución non pode explicar están a consciencia, a intelixencia dos homínidos, os instintos, as emocións, a metamorfose, a fotosíntese, a homosexualidade, a música, a linguaxe, a relixión, a moralidade, e o altruísmo (ver altruísmo en animais). A maioría deles, como a intelixencia dos homínidos, o instinto, as emocións, a fotosíntese, a linguaxe, o altruísmo, foron ben explicados pola evolución, mentres que outros seguen sendo enigmáticos ou teñen só explicacións preliminares. Porén, os partidarios da evolución sosteñen que ningunha explicación alternativa puido explicar adecuadamente a orixe biolóxica destes fenómenos.

Os creacionistas argumentan contra a evolñución dicindo que non pode explicar certos procesos non evolutivos, como a abioxénese, o Big Bang, ou o significado da vida. Neses exemplos, evolución é redefinida parqa que signifique a historia completa do universo, e arguméntase que se un aspecto do universo é aparentemente inexlicable, todo o corpo de teorías cinetíficas teñen que carecer de base. Neste punto, as obxeccións deixan a arena da bioloxía evolutiva e convértense en disputas científicas ou filosóficas xerais.

Os astrónomos Fred Hoyle e Chandra Wickramasinghe argumentaron en favor dun antepasado cósmico, e contra a abioxénese e a evolución.

Impossibility

This class of objections is more radical than the above, claiming that a major aspect of evolution is not merely unscientific or implausible, but rather impossible, because it contradicts some other law of nature or is constrained in such a way that it cannot produce the biological diversity of the world.

Creation of complex structures

The bacterial flagellum has been invoked in creation science and in intelligent design to illustrate the concept of irreducible complexity. Careful analysis shows that there are no major obstacles to a gradual evolution of flagella.

Living things have fantastically intricate features—at the anatomical, cellular and molecular level— that could not function if they were any less complex or sophisticated. The only prudent conclusion is that they are the products of intelligent design, not evolution.

Jonathan Sarfati, quoting Scientific American editor John Rennie

Modern evolutionary theory posits that all biological systems must have evolved incrementally, through a combination of natural selection and genetic drift. Both Darwin and his early detractors recognized the potential problems that could arise for his theory of natural selection if the lineage of organs and other biological features could not be accounted for by gradual, step-by-step changes over successive generations; if all the intermediary stages between an initial organ and the organ it will become are not all improvements upon the original, it will be impossible for the later organ to develop by the process of natural selection alone. Complex organs such as the eye had been presented by William Paley as exemplifying the need for design by God, and anticipating early criticisms that the evolution of the eye and other complex organs seemed impossible, Darwin noted that:

[R]eason tells me, that if numerous gradations from a perfect and complex eye to one very imperfect and simple, each grade being useful to its possessor, can be shown to exist; if further, the eye does vary ever so slightly, and the variations be inherited, which is certainly the case; and if any variation or modification in the organ be ever useful to an animal under changing conditions of life, then the difficulty of believing that a perfect and complex eye could be formed by natural selection, though insuperable by our imagination, can hardly be considered real.

Similarly, ethologist and evolutionary biologist Richard Dawkins said on the topic of the evolution of the feather in an interview for the television program The Atheism Tapes:

There's got to be a series of advantages all the way in the feather. If you can't think of one, then that's your problem not natural selection's problem... It's perfectly possible feathers began as fluffy extensions of reptilian scales to act as insulators... The earliest feathers might have been a different approach to hairiness among reptiles keeping warm.

Creationist arguments have been made such as "What use is half an eye?" and "What use is half a wing?". Research has confirmed that the natural evolution of the eye and other intricate organs is entirely feasible. Creationist claims have persisted that such complexity evolving without a designer is inconceivable, however, and this objection to evolution has been refined in recent years as the more sophisticated irreducible complexity argument of the intelligent design movement, formulated by Michael Behe.

Irreducible complexity is the idea that certain biological systems cannot be broken down into their constituent parts and remain functional, and therefore that they could not have evolved naturally from less complex or complete systems. Whereas past arguments of this nature generally relied on macroscopic organs, Behe's primary examples of irreducible complexity have been cellular and biochemical in nature. He has argued that the components of systems such as the blood clotting cascade, the immune system, and the bacterial flagellum are so complex and interdependent that they could not have evolved from simpler systems.

