Convento de Santa Clara de Pontevedra

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Convento de Santa Clara
Ábsida da igrexa
Datos xerais
PaísEspaña
RexiónGalicia
TipoConvento de monxas clarisas de clausura
AdvocaciónClara de Asís
LocalizaciónPontevedra
Coordenadas42°25′56″N 8°38′24″O / 42.432222222222, -8.64Coordenadas: 42°25′56″N 8°38′24″O / 42.432222222222, -8.64
Culto
DioceseDiocese de Santiago de Compostela
Arquitectura
Construción1271, 1362, engadidos nos séculos XV, XVI e XVII
EstiloGótico, Barroco
Páxina webConvento de Santa Clara Pontevedra
[ editar datos en Wikidata ]

O Convento de Santa Clara é un antigo convento da Orde das Clarisas, situado no centro da cidade de Pontevedra, na rúa Santa Clara, xunto á antiga Porta de Santa Clara da antiga muralla.[1]

Historia[editar | editar a fonte]

Segundo a tradición, neste lugar atopábase anteriormente un convento dos templarios. O actual convento foi fundado en 1271 e na súa construción, iniciada en 1339, influíu o interese de Dona Teresa Pérez de Soutomaior, filla do poeta e aristócrata Paio Gómez Chariño.[2][3][4] A primeira referencia documentada a unha comunidade de monxas baixo a advocación de Santa Clara data de 1293. A construción da igrexa foise ampliando ao longo dos séculos. De feito, a cabeceira aínda non estaba terminada en 1362.[5]

Grazas a numerosas doazóns privadas, a igrexa ampliouse nos séculos XIV e XV. O convento tamén se ampliou e converteuse no refuxio favorito das fillas solteiras da nobreza.[4] Nos séculos XVI e XVII fixéronse adicións, modificacións e ampliacións no convento.[5]

Ao longo dos séculos, o convento coñeceu diversas vicisitudes. En 1702, tras a derrota da frota española na batalla de Rande, as monxas tiveron que abandonar o convento e refuxiarse no mosteiro de San Pedro de Tenorio. En 1719, as monxas de clausura tiveron que marchar a Santiago de Compostela, fuxindo da invasión inglesa de Homobod, que arrasou a cidade e queimou os seus edificios máis importantes. Máis tarde, durante a Guerra da Independencia española contra os franceses, as monxas tiveron que fuxir durante oito meses, e ao seu regreso o convento fora saqueado e parte del queimado. Tras a desamortización, as monxas tiveron que abandonar o convento en 1868. Nese momento, o convento foi ocupado polos nenos do hospicio, ata que foi devolto ás monxas o 1 de outubro de 1875, grazas ás negociacións entre o arcebispo de Santiago de Compostela, Miguel Payá y Rico, e o rei Afonso XII.[6]

Este emblemático edificio forma parte do catálogo do patrimonio cultural galego desde 1994.[7] Foi pechado o 25 de setembro de 2017 debido á falta de vocacións relixiosas e á avanzada idade das poucas monxas que aínda estaban presentes no convento, que se mudaron ao convento de Santa Clara de Santiago de Compostela.[8]

O 1 de decembro de 2021 o Concello de Pontevedra comproulle o convento ás clarisas por 3,2 millóns de euros e pasou a ser propiedade municipal [6]. O obxectivo era recuperar o espazo verde para uso público dos veciños da cidade e acondicionar os edificios para ampliación do espazo expositivo do Museo de Pontevedra.[9] O 3 de xaneiro de 2023 o concello de Pontevedra cedeu oficialmente a propiedade do convento á Deputación de Pontevedra para que pasase a integrarse no museo de Pontevedra como sétimo edificio da institución.[10][11][12]

