Akbar

Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Jalal-ud-Din Muhammad Akbar
جلال الدین محمد اکبر, en urdú
जलालुद्दीन मुहम्मद अकबर, en hindi
transliteración hunteriana: Jalāl ud-Dīn Muḥammad Akbar
3º emperador do Imperio mogol

Reinado11 de febreiro de 1556
27 de outubro de 1605[1][2]
Coroación14 de febreiro de 1556[1]
Nacemento14 de outubro de 1542
Umarkot, actual Paquistán
Falecemento27 de outubro de 1605 (63 anos)
Agra, Imperio mogol
PredecesorHumayun
RexenteBairam Khan (1556–1561)
SucesorJahangir
Cónxuxe/s36 mulleres incluíndo Mariam-uz-Zamani[3]
DescendenciaHassan
Hussain
Jahangir
Murad
Daniyal
Aram Banu Begum
Shakr-un-Nissa Begum
Shahzadi Khanum
Casa realCasa de Timur
ProxenitoresHumayun
Hamida Banu Begum[4]

Na rede
WikiTree: گورکانی-26

Jalal-ud-Din Mohammed Akbar ou Jellaladin Mahommed Akbar populamente coñecido como Akbar I (əkbər, literalmente "o grande"), nado o 14 de outubro de 1542 e finado en Agra o 27 de outubro de 1605[5][6], foi o terceiro e maior dos emperadores mogois da India desde 1556 a 1605. Akbar sucedeu ao seu pai, Humayun, baixo un rexente, Bairam Khan, quen axudou ao novo emperador a expandir e consolidar os dominios mogoles na India.

Akbar tiña unha personalidade forte e foi un xeneral con moito éxito. Ampliou gradualmente o Imperio mogol para incluír gran parte do subcontinente indio. O seu poder e influencia, con todo, estendéronse por todo o subcontinente debido ao dominio militar, político, cultural e económico dos mogoles. Para unificar o vasto estado mogol, Akbar estableceu un sistema de administración centralizado en todo o seu imperio e adoptou unha política de conciliación dos gobernantes conquistados a través do matrimonio e a diplomacia. Para preservar a paz e a orde nun imperio relixioso e culturalmente diverso, adoptou políticas que lle valeron o apoio dos seus súbditos non musulmáns. Evitando os lazos tribais e a identidade do estado islámico, Akbar esforzouse por unir terras afastadas do seu reino a través da lealdade, expresada a través da cultura indo-persa.

Desenvolveu unha economía forte e estable, o que levou á expansión comercial e un maior patrocinio da cultura. O propio Akbar era un mecenas da arte e da cultura. Gustáballe a literatura e creou unha biblioteca de máis de 24.000 volumes escritos en sánscrito, urdú, persa, grego, latín, árabe e caxemir, atendida por moitos eruditos, tradutores, artistas, calígrafos, escribas, encuadernadores e lectores. Fixo gran parte da catalogación el mesmo a través de tres agrupacións principais.[7] Akbar tamén estableceu a biblioteca de Fatehpur Sikri exclusivamente para mulleres,[8] e decretou que se establecesen escolas para a educación de musulmáns e hindús en todo o reino. Tamén animou á que a encadernación se considerase unha gran arte.[7] Homes santos de moitas relixións, poetas, arquitectos e artesáns adornaban a súa corte de todo o mundo para o seu estudo e discusión. As cortes de Akbar en Delhi, Agra e Fatehpur Sikri convertéronse en centros das artes, letras e aprendizaxe. A cultura timúrida e perso-islámica comezou a fusionarse e mesturarse con elementos indíxenas indios, e xurdiu unha cultura indo-persa distinta caracterizada polas artes, a pintura e a arquitectura de estilo mogol. Desilusionado co islam ortodoxo e quizais coa esperanza de lograr a unidade relixiosa dentro do seu imperio, Akbar promulgou o Din-i Ilahi, un credo sincrético derivado principalmente do islam e o hinduísmo, así como dalgunhas partes do zoroastrismo e o cristianismo. Con todo, Akbar tamén ordenou o masacre de Chittorgarh, na que foron masacrados 30.000 campesiños hindús.

O reinado de Akbar influíu significativamente no curso da historia da India. Durante o seu goberno, o imperio mogol triplicouse en tamaño e riqueza. Creou un poderoso sistema militar e instituio reformas políticas e sociais efectivas. Ao abolir a Yizia, o imposto sectario, sobre os non musulmáns e designalos para altos postos civís e militares, foi o primeiro gobernante mogol en gañarse a confianza e a lealdade dos súbditos nativos. Fixo traducir a literatura sánscrita, participou en festivais nativos e deuse conta de que un imperio estable dependía da cooperación e a boa vontade dos seus súbditos. Polo tanto, durante o seu goberno sentaronse as bases para un imperio multicultural. Akbar foi sucedido como emperador polo seu fillo, o príncipe Salim, máis tarde coñecido como Jahangir.

Antecedentes[editar | editar a fonte]

Era descendente do emperador mongol Tamerlán; fillo do emperador Humayun, e neto do emperador mogol Zahiruddin Muhammad Babur primeiro gobernante do Imperio mogol na India. Trala morte de Tamerlán o Imperio foise reducindo en sucesivos enfrontamentos coas potencias veciñas ata o último enfrontamento cos uzbekos. Nesta época é cando un descendente de Tamerlán, Zahir al-Din Muhammad, máis coñecido como Babur, decide saír do centro de Afganistán, onde se refuxiaran os resto do imperio, e intervir nas disputas internas da India. En 1526 Babur derrotou ao último dos sultáns de Delhi, Ibrahim Lodi, na primeira Batalla de Panipat. Trala morte de Zahir al-Din Muhammad foi sucedido no trono polo seu fillo Humayun.

Ao final do seu reinado de Akbar, en 1605, o Imperio mogol cubría a maior parte da India setentrional e central. É apreciado por ter un punto de vista liberal en todas as súas crenzas e fe e, durante a súa época, a cultura e a arte chegaron ao cénit cando se compara cos seus predecesores, aínda que el era analfabeto.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Primeiros anos[editar | editar a fonte]

Akbar de neno

O seu pai Humayun foi afastado do trono como consecuencia dunha serie de batallas co afgán Sher Shah Suri, quen case conquistou a totalidade do Imperio mogol establecendo a Dinastía Suri, o emperador mogol fuxiu cara ao oeste, a Sind.[9] Alí coñeceu e casou con Hamida Banu Begum, que naquel entón tiña 14 anos, filla de Shaikh Ali Akbar Jami, un mestre persa do irmán máis novo de Humayun, Hindal Mirza. Jalal-ud-Din Mohammed Akbar naceu o ano seguinte, o 15 de outubro de 1542 (o cuarto día de Rajab, 949 AH) na fortaleza Rajput de Umarkot en Rajputana (no actual Sind), onde o gobernante hindú local Ra Prasad dera refuxio aos seus pais.[10]

Durante o extenso período no exilio de Humayun, Akbar foi criado en Cabul pola familia extensa dos seus tíos paternos, Kamran Mirza e Askari Mirza, e as súas tías, en particular a esposa de Kamran Mirza. Pasou a súa mocidade aprendendo a cazar, correr e loitar, o que o converteu nun guerreiro atrevido, poderoso e valente, pero nunca aprendeu a ler nin a escribir. Isto, con todo, non obstaculizou a súa procura de coñecemento, xa que sempre se di que cando se retiraba pola noite facía que alguén lese.[11] [12] O 20 de novembro de 1551, o irmán máis novo de Humayun, Hindal Mirza, morreu loitando nunha batalla contra as forzas de Kamran Mirza. Ao decatarse da noticia da morte do seu irmán, Humayun sentiuse atafegado pola dor.[13]

Polo afecto da memoria do seu irmán, Humayun prometeu á filla de nove anos de Hindal, Ruqaiya Sultan Begum, co seu fillo Akbar. O seu compromiso tivo lugar en Cabul, pouco despois do primeiro nomeamento de Akbar como vicerrei na provincia de Gazni.[14] Humayun conferiu á parella imperial toda a riqueza, o exército e os seguidores de Hindal e Ghazni. Un dos jagir de Hindal foi entregado ao seu sobriño, Akbar, quen foi designado vicerrei e tamén se lle deu o mando do exército do seu tío.[15] O matrimonio de Akbar con Ruqaiya foi solemnizado en Jalandhar (Punjab) cando ambos tiñan 14 anos.[16] Ela foi a súa primeira esposa e consorte principal.[17][18]

Tras o caos pola sucesión do fillo de Sher Shah Suri Islam Shah, Humayun reconquistou Delhi en 1555, e recuperou o trono despois de 15 anos no exilio.,[19] á fronte dun exército en parte proporcionado polo seu aliado persa Tahmasp I, porén morrería uns meses despois, en 1556, a causa dunha caída dende unha das escaleiras da súa biblioteca. O titor de Akbar, Bairam Khan, ocultou a morte para prepararse para a sucesión de Akbar. Akbar sucedeu ao seu pai o 14 de febreiro de 1556 (mentres o imperio se atopaba no medio dunha guerra contra Sikandar Shah para reclamar o trono dos mogoles) baixo a rexencia de Bairam Khan, ou Bahram Khan, un nobre turcomán, cuxa política enérxica de afastamento de pretendentes ao trono e dunha rigorosa disciplina militar asegurou a consolidación do imperio recentemente restaurado.[20] En Kalanaur, (Punjab), Akbar, de 14 anos, foi entronizado por Bairam Khan nunha plataforma recentemente construída, que aínda se mantén en pé.[21][22] Foi proclamado Shahanshah (en persa "Rei de Reis"[20]). Bairam Khan gobernou no seu nome ata que alcanzou a maioría de idade.[23]

Campañas militares[editar | editar a fonte]

Innovacións militares[editar | editar a fonte]

Imperio mogol baixo o período de Akbar (amarelo)

A Akbar outorgóuselle o epíteto de "o Grande" debido aos seus moitos logros.[24] incluído o seu historial de campañas militares invictas que consolidaron o dominio mogol no subcontinente indio.[25] A base desta destreza e autoridade militar foi a hábil calibración estrutural e organizativa de Akbar do exército mogol.[26] O sistema mansabdari (sistema de recrutamento militar e administrativo en uso durante o imperio mogol) en particular foi aclamado polo seu papel na defensa do poder mogol na época de Akbar. O sistema persistiu con poucos cambios ata o final do Imperio mogol, pero foise debilitando progresivamente cos seus sucesores.[26]

As reformas organizativas foron acompañadas de innovacións en canóns, fortificacións e o uso de elefantes.[24] Akbar tamén se interesou polas chaves de mecha e empregounas eficazmente durante varios conflitos. Buscou a axuda dos otománs, e tamén cada vez máis de europeos, especialmente portugueses e italianos, para adquirir armas de fogo e artillaría.[27] As armas de fogo na época de Akbar chegaron a ser moi superiores a calquera cousa que puidesen despregar gobernantes rexionais, tributarios ou os zamindars.[28] Tal foi o impacto destas armas que o visir de Akbar, Abu'l-Fazl ibn Mubarak, unha vez declarou que "coa excepción de Turquía, quizais non haxa ningún país no que as súas armas teñan máis medios para asegurar o goberno que [a India]".[29] O termo "imperio da pólvora" foi utilizado a miúdo por eruditos e historiadores ao analizar o éxito dos mogoles na India. Considerouse que o poder mogol débese ao seu dominio das técnicas de guerra, especialmente o uso de armas de fogo alentado por Akbar.[30]

Loita polo norte da India[editar | editar a fonte]

A corte do mozo Akbar, de 13 anos, mostrando o seu primeiro acto imperial: o arresto dun cortesán rebelde, que unha vez foi o favorito do pai de Akbar. Ilustración dun manuscrito do Akbarnama.
O emperador mogol Akbar adestrando a un elefante

O pai de Akbar, Humayun, recuperara o control do Punjab, Delhi e Agra co apoio de Safavid, pero mesmo nestas áreas o goberno mogol era precario, e cando os Suris reconquistaron Agra e Delhi tras a morte de Humayun, o destino do emperador neno parecía incerto. A minoría de Akbar e a falta de calquera posibilidade de asistencia militar do bastión mogol de Cabul, que estaba no medio dunha invasión do gobernante de Badakhshan, o príncipe Mirza Suleiman, agravou a situación.[31] Cando o seu rexente, Bairam Khan, convocou un consello de guerra para ordenar as forzas mogolas, ningún dos xefes de Akbar o aprobou. Con todo, Bairam Khan finalmente puido prevalecer sobre os nobres, e decidiuse que os mogoles marcharían contra o máis forte dos gobernantes Suri, Sikandar Shah Suri, no Punjab. Delhi quedou baixo a rexencia de Tardi Baig Khan.[31] Sikandar Shah Suri, con todo, non presentou maior preocupación por Akbar,[32] e evitou dar batalla cando o exército mogol achegouse. A ameaza máis grave veu de Hemu, un ministro e xeneral dun dos gobernantes Suri, que se proclamou emperador hindú e expulsou os mogoles das chairas indoganxéticas.[31]