In fact, my argument for intelligent design is open to direct experimental rebuttal. Here is a thought experiment that makes the point clear. In Darwin's Black Box (Behe 1996) I claimed that the bacterial flagellum was irreducibly complex and so required deliberate intelligent design. The flip side of this claim is that the flagellum can't be produced by natural selection acting on random mutation, or any other unintelligent process. To falsify such a claim, a scientist could go into the laboratory, place a bacterial species lacking a flagellum under some selective pressure (for mobility, say), grow it for ten thousand generations, and see if a flagellum--or any equally complex system--was produced. If that happened, my claims would be neatly disproven.

Michael Behe

In the years since Behe proposed irreducible complexity, new developments and advances in biology, such as an improved understanding of the evolution of flagella, have already undermined these arguments. The idea that seemingly irreducibly complex systems cannot evolve has been refuted through evolutionary mechanisms, such as exaptation (the adaptation of organs for entirely new functions) and the use of "scaffolding," which are initially necessary features of a system that later degenerate when they are no longer required. Potential evolutionary pathways have been provided for all of the systems Behe used as examples of irreducible complexity.

Cambrian explosion complexity argument

Modelo:Further The Cambrian explosion was the relatively rapid appearance around 542 millóns de anos of most major animal phyla as demonstrated in the fossil record, and many more phyla now extinct. This was accompanied by major diversification of other organisms. Prior to the Cambrian explosion most organisms were simple, composed of individual cells occasionally organized into colonies. Over the following 70 or 80 million years, the rate of diversification accelerated by an order of magnitude and the diversity of life began to resemble that of today, although they did not resemble the species of today.

The basic problem with this is that natural selection calls for the slow accumulation of changes, where a new phyla would take longer than a new class which would take longer than a new order, which would take longer than a new family, which would take longer than a new genus would take longer than emergence of a new species but the apparent occurrence of high-level taxa without precedents is perhaps implying unusual evolutionary mechanisms.

There is general consensus that many factors helped trigger the Cambrian explosion, but there is no generally accepted consensus about the combination and the Cambrian explosion continues to be an area of controversy and research over why so rapid, why at the phylum level, why so many phyla then and none since, and even if the apparent fossil record is accurate.

An example of opinions involving the commonly cited rise in oxygen Great Oxidation Event from biologist PZ Myers summarizes: "What it was was environmental changes, in particular the bioturbation revolution caused by the evolution of worms that released buried nutrients, and the steadily increasing oxygen content of the atmosphere that allowed those nutrients to fuel growth; ecological competition, or a kind of arms race, that gave a distinct selective advantage to novelties that allowed species to occupy new niches; and the evolution of developmental mechanisms that enabled multicellular organisms to generate new morphotypes readily." The increase in molecular oxygen (O₂) also may have allowed the formation of the protective ozone layer (O₃) that helps shield Earth from lethal UV radiation from the Sun.

Creation of information

Modelo:Further Another new, and increasingly common, objection of creationists to evolution is that evolutionary mechanisms such as mutation cannot generate new information. Creationists such as William A. Dembski, Werner Gitt, and Lee Spetner have attempted to use information theory to dispute evolution. Dembski has argued that life demonstrates specified complexity, and that evolution without an intelligent agent cannot account for the generation of information that would be required to produce specified complexity.

These claims have been widely rejected by the scientific community; new information is regularly generated in evolution, whenever a novel mutation or gene duplication arises. Dramatic examples of entirely new, unique traits arising through mutation have been observed in recent years, such as the evolution of nylon-eating bacteria, which developed new enzymes to efficiently digest a material that never existed before the modern era. In fact, when an organism is considered together with the environment it evolved in, there is no need to account for the creation of information. The information in the genome forms a record of how it was possible to survive in a particular environment. It is not created, but rather gathered from the environment through research—by trial and error, as mutating organisms either reproduce or fail.

A related argument against evolution is that most mutations are harmful. However, the vast majority of mutations are neutral, and the minority of mutations which are beneficial or harmful are often situational; a mutation that is harmful in one environment may be helpful in another.

Violation of the second law of thermodynamics

Since Earth receives energy from the Sun, it is an open system. The second law of thermodynamics applies only to isolated systems.