O 9 de xuño de 2023 elixiuse o anteproxecto dos arquitectos Nieto e Sobejano para a restauración do convento como sede do museo. Os aspectos máis destacados do proxecto son un sutil cerramento do claustro, unha zona de recepción baixo un gran baldaquino no centro da propiedade e a creación dunha zona arqueolóxica semisoterrada de tres andares no lado este. A zona de recepción no medio da leira transformarase nun miradoiro con vistas ao claustro, o que permitirá organizar todas as circulacións e a distribución dos usos, así como a organización dos espazos.[13][14]

Descrición[editar | editar a fonte]

A igrexa data principalmente do século XIV. A construción segue o modelo gótico da igrexa de San Francisco, aínda que é máis sinxela. Ten unha única e gran nave rectangular sen cruceiro e unha ábsida poligonal, e está cuberta cunha bóveda de abanico.[15] Ten tres grandes ventás no interior e hai importantes retablos barrocos. O altar maior data de 1730 e é de estilo barroco churrigueresco. Tamén do século XVIII son os dous retablos laterais neoclásicos. Hai outro retablo barroco coa imaxe da Virxe dos Desamparados. O interior da igrexa conta tamén cun órgano de 1795 e un relicario de San Vicente Mártir aos pés do altar maior.[16] A igrexa combina a imaxinería románica nos seus canzorros cun estilo gótico oxival na súa arquitectura.

No exterior, reformado durante o Barroco, só se aprecia o muro do Evanxeo de dúas portas, no que a porta gótica labrada, que data do último cuarto do século XIV, mostra o tema do Xuízo Final.[1] Nas arquivoltas pode verse o busto de Cristo Xuíz mostrando as súas feridas, San Pedro coas chaves ou un anxo tocando a trompeta, entre outras figuras. O edificio adxacente ao convento foi construído en 1880 para servir de residencia de verán do arcebispo, o cardeal Quiroga Palacios.[17]

O convento ten un claustro, cun xardín en forma de cruz, un cruceiro e unha fonte ao estilo da da praza da Ferrería. Na parte posterior do convento hai un gran xardín de 12.000 metros cadrados, cuxo muro de peche dá á praza de Barcelos.[18] Na capela exterior situada no xardín hai un tímpano policromado do século XV que representa á Virxe co neno flanqueada por Santa Clara e San Francisco.[16]

O claustro ten só dous lados. No centro hai unha fonte de pedra coroada pola figura de Santa Clara, que leva unha rama de oliveira e unha hostia. O convento conta tamén cunha horta e un xardín dominado por maceiras, ameixeiras, abeleiras e castiñeiros. No centro do xardín atópase a pequena capela dos Ánxeles.[19]

Cultura[editar | editar a fonte]

Os noivos acudían ao convento para levar ovos e outras ofrendas para lograr que fixese sol o día da súa voda.[19] [1]

Galería[editar | editar a fonte]

  • Retablo do altar maior
    Retablo do altar maior
  • Porta gótica
    Porta gótica
  • Porta gótica e arquivoltas
    Porta gótica e arquivoltas
  • Muro do Evanxeo con dúas portas
    Muro do Evanxeo con dúas portas
  • Arquivoltas da porta gótica
    Arquivoltas da porta gótica
  • Interior e coro
    Interior e coro
  • Ábsida gótica
    Ábsida gótica
  • Arquivoltas esculpidas
    Arquivoltas esculpidas
  • Retablo
    Retablo
  • Anxo tocando a trompeta
    Anxo tocando a trompeta
  • Púlpito
    Púlpito
  • Arquivoltas esculpidas
    Arquivoltas esculpidas
  • Retablo
    Retablo
  • Retablo
    Retablo
  • Canzorros
    Canzorros
  • Convento e igrexa
    Convento e igrexa
  • Claustro e convento
    Claustro e convento
  • Fonte no xardín
    Fonte no xardín
  • Cruceiro
    Cruceiro