Persuasido por Bairam Khan, quen reorganizou o exército mogol antes de que Hemu puidese consolidar a súa posición, Akbar marchou a Delhi para recuperala.[33] O seu exército, dirixido por Bairam Khan, derrotou a Hemu e ao exército suri o 5 de novembro de 1556 na segunda batalla de Panipat, a 80 km o norte de Delhi.[34] Pouco despois da batalla, as forzas mogolas ocuparon Delhi e logo Agra. Akbar fixo unha entrada triunfal en Delhi, onde permaneceu durante un mes. Logo, el e Bairam Khan regresaron a Punjab para tratar con Sikandar Shah, que volvera a estar activo.[35] No seguintes seis meses, os mogoles gañaron outra batalla importante contra Sikander Shah Suri, quen fuxiu ao leste de Bengala. Akbar e as súas forzas ocuparon Lahore e logo apoderouse de Multan no Punjab. En 1558, Akbar tomou posesión de Ajmer, a apertura a Rajputana, despois da derrota e fuxida do seu gobernante musulmán[35] Os mogoles tamén cercaron e derrotaron a fórzalas suri que controlaban a fortaleza de Gwalior, a fortaleza máis grande ao norte do río Narmada.[35]

Os begums reais, xunto coas familias dos emires mogoles, foron finalmente traídos nese momento de Cabul á India, segundo o visir de Akbar, Abul Fazl, «para que os homes se puidesen establecer e estar restrinxidos nalgunha medida de partir dun país o que estaban afeitos».[31] Akbar declarara firmemente as súas intencións de que os mogoles se asentaran na India para quedar. Isto estaba moi lonxe dos acordos políticos do seu avó, Babur, e do seu pai, Humayun, quen fixera pouco para indicar que eran calquera cousa menos gobernantes transitorios.[31][35] Con todo, Akbar reintroduxo metodicamente un legado histórico do Renacemento timurí que os seus antepasados deixaran.[36]

Expansión o centro da India[editar | editar a fonte]

Akbar recibe ao mozo Abdul Rahim Khan-I- Khana, fillo de Bairam Khan

En 1559, os mogoles lanzaran un avance cara ao sur cara a Rajputana e Malwa.[37] Con todo, as disputas de Akbar co seu rexente, Bairam Khan, puxeron temporalmente fin á expansión.[37] O novo emperador, á idade de dezaoito anos, quería participar máis activamente na xestión dos asuntos. Animado pola súa nai adoptiva, Maham Anga, e os seus familiares, Akbar decidiu prescindir dos servizos de Bairam Khan. Despois doutra disputa na corte, Akbar finalmente despediu a Bairam Khan na primavera de 1560 e ordenoulle que se fora en Hajj (peregrinación) a Meca.[38] Bairam Khan foise á Meca, pero no seu camiño foi incitado polos seus opoñentes para rebelarse.[34][39] Foi derrotado polo exército mogol no Punjab e obrigado a someterse. Con todo Akbar perdoouno, e deulle a opción de continuar na súa corte ou renovar a súa peregrinación; Bairam elixiu isto último.[40] Bairam Khan foi posteriormente asasinado no seu camiño á Meca, supostamente por un afgán por unha vinganza persoal.[37]

En 1560, Akbar renovou as operacións militares.[37] Un exército mogol baixo o mando do seu irmán adoptivo, Adham Khan, e un comandante mogol, Pir Muhammad Khan, comezaron a conquista mogola de Malwa. O gobernante afgán, Baz Bahadur, foi derrotado na Batalla de Sarangpur e fuxiu a Khandesh en busca de refuxio, deixando atrás o seu harén, tesouro e elefantes de guerra.[37] A pesar do éxito inicial, a campaña resultou un desastre desde o punto de vista de Akbar. O seu irmán adoptivo retivo todo o botín e seguiu coa práctica de Asia Central de masacrar á gornición rendida, ás súas esposas e fillos, e a moitos teólogos musulmáns e Sayyids, que eran descendentes de Mahoma.[37] Akbar viaxou persoalmente a Malwa para enfrontarse a Adham Khan e relevalo do mando. A continuación, Pir Muhammad Khan foi enviado en busca de Baz Bahadur, pero foi rexeitado pola alianza dos gobernantes de Khandesh e Berar.[37] Baz Bahadur recuperou temporalmente o control de Malwa ata que, ao ano seguinte, Akbar enviou outro exército mogol para invadir e anexar o reino.[37] Malwa converteuse nunha provincia da nacente administración imperial do réxime de Akbar. Baz Bahadur sobreviviu como refuxiado en varios tribunais ata que, oito anos despois, en 1570, asumiu o servizo de Akbar.[37]

Akbar cabalgando con caciques e nobres mogoles acompañado do seu titor Bairam Khan

A pesar do éxito final en Malwa, o conflito expuxo gretas nas relacións persoais de Akbar cos seus parentes e nobres mogoles. Cando Adham Khan enfrontouse a Akbar despois doutra disputa en 1562, o emperador derrubouno e lanzouno desde unha terraza ao patio do palacio en Agra. Aínda con vida, Adham Khan foi arrastrado e lanzado ao patio unha vez máis por Akbar para asegurar a súa morte. Akbar agora buscaba eliminar a ameaza de súbditos demasiado poderosos.[37] Creou postos ministeriais especializados relacionados co goberno imperial; ningún membro da nobreza mogol ía ter unha preeminencia incuestionable.[37] Cando un poderoso clan de xefes uzbecos estalou en rebelión en 1564, Akbar derrotounos para derrotalos de maneira decisiva en Malwa e logo en Bihar.[41] El perdoou aos líderes rebeldes, coa esperanza de concilialos, pero rebeláronse de novo, polo que Akbar tivo que sufocar o seu levantamento por segunda vez. Tras unha terceira revolta coa proclamación de Mirza Muhammad Hakim, irmán de Akbar e gobernante mogol de Cabul, como emperador, a súa paciencia finalmente esgotouse. Varios caciques uzbecos foron posteriormente asasinados e os líderes rebeldes pisados ata a morte baixo os elefantes.[41] Simultaneamente, os Mirza, un grupo de curmáns afastados de Akbar que posuían importantes feudos preto de Agra, tamén se rebelaron. Eles tamén foron asasinados e expulsados do imperio.[41] En 1566, Akbar trasladouse para atoparse coas forzas do seu irmán, Muhammad Hakim, que marchara ao Punjab co soño de apoderarse do trono imperial. Con todo, tras un breve enfrontamento, Muhammad Hakim aceptou a supremacía de Akbar e retirouse a Cabul.[41]

En 1564, as forzas mogoles comezaron a conquista de Garha, unha zona montañosa escasamente poboada no centro da India que era de interese para os mogoles debido á súa manda de elefantes salvaxes.[42] O territorio foi gobernado por Raja Vir Narayan, un menor, e a súa nai, Durgavati, unha raíña guerreira rajput dos Gonds.[41] Akbar non dirixiu persoalmente a campaña porque estaba preocupado pola rebelión uzbeka, deixando a expedición en mans de Asaf Khan, o gobernador mogol de Kara.[41][43] Durgavati suicidouse despois da súa derrota na batalla de Damoh, mentres que Raja Vir Narayan foi asasinado na rendición de Chauragarh, a fortaleza montañosa dos Gonds.[43] Os mogoles apoderáronse dunha inmensa riqueza, unha cantidade non calculada de ouro e prata, xoias e 1000 elefantes. Kamala Devi, unha irmá máis nova de Durgavati, foi enviada ao harén dos mogoles.[43] O irmán do defunto esposo de Durgavati foi nombrado como administrador mogol da rexión.[43] Do mesmo xeito que en Malwa, con todo, Akbar entrou nunha disputa cos seus vasalos sobre a conquista de Gondwana.[43] Asaf Khan foi acusado de quedar coa maioría dos tesouros e de enviar só 200 elefantes a Akbar. Cando foi chamado a render contas, fuxiu de Gondwana. Primeiro foi aos uzbekos, logo regresou a Gondwana, onde foi perseguido polas forzas mogolas. Finalmente, someteuse e Akbar devolveuno á súa posición anterior.[43]

Intento de asasinar a Akbar[editar | editar a fonte]
1564-Un intento de asasinato na vida de Akbar-Akbarnama

Ao redor de 1564 é tamén cando houbo un intento de asasinato en Akbar documentado nunha pintura.

O intento realizouse cando Akbar regresaba dunha visita á dargah (santuario) de Hazrat Nizamuddin preto de Delhi, por un asasino que disparou unha frecha que atravesoulle o ombreiro dereito. O asasino foi detido e ordenado decapitar polo Emperador. O culpable era un escravo de Mirza Sharfuddin, un nobre da corte de Akbar cuxa rebelión fora reprimida recentemente.[44]

Conquista de Rajputana[editar | editar a fonte]

Establecido o dominio mogol sobre o norte da India, Akbar centrou a súa atención na conquista de Rajputana. Ningún poder imperial na India baseado nas chairas do Indo-Ganxes podería estar seguro se existise un centro de poder rival no seu flanco en Rajputana.[43] Os mogoles xa estableceran o seu dominio sobre partes do norte de Rajputana en Mewat, Ajmer e Nagor.[35][41]

Agora, Akbar estaba decidido a adentrarse no corazón dos reis Rajput que nunca antes se someteran aos gobernantes musulmáns do Sultanato de Delhi. A partir de 1561, os mogoles involucraron activamente aos rajput na guerra e a diplomacia.[42] A maioría dos estados de Rajput aceptaron a soberanía de Akbar; os gobernantes de Mewar e Marwar, Udai Singh e Chandrasen Rathore, con todo, permaneceron fóra do refuxio imperial.[41] Rana Udai Singh descendía do gobernante de Sisodia, Ra Sanga, que morrera loitando contra Babur na batalla de Khanua en 1527.[41] Como xefe do clan Sisodia, posuía o status ritual máis alto de todos os Rajput. reis e caciques na India. A menos que Udai Singh fora reducido á submisión, a autoridade imperial dos mogoles veríase diminuída aos ollos de Rajput. Ademais, Akbar, neste período temperán, aínda se dedicou con entusiasmo á causa do islam e tratou de impresionar a superioridade da súa fe sobre os guerreiros máis prestixiosos do hinduísmo brahmínico.[41]

O emperador mogol Akbar dispara o guerreiro Rajput Jaimal durante o asedio de Chittorgarh en 1568

En 1567, Akbar moveuse para reducir o Forte Chittor en Mewar. A fortaleza-capital de Mewar era de grande importancia estratéxica xa que se atopaba na ruta máis curta de Agra a Guyarat e tamén se consideraba clave para manter as partes interiores de Rajputana. Udai Singh retirouse aos outeiros de Mewar, deixando a dous guerreiros Rajput, Jaimal Rathore e Patta, a cargo da defensa da súa capital.[45] Chittorgarh caeu en febreiro de 1568 despois dun asedio de catro meses. Akbar fixo masacrar aos defensores sobreviventes e a 30 000 non combatentes e exhibir as súas cabezas en torres erixidas en toda a rexión, para demostrar a súa autoridade.[46][47] O botín que caeu en mans dos mogoles distribuíuse por todo o imperio.[48] Permaneceu en Chittorgarh durante tres días, logo regresou a Agra, onde para conmemorar a vitoria, instalou, ás portas do seu forte, estatuas de Jaimal e Patta montadas sobre elefantes.[49] O poder e a influencia de Udai Singh romperon. Nunca máis se atreveu a saír do seu refuxio de montaña en Mewar e Akbar contentouse con deixalo en paz.[50]

A caída de Chittorgarh foi seguida por un ataque mogol ao forte Ranthambore en 1568. Ranthambore estaba en mans dos Fada Rajputs e tiña fama de ser a fortaleza máis poderosa da India.[50] Con todo, caeu só despois dun par de meses.[50] Akbar era agora o amo de case todo Rajputana. A maioría dos reis de Rajput sometéronse aos mogoles.[50] Só os clans de Mewar continuaron resistindo.[50] O fillo e sucesor de Udai Singh, Pratap Singh, foi posteriormente derrotado polos mogoles na batalla de Haldighati en 1576.[50] Akbar celebraría a súa conquista de Rajputana sentando as bases dunha nova capital, a 37 km ao suroeste de Agra en 1569. Chamoulla Fatehpur Sikri ("a cidade da vitoria").[51] Rana Pratap Singh, con todo, atacou continuamente aos mogoles e puido reter a maior parte do reino dos seus antepasados na vida de Akbar.[52]

Anexión da India occidental e oriental[editar | editar a fonte]

