Catoira: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
m Bot - Trocar {{AP}} por {{Artigo principal}}; cambios estética
Liña 55: Liña 55:
'''Catoira''' é un concello da [[provincia de Pontevedra]], pertencente á [[Comarca de Caldas]]. Segundo o padrón municipal ([[INE]] [[2013]]) conta con 3.421 habitantes (1.683 homes e 1.738 mulleres). O seu xentilicio <small>(véxase no Galizionario)</small> é «{{Dic|catoirense}}».
'''Catoira''' é un concello da [[provincia de Pontevedra]], pertencente á [[Comarca de Caldas]]. Segundo o padrón municipal ([[INE]] [[2013]]) conta con 3.421 habitantes (1.683 homes e 1.738 mulleres). O seu xentilicio <small>(véxase no Galizionario)</small> é «{{Dic|catoirense}}».


==Poboación==
== Poboación ==
{| {{Táboabonita}}
{| {{Táboabonita}}
|-----
|-----
Liña 73: Liña 73:
{{Hab info|1.916|2.507|2.827|3.583|3.510|3.473 |3.489|3.484|3.421}}
{{Hab info|1.916|2.507|2.827|3.583|3.510|3.473 |3.489|3.484|3.421}}


==Xeografía==
== Xeografía ==
O concello, de 29,1 km², abrangue catro parroquias. Limita ao noroeste co [[río Ulla]] xa na desembocadura na [[ría de Arousa]], ao nordeste con [[Valga]], ao sueste con [[Caldas de Reis]] e ao suroeste con [[Vilagarcía de Arousa]].
O concello, de 29,1 km², abrangue catro parroquias. Limita ao noroeste co [[río Ulla]] xa na desembocadura na [[ría de Arousa]], ao nordeste con [[Valga]], ao sueste con [[Caldas de Reis]] e ao suroeste con [[Vilagarcía de Arousa]].


O punto de maior altitude é no [[monte Xiabre]] (641 m), no límite con Vilagarcía de Arousa e Caldas de Reis. Está comunicada con [[Pontecesures]] e [[Vilagarcía de Arousa]] a través da [[PO-550]], e co [[Península do Barbanza|Barbanza]] (na [[provincia da Coruña]]) a través dunha ponte. Na [[estación de Catoira]] fan parada algúns trens da liña [[Vigo]]-[[A Coruña]].
O punto de maior altitude é no [[monte Xiabre]] (641 m), no límite con Vilagarcía de Arousa e Caldas de Reis. Está comunicada con [[Pontecesures]] e [[Vilagarcía de Arousa]] a través da [[PO-550]], e co [[Península do Barbanza|Barbanza]] (na [[provincia da Coruña]]) a través dunha ponte. Na [[estación de Catoira]] fan parada algúns trens da liña [[Vigo]]-[[A Coruña]].


==Historia==
== Historia ==
O [[Monte das Mámoas]] é un conxunto de dúas [[mámoa]]s do [[neolítico]], situadas na parroquia de [[Oeste, Catoira|Santa Baia de Oeste]], descubertas en [[1956]] por [[Ramón Sobrino Buhigas]]. Teñen uns 22 metros de diámetro cada unha, e están orientadas en dirección N-S. No lugar de Cores (de Abalo) foi atopada en 1988 unha hacha do [[calcolítico]]., feita con rocha metamórfica puída.
O [[Monte das Mámoas]] é un conxunto de dúas [[mámoa]]s do [[neolítico]], situadas na parroquia de [[Oeste, Catoira|Santa Baia de Oeste]], descubertas en [[1956]] por [[Ramón Sobrino Buhigas]]. Teñen uns 22 metros de diámetro cada unha, e están orientadas en dirección N-S. No lugar de Cores (de Abalo) foi atopada en 1988 unha hacha do [[calcolítico]]., feita con rocha metamórfica puída.


Liña 87: Liña 87:
A zona sufriu as [[viquingos en Galicia|invasións normandas]], tendo lugar os principais ataques nos anos 858, 968 e 1016. No segundo deles unha escuadra de cen naves desembarcou en Cabreira dirixíndose cara a [[Iria Flavia]]. Na batalla de Fornelos, á beira do río Louro, na que faleceu o [[arquidiocese de Santiago de Compostela|bispo compostelán]] [[Sisnando]].
A zona sufriu as [[viquingos en Galicia|invasións normandas]], tendo lugar os principais ataques nos anos 858, 968 e 1016. No segundo deles unha escuadra de cen naves desembarcou en Cabreira dirixíndose cara a [[Iria Flavia]]. Na batalla de Fornelos, á beira do río Louro, na que faleceu o [[arquidiocese de Santiago de Compostela|bispo compostelán]] [[Sisnando]].