Notas[editar | editar a fonte]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 "Tres siglos para acabar el convento y casi 800 años de Clarisas en la ciudad". Diario de Pontevedra (en castelán). 7 de maio de 2021. 
  2. ↑ "Las clarisas dejan Pontevedra tras ocho siglos y el convento de Santa Clara queda cerrado". La Voz de Galicia (en castelán). 26 de setembro de 2017. 
  3. ↑ "El convento de Santa Clara al descubierto: 750 años de historia en el corazón de Pontevedra". El Español (en castelán). 26 de decembro de 2021. 
  4. ↑ 4,0 4,1 "La adquisición de Santa Clara por el Concello de Pontevedra garantiza su uso público". La Voz de Galicia (en castelán). 6 de novembro de 2021. 
  5. ↑ 5,0 5,1 "El convento de Santa Clara al descubierto: 750 años de historia en el corazón de Pontevedra". El Español (en castelán). 26 de decembro de 2021. 
  6. ↑ 6,0 6,1 "Santa Clara y Pontevedra, 750 años mirándose". La Voz de Galicia (en castelán). 14 de decembro de 2021. 
  7. ↑ "La Covid-19 frena la conversión del convento de Santa Clara en geriátrico". Diario de Pontevedra (en castelán). 1 de xuño de 2020. 
  8. ↑ "El abandono tras el cierre del convento de Santa Clara se nota ya en el exterior". La Voz de Galicia (en castelán). 4 de novembro de 2018. 
  9. ↑ "El convento de Santa Clara se convertirá en el séptimo edificio del Museo". La Voz de Galicia (en castelán). 5 de outubro de 2022. 
  10. ↑ "El alcalde Lores entrega las siete llaves del convento de Santa Clara". La Voz de Galicia (en castelán). 5 de xaneiro de 2023]]. 
  11. ↑ "El 3 de enero el Concello entregará el convento de Santa Clara a la Deputación". Pontevedra Viva (en castelán). 26 de decembro de 2022. 
  12. ↑ "El Concello cede a la Deputación la propiedad del antiguo convento de Santa Clara". Diario de Pontevedra (en castelán). 3 de xaneiro de 2023. 
  13. ↑ "Nieto & Sobejano ganan el concurso de la rehabilitación de Santa Clara". La Voz de Galicia (en castelán). 10 de xuño de 2023. 
  14. ↑ "Las claves de Santa Clara: un acceso que funciona de mirador hacia el claustro y distribuye espacios". Diario de Pontevedra (en castelán). 10 de xuño de 2023. 
  15. ↑ "El convento de Santa Clara. Historia y curiosidades". Pontevedra Viva (en castelán). 29 de setembro de 2017. 
  16. ↑ 16,0 16,1 "Los tesoros del convento de Santa Clara". Diario de Pontevedra (en castelán). 3 de maio de 2021. 
  17. ↑ "¿Qué se puede hacer y qué no en Santa Clara?". La Voz de Galicia (en castelán). 29 de setembro de 2017. 
  18. ↑ "¿Qué se puede hacer y qué no en Santa Clara?". La Voz de Galicia (en castelán). 29 de setembro de 2017. 
  19. ↑ 19,0 19,1 "Si te quedaste en la lista de espera para visitar Santa Clara, no pierdas este viaje virtual". Pontevedra Viva (en castelán). 19 de xullo de 2020. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Aganzo, Carlos (2010). Pontevedra. Ciudades con encanto (en castelán). Madrid: El País-Aguilar. p. 61. ISBN 978-8403509344. 
  • Fontoira Surís, Rafael (2009). Pontevedra monumental (en castelán). Pontevedra: Deputación de Pontevedra. pp. 305–306. ISBN 978-84-8457-327-2. 
  • Riveiro Tobío, Elvira (2008). Descubrir Pontevedra (en castelán). Pontevedra: Edicións do Cumio. pp. 23–24. ISBN 9788482890852. 
  • Fortes Bouzán, Xosé (1993). Historia de la ciudad de Pontevedra (en castelán). A Coruña: Gaesa. pp. 129–135. ISBN 9788488254207. 

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Convento_de_Santa_Clara_de_Pontevedra&oldid=6455531»