Os seguintes obxectivos militares de Akbar foron a conquista de Guyarat e Bengala, que conectaban á India cos centros comerciais de Asia, África e Europa a través do mar Arábigo e o golfo de Bengala, respectivamente.[50] Ademais, Guyarat fora un refuxio para os nobres mogoles rebeldes, mentres que en Bengala, os afgáns aínda tiñan unha influencia considerable baixo o seu gobernante, Sulaiman Khan Karrani. Akbar moveuse primeiro contra Guyarat, que se atopaba na esquina das provincias mogolas de Rajputana e Malwa.[50] Guyarat, coas súas rexións costeiras, posuía áreas de rica produción agrícola na súa chaira central, unha impresionante produción de téxtiles e outros bens industriais, e os portos marítimos máis activos da India.[50][53] Akbar tiña a intención de vincular o estado marítimo cos recursos masivos das chairas indoganxéticas.[54] Con todo, o aparente casus belli era que o rebelde Mirzas, que anteriormente fora expulsado da India, agora operaba desde unha base no sur de Guyarat. Ademais, Akbar recibira invitacións de camarillas en Guyarat para derrocar ao rei reinante, o que serviu de xustificación para a súa expedición militar.[50] En 1572, trasladouse a ocupar Ahmedabad, a capital, e outras cidades do norte, e foi proclamado soberano lexítimo de Guyarat. En 1573, expulsara aos Mirza que, despois de ofrecer unha resistencia simbólica, fuxiron a refuxiarse en Deccan. Surat, a capital comercial da rexión e outras cidades costeiras pronto capitularon ante os mogoles.[50] O rei, Muzaffar Shah III, foi sorprendido escondido nun campo de millo; Akbar xubilouno cunha pequena asignación.[50]

Buland Darwaza

Establecendo a súa autoridade sobre Guyarat, Akbar regresou a Fatehpur Sikiri, onde construíu o Buland Darwaza (gran porta) para conmemorar as súas vitorias, pero unha rebelión dos nobres afgáns apoiados polo gobernante Rajput de Idar e as renovadas intrigas dos Mirza obrigaron a regresar a Guyarat.[54] Akbar cruzou o Rajputana e chegou a Ahmedabad en once días, unha viaxe que normalmente tomaba seis semanas. O exército mogol superado en número obtivo unha vitoria decisiva o 2 de setembro de 1573. Akbar matou os líderes rebeldes e erixiu unha torre coas súas cabezas cortadas.[50] A conquista e subxugación de Guyarat resultou moi rendible para os mogoles; o territorio rendeu un ingreso de máis de cinco millóns de rupias anuais á tesourería de Akbar, despois dos gastos.[50]

Akbar agora derrotara á maioría dos remanentes afgáns na India. O único centro do poder afgán estaba agora en Bengala, onde reinaba no poder Sulaiman Khan Karrani, un xefe afgán cuxa familia servira baixo o mando de Sher Shah Suri. Aínda que Sulaiman Khan evitou escrupulosamente ofender a Akbar, o seu fillo, Daud Khan, que o sucedía en 1572, decidiu o contrario.[55] Mentres que Sulaiman Khan fixo ler a Jutba en nome de Akbar e recoñeceu a supremacía mogol, Daud Khan asumiu a insignia da realeza e ordenou que a khutba fose proclamada no seu propio nome en desafío a Akbar. Munim Khan, o gobernador mogol de Bihar, recibiu a orde de castigar a Daud Khan, pero máis tarde, o propio Akbar partiu cara a Bengala.[55] Esta foi unha oportunidade para poñer o comercio no leste baixo o control mogol.[56] En 1574, os mogoles apoderáronse de Patna de Daud Khan, quen fuxiu a Bengala.[55] Akbar regresou a Fatehpur Sikri e deixou aos seus xenerais para terminar a campaña. Posteriormente, o exército mogol obtivo a vitoria na batalla de Tukaroi en 1575, o que levou á anexión de Bengala e partes de Bihar que estiveran baixo o dominio de Daud Khan. Só Odisha quedou en mans da dinastía Karrani como feudo do Imperio mogol. Con todo, un ano despois, Daud Khan rebelouse e tentou recuperar Bengala. Foi derrotado polo xeneral mogol, Khan Jahan Quli e tivo que fuxir ao exilio. Posteriormente, Daud Khan foi capturado e executado polas forzas mogolas. A súa cabeza cortada foi enviada a Akbar, mentres que as súas extremidades foron colgadas en Tandah, a capital mogol de Bengala.[55]

Campañas en Afganistán e Asia Central[editar | editar a fonte]

Bullocks arrastrando armas de asedio costa arriba durante o ataque de Akbar o forte Ranthambhor en 1568

Despois das súas conquistas de Guyarat e Bengala, Akbar estaba preocupado polas preocupacións domésticas. Non abandonou Fatehpur Sikri nunha campaña militar ata 1581, cando Punjab foi novamente invadido polo seu irmán, Mirza Muhammad Hakim.[55] Akbar expulsou o seu irmán a Cabul e esta vez seguiu adiante, decidido a poñer fin á ameaza de Muhammad Hakim dunha vez por todas.[55] En contraste co problema que tiveron os seus predecesores para lograr que os nobres mogoles permanecesen na India,[55] o problema agora era lograr que se foran da India. Segundo Abul Fazl, tiñan "medo do frío de Afganistán".[55] Os oficiais hindús, á súa vez, tamén se viron inhibidos polo tabú tradicional de cruzar o río Indo. Akbar, con todo, estimulounos. Os soldados recibiron o pago con oito meses de anticipación.[55] En agosto de 1581, Akbar apoderouse de Cabul e instalouse na antiga cidadela de Babur. Alí permaneceu tres semanas, en ausencia do seu irmán, que fuxira ás montañas.[55] Akbar deixou Cabul en mans da súa irmá, Bakht-un-Nisa Begum, e regresou á India. Perdoou ao seu irmán, que asumiu o cargo de facto da administración mogol en Cabul; Bakht-un-Nis seguiu sendo o gobernador oficial. Uns anos máis tarde, en 1585, Muhammad Hakim morreu e Cabul volveu pasar a mans de Akbar. Foi incorporada oficialmente como provincia do Imperio mogol.[55]

A expedición de Cabul foi o comezo dun longo período de actividade nas fronteiras do norte do imperio.[57] Durante trece anos, a partir de 1585, Akbar permaneceu no norte, trasladando a súa capital a Lahore no Punjab mentres se enfrontaba a desafíos máis aló do paso de Khyber.[57] A ameaza máis grave proveu dos uzbekos, a tribo que expulsara ao seu avó, Babur, da Asia Central.[55] Foran organizados baixo Abdullah Khan Shaybanid, un capaz xefe militar que tomara Badakhshan e Balkh de mans dos afastados parentes Timurid de Akbar, e cuxas tropas uzbecas agora representaban un serio desafío para as fronteiras do noroeste do Imperio mogol.[55][58] As tribos afgás na fronteira tamén estaban inquietas, en parte debido á hostilidade dos yusufzai de Bajaur e Swat, e en parte debido á actividade dun novo líder relixioso, Bayazid, o fundador do movemento roshani.[57] Tamén se sabía que os uzbecos estaban a subvencionar aos afganos.[59]

En 1586, Akbar negociou un pacto con Abdullah Khan no que os mogoles acordaron permanecer neutrais durante a invasión uzbeka dos safávidas no Khorasán.[59] A cambio, Abdullah Khan acordou absterse de apoiar, subsidiar ou ofrecer refuxio ás tribos afgás hostís aos mogoles. Así liberado, Akbar iniciou unha serie de campañas para pacificar aos yusufzais e outros rebeldes.[59] Akbar ordenou a Zain Khan que dirixise unha expedición contra as tribos afgás. Raja Birbal, un renombrado ministro da corte de Akbar, tamén recibiu o mando militar. A expedición resultou ser un desastre, e na súa retirada das montañas, Birbal e o seu séquito foron emboscados e asasinados polos afgáns no paso de Malandarai en febreiro de 1586.[59] Akbar enviou de inmediato novos exércitos para volver invadir as terras dos yusufzai baixo o mando de Raja Todar Mal. Durante o seguintes seis anos, os mogoles contiveron aos yusufzai nos vales das montañas e obrigaron a moitos xefes de Swat e Bajaur a someterse.[59] Construíronse e ocuparon decenas de fortes para asegurar a rexión. A resposta de Akbar demostrou a súa capacidade para manter un firme control militar sobre as tribos afgás.[59]

A pesar do seu pacto cos uzbecos, Akbar alimentou a secreta esperanza de reconquistar a Asia Central do Afganistán actual.[60] Con todo, Badakshan e Balkh permaneceron firmemente como parte dos dominios uzbecos. Só houbo unha ocupación transitoria das dúas provincias polos mogoles baixo o seu neto, Shah Jahan, a mediados do século XVII.[58] Con todo, a estancia de Akbar nas fronteiras do norte foi moi frutífera. As últimas tribos rebeldes afgás foron sometidas cara a 1600.[58] O movemento roshaniyya foi firmemente reprimido. As tribos Afridi e Orakzai, que se levantaran baixo os roshaniyyas, foran subxugadas.[58] Os líderes do movemento foron capturados e exiliados.[58] Jalaluddin, o fillo do fundador do movemento roshaniyya, Bayazid, foi asasinado en 1601 nunha pelexa coas tropas mogolas preto de Gazni.[58] O goberno mogol sobre o Afganistán actual finalmente foi seguro, particularmente despois do paso da ameaza uzbeka coa morte de Abdullah Khan en 1598.[59]

Conquistas no val do Indo[editar | editar a fonte]

Mentres estaba en Lahore tratando cos uzbekos, Akbar tratara de subxugar o val do Indo para asegurar as provincias fronteirizas.[59] Enviou un exército para conquistar Caxemira na conca superior do Indo cando, en 1585, Ali Shah, o rei reinante da dinastía Shia Chak, negouse a enviar ao seu fillo como refén á corte mogola. Ali Shah rendeuse inmediatamente aos mogoles, pero outro dos seus fillos, Yaqub, coroouse a si mesmo como rei e liderou unha obstinada resistencia aos exércitos mogoles. Finalmente, en xuño de 1589, o propio Akbar viaxou desde Lahore a Srinagar para recibir a rendición de Yaqub e as súas forzas rebeldes.[59] Baltistán e Ladakh, que eran provincias tibetanas adxacentes a Caxemira, xuraron lealdade a Akbar.[61] Os mogoles tamén se trasladaron a conquistar Sind no val inferior do Indo. Desde 1574, a fortaleza norteña de Bhakkar permanecera baixo control imperial. Agora, en 1586, o gobernador mogol de Multan tentou sen éxito asegurar a capitulación de Mirza Jani Beg, un gobernante independente de Thatta no sur de Sind.[59] Akbar respondeu enviando un exército mogol para cercar Sehwan, a capital fluvial da rexión. Jani Beg reuniu un grande exército para enfrontarse aos mogoles.[59] As forzas mogoles superadas en número derrotaron ás forzas sindi na batalla de Sehwan. Despois de sufrir máis derrotas, Jani Beg rendeuse aos mogoles en 1591 e, en 1593, rendeu homenaxe a Akbar en Lahore.[61]

Subxugación de partes de Baluchistán[editar | editar a fonte]

Xa en 1586, preto de media ducia de xefes baluchi, aínda baixo o dominio afgáno de Pani, foran persuadidos para que asistisen á corte imperial e recoñecesen a vasalaxe de Akbar. Nos preparativos para tomar Kandahar dos safávidas, Akbar ordenou ás forzas mogoles que conquistasen o resto das partes afgás de Baluchistán en 1595.[61][62] O xeneral mogol, Mir Masum, liderou un ataque contra a fortaleza de Sibi, situada ao noroeste de Quetta, e derrotou unha coalición de xefes locais nunha batalla campal.[62] Fixéronlles recoñecer a supremacía mogol e acudir á corte de Akbar. Como resultado, as partes actuais paquistaníes e afgás de Baluchistán, incluídas as áreas da rexión estratéxica de Makran que se atopan dentro dela, pasaron a formar parte do Imperio mogol.[62] Os mogoles que agora limitaban cos persas gobernaban Kandahar por tres lados.[62]

Safávidas e Kandahar[editar | editar a fonte]

Nacemento de Salim, o futuro emperador Jahangir

Kandahar foi o nome que os historiadores árabes deron ao antigo reino indio de Gandhara.[63] Estivo intimamente relacionado cos mogoles desde a época do seu antepasado, Tamerlán, o señor da guerra que conquistara gran parte da Asia occidental, central e meridional no século XIV. Con todo, os safávidas considerárono como unha parte do territorio gobernado polos persas de Jorasán e declararon que a súa asociación cos emperadores mogoles era unha usurpación. En 1558, mentres Akbar consolidaba o seu dominio sobre o norte da India, o emperador safavid, Tahmasp I, apoderouse de Kandahar e expulsou o seu gobernador mogol. Durante os seguintes trinta anos, permaneceu baixo o dominio persa.[61] A recuperación de Kandahar non fora unha prioridade para Akbar, pero despois da súa prolongada actividade militar nas fronteiras do norte, volveuse desexable un movemento para restaurar o dominio mogol sobre a rexión.[61] As conquistas de Sindh, Caxemira e partes de Baluchistán, e a consolidación en curso do poder mogol sobre o Afganistán aumentaran a confianza de Akbar.[61] Ademais, Kandahar estaba neste momento baixo a ameaza dos uzbecos, pero o emperador de Persia, asediado polos turcos otománs, non puido enviar reforzos. As circunstancias favoreceron aos mogoles.[61]