Another objection is that evolution violates the second law of thermodynamics. Though the law applies to all systems, in the case of a closed one it states, "the entropy of an isolated system not in equilibrium will tend to increase over time, approaching a maximum value at equilibrium". In other words, an ideal isolated system's entropy (a measure of the dispersal of energy in a physical system so that it is not available to do mechanical work) will tend to increase or stay the same, not decrease. Creationists argue that evolution violates this physical law by requiring a decrease in entropy, or disorder, over time.

This claim is based on a manifestation of the law only applicable to isolated systems, which do not exchange matter or energy with their surroundings. Organisms, in contrast, are open systems, as they constantly exchange energy and matter with their environment: for example animals eat food and excrete waste, and radiate and absorb heat. Similarly, the Earth absorbs energy from the Sun and emits energy back into space. The Sun-Earth-space system does not violate the second law, because the enormous increase in entropy due to the Sun and Earth radiating into space dwarfs the local decrease in entropy caused by the existence and evolution of self-organizing life.

Since the second law of thermodynamics has a precise mathematical definition, this argument can be analyzed quantitatively. This was done by physicist Daniel F. Styer, who concluded: "Quantitative estimates of the entropy involved in biological evolution demonstrate that there is no conflict between evolution and the second law of thermodynamics."

In a published letter to the editor of The Mathematical Intelligencer titled "How anti-evolutionists abuse mathematics," mathematician Jason Rosenhouse stated:

The fact is that natural forces routinely lead to local decreases in entropy. Water freezes into ice and fertilised eggs turn into babies. Plants use sunlight to convert carbon dioxide and water into sugar and oxygen, but [we do] not invoke divine intervention to explain the process [...] thermodynamics offers nothing to dampen our confidence in Darwinism.

Moral implications

Other common objections to evolution allege that evolution leads to objectionable results, including bad beliefs, behaviors, and events. It is argued that the teaching of evolution degrades values, undermines morals, and fosters irreligion or atheism. These may be considered appeals to consequences (a form of logical fallacy), as the potential ramifications of belief in evolutionary theory have nothing to do with its objective empirical reality.

Humans as animals

In biological classification humans are animals, a basic point which has been known for more than 2,000 years. The creationist J. Rendle-Short asserted in Creation magazine that if people are taught evolution they can be expected to behave like animals: since animals behave in all sorts of different ways, this is meaningless. In evolutionary terms, humans are able to acquire knowledge and change their behaviour to meet social standards, so humans behave in the manner of other humans.

Social effects

1871 caricature of Charles Darwin as an ape.

Thomas Henry Huxley's book Man's Place in Nature (1863) was the first devoted to human evolution and an early example of comparative biology.

In 1917, Vernon Kellogg published Headquarters Nights: A Record of Conversations and Experiences at the Headquarters of the German Army in France and Belgium, which asserted that German intellectuals were totally committed to might-makes-right due to "whole-hearted acceptance of the worst of Neo-Darwinism, the Allmacht of natural selection applied rigorously to human life and society and Kultur." This strongly influenced the politician William Jennings Bryan, who saw Darwinism as a moral threat to America and campaigned against evolutionary theory; his campaign culminated in the Scopes Trial, which effectively prevented teaching of evolution in most public schools until the 1950s.

Some creationists claim that perceived social ills like crime, teenage pregnancies, homosexuality, abortion, immorality, wars, and genocide are caused by a belief in evolution. R. Albert Mohler, Jr., president of the Southern Baptist Theological Seminary in Louisville, Kentucky, wrote August 8, 2005, in NPR's Taking Issue essay series, that "Debates over education, abortion, environmentalism, homosexuality and a host of other issues are really debates about the origin — and thus the meaning — of human life. ...evolutionary theory stands at the base of moral relativism and the rejection of traditional morality."

Henry M. Morris, engineering professor and founder of the Creation Research Society and the Institute of Creation Research, claims that evolution was part of a pagan religion that emerged after the Tower of Babel, was part of Plato's and Aristotle's philosophies, and was responsible for everything from war to pornography to the breakup of the nuclear family.