O rei [[Afonso V o Nobre]] doou a illa de Oneste no ano [[1024]] ó [[diocese de Iria Flavia|bispo iriense]] [[Vistruario]] para construír unha fortaleza, as [[Torres do Oeste]], co fin de facer fronte aos ataques viquingos. O bispo de Iria [[Cresconio]] reformou a fortaleza e mandou tender unha grosa cadea entre as dúas beiras da ría para impedir o paso das naves. Os sucesores de Cresconio, [[Diego Páez]] e [[Diego Xelmírez]], seguiron mellorando o recinto, que tomou a súa estrutura definitiva no [[século XII]], quedando composta a fortaleza por sete torres que amurallaban un recinto arrodeado de pantanos.
O rei [[Afonso V o Nobre]] doou a illa de Oneste no ano [[1024]] ó [[diocese de Iria Flavia|bispo iriense]] [[Vistruario]] para construír unha fortaleza, as [[Torres do Oeste]], co fin de facer fronte aos ataques viquingos. O bispo de Iria [[Cresconio]] reformou a fortaleza e mandou tender unha grosa cadea entre as dúas beiras da ría para impedir o paso das naves. Os sucesores de Cresconio, [[Diego Páez]] e [[Diego Xelmírez]], seguiron mellorando o recinto, que tomou a súa estrutura definitiva no [[século XII]], quedando composta a fortaleza por sete torres que amurallaban un recinto arrodeado de pantanos.


Xelmírez mandou construír unha capela adicada ao [[Santiago o Maior|Apóstolo Santiago]]. A partir do [[século XV]],a fortaleza comeza a súa decadencia, e finalmente no ano [[1525]] gran parte das construcións foron destruídas.
Xelmírez mandou construír unha capela adicada ao [[Santiago o Maior|Apóstolo Santiago]]. A partir do [[século XV]],a fortaleza comeza a súa decadencia, e finalmente no ano [[1525]] gran parte das construcións foron destruídas.


==Turismo==
== Turismo ==
A [[Romaría Vikinga de Catoira]], celebrada o primeiro domingo de agosto, está declarada de [[Festas de Interese Turístico de Galicia|festa de interese turístico internacional]]. No segundo domingo de xullo celébrase a festa de San Antón de Padua, no marco da cal ten lugar a [[festa da solla de Catoira]].
A [[Romaría Vikinga de Catoira]], celebrada o primeiro domingo de agosto, está declarada de [[Festas de Interese Turístico de Galicia|festa de interese turístico internacional]]. No segundo domingo de xullo celébrase a festa de San Antón de Padua, no marco da cal ten lugar a [[festa da solla de Catoira]].


Liña 98: Liña 98:
O concello está irmandado coa vila [[Dinamarca|dinamarquesa]] de [[Frederikssund]].
O concello está irmandado coa vila [[Dinamarca|dinamarquesa]] de [[Frederikssund]].


==Galería de imaxes==
== Galería de imaxes ==
{{AP|Galería de imaxes de Catoira}}
{{Artigo principal|Galería de imaxes de Catoira}}


<gallery>
<gallery>
Liña 120: Liña 120:
{{commonscat}}
{{commonscat}}
=== Ligazóns externas ===
=== Ligazóns externas ===
*[http://www.catoira.es/ Web oficial do Concello de Catoira]
* [http://www.catoira.es/ Web oficial do Concello de Catoira]
*[http://www.catoira.net/ Web da Sociedade de Santo Antonio]. Contén información sobre historia, xeografía, arqueoloxía, festas...
* [http://www.catoira.net/ Web da Sociedade de Santo Antonio]. Contén información sobre historia, xeografía, arqueoloxía, festas...
*[http://www.ateneovikingo.com/ Ateneo Vikingo]
* [http://www.ateneovikingo.com/ Ateneo Vikingo]
*[http://www.vikinga.es/ Web oficial da Romaría Vikinga]
* [http://www.vikinga.es/ Web oficial da Romaría Vikinga]
*[http://www.astorres.com/ Web do clube de piragüismo].
* [http://www.astorres.com/ Web do clube de piragüismo].


{{ConcellosCaldas}}
{{ConcellosCaldas}}

Revisión como estaba o 10 de marzo de 2015 ás 12:38

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Catoira (homónimos).

Coordenadas: 42°38′N 8°41′O / 42.633, -8.683

Catoira
Bandeira de Catoira
Escudo de Catoira
Casa do Concello.
Situación
Xentilicio[1]catoirense
Xeografía
ProvinciaProvincia de Pontevedra
ComarcaComarca de Caldas
Poboación3.402 hab. (2014)[2][3]
Área29,4 km²[3]
Densidade115,71 hab./km²
Entidades de poboación4 parroquias[4]
Política (2011)
AlcaldeAlberto García García (PSdeG-PSOE)
ConcelleirosBNG: 3
PPdeG: 2
PSdeG-PSOE: 6
Outros: -
Eleccións municipais en Catoira
Uso do galego[5] (2011)
Galegofalantes69,69%
Na rede
catoira.es
[ editar datos en Wikidata ]

Catoira é un concello da provincia de Pontevedra, pertencente á Comarca de Caldas. Segundo o padrón municipal (INE 2013) conta con 3.421 habitantes (1.683 homes e 1.738 mulleres). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «catoirense».