En 1593, Akbar recibiu ao príncipe safávida exiliado, Rostam Mirza, despois de pelexar coa súa familia.[64] Rostam Mirza xurou lealdade aos mogoles; concedéuselle un rango (mansab) de comandante de 5000 homes e recibiu a Multan como jagir.[64] Asediado por constantes incursións uzbecas, e vendo a recepción de Rostom Mirza na corte mogol, o príncipe e gobernador safávida de Kandahar, Mozaffar Hosayn, tamén accedeu a desertar e unirse aos mogoles. A Mozaffar Hosayn, quen en calquera caso estaba nunha relación de adversario co seu señor supremo, Shah Abbas, outorgóuselle un rango de 5000 homes, e a súa filla Kandahari Begum estaba casada co neto de Akbar, o príncipe mogol, Shah Jahan.[61][64] Kandahar finalmente asegurouse en 1595 coa chegada dunha gornición encabezada polo xeneral mogol, Shah Bayg Khan.[64] A reconquista de Kandahar non alterou abertamente a relación mogol-persa.[61] Akbar e o persa Shah continuaron intercambiando embaixadores e agasallos. Con todo, a ecuación de poder entre os dous agora cambiara a favor dos mogoles.[61]

Sultáns de Deccan[editar | editar a fonte]

Imperio mogol ao nacemento (verde) e á morte de Akbar (marrón

En 1593, Akbar iniciou operacións militares contra os sultáns de Deccan que non se someteron á súa autoridade. Asediou o Forte Ahmednagar en 1595, o que obrigou a Chand Bibi a ceder Berar.[65] Unha revolta posterior obrigou a Akbar a tomar o forte en agosto de 1600. Akbar ocupou Burhanpur e cercou o Forte Asirgarh en 1599, e tomouno o 17 de xaneiro de 1601, cando Miran Bahadur Shah negouse a someter Khandesh. Akbar logo estableceu os Subá de Ahmadnagar, Berar e Khandesh baixo o príncipe Daniyal. «No momento da súa morte en 1605, Akbar controlaba unha ampla extensión de territorio desde a baía de Bengala ata Qandahar e Badakshan. Tocou o mar occidental en Sind e en Surat e estaba ao carricho sobre o centro da India».[66]

Os últimos anos da vida do emperador estiveron protagonizados polos seus fillos, dous deles morreran na súa xuventude e o terceiro, Salim, que co paso do tempo herdaría o trono co nome de Jahangir, rebelouse en varias ocasións contra seu pai.

Os seus restos mortais descansan nun mausoleo en Sikandra.

Administración[editar | editar a fonte]

Goberno político[editar | editar a fonte]

O sistema de goberno central de Akbar baseouse no sistema que evolucionara desde o Sultanato de Delhi, pero as funcións de varios departamentos reorganizáronse coidadosamente establecendo regulacións detalladas para o seu funcionamento:

  • O departamento de ingresos estaba dirixido por un wazir, responsable de todas as finanzas e a xestión das terras de jagir e inam.
  • O xefe das forzas armadas chamábase mir bakshi, era designado entre os principais nobres da corte. O mir bakshi estaba a cargo da recompilación de intelixencia e tamén facía recomendacións ao emperador para nomeamentos e ascensos militares.
  • O mir saman estaba a cargo da casa imperial, incluídos os haréns, e supervisaba o funcionamento da corte e a garda real.
  • O poder xudicial era unha organización separada encabezada por un xefe cadí, que tamén era responsable das crenzas e prácticas relixiosas

Impostos[editar | editar a fonte]

Akbar dedicouse a reformar a administración dos ingresos polas terras do seu imperio mediante a adopción dun sistema que fora utilizado por Sher Shah Suri. Mediuse unha área cultivada onde os cultivos crecían ben e gravouse a través de taxas fixas baseadas na área de cultivo e na produtividade. Con todo, isto xerou dificultades para o campesiñado porque as taxas impositivas fixáronse sobre a base dos prezos vixentes na corte imperial, que a miúdo eran máis altos que os do campo.[67] Akbar cambiou a un sistema descentralizado de avaliación anual, pero isto deu como resultado a corrupción entre os funcionarios locais e foi abandonado en 1580, para ser substituído por un sistema chamado dahsala.[68]Co novo sistema, os ingresos calculáronse como un terzo da produción media dos dez anos anteriores, que se pagaría ao estado en efectivo. Posteriormente, este sistema perfeccionouse, tendo en conta os prezos locais e agrupando as áreas cunha produtividade similar en círculos de avaliación. Concedíase remisión aos campesiños cando a colleita fallaba en épocas de inundacións ou secas.[68] O sistema de dahsala de Akbar (tamén coñecido como zabti ) atribúeselle a Raja Todar Mal, quen tamén se desempeñou como funcionario de ingresos baixo Sher Shah Suri,[69] e a estrutura da administración de ingresos foi establecida por este último nun detallado memorando presentado ao emperador en 1582-1583.[70]

Outros métodos locais de avaliación continuaron nalgunhas áreas. As terras en barbeito ou sen cultivar cobráronse a tarifas favorables.[71] Akbar tamén alentou activamente a mellora e extensión da agricultura. A aldea seguiu sendo a unidade principal de avaliación de ingresos.[72] Esixiuse aos zamindars de cada área que proporcionasen préstamos e implementos agrícolas en tempos de necesidade, para alentar aos agricultores a arar a maior cantidade de terra posible e sementar sementes de calidade superior. Á súa vez, aos zamindars outorgóuselles o dereito hereditario de cobrar unha parte do produto. Os campesiños tiñan o dereito hereditario de cultivar a terra sempre que pagasen os ingresos da terra.[71] Aínda que o sistema de avaliación de ingresos mostrou preocupación polo pequeno campesiñado, tamén mantivo un nivel de desconfianza cara aos funcionarios de ingresos. Aos funcionarios fiscais garantíaselles só tres cuartas partes do seu salario, e a cuarta parte restante dependía da plena realización dos ingresos avaliados.[73]

Organización militar[editar | editar a fonte]

Akbar organizou o seu exército e a nobreza mediante un sistema chamado mansabdari. Baixo este sistema, a cada oficial do exército asignábaselle un rango (un mansabdar) e asignábaselle un número de cabalaría que tiña que fornecer ao exército imperial.[69] Os mansabdars dividíronse en 33 clases. Os tres primeiros rangos de mando, que ían desde 7000 a 10000 soldados, estaban normalmente reservados para os príncipes. Outros rangos entre 10 e 5000 foron asignados a outros membros da nobreza. O exército permanente do imperio era bastante pequeno e as forzas imperiais consistían principalmente en continxentes mantidos polos mansabdars.[74] As persoas normalmente eran designadas para un mansab baixo e logo promovidas, en función dos seus méritos e do favor do emperador.[75] Requiríase que cada mansabdar mantivese un certo número de soldados de cabalaría e o dobre dese número en cabalos. O número de cabalos era maior porque había que descansalos e substituílos rapidamente en tempos de guerra. Akbar empregou medidas estritas para garantir que a calidade das forzas armadas se mantivese nun alto nivel; os cabalos inspeccionábanse regularmente e normalmente só se empregaban cabalos árabes.[76] Os mansabdars estaban ben remunerados polos seus servizos e constituían o servizo militar mellor pago do mundo nese momento.[75]

Capital[editar | editar a fonte]

Diwan-i-Khas (Salón de audiencias privadas) en Fatehpur Sikri

Akbar era un seguidor de Salim Chishti, un home santo que vivía na rexión de Sikri preto de Agra. Crendo que a zona era afortunada para el, fixo construír alí unha mesquita para o uso do sacerdote. Posteriormente, celebrou as vitorias sobre Chittor e Ranthambore sentando as bases dunha nova capital amurallada, a 37 km ao oeste de Agra en 1569, que foi nomeada Fatehpur ("cidade da vitoria") despois da conquista de Guyarat en 1573. Posteriormente chegou a ser coñecida como Fatehpur Sikri para distinguila doutras cidades con nomes similares.[45] Alí construíronse palacios para cada unha das raíñas maiores de Akbar, un enorme lago artificial e suntuosos patios cheos de auga. Con todo, a cidade pronto foi abandonada e a capital trasladouse a Lahore en 1585. A razón pode ser que a subministración de auga en Fatehpur Sikri era insuficiente ou de mala calidade. Ou, como cren algúns historiadores, Akbar tivo que atender as áreas noroeste do seu imperio e, xa que logo, trasladou a súa capital ao noroeste. Outras fontes indican que Akbar simplemente perdeu interese na cidade[77] ou se deu conta de que non era defendible militarmente. En 1599, Akbar trasladou o seu capital a Agra, desde onde reinou ata a súa morte.

Economía[editar | editar a fonte]

Comercio[editar | editar a fonte]

O reinado de Akbar caracterizouse pola expansión comercial.[78] O goberno mogol alentou aos comerciantes, brindou protección e seguridade para as transaccións e impuxo un dereito de aduana moi baixo para estimular o comercio exterior. Ademais, esforzouse por fomentar un clima propicio para o comercio ao esixir aos administradores locais que proporcionasen restitución aos comerciantes polos bens roubados mentres se atopaban no seu territorio. Para minimizar tales incidentes, alistáronse bandas de policías de estradas chamadas rahdars para patrullar as estradas e garantir a seguridade dos comerciantes. Outras medidas activas tomadas incluíron a construción e protección de rutas de comercio e comunicacións.[79] De feito, Akbar faría esforzos concertados para mellorar as estradas para facilitar o uso de vehículos con rodas a través do Paso Khyber, a ruta máis popular frecuentada por comerciantes e viaxeiros que viaxan desde Cabul á India mogol.[79] Tamén ocupou estratexicamente as cidades do noroeste de Multan e Lahore no Punjab e construíu grandes fortalezas, como a de Attock, preto do cruzamento de Grand Trunk Road e o río Indo, así como unha rede de fortalezas máis pequenas chamadas thanas ao longo da fronteira para asegurar o comercio terrestre con Persia e Asia Central.[79]

Moedas[editar | editar a fonte]

Moeda de prata de Akbar con inscricións da Shahada, a declaración di: «Non hai máis deus que Alá, e Mahoma é o mensaxeiro de Alá».
Rupia cadrada de prata de Akbar, ceca de Lahore, acuñada no mes de Aban de Ilahi

Akbar foi un gran innovador no que a cuñaxe refírese. As moedas de Akbar estableceron un novo capítulo na historia numismática da India.[80] As moedas do avó de Akbar, Babur, e do pai, Humayun, son básicas e carecen de calquera innovación, xa que o primeiro estaba ocupado establecendo as bases do goberno mogol na India, mentres que o segundo foi derrocado polo afgán Sher Shah Suri. e regresou ao trono só para morrer un ano despois. Aínda que o reinado de Babur e Humayun representou confusión, o reinado relativamente longo de 50 anos de Akbar permitiulle experimentar coa cuñaxe.

Akbar introduciu moedas con motivos florais decorativos, bordos punteados, cuatrifolio e outros tipos. As súas moedas eran redondas e cadradas cunha moeda única con forma de 'mehrab' (rombo) que resaltaba a caligrafía numismática na súa máxima expresión.[81] A moeda de ouro tipo retrato de Akbar (Mohur) atribúese xeralmente ao seu fillo, o príncipe Salim (máis tarde emperador Jahangir), que se rebelou e logo buscou a reconciliación acuñando e presentando ao seu pai o ouro de Mohur co retrato de Akbar. A visión tolerante de Akbar está representada polo tipo de moeda de prata 'Ram-Sita', mentres que durante a última parte do reinado de Akbar, acuñáronse moedas que representan o concepto da relixión recentemente promovida de Akbar 'Din-e-ilahi' co tipo Ilahi e Jalla. Moedas tipo Jalal-Hu.

Estes conceptos innovadores introducidos por Akbar que sentaron o precedente para as moedas mogolas foron refinadas e perfeccionadas polo seu fillo, Jahangir, e máis tarde polo seu neto, Shah Jahan.