Rev. D. James Kennedy of The Center for Reclaiming America for Christ and Coral Ridge Ministries claims that Darwin was responsible for Adolf Hitler's atrocities. In Kennedy's documentary, and the accompanying pamphlet with the same title, Darwin's Deadly Legacy, Kennedy states that "To put it simply, no Darwin, no Hitler." In his efforts to expose the "harmful effects that evolution is still having on our nation, our children, and our world," Kennedy also states that, "We have had 150 years of the theory of Darwinian evolution, and what has it brought us? Whether Darwin intended it or not, millions of deaths, the destruction of those deemed inferior, the devaluing of human life, increasing hopelessness." The Discovery Institute's Center for Science and Culture fellow Richard Weikart has made similar claims, as have other creationists. The claim was central to the documentary film Expelled: No Intelligence Allowed (2008) promoting intelligent design creationism. The Anti-Defamation League describes such claims as outrageous misuse of the Holocaust and its imagery, and as trivializing the "...many complex factors that led to the mass extermination of European Jewry. Hitler did not need Darwin or evolution to devise his heinous plan to exterminate the Jewish people, and Darwin and evolutionary theory cannot explain Hitler's genocidal madness. Moreover, anti-Semitism existed long before Darwin ever wrote a word."

Ficheiro:Expelled logo.jpg

The documentary film Expelled: No Intelligence Allowed (2008) claims that the theory of evolution leads to immorality, such as eugenics and Nazism.

Young Earth creationist Kent Hovind blames communism, socialism, World War I, World War II, racism, the Holocaust, Stalin's war crimes, the Vietnam War, and Pol Pot's Killing Fields on evolution, as well as the increase in crime, unwed mothers, and other social ills. Hovind's son Eric Hovind claims that evolution is responsible for tattoos, body piercing, premarital sex, unwed births, sexually transmitted diseases (STDs), divorce, and child abuse.

Supporters of evolution dismiss such criticisms as counterfactual, and some argue that the opposite seems to be the case. A study published by the author and illustrator Gregory S. Paul found that religious beliefs, including belief in creationism and disbelief in evolution, are positively correlated with social ills like crime. The Barna Group surveys find that Christians and non-Christians in the U.S. have similar divorce rates, and the highest divorce rates in the U.S. are among Baptists and Pentecostals, both sects which reject evolution and embrace creationism.

Michael Shermer argued in Scientific American in October 2006 that evolution supports concepts like family values, avoiding lies, fidelity, moral codes and the rule of law. He goes on to suggest that evolution gives more support to the notion of an omnipotent creator, rather than a tinkerer with limitations based on a human model, the more common image subscribed to by creationists. Careful analysis of the creationist charges that evolution has led to moral relativism and the Holocaust yields the conclusion that these charges appear to be highly suspect. Such analyses conclude that the origins of the Holocaust are more likely to be found in historical Christian anti-Semitism than in evolution.

Evolution has been used to justify Social Darwinism, the exploitation of "lesser breeds without the law" by "superior races," particularly in the nineteenth century. Strong, typically European, nations successfully expanded their empires, and as such, these strong nations could be said to have "survived" in the struggle for dominance. With this attitude, Europeans, with the exception of Christian missionaries, seldom adopted the customs and languages of local people under their empires.

Atheism

Francis Collins, head of the Human Genome Project, is a devout Christian. He is often used as an example of leading biologists who are religious.

Another charge leveled at evolutionary theory by creationists is that belief in evolution is either tantamount to atheism, or conducive to atheism. It is commonly claimed that all proponents of evolutionary theory are "materialistic atheists." On the other hand, Davis A. Young argues that creation science itself is harmful to Christianity because its bad science will turn more away than it recruits. Young asks, "Can we seriously expect non-Christians to develop a respect for Christianity if we insist on teaching the brand of science that creationism brings with it?" However, evolution neither requires nor rules out the existence of a supernatural being. Philosopher Robert T. Pennock makes the comparison that evolution is no more atheistic than plumbing. H. Allen Orr, professor of biology at University of Rochester, notes that:

Of the five founding fathers of twentieth-century evolutionary biology—Ronald Fisher, Sewall Wright, J. B. S. Haldane, Ernst Mayr, and Theodosius Dobzhansky—one was a devout Anglican who preached sermons and published articles in church magazines, one a practicing Unitarian, one a dabbler in Eastern mysticism, one an apparent atheist, and one a member of the Russian Orthodox Church and the author of a book on religion and science.