Poboación

Censo total (habitantes) 3.402 (2014)
Menores de 16 anos 455 (13,37 %)
Entre 16 e 64 anos 2.190 (64,37 %)
Maiores de 65 anos 757 (22,25 %)
Evolución da poboación de Catoira   Fontes: INE e IGE.
1900 1930 1950 1981 2004 2009 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
1.916 2.507 2.827 3.583 3.510 3.473 3.489 3.484 3.421
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Xeografía

O concello, de 29,1 km², abrangue catro parroquias. Limita ao noroeste co río Ulla xa na desembocadura na ría de Arousa, ao nordeste con Valga, ao sueste con Caldas de Reis e ao suroeste con Vilagarcía de Arousa.

O punto de maior altitude é no monte Xiabre (641 m), no límite con Vilagarcía de Arousa e Caldas de Reis. Está comunicada con Pontecesures e Vilagarcía de Arousa a través da PO-550, e co Barbanza (na provincia da Coruña) a través dunha ponte. Na estación de Catoira fan parada algúns trens da liña Vigo-A Coruña.

Historia

O Monte das Mámoas é un conxunto de dúas mámoas do neolítico, situadas na parroquia de Santa Baia de Oeste, descubertas en 1956 por Ramón Sobrino Buhigas. Teñen uns 22 metros de diámetro cada unha, e están orientadas en dirección N-S. No lugar de Cores (de Abalo) foi atopada en 1988 unha hacha do calcolítico., feita con rocha metamórfica puída.

No río Ulla, preto das Torres do Oeste, foron atopadas varias espada de bronce, conservada en mans de particulares, no Museo de Pontevedra e no Museo arqueolóxico da Coruña. Esta última ten estoque de bronce con encaixes semicirculares na base. Fáltanlle dúas terceiras partes da empuñadura, conservándose parte dunha das perforacións para un cravo e dous remaches. A folla está moi deteriorada e reducida, con vestixios de finas estrías e dous finos nervios paralelos que se unen no terzo inferior e rematan no pico. Tiña unha lonxitude de 50 cm, cun ancho de 4,5 cm na parte máis grosa.

Da cultura castrexa consérvanse restos do castro de Tarrío, un poboado castrexo situado preto da igrexa de Dimo no que apareceron restos de cerámica. O castro das Torres mostra indicios dunha actividade metalúrxica e comercial importante, pois nel apareceron materiais de importación por vía marítima como ánforas, cerámica campesiña e fragmentos de tradición ibérico- púnica. Río arriba hai restos doutros asentamentos arqueolóxicos relacionados co comercio e as comunicacións.

A zona sufriu as invasións normandas, tendo lugar os principais ataques nos anos 858, 968 e 1016. No segundo deles unha escuadra de cen naves desembarcou en Cabreira dirixíndose cara a Iria Flavia. Na batalla de Fornelos, á beira do río Louro, na que faleceu o bispo compostelán Sisnando.

O rei Afonso V o Nobre doou a illa de Oneste no ano 1024 ó bispo iriense Vistruario para construír unha fortaleza, as Torres do Oeste, co fin de facer fronte aos ataques viquingos. O bispo de Iria Cresconio reformou a fortaleza e mandou tender unha grosa cadea entre as dúas beiras da ría para impedir o paso das naves. Os sucesores de Cresconio, Diego Páez e Diego Xelmírez, seguiron mellorando o recinto, que tomou a súa estrutura definitiva no século XII, quedando composta a fortaleza por sete torres que amurallaban un recinto arrodeado de pantanos.

Xelmírez mandou construír unha capela adicada ao Apóstolo Santiago. A partir do século XV,a fortaleza comeza a súa decadencia, e finalmente no ano 1525 gran parte das construcións foron destruídas.

Turismo

A Romaría Vikinga de Catoira, celebrada o primeiro domingo de agosto, está declarada de festa de interese turístico internacional. No segundo domingo de xullo celébrase a festa de San Antón de Padua, no marco da cal ten lugar a festa da solla de Catoira.

Na parroquia de Dimo celébrase o San Pedro o 29 de xuño. Na parroquia de San Mamede de Abalo celébranse as festas patronais na última fin de semana de xullo. Na segunda fin de semana de agosto celébrase Santa Eulalia do Oeste.

O concello está irmandado coa vila dinamarquesa de Frederikssund.

Galería de imaxes

Artigo principal: Galería de imaxes de Catoira.
  • Rotonda
    Rotonda
  • Estatua que conmemora as invasións viquingas
    Estatua que conmemora as invasións viquingas
  • Igrexa
    Igrexa
  • Igrexa da estación pertencente á parroquia de Oeste
    Igrexa da estación pertencente á parroquia de Oeste

Parroquias

Galicia | Provincia de Pontevedra | Parroquias de Catoira

Abalo (San Mamede) | Catoira (San Miguel) | Dimo (San Pedro) | Oeste (Santa Baia)

Lugares de Catoira

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Catoira vexa: Lugares de Catoira.

Notas

  1. ↑ Véxase no Galizionario.
  2. ↑ Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020. (en castelán).
  3. ↑ 3,0 3,1 Instituto Galego de Estatística. (2023) "Catoira".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
  4. ↑ Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
  5. ↑ Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014. Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google 

Véxase tamén

Ligazóns externas

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Catoira&oldid=3470280»