Diplomacia[editar | editar a fonte]

Alianzas matrimoniales[editar | editar a fonte]

A práctica de concertar matrimonios entre princesas hindús e reis musulmáns coñecíase moito antes da época de Akbar, pero na maioría dos casos estes matrimonios non deron lugar a relacións estables entre as familias involucradas, e as mulleres perdéronse para as súas familias e non regresaron despois do matrimonio.[82][83][84]

Con todo, a política de Akbar de alianzas matrimoniais marcou unha desviación na India da práctica anterior no sentido de que o matrimonio en si marcou o comezo dunha nova orde de relacións, no que os hindús rajputs que casaron ás súas fillas ou irmás con el serían tratados á vez cos seus sogros e cuñados musulmáns en todos os aspectos excepto en poder cear e rezar con el ou tomar esposas musulmás. Estes rajputs convertéronse en membros da súa corte e o matrimonio das súas fillas ou irmás cun musulmán deixou de ser un signo de degradación, fóra de certos elementos orgullosos que aínda o consideraban un signo de humillación.[84]

O rajput Kacchwaha, Raja Bharmal, do pequeno reino de Amber, que chegara á corte de Akbar pouco despois da adhesión deste último, asinou unha alianza dando á súa filla Harka Bai, nai do sucesor de Akbar, en matrimonio ao emperador. Bharmal foi nomeado nobre de alto rango na corte imperial, e posteriormente o seu fillo Bhagwant Das e o seu neto Man Singh tamén ascenderon a altos rangos na nobreza.[83]

Outros reinos de Rajput tamén estableceron alianzas matrimoniais con Akbar, pero non se insistiu no matrimonio como condición previa para formar alianzas. Dous clans principais de Rajput mantivéronse á marxe: os Sisodias de Mewar e Hadas de Ranthambore. Noutro punto de inflexión do reinado de Akbar, Raja Man Singh I de Amber foi con Akbar a atoparse co líder Hada, Surjan Hada, para realizar unha alianza. Surjan aceptou unha alianza coa condición de que Akbar non casase con ningunha das súas fillas. En consecuencia, non se asinou ningunha alianza matrimonial, pero Surjan converteuse en nobre e púxose a cargo de Garh-Katanga.[83]

O efecto político destas alianzas foi significativo. Aínda que algunhas mulleres Rajput que ingresaron ao harén de Akbar convertéronse ao islam, xeralmente proporcionóuselles total liberdade relixiosa, e os seus parentes, que continuaron sendo hindús, formaron unha parte significativa da nobreza e serviron para articular as opinións da maioría da poboación común na corte imperial.[83] A interacción entre os nobres hindús e musulmáns na corte imperial resultou no intercambio de pensamentos e a fusión das dúas culturas. Ademais, as novas xeracións da liña mogol representaron unha fusión de sangue mogol e Rajput, fortalecendo así os lazos entre os dous. Como resultado, os Rajput convertéronse nos aliados máis fortes dos mogoles, e os soldados e xenerais de Rajput loitaron polo exército mogol baixo Akbar, liderándoo en varias campañas, incluída a conquista de Guyarat en 1572.[85] A política de tolerancia relixiosa de Akbar asegurou que o emprego na administración imperial estaba aberto a todos por mérito independentemente do credo, e isto conduciu a un aumento na forza dos servizos administrativos do imperio.[86]

Outra lenda é que a filla de Akbar, Meherunnissa, estaba namorada de Tansen e tivo un papel na súa chegada á corte de Akbar.[87] Tansen converteuse ao islam desde o hinduísmo, aparentemente en vésperas do seu matrimonio coa filla de Akbar.[88][89]

Relacións exteriores[editar | editar a fonte]

Relacións cos portugueses[editar | editar a fonte]

Morte de Bahadur Shah de Gujarat en Diu, fronte os portugueses en 1537[90]

No momento da ascensión de Akbar en 1556, os portugueses estableceran varias fortalezas e fábricas na costa occidental do subcontinente, e en gran medida controlaban a navegación e o comercio marítimo nesa rexión. Como consecuencia deste colonialismo, todas as demais entidades comerciais estaban suxeitas aos termos e condicións dos portugueses, e isto foi resentido polos gobernantes e comerciantes da época, incluído Bahadur Shah de Gujarat.[91]

No ano 1572, o Imperio mogol anexou Guyarat e adquiriu o seu primeiro acceso ao mar despois de que os funcionarios locais informasen a Akbar que os portugueses comezaran a exercer control no océano Índico. Polo tanto, Akbar era consciente da ameaza que supoñía a presenza dos portugueses e contentouse con obter un cartaz (permiso) deles para navegar na rexión do Golfo Pérsico.[92] Na reunión inicial dos mogoles e os portugueses durante o asedio de Suraten 1572, os portugueses, recoñecendo a forza superior do exército mogol, optaron por adoptar a diplomacia en lugar da guerra. O gobernador portugués, a pedimento de Akbar, envioulle un embaixador para establecer relacións amigables.[93] Os esforzos de Akbar para comprar e asegurar dos portugueses algunhas das súas pezas de artillaría compactas non tiveron éxito e, xa que logo, Akbar non puido estabelecer a armada mogol ao longo da costa de Guyarat.[94]

Akbar aceptou a oferta da diplomacia, pero os portugueses afirmaron continuamente a súa autoridade e poder no océano Índico; de feito, Akbar estaba moi preocupado cando tiña que solicitar un permiso aos portugueses antes de que calquera barco do imperio mogol partise para a peregrinación do Hajj a Meca e Medina.[95] En 1573, emitiu un firmán que ordenaba aos funcionarios administrativos do imperio en Guyarat que non provocasen aos portugueses no territorio que ocupaban en Damán. Os portugueses, á súa vez, emitiron pases para que os membros da familia de Akbar realizasen o Hayy á Meca. Os portugueses mencionaron o status extraordinario do buque e o status especial que se outorgará aos seus ocupantes.[96]

En setembro de 1579 convidouse a xesuítas de Goa a visitar a corte de Akbar.[97] O emperador fixo que os seus escribas traducisen o Novo Testamento e concedeulles aos xesuítas a liberdade de predicar o Evanxeo.[98] Un dos seus fillos, o sultán Murad Mirza, foi confiado a Antonio de Montserrat para a súa educación.[99][100] Mentres debatían na corte, os xesuítas non se limitaron a expoñer as súas propias crenzas, senón que tamén inxuriaron ao islam e a Mahoma. Os seus comentarios enfurecieron aos imáns e o ulema, quen se opuxo aos comentarios, pero Akbar ordenou que se rexistrasen os seus comentarios e observou aos xesuítas e o seu comportamento con atención. Este evento foi seguido por unha rebelión de clérigos musulmáns en 1581 dirixida por Mullah Muhammad Yazdi e Muiz-ul-Mulk, o xefe cadí de Bengala. Os rebeldes querían derrocar a Akbar e instaurar ao seu irmán Mirza Muhammad Hakim, gobernante de Cabul, no trono mogol. Akbar derrotou con éxito aos rebeldes, pero volveuse máis cauteloso cos seus invitados e as súas proclamas, que logo verificou coidadosamente cos seus asesores.[101]

Relacións co Imperio Otomán[editar | editar a fonte]

Emboscada portuguesa contra as galeras de Seydi Ali Reis (aliados de Akbar) no océano Índico.

En 1555, cando Akbar aínda era un neno, o almirante otomán Seydi Ali Reis visitou o emperador mogol Humayun. En 1569, durante os primeiros anos do goberno de Akbar, outro almirante otomán Kurtoğlu Hızır Reis chegou ás costas do Imperio mogol. Estes almirantes otománs buscaron acabar coas crecentes ameazas do imperio portugués durante as súas campañas no océano Índico. Durante o seu reinado, sábese que o propio Akbar enviou seis documentos dirixidos ao sultán otomán Suleiman o Magnífico.[102][103]

En 1576, Akbar enviou un gran continxente de peregrinos encabezados por Khwaja Sultan Naqshbandi, Yahya Saleh, con 600.000 moedas de ouro e prata e 12.000 caftáns de honra e grandes envíos de arroz.[104] En outubro de 1576 Akbar enviou unha delegación que incluía membros da súa familia, incluíndo a súa tía Gulbadan Begum e a súa consorte Salima, ao Hajj en dous barcos desde Surat, incluído un barco otomán, que chegou ao porto de Jeddah en 1577. Despois dirixiuse A Meca e Medina.[105] Enviáronse catro caravanas máis entre 1577 e 1580, con agasallos exquisitos para as autoridades da Meca e Medina.[106][107]

O séquito imperial mogol permaneceu na Meca e Medina durante case catro anos e asistió o Hajj catro veces.[108] Durante este período, Akbar financiou as peregrinacións de moitos musulmáns pobres do Imperio mogol e tamén financiou as fundacións da logia derviche da orden sufí Qadiriyya en Hijaz.[109] Os mogoles finalmente saíron cara a Surat, e o seu regreso foi asistido polo Paxá otomán en Jeddah.[110] Debido aos intentos de Akbar de aumentar a presenza mogol na Meca e Medina, os sharifs locais comezaron a ter máis confianza no apoio financeiro proporcionado polo Imperio mogol, diminuíndo a súa dependencia da xenerosidade otomá.[109] O comercio mogol-otomán tamén floreceu durante este período; de feito, sábese que os comerciantes leais a Akbar chegaron a Alepo despois de viaxar río arriba o desde porto de Basora.[111]

Segundo algúns relatos, Akbar expresou o desexo de formar unha alianza cos portugueses, principalmente para promover os seus intereses, pero sempre que os portugueses tentaban invadir os otománs, Akbar fracasou.[112][113] En 1587, unha frota portuguesa enviada para atacar Iemen foi ferozmente derrotada pola mariña otomá; a partir de entón, a alianza mogol-portuguesa colapsou inmediatamente, principalmente debido á continua presión dos prestixiosos vasalos do Imperio mogol en Jandira.[114]

Relacións coa dinastía safávida[editar | editar a fonte]

A mesquita Akbari, con vistas ao Ganxes

Os safávidas e os mogoles tiñan unha longa historia de relacións diplomáticas, e o gobernante safávida Tahmasp I proporcionara refuxio a Humayun cando tivo que fuxir do subcontinente indio tras a súa derrota ante Sher Shah Suri. Con todo, os safávidas diferenciáronse dos mogoles e otománs xunitas en seguir a seita xiíta do islam.[115] Unha das disputas máis duradeiras entre os safávidas e os mogoles referíase ao control da cidade de Kandahar na rexión de Hindu Kush, que formaba a fronteira entre os dous imperios.[116] A rexión de Hindukush foi militarmente moi importante debido á súa xeografía, e isto foi ben recoñecido polos estrategos da época.[117] En consecuencia, a cidade, que estaba a ser administrada por Bairam Khan no momento da adhesión de Akbar, foi invadida e capturada polo gobernante persa Husain Mirza, un primo de Tahmasp I, en 1558.[116] Posteriormente, Bairam Khan enviou un delegado á corte de Tahmasp I nun esforzo por manter relacións pacíficas cos safávidas. Este xesto foi correspondido e unha relación cordial continuou prevalecendo entre os dous imperios durante as dúas primeiras décadas do reinado de Akbar.[118] Con todo, a morte de Tahmasp I en 1576 resultou nunha guerra civil e inestabilidade no imperio safávida, e as relacións diplomáticas entre os dous imperios cesaron durante máis dunha década. Foron restaurados só en 1587 despois da ascensión de Shah Abbas ao trono safávida.[119] Pouco despois, o exército de Akbar completou a súa anexión de Cabul, e para asegurar aínda máis as fronteiras noroccidentais do seu imperio, procedeu a Qandahar. A cidade capitulou sen resistencia o 18 de abril de 1595 e o gobernante Muzaffar Hussain trasladouse á corte de Akbar.[120] Qandahar seguiu estando en posesión dos mogoles, e o Hindukush a fronteira occidental do imperio, durante varias décadas ata a expedición de Shah Jahan a Badakhshan en 1646.[121] As relacións diplomáticas continuaron manténdose entre as cortes safávida e mogola ata o final do reinado de Akbar.[122]

Relacións con outros reinos contemporáneos[editar | editar a fonte]

Vincent Arthur Smith sinala que o comerciante Mildenhall foi empregado en 1600 mentres o establecemento da Compañía estaba a ser axustado para levar unha carta de Raíña Isabel a Akbar solicitando a liberdade de comerciar nos seus dominios en condicións. tan boas como as que gozan os portugueses.[123]

Akbar tamén foi visitado polo explorador francés Pierre Malherbe.[124]

Relixión[editar | editar a fonte]

Retrato do emperador mogol Akbar nunha oración de Dua.
O Emperador mogol Akbar recibe ao seu fillo, o Príncipe Salim en Fatehpur Sikri (Akbarnama).