In addition, a wide range of religions have reconciled a belief in a supernatural being with evolution. Molleen Matsumura of the National Center for Science Education found that "of Americans in the twelve largest Christian denominations, 89.6% belong to churches that support evolution education." These churches include the "United Methodist Church, National Baptist Convention USA, Evangelical Lutheran Church in America, Presbyterian Church (USA), National Baptist Convention of America, African Methodist Episcopal Church, the Roman Catholic Church, the Episcopal Church, and others." A poll in 2000 done for People for the American Way found that 70% of the American public felt that evolution was compatible with a belief in God. Only 48% of the people polled could choose the correct definition of evolution from a list, however.

One poll reported in the journal Nature showed that among American scientists (across various disciplines), about 40 percent believe in both evolution and an active deity (theistic evolution). This is similar to the results reported for surveys of the general American public. Also, about 40 percent of the scientists polled believe in a God that answers prayers, and believe in immortality. While about 55% of scientists surveyed were atheists, agnostics, or nonreligious theists, atheism is far from universal among scientists who support evolution, or among the general public that supports evolution. Very similar results were reported from a 1997 Gallup Poll of the American public and scientists.

Group	Belief in young Earth creationism	Belief in God-guided evolution	Belief in evolution without God guiding the process
American public	44%	39%	10%
American scientists*	5%	40%	55%
*Includes persons with professional degrees in fields unrelated to evolution, such as computer science, chemical engineering, physics, psychology, business administration, etc.

Traditionalists still object to the idea that diversity in life, including human beings, arose through natural processes without a need for supernatural intervention, and they argue against evolution on the basis that it contradicts their literal interpretation of creation myths about separate "kinds." However, many religions, such as Catholicism, have reconciled their beliefs with evolution through theistic evolution.