Akbar, así como a súa nai e outros membros da súa familia, crese que eran musulmáns suníes hanafíes.[125] Os seus primeiros días transcorreron no contexto dunha atmosfera na que se fomentaban os sentimentos liberais e a estreita mente relixiosa estaba mal vista.[126] Desde o século XV, varios gobernantes de varias partes do país adoptaron unha política máis liberal de tolerancia relixiosa, tentando fomentar a harmonía comunitaria entre hindús e musulmáns.[127] Estes sentimentos foron fomentados previamente polas ensinanzas de santos populares como Guru Nanak, Kabir e Chaitania[126] Os versos do poeta persa Hafez que defendían a simpatía humana e unha perspectiva liberal,[128] así como o espírito timúrida de tolerancia relixiosa no imperio, persistiu na política desde a época de Tamerlán ata Humayun, e influíron na política de tolerancia de Akbar en materia de relixión.[129] Ademais, os seus titores da infancia, que incluían dous xiítas iranianos, estaban moi por riba dos prexuízos sectarios e fixeron unha contribución significativa á posterior inclinación de Akbar cara á tolerancia relixiosa.[129]

Akbar patrocinou debates relixiosos entre diferentes grupos musulmáns (sunitas, xiítas, Ismailís e sufís), parsis, hindú (xivaítas e visnues), sikhs, xainismo, xudeus, xesuítas e materialistas, pero era partidario do sufismo e proclamaba que "a sabedoría do Vedanta é a do sufismo".[130]

Cando estaba en Fatehpur Sikri, mantivo discusións porque lle encantaba coñecer as crenzas relixiosas dos demais. Un daqueles días soubo que as persoas relixiosas doutras relixións adoitaban ser intolerantes coas crenzas relixiosas doutras. Isto levouno a formar a idea da nova relixión, Sulh-e-kul que significa paz universal. A súa idea desta relixión non discriminaba a outras relixións e centrouse nas ideas de paz, unidade e tolerancia.[131] Tentou que se reconciliasen as diferenzas entre as distintas crenzas, incorporando tanto nocións do islam como do hinduísmo, pero nunca saíu da Corte e desapareceu coa súa morte.[131]

Asociación coa aristocracia musulmá[editar | editar a fonte]

Durante a primeira parte do seu reinado, Akbar adoptou unha actitude represiva cara ás seitas musulmás que foron condenadas pola ortodoxia como herética.[132] En 1567, seguindo o consello do Shaikh Abdu'n Nabi, ordenou a exhumación de Mir Murtaza Sharifi Shirazi, un xiíta enterrado en Delhi, debido á proximidade da tumba á de Amir Khusrow , argumentando que un "herexe" non podía ser enterrado tan preto da tumba dun santo sunita, o que reflicte unha actitude restritiva cara aos xiítas, que continuou a persistir ata principios do século XX. década de 1570.[133] Suprimiu o mahdavismo en 1573 durante a súa campaña de Gujarat, no transcurso da cal o líder Mahdavi Bandagi, Miyan Sheik Mustafa, foi arrestado e levado en cadeas ao xulgado para xulgalo e liberado despois de dezaoito meses.[133] Porén, como Akbar caeu cada vez máis baixo a influencia do misticismo panteísta sufí de principios da década de 1570, provocou un gran cambio na súa perspectiva e culminou no seu cambio do islam ortodoxo tal e como se profesaba tradicionalmente, a favor dun novo concepto do islam que transcende o límites da relixión.[133] En consecuencia, durante a última metade do seu reinado, adoptou unha política de tolerancia cara aos xiítas e declarou a prohibición do conflito xiíta-sunita, e o imperio mantívose neutral en materia de conflitos sectarios internos.[134] No ano 1578, o emperador mogol Akbar referiuse a si mesmo como:

Emperador do Islam, Emir dos Fieis, Sombra de Deus na terra, Abul Fath Jalal-ud-din Muhammad Akbar Badshah Ghazi (cuxo imperio Allah perpetuou), é un gobernante extremadamente xusto, sabio e temeroso de Deus.

En 1580, estalou unha rebelión na parte oriental do imperio de Akbar, e os cadís emitiron unha serie de fetuas que declaraban que Akbar era un herexe. Akbar reprimiu a rebelión e impuxo severos castigos aos cadies. Para fortalecer aínda máis a súa posición no trato cos Qazis, Akbar emitiu un mazhar, ou declaración, que foi asinada por todos os principais ulemas en 1579.[135][136]

O mahzar afirmou que Akbar era o califa da época, un rango superior ao dun mujtahid: en caso de diferenza de opinións entre os mujtahids, Akbar podía escoller calquera opinión e tamén podía emitir decretos. que non estaban en contra da nass.[137] Dados os conflitos sectarios islámicos que imperaban en varias partes do país nese momento, crese que Mazhar axudou a estabilizar a situación relixiosa no país. imperio.[135] Fixo a Akbar moi poderoso debido á total supremacía que o islam lle outorgou ao "Khalifa", e tamén axudoulle a eliminar a influencia relixiosa e política do "Khalifa" otomán sobre os seus súbditos, garantindo así a súa total lealdade cara a el.[138]

Sempre que Akbar asistía ás congregacións nunha mesquita, facíase a seguinte proclamación:[139]

O Señor deume o Reino, fíxome sabio, forte e valente, guíame pola xustiza e a verdade, enchendo a miña mente co amor á verdade, ningún eloxio do home podería resumir o seu estado, Allah Hu Akbar, Deus é grande.

Din-i-Ilahi[editar | editar a fonte]

Akbar celebra unha asemblea relixiosa de diferentes credos no Ibadat Khana en Fatehpur Sikri.

Akbar estaba profundamente interesado en cuestións relixiosas e filosóficas. Musulmán ortodoxo o principio, máis tarde foi influenciado polo misticismo sufí que se predicaba no país nese momento, e apartouse da ortodoxia, nomeando para a súa corte a varias persoas talentosas con ideas liberais, incluíndo a Abul Fazl, Faizi e Birbal. En 1575, construíu unha sala chamada Ibadat Khana ("Casa de culto') en Fatehpur Sikri, á que convidou a seleccionados teólogos, místicos e cortesáns recoñecidos polos seus logros intelectuais e discutiu asuntos de espiritualidade con eles.[126]

Estas discusións, inicialmente restrinxidas aos musulmáns, foron amargas e provocaron que os participantes se gritaran e se insultasen. Disgustado por isto, Akbar abriu o Ibadat Khana a persoas de todas as fes, así como aos ateos, o que provocou que o alcance das discusións se ampliase e mesmo se estendese a áreas como a validez do Corán e a natureza de Deus. Isto sorprendeu aos teólogos ortodoxos, que intentaron desacreditar a Akbar facendo circular rumores sobre o seu desexo de abandonar o islam.[135]

O esforzo de Akbar por desenvolver un punto de encontro entre os representantes de varias relixións non tivo moito éxito, xa que cada un deles intentou facer valer a superioridade das súas respectivas relixións denunciando outras relixións. Mentres tanto, os debates no Ibadat Khana fixéronse máis acres e, en contra do seu propósito de levar a un mellor entendemento entre as relixións, en cambio provocaron unha maior amargura entre elas, o que provocou a interrupción dos debates de Akbar en 1582.[140] Con todo, a súa interacción con varios teólogos relixiosos convencérao de que, a pesar das súas diferenzas, todas as relixións tiñan varias boas prácticas, que buscou combinar nun novo movemento relixioso coñecido como Din-i-Ilahi.[141][142]

Algúns estudosos modernos afirman que Akbar non comezou unha nova relixión senón que introduciu o que o Dr. Oscar R. Gómez chama á perspectiva transteísta do budismo tántrico tibetano,[143] e que non usou a palabra Din-i-Ilahi[144]. Segundo acontecementos contemporáneos na corte mogol, Akbar estaba enfadado pola malversación da riqueza por parte de moitos clérigos musulmáns de alto rango.[145]

O chamado Din-i-Ilahi era máis ben un sistema ético e dise que prohibía a luxuria, a sexualidade, a calumnia e o orgullo, considerándoos como pecados. Piedade, prudencia, abstinencia e bondade son as virtudes fundamentais. Anímase a alma a a purificarse ansiando a Deus.[146] Respectouse o celibato, impúxose a castidade, prohibiuse a matanza de animais e non había escritos sagrados nin xerarquía sacerdotal.[147] No entanto, un nobre líder da corte de Akbar, Aziz Koka, escribiulle unha carta desde a Meca en 1594 argumentando que o discipulado promovido por Akbar non era máis que un desexo por parte de Akbar de retratar a súa superioridade en asuntos relixiosos.[148] Para conmemorar a Din-e-Ilahi, cambiou o nome de Prayag a Allahabad (pronunciado como ilahabad ) en 1583.[149][150]

Argumentouse que a teoría de que Din-i-Ilahi é unha nova relixión foi unha idea errónea que xurdiu debido ás erróneas traducións da obra de Abul Fazl por parte dos historiadores británicos posteriores.[151] Porén, tamén se acepta que a política sulh-e-kul, que formou a esencia de Din-i-Ilahi, foi adoptada por Akbar non só con fins relixiosos senón como parte da política administrativa xeral imperial. Isto tamén constituíu a base da política de tolerancia relixiosa de Akbar.[152] No momento da morte de Akbar en 1605, non había sinais de descontento entre os seus súbditos musulmáns, e mesmo un teólogo como Abdu'l Haq tiña a impresión de que se mantiñan estreitos lazos.[153]

Relación cos hindús[editar | editar a fonte]

O gran magnate razoando cun humilde faquir

Akbar decretou que os hindús que foran obrigados a converterse ao islam poderían converterse ao hinduísmo sen enfrontarse á pena de morte..[154] Nos seus días de tolerancia, os hindús queríano tanto que hai numerosas referencias a el, e os seus eloxios tamén se cantan en cancións e himnos relixiosos.[155]

Akbar practicou varios costumes hindús. Celebrou o Diwali, permitiu aos sacerdotes brahmanes atar fíos de xoias ao redor das súas bonecas a modo de bendición e, seguindo o seu exemplo, moitos dos nobres comezaron a usar rakhi (amuletos de protección).[156] Renunciou á carne de vaca e prohibiu a venda de todas as carnes en determinados días.[156]

Incluso o seu fillo Jahangir e o seu neto Shahjahan cumpriron moitas das concesións de Akbar, como a prohibición do sacrificio de vacas, comer só pratos vexetarianos determinados días da semana e beber só auga do Ganxes.[157] Mesmo cando estaba no Punjab, a 200 millas de distancia do Ganxes, a auga era sellada en grandes frascos e transportábase ata el. Referiuse á auga do Ganxes como a "auga da inmortalidade"..[157]

Relación cos xainistas[editar | editar a fonte]

Akbar mantivo discusións regularmente con estudosos xainismo e tamén se viu moi afectado por algunhas das súas ensinanzas. O seu primeiro encontro cos rituais xainistas foi cando viu unha procesión de Sravaka chamada Champa despois dun xaxún de seis meses. Impresionado polo seu poder e devoción, invitou ao seu gurú ou mestre espiritual, Acharya Hiravijaya Suri, a Fatehpur Sikri. Acharya aceptou a invitación e comezou a súa marcha cara á capital mogol desde Gujarat.[158]

Akbar quedou impresionado polas calidades escolares e o carácter do Acharya. Mantivo varios diálogos interrelixiosos entre filósofos de diferentes relixións. Os argumentos dos xainís en contra de comer carne convencéronlle a converterse en vexetariano.[159] Akbar tamén emitiu moitas ordes imperiais favorables aos intereses dos xainistas, como prohibir a matanza de animais.[160] Os autores xainistas tamén escribiron sobre a súa experiencia na corte mogol en textos sánscritos que aínda son en gran parte descoñecidos para os historiadores..[161]

A Corte Suprema da India citou exemplos da coexistencia da arquitectura xainista e do Imperio mogol, chamando a Akbar "o arquitecto da India moderna" e dicindo que "tiña un gran respecto" polo xainismo. En 1584, 1592 e 1598, Akbar declarara o "Amari Ghosana", que prohibia a matanza de animais durante o Paryushan e o Mahavir Jayanti e eliminou o imposto de Jazia dos lugares de peregrinación xainista, como Palitana.[162] Santichandra, Discípulo de Suri, foi enviado ao Emperador, que á súa vez deixou aos seus discípulos Bhanuchandra e Siddhichandra na corte. Akbar volveu convidar ao sucesor de Hiravijaya Suri, Vijayasena Suri, á súa corte, que o visitou entre 1593 e 1595.

A tolerancia relixiosa de Akbar non foi seguida polo seu fillo Jahangir, que mesmo ameazou ao antigo amigo de Akbar, Bhanuchandra.[163]

Relatos históricos[editar | editar a fonte]

Akbar entra triunfalmente en Surat

Personalidade[editar | editar a fonte]

Akbar cazando con guepardos. 1602

O historiador da corte Abul Fazl relatou extensamente o reinado de Akbar nos libros Akbarnama e Ain-i-akbari. Outras fontes contemporáneas para o reinado de Akbar inclúen as obras de Badayuni, Shaikhzada Rashidi e Shaikh Ahmed Sirhindi.

Akbar foi un guerreiro, emperador, xeneral, adestrador de animais (supostamente gardaba miles de guepardos cazadores durante o seu reinado e adestraba a moitos) e teólogo.[164] Crese que era disléxico, líanlle todos os días e tiña unha memoria extraordinaria.[165]

Dicíase que Akbar fora un sabio emperador e un bo xuíz de carácter. O seu fillo e herdeiro, Jahangir, escribiu efusivos eloxios ao personaxe de Akbar nas súas memorias e ducias de anécdotas para ilustrar as súas virtudes.[166] Segundo Jahangir, Akbar era «da tonalidade do trigo; os seus ollos e cellas eran negros e a súa pel máis ben escura que clara». Antonio de Montserrat, o xesuíta catalán que visitou a súa corte describiuno da seguinte maneira:

Pódese recoñecer facilmente, mesmo a primeira vista, que é un rei. Ten os ombreiros anchos, as pernas algo tortas aptas para montar e unha complexión marrón clara. A súa cabeza está inclinada cara ao ombreiro dereito. A súa fronte é ampla e aberta, os seus ollos tan brillantes e centelleantes que parecen un mar que brilla á luz do sol. As súas pestanas son moi longas. As súas cellas non están moi marcadas. O seu nariz é recto e pequeno, aínda que non insignificante. As súas fosas nasais están abertas de par en par como se se mofase. Entre a fosa nasal esquerda e o beizo superior hai un lunar. Afeita a barba pero leva bigote. Coxea na perna esquerda, aínda que alí nunca recibiu unha ferida.
Portraits of Akbar, the Great Mughal (1542-1605)[167]

Akbar non era alto, pero si de complexión forte e moi áxil. Tamén se destacou por varios actos de valentía. Un deses incidentes ocorreu no seu camiño de regreso de Malwa a Agra cando Akbar tiña 19 anos. Akbar cabalgou só diante do seu escolta e enfrontouse a unha tigresa que, xunto cos seus cachorros, saíu dos arbustos que se cruzaban no seu camiño. Cando a tigresa cargou contra o emperador, alegouse que despachara ao animal coa súa espada nun golpe solitario. Os seus asistentes achegáronse e atoparon ao emperador parado en silencio á beira do animal morto.[168]

Abul Fazl, e incluso o crítico hostil Badayuni, describiuno como cunha personalidade dominante. Destacou polo seu mando na batalla e "como Alexandre de Macedonia, sempre estivo disposto a arriscar a súa vida, independentemente das consecuencias políticas". Adoitaba mergullar o seu cabalo nun río asolagado durante a estación das chuvias e cruzalo con seguridade. Raramente se entregaba á crueldade e dise que era cariñoso cos seus familiares. Perdoou ao seu irmán Hakim, que era un rebelde arrepentido. Pero en contadas ocasións, tratou cruelmente a criminais, como o seu tío materno Muazzam e o seu irmán adoptivo Adham Khan, que foi defenestrado dúas veces por provocar a ira. de Akbar.[169]

Dise que era extremadamente moderado na súa dieta. Ain-e-Akbari menciona que durante as súas viaxes e tamén na casa, Akbar bebía auga do río Ganxes, ao que chamou "a auga da inmortalidade". Persoas especiais foron seleccionadas en Sorun e máis tarde en Haridwar para enviar auga, en frascos selados, onde estaba destinado.[170] Segundo as memorias de Jahangir, gustáballe as froitas e non lle gustaba moito a carne, que deixou de comer nos seus últimos anos.

Akbar tamén visitou Vrindavan, o lugar de nacemento de Krishna no ano 1570, e deu permiso aos Gaudiya Vaisnavas para construír catro templos, que eran Madana-mohana, Govindaji, Gopinatha e Jugal Kisore.

Para defender a súa posición de que o discurso xurdiu a partir da audición, levou a cabo un experimento de privación da lingua e fixo que os nenos se criasen illados, non se lles permitiu falar, observando que a medida que crecían, permanecían mudos.[171]

Haxiografía[editar | editar a fonte]

Durante o reinado de Akbar, o proceso continuo de discurso interrelixioso e sincretismo deu lugar a unha serie de atribucións relixiosas en termos de posicións de asimilación, dúbida ou incerteza, que el mesmo axudou ou deixou sen cuestionar[172] Tales relatos haxiográficos de Akbar atravesaron unha ampla gama de espazos confesionais e sectarios, incluíndo varios relatos de misioneiros parses, xainistas e xesuítas , así como relatos contemporáneos da ortodoxia brahmínica e musulmá.[173] As seitas e confesións existentes, así como varias figuras relixiosas que representaban o culto popular, sentían que tiñan un reclamo sobre el. A diversidade destes relatos atribúese ao feito de que o seu reinado deu lugar á formación dun Estado centralizado flexible acompañado de autoridade persoal e heteroxeneidade cultural.[172]

Akbarnāma, o Libro de Akbar[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Akbarnama .
Abu'l-Fazl ibn Mubarak presentando Akbarnama a Akbar, miniatura mogol

O Akbarnāma (persa : اکبر نامہ), que literalmente significa Libro de Akbar, é un relato biográfico oficial de Akbar, o terceiro emperador mogol (r. 1542-1605), escrito en persa. Inclúe descricións vivas e detalladas da súa vida e tempos.[174]

O traballo foi encargado por Akbar e escrito por Abul Fazl, unha das Nove xoias (hindi: Navaratnas) da corte real. de Akbar. Afirma que o libro tardou sete anos en completarse e os manuscritos orixinais contiñan unha serie de pinturas que apoian os textos, todas as pinturas que representan a escola da pintura mogol e o traballo dos mestres do taller imperial, incluíndo Basawan, cuxo uso do retrato nas súas ilustracións foi unha innovación na arte india.[174]

Consortes e concubinas[editar | editar a fonte]

A primeira esposa e consorte principal de Akbar foi a súa curmá, a princesa Ruqaiya Sultan Begum,[175][176] a única filla do seu tío paterno, o príncipe Hindal Mirza,[177] e da súa muller Sultanam Begum. En 1551, Hindal Mirza morreu loitando con valentía na batalla contra as forzas de Kamran Mirza. Ao escoitar a noticia da morte do seu irmán, Humayun estaba abrumado pola dor.[178] Por afecto á memoria do seu irmán, Humayun prometeu a Ruqaiya, filla de nove anos de Hindal, co seu fillo Akbar. O seu compromiso tivo lugar en Cabul, pouco despois do primeiro nomeamento de Akbar como vicerrei na provincia de Gazni.[179] Humayun concedeu á parella imperial toda a riqueza, o exército e os seguidores de Hindal e Ghazni que un dos jagir de Hindal deu ao seu sobriño, Akbar, quen foi nomeado vicerrei e tamén se lle deu o mando do exército do seu tío.[180] O matrimonio de Akbar con Ruqaiya celebrouse preto de Jalandhar, Punjab, cando ambos tiñan 14 anos..[16] Ela mesma, sen fillos, adoptou ao neto favorito de Akbar, o príncipe Khurram (o futuro emperador Shah Jahan). Morreu o 19 de xaneiro de 1626.[181]

A súa segunda esposa era filla de Abdullah Khan Mughal.[182] O matrimonio tivo lugar en 1557 durante o asedio de Mankot. Bairam Khan non aprobou este matrimonio, porque a irmá de Abdullah estaba casada co tío de Akbar, o príncipe Kamran Mirza, polo que considerou que Abdullah era un partidario de Kamran. Opúxose ata que Nasir-al-mulk lle fixo entender que a oposición a estes asuntos era inaceptable. Nasir-al-mulk organizou unha reunión de pracer e banquete de alegría, e agasallouse unha festa real.[183]

A súa terceira muller foi a súa curmá, Salima Sultan Begum,[182] Era filla de Nur-ud-din Muhammad Mirza e da súa esposa Gulrukh Begum tamén coñecida como Gulrang, a filla do emperador Babur. Ao principio Humayun comprometouna con Bairam Khan. Despois da morte de Bairam Khan en 1561, Akbar casou con ela o mesmo ano. Era a nai adoptiva do segundo fillo de Akbar, Murad Mirza. Ela tivo unha grande influencia en Akbar. Era unha poetisa e estaba consideradacomo unha muller excepcional por ser unha escritora hábil e xogou un papel activo na política da corte mogol durante o reinado de Akbar e Jahangir. Morreu sen fillos o 2 de xaneiro de 1613.[184]

Representación artística da raíña nai Mariam-uz-Zamani, a sultana favorita[185] e máis influente[186] do emperador Akbar.[187]

A súa cuarta esposa foi a fermosa Mariam-uz-Zamani, con quen casou o 6 de febreiro de 1562. Mariam-uz-Zamani era filla do raxá Bharmal, gobernante de Amber e foi unha das tres principais consortes de Akbar. Ela converteuse aos poucos na súa consorte favorita e na máis influente e, posteriormente, na única esposa enterrada preto del. Recibiu o nome honorífico de "Wali Nimat begum" (Bendicións de Deus) pouco despois do seu casamento. Ela era unha muller moi fermosa da que se dicía que posuía unha beleza pouco común. Amplamente coñecida pola súa beleza, graza e intelecto, era unha muller laica, amable, sensible e virtuosa que foi a principal forza motriz para a promoción do secularismo de Akbar. Este matrimonio tivo lugar cando Akbar estaba de regreso de Ajmer despois de ofrecer oracións á tumba de Moinuddin Chishti. Bharmal transmitira a Akbar que estaba sendo acosado polo seu cuñado Sharif-ud-din Mirza (o hakim mogol de Mewat). Akbar insistiu en que Bharmal debería someterse a el persoalmente, tamén se suxeriu que a súa fermosa filla casase con el como sinal de completa submisión.[188] Ela converteuse na primeira esposa en honrar a mansión real cun herdeiro. No ano 1564 deu a luz a dúas xemelgas chamadas Mirza Hassan e Mirza Hussain. No ano 1569, foi honrada co prestixioso título de Mariam-uz-Zamani despois de dar a luz a outro fillo chamado Salim (o futuro emperador Jahangir), o herdeiro ao trono. Tamén foi a nai adoptiva do fillo favorito de Akbar, Daniyal Mirza. Recibiu tres títulos máis de "Mallika-e-Hindustan", "Mallika-e-Muezamma" (Emperatriz exaltada) e "Shahi Begum" (Begum Imperial). Segundo afirmou Abul Fazl en Akbarnama, dise que a emperatriz tiña un alto rango no harén imperial. Era unha muller intelixente que estableceu o comercio internacional no Imperio mogol e foi a única esposa de Akbar autorizada para o comercio. Na súa época era considerada como a empresaria máis aventureira e temible. Morreu o 19 de maio de 1623 en Agra e foi enterrada preto do seu marido en Sikandra.[189]

O mesmo ano, Akbar casou coa ex muller de Abdul Wasi, o fillo de Shaikh Bada, señor de Agra. Akbar namorouse dela e ordenou a Abdul Wasi que se divorciase dela.[190] Outra das súas esposas era Gauhar-un-Nissa Begum, a filla do xeque Muhammad Bakhtiyar e a irmá do xeque Jamal Bakhtiyar. A súa dinastía chamábase Din Laqab e levaba moito tempo vivindo en Chandwar e Jalesar cerca de Agra. Ela era a esposa principal de Akbar.[191]

O seu seguinte matrimonio tivo lugar en setembro de 1564 coa filla de Miran Mubrak Shah, o gobernante de Khandesh. Este enviaralle agasallos á corte coa solicitude de que Akbar casase coa súa filla. A petición de Miran foi concedida e emitiuse unha orde. Itimad Khan foi enviado cos embaixadores de Miran, e cando se achegou ao forte asirio, que era a residencia de Miran este recibiu a Itimad con honra e enviou á súa filla con el. Acompañouna no séquito un gran número de nobres. O matrimonio tivo lugar cando chegou á corte de Akbar.[192] Como dote, Mubarak Shah cedeu Bijagarh e Handia o seu xenro imperial.[193]

Casou con outra princesa rajput en 1570, que era filla de Kahan, o irmán de Rai Kalyan Mal Rai, o gobernante de Bikaner. O matrimonio tivo lugar en 1570,[194] cando Akbar chegou a esta parte do país. Kalyan rendeu homenaxe a Akbar e pediulle que casase coa filla do seu irmán. Akbar aceptou a súa proposta e acordou o matrimonio.[195] Tamén casou coa filla de Rawal Har Rai, o gobernante de Jaisalmer en 1570.[196][197][198] Rawal enviara unha solicitude para que Akbar casase coa súa filla. Akbar aceptou a proposta. O raja Bahgwan Das foi enviado a este servizo. A cerimonia de voda tivo lugar despois do regreso de Akbar de Nagor.[199] Era a nai da princesa Mahi Begum, que morreu 8 de abril de 1577.[200] En 1570, Narhardas, un neto de Rao Viramde de Merta, casou coa súa irmá, Puram Bai, con Akbar a cambio do apoio de Akbar ás reclamacións de Keshodas sobre Merta.[201][202]

Outra das súas esposas foi Bhakkari Begum, a filla do sultán Mahmud de Bhakkar.[203] O 2 de xullo de 1572, o enviado de Akbar, I'timad Khan, chegou á corte de Mahmud para escoltar á súa filla ata Akbar. I'timad Khan trouxo consigo para o sultán Mahmud unha elegante túnica de honra, un cinto de cimitarra con xoias, un cabalo con sela e rendas e catro elefantes. Mahmud celebrou a ocasión celebrando festas extravagantes durante quince días. O día da voda, as festas alcanzaron o seu cénit e os ulemas, santos e nobres foron debidamente honrados con recompensas. Mahmud ofreceu 30.000 rupias en efectivo e en especie a I'timad Khan e despediuse da súa filla con gran dote e un séquito impresionante.[204] Chegou a Ajmer e agardou a Akbar. Os agasallos do sultán Mahmud, levados pola delegación, foron presentados ás damas do harén imperial.[205]

A súa novena esposa foi Qasima Banu Begum,[206] filla de Arab Shah. O casamento tivo lugar en 1575. Fíxose unha gran festa e estiveron presentes os altos oficiais e outros piares do estado.[207] En 1577, o Rawal Askaran do Estado de Dungarpur solicitou unha solicitude para que a súa filla se casase con Akbar. Akbar tivo en conta a súa lealdade e concedeu a súa petición.[208] Rai Loukaran e Rajah Birbar, servos do Rajah foron enviados desde Dihalpur para facer o honor de trasladar á súa filla. Os dous entregaron á dama na corte de Akbar, onde tivo lugar o matrimonio, o 12 de xullo de 1577.[209]

A súa undécima esposa foi Bibi Daulat Shad.[206] Foi a nai da princesa Shakr-un-Nissa Begum e da princesa Aram Banu Begum[210] nada o 22 de decembro de 1584.[211][212] A súa seguinte esposa foi a filla de Shams Chak, un cachemir. O casamento tivo lugar o 3 de novembro de 1592. Shams pertencía aos grandes homes do país, e faia moito tempo que acariciaba este desexo.[213] En 1593, casou coa filla de Qazi. Isa, e a curmá de Najib Khan. Najib díxolle a Akbar que o seu tío lle fixo un agasallo á súa filla. Akbar aceptou a súa representación e o 3 de xullo de 1593 visitou a casa de Najib Khan e casou coa filla de Qazi Isa.[214]