-->

Véxase tamén

Outros artigos

• Creacionismo
• Deseño Intelixente
• Fe e razón

Bibliografía

• Behe, Michael J. (1996). Darwin's Black Box: The Biochemical Challenge to Evolution. New York: Free Press. ISBN 0-684-82754-9. LCCN 96000695. OCLC 34150540. 
• Bowler, Peter J. (1992) [Original hardback edition published 1983]. The Eclipse of Darwinism: Anti-Darwinian Evolution Theories in the Decades Around 1900 (Johns Hopkins Paperbacks ed.). Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-4391-X. LCCN 82021170. OCLC 611262030. 
• Bowler, Peter J. (2003). Evolution: The History of an Idea (3rd ed.). Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 0-520-23693-9. LCCN 2002007569. OCLC 49824702. 
• Butterfield, Nicholas J. (2001). "Ecology and evolution of Cambrian plankton". En Zhuravlev, Andrey Yu.; Riding, Robert. The Ecology of the Cambrian Radiation. Critical Moments in Paleobiology and Earth History Series; Perspectives in Paleobiology and Earth History Series. New York: Columbia University Press. ISBN 0-231-10613-0. LCCN 00063901. OCLC 44869047. 
• Darwin, Charles (1859). On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life (1st ed.). London: John Murray. LCCN 06017473. OCLC 741260650.  The book is available from The Complete Work of Charles Darwin Online. Retrieved 2015-03-30.
• Darwin, Charles (1866). On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life (4th ed.). London: John Murray. OCLC 44636697. Consultado o 2015-03-30. 
• Dawkins, Richard (2006). The God Delusion. Boston, MA: Houghton Mifflin Company. ISBN 978-0-618-68000-9. LCCN 2006015506. OCLC 68965666. 
• Dawkins, Richard (2010) [First published in Great Britain in 2009 by Bantam Press]. The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution (First Free Press trade pbk. ed.). New York: Free Press. ISBN 978-1-4165-9479-6. LCCN 2010655116. OCLC 685121521. 
• Dembski, William A. (1998). The Design Inference: Eliminating Chance through Small Probabilities. Cambridge; New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-62387-1. LCCN 98003020. OCLC 38551103. 
• Fowler, Thomas (2007). The Evolution Controversy: A Survey of Competing Theories. Grand Rapids, MI: Baker Academic. ISBN 978-0-8010-3174-8. LCCN 2007011459. OCLC 122291332. 
• Fry, Iris (2000). Emergence of Life on Earth: A Historical and Scientific Overview. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press. ISBN 0-8135-2740-6. LCCN 99023153. OCLC 41090659. 
• Gould, Stephen J. (1983). Hen's Teeth and Horse's Toes (1st ed.). New York: W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-01716-8. LCCN 82022259. OCLC 8954357. 
• Ham, Ken (1987). The Lie: Evolution. Green Forest, AR: Master Books. ISBN 0-89051-158-6. LCCN 00108776. OCLC 50574665. 
• Hempel, Carl Gustav (1965) [Essay originally published 1950 in Revue Internationale de Philosophie, 41 (11): 41–63]. "Problems and Changes in the Empiricist Criterion of Meaning" (PDF). Aspects of Scientific Explanation and other Essays in the Philosophy of Science. Glencoe, IL: Free Press. LCCN 65015441. OCLC 522395. 
• Hoyle, Fred (1982). Evolution From Space (The Omni Lecture) and Other Papers on the Origin of Life. Hillside, NJ: Enslow Publishers. ISBN 0-89490-083-8. LCCN 82008856. OCLC 8495145. 
• Hoyle, Fred; Wickramasinghe, Chandra (1982) [Originally published 1981; London: J. M. Dent & Sons]. Evolution from Space: A Theory of Cosmic Creationism (Reprint ed.). New York: Simon & Schuster. ISBN 0-671-45031-X. LCCN 82005622. OCLC 8430789. 
• Hoyle, Fred; Wickramasinghe, Chandra (1986). Archaeopteryx, the Primordial Bird: A Case of Fossil Forgery. Swansea, Wales: Christopher Davies. ISBN 0-7154-0665-5. OCLC 17768215. 
• Hoyle, Fred; Wickramasinghe, Chandra (1993). Our Place in the Cosmos: The Unfinished Revolution. London: J. M. Dent & Sons. ISBN 0-460-86084-4. LCCN 94130735. OCLC 30817228. 
• Isaak, Mark (2007). The Counter-Creationism Handbook. Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 978-0-520-24926-4. LCCN 2006047492. OCLC 69241583. 
• Kehoe, Alice B. (1984) [Originally published 1983]. "The Word of God". En Godfrey, Laurie R. Scientists Confront Creationism (Later prt. ed.). New York: W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-30154-0. LCCN 82012500. OCLC 12399341. 
• Kellogg, Vernon (1917). Headquarters Nights: A Record of Conversations and Experiences at the Headquarters of the German Army in France and Belgium. Boston: The Atlantic Monthly Press. LCCN 17025619. OCLC 1171749.  The book is available from the Internet Archive. Retrieved 2015-04-07.
• Kitcher, Philip (1982). Abusing Science: The Case Against Creationism. Cambridge, MA: MIT Press. ISBN 0-262-11085-7. LCCN 82009912. OCLC 8477616. 
• Klyce, Brig; Wickramasinghe, Chandra (2003). "Creationism versus Darwinism: A Third Alternative". En Campbell, John Angus; Meyer, Stephen C. Darwinism, Design and Public Education. East Lansing, MI: Michigan State University Press. ISBN 0-87013-675-5. LCCN 2003020507. OCLC 53145654. 
• Moore, James R. (1979). The Post-Darwinian Controversies: A Study of the Protestant Struggle to Come to Terms with Darwin in Great Britain and America, 1870-1900. Cambridge; New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-21989-2. LCCN 77094372. OCLC 4037223. 
• Morris, Henry M., ed. (1974). Scientific Creationism. Prepared by the technical staff and consultants of the Institute for Creation Research. San Diego, CA: Creation-Life Publishers. ISBN 0-89051-003-2. LCCN 74014160. OCLC 1556752. 
• Morris, Henry M. (1982). The Troubled Waters of Evolution (2nd ed.). San Diego, CA: Creation-Life Publishers. ISBN 0-89051-087-3. LCCN 82083647. OCLC 10143785. 
• Morris, Henry M. (1989). The Long War Against God: The History and Impact of the Creation/Evolution Conflict. Grand Rapids, MI: Baker Book House. ISBN 0-8010-6257-8. LCCN 89039261. OCLC 20296637. 
• Pennock, Robert T. (1999). Tower of Babel: The Evidence against the New Creationism. Cambridge, MA: MIT Press. ISBN 0-262-16180-X. LCCN 98027286. OCLC 44966044. 
• Perry, Marvin; Chase, Myrna; Jacob, Margaret; Jacob, James; Daly, Jonathan W.; Von Laue, Theodore H. (2014). Western Civilization: Ideas, Politics, and Society. Volume II: Since 1600 (11th ed.). Boston, MA: Cengage Learning. ISBN 978-1-305-09142-9. LCCN 2014943347. OCLC 898154349. 
• Plantinga, Alvin (1993). Warrant and Proper Function. New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-507864-0. LCCN 92000408. OCLC 25628862. doi:10.1093/0195078640.001.0001. 
• Popper, Karl (1985) [Originally published 1976]. Unended Quest: An Intellectual Autobiography. La Salle, IL: Open Court. ISBN 0-08-758343-7. LCCN 85011430. OCLC 12103887. 
• Quine, Willard Van Orman (1953) [Essay originally published 1951 in The Philosophical Review, 60 (1): 20–43]. "Two Dogmas of Empiricism". From a Logical Point of View: Nine Logico-Philosophical Essays. Cambridge, MA: Harvard University Press. LCCN 53005074. OCLC 1470269. 
• Ridley, Mark (2004). Evolution (3rd ed.). Malden, MA: Blackwell Publishing. ISBN 1-4051-0345-0. LCCN 2003000140. OCLC 51330593. 
• Sarfati, Jonathan; Matthews, Mike (2002). Refuting Evolution 2. Green Forest, AR: Master Books. ISBN 0-89051-387-2. LCCN 2002113698. OCLC 54206922. 
• Scott, Eugenie (2005) [Originally published 2004; Westport, CT: Greenwood Press]. Evolution Vs. Creationism: An Introduction. Foreword by Niles Eldredge (1st pbk. ed.). Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 0-520-24650-0. LCCN 2005048649. OCLC 60420899. 
• Strobel, Lee (2004). The Case for a Creator: A Journalist Investigates Scientific Evidence That Points Toward God. Grand Rapids, MI: Zondervan. ISBN 0-310-24144-8. LCCN 2003023566. OCLC 53398125. 
• Temple, Frederick (1884). The Relations Between Religion and Science. Eight Lectures Preached Before the University of Oxford in the Year 1884 on the Foundation of the Late Rev. John Bampton, M.A. Bampton Lectures. London: Macmillan and Co. ISBN 978-1-108-00027-7. LCCN 38016289. OCLC 556953. 
• Weikart, Richard (2004). From Darwin to Hitler: Evolutionary Ethics, Eugenics, and Racism in Germany (1st ed.). New York: Palgrave Macmillan. ISBN 1-4039-6502-1. LCCN 2003065613. OCLC 53485256. 
• Wells, Jonathan (2000). Icons of Evolution: Science or Myth?. Washington, D.C.: Regnery Publishing. ISBN 0-89526-276-2. LCCN 00062544. OCLC 44768911. 
• Yahya, Harun (1999) [Translated from the Turkish edition of 1997]. The Evolution Deceit: The Scientific Collapse of Darwinism and its Ideological Background. Istanbul, Turkey: Okur. ISBN 975841500X. LCCN 2001336710. OCLC 46701250. 
• Young, David A. (1988) [Originally published 1982; Grand Rapids, MI: Zondervan]. Christianity and the Age of the Earth. Thousand Oak, CA: Artisan Publishers. ISBN 0-934666-27-X. LCCN 81016266. OCLC 20135091. 

Ligazóns externas

• Coleman, Simon; Carlin, Leslie, eds. (2004). The Cultures of Creationism: Anti-Evolution in English-Speaking Countries. Aldershot, Hants, England; Burlington, VT: Ashgate. ISBN 0-7546-0912-X. LCCN 2003045172. OCLC 51867865. 
• Denton, Michael (1986) [Originally published in Great Britain in 1985 by Burnett Books Limited]. Evolution: A Theory in Crisis (1st U.S. ed.). Bethesda, MD: Adler & Adler. ISBN 0-917561-05-8. LCCN 85013556. OCLC 12214328.