Nun momento dado, Akbar acolleu a Rukmavati, filla de Rao Maldev de Marwar, no seu harén como parte dunha das súas amantes. Esta era unha unión "enganosa" en oposición a un matrimonio formal, que representaba o estado inferior da noiva na casa do seu pai e servía como expresión de vasalaxe a un señor supremo. A data deste evento non está rexistrada.[215][216][217][218]

Morte[editar | editar a fonte]

Porta do Mausoleo de Akbar en Sikandra, Agra, 1795

O 3 de outubro de 1605, Akbar caeu enfermo cun ataque de disentería[219] do que nunca se recuperou. Crese que morreu o 27 de outubro de 1605, despois de que o seu corpo foi enterrado no seu mausoleo en Sikandra, Agra.[220]

Reformas[editar | editar a fonte]

O Imperio mogol contaba cun importante problema, a diferenza relixiosa entre a marioría do pobo, hindú, e os gobernantes, musulmáns, crenzas relixiosas con grandes diferenzas, como por exemplo a consideración divina por parte dos hindús da vaca, ou o consumo de alcohol e porco por parte dos hindús. Akbar tentou a reconciliación entre as dúas relixións, potenciando a creación dunha nova relixión, a Din-i-Ilahi (Divina Fé), que incorporaba aspectos tanto do islam como do Hinduísmo, mesmo de relixións minoritarias no subcontinente indio coma o xudaísmo ou o Xainismo. Neste sentido mesmo se puxo en contacto coas autoridades portuguesas de Goa para coñecer de primeira man as crenzas católicas. Estas medidas apoiounas con medidas lexislativas de carácter de xustiza social como o rechazo do imposto da Yizia, taxa que se aplicaba aos non musulmáns.

Entre o prolífico carácter reformista de Akbar destacan algunhas das reformas, pola súa innovación, éxito ou influencia na actualidade, por exemplo no eido puramente administrativo destacan o sistema de escritores que redactaban e enviaban informes regularmente dende todo o imperio ou a redución da presión fiscal sobre o campesiñado co incremento da zona de cultivo. En cuestións sociais os esforzos estiveron encamiñados á supresión do matrimonio entre nenos e o costume de incinerar ás viúvas xunto aos restos do seu marido. Tamén se procurou controlar o xogo e a prostitución e crear un sistema de pesas e medidas estándar para o imperio.

Legado[editar | editar a fonte]

Trala súa morte Akbar legou un grande imperio, que sacou da inestabilidade da época do seu pai para estabilizalo e amplialo, facendo gala de boas dotes administrativas e lexislativas. Porén este non sería polo que é recordado na maior parte dos casos senón pola súa capacidade para fomentar a tolerancia e unificar tantas relixións diferentes coma o islam, hinduísmo, zoroastrismo, xainismo ou xudaísmo. Nunha época na que por exemplo Europa se caracteriza pola persecución relixiosa e expulsión tanto de xudeus coma de musulmáns, e pola guerra intestina do cristianismo entre católicos e reformistas.

O imperio mogol sobreviviu a Akbar case douscentos anos, ata o sometemento ao imperio británico en 1803 e a abolición oficial trala revolta de 1857. Pasando das estábeis épocas dos sucesores de Akbar, Jahangir e Shah Jahan cuxo exemplo de esplendor é a construción do Taj Mahal durante o reinado deste último, á etapa de máxima extensión territorial de Aurangzeb que deu paso á progresiva decadencia que reduciu aos emperadores en simples reis de Delhi cando chegaron os británicos.

Na súa figura baséase a película hindú do ano 2008 Jodhaa Akbar, que relata unha suposta historia de amor entre o emperador Akbar, musulmán, e unha princesa hindú, Jodhaa[221]. O feito da voda é un dato histórico, puido ser tanto un intento máis de reconciliación ou un matrimonio político para afianzar a súa posición.

Galería de imaxes[editar | editar a fonte]

Imperio mogol

Segue a:
Humayun
Akbar
Precede a:
Jahangir
Dinastía Timúrida

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 Eraly, Abraham (2004). Phoenix, ed. The Mughal Throne: The Saga of India's Great Emperors. pp. 115, 116. ISBN 9780753817582. 
  2. Encyclopedia Britannica Online (ed.). "Akbar (Mughal emperor)" (en inglés). Consultado o 30 de decembro do 2015. 
  3. Metcalf, Barbara, Thomas (2006). Cambridge University Press, ed. A Concise History of Modern India. pp. 17. ISBN 978-0-521-86362-9. 
  4. Google.com.pk (ed.). "Google Images". Consultado o 2014-01-18. 
  5. TENNYSON'S OWN NOTES TO AKBAR'S DREAM (ed.). "Akbar" (en inglés). Consultado o 30 de decembro do 2015. 
  6. Conversion of Islamic and Christian dates (Dual) Arquivado 01 de agosto de 2009 en Wayback Machine. As per the date convertor Baadshah Akbar's birth date, as per Humayun nama, of 04 Rajab, 949 AH, corresponds to 14 October 1542.
  7. 7,0 7,1 Murray, Stuart (2009). The library : an illustrated history. Skyhorse Pub. ISBN 978-1-60239-706-4. OCLC 277203534. Consultado o 24 de abril do 2022. 
  8. Wiegand, Wayne A.; Davis, Donald G. (1994). Encyclopedia of library history. Garland Pub. p. 273. ISBN 0-8240-5787-2. OCLC 28375376. Consultado o 24 de abril do 2022. 
  9. S K banerji; Digital Library Of India. Humayun Badshah. Humphrey Milford Oxford University Press. Consultado o 24 de abril do 2022. 
  10. Smith 1917, pp. 12-19.
  11. Smith 1917, p. 22.
  12. Fazl, Abul. Akbarnama Volume I.
  13. Erskine, William (2012). A History of India under the Two First Sovereigns of the House of Taimur, Báber and Humáyun. Volume 2. Cambridge University Press. p. 403-404. ISBN 978-1-108-04620-6. OCLC 889952872. Consultado o 24 de abril do 2022. 
  14. Mehta, Jaswant Lal (1986). Advanced Study in the History of Medieval India (en inglés). Sterling Publishers Pvt. Ltd. p. 189. ISBN 8120710150. 
  15. Briggs, John; Ferishta, Mahomed Kasim (2013). History of the Rise of the Mahomedan Power in India, till the Year AD 1612. 2. Cambridge University Press. p. 169. ISBN 978-1-108-05555-0. OCLC 889971360. Consultado o 24 de abril do 2022. 
  16. 16,0 16,1 Eraly 2000, pp. 123, 272.
  17. Schimmel, Annemarie (2004). The empire of the great Mughals : history, art and culture. Reaktion Books. p. 149. ISBN 1-86189-185-7. OCLC 61751123. Consultado o 24 de abril do 2022. 
  18. Jahangir 1999, p. 437.
  19. "Akbar, the Great Mughal". Nature (en inglés) 150 (3812): 600–601. 1942-11-01. ISSN 1476-4687. doi:10.1038/150600b0. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  20. 20,0 20,1 DelhiOctober 27, India Today Web Desk New. "Remembering Akbar the Great: Facts about the most liberal Mughal emperor". India Today (en inglés). Consultado o 25 de abril do 2022. 
  21. "Wayback Machine". web.archive.org. 2008-05-27. Archived from the original on 27 de maio de 2008. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  22. History Arquivado 2005-08-02 en Wayback Machine. Gurdaspur district website.
  23. Smith 1981, p. 337.
  24. 24,0 24,1 Lal, Ruby (2005-09-22). Domesticity and Power in the Early Mughal World (en inglés). Cambridge University Press. p. 140. ISBN 978-0-521-85022-3. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  25. DelhiOctober 27, India Today Web Desk New. "Remembering Akbar the Great: Facts about the most liberal Mughal emperor". India Today (en inglés). Consultado o 25 de abril do 2022. 
  26. 26,0 26,1 Kulke, Hermann (2004). A history of India (4th ed ed.). Routledge. p. 205. ISBN 0-203-39126-8. OCLC 57054139. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  27. Schimmel, Annemarie; Waghmar, Burzine K. (2004). The empire of the great Mughals : history, art and culture. London : Reaktion Books. p. 88. ISBN 978-1-86189-185-3. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  28. Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 288. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  29. Elgood, Robert (1995). Firearms of the Islamic world in the Tareq Rajab Museum, Kuwait. I.B. Tauris. p. 135. ISBN 1-85043-963-X. OCLC 33841842. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  30. Gommans, Jos J. L. (2003). Mughal warfare : Indian frontiers and highroads to empire, 1500-1700. Routledge. p. 134. ISBN 0-203-40258-8. OCLC 52996650. Consultado o 25 de abril do 2022. 
  31. 31,0 31,1 31,2 31,3 31,4 Eraly 2000, pp. 118-124.
  32. Majumdar 1974, p. 104.
  33. Chandra 2007, pp. 226-227.
  34. 34,0 34,1 Chandra 2007, p. 227.
  35. 35,0 35,1 35,2 35,3 35,4 Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 9-13. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 26 de abril do 2022. 
  36. Cook, Michael (2010). The new Cambridge history of Islam. Cambridge University Press. ISBN 0-521-51536-X. OCLC 298184395. Consultado o 26 de abril do 2022. 
  37. 37,00 37,01 37,02 37,03 37,04 37,05 37,06 37,07 37,08 37,09 37,10 Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 14-15. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 2021-04-20. 
  38. Smith 1981, p. 339 339.
  39. John F. Richards (1995) The Mugal Empire. Cambridge University Press, páx. 14
  40. Chandra 2007, p. 228.
  41. 41,00 41,01 41,02 41,03 41,04 41,05 41,06 41,07 41,08 41,09 Eraly 2000, pp. 140-141.
  42. 42,0 42,1 Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 17-21. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 27 de abril do 2022. 
  43. 43,0 43,1 43,2 43,3 43,4 43,5 43,6 Chandra 2005, pp. 105-106.
  44. "The Woman Whose Downfall Nearly Killed Akbar". The Wire. Consultado o 27 de abril do 2022. 
  45. 45,0 45,1 Chandra 2007, p. 231.
  46. Smith 1981, pp. 342.
  47. Chandra 2005, p. 107.
  48. Tod, James (1994). Tod's annals of Rajasthan : the annals of Mewar. Asian Educational Services. p. 71. ISBN 81-206-0350-8. OCLC 85822131. Consultado o 27 de abril do 2022. 
  49. Eraly 2000, p. 11.
  50. 50,00 50,01 50,02 50,03 50,04 50,05 50,06 50,07 50,08 50,09 50,10 50,11 50,12 50,13 Eraly 2000, pp. 143-147.
  51. Hastings, James (2013-07-21). "English: pdf of volume 10 of the Hastings Encyclopedia of Religion and Ethics" (PDF). Consultado o 28 de abril do 2022. 
  52. "Rana Pratap Singh | Indian ruler". Encyclopedia Britannica (en inglés). Consultado o 28 de abril do 2022. 
  53. Chandra 2007, p. ?.
  54. 54,0 54,1 Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 32. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 28 de abril do 2022. 
  55. 55,00 55,01 55,02 55,03 55,04 55,05 55,06 55,07 55,08 55,09 55,10 55,11 55,12 Eraly 2000, pp. 148-154.
  56. Pletcher, Kenneth (2010). The history of India (1st ed ed.). Britannica Educational Pub. in association with Rosen Educational Services. p. 170. ISBN 978-1-61530-201-7. OCLC 650825999. Consultado o 28 de abril do 2022. 
  57. 57,0 57,1 57,2 "XI. The Age of Akbar". www.columbia.edu. Consultado o 29 de abril do 2022. 
  58. 58,0 58,1 58,2 58,3 58,4 58,5 Dani, Ahmad Hasan; Masson, Vadim Mikhaĭlovich; Unesco (2003-01-01). History of Civilizations of Central Asia: Development in contrast : from the sixteenth to the mid-nineteenth century (en inglés). UNESCO. p. 276-277. ISBN 978-92-3-103876-1. Consultado o 29 de abril do 2022. 
  59. 59,00 59,01 59,02 59,03 59,04 59,05 59,06 59,07 59,08 59,09 59,10 Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 49-51. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 29 de abril do 2022. 
  60. Markovits, Claude; George, Nisha; Hendry, Maggy (2002). A history of modern India, 1480-1950. Anthem Press. p. 93. ISBN 1-84331-004-X. OCLC 50175836. Consultado o 29 de abril do 2022. 
  61. 61,00 61,01 61,02 61,03 61,04 61,05 61,06 61,07 61,08 61,09 Markovits, Claude; George, Nisha; Hendry, Maggy (2002). A history of modern India, 1480-1950. Anthem Press. p. 93. ISBN 1-84331-004-X. OCLC 50175836. Consultado o 29 de abril do 2022. 
  62. 62,0 62,1 62,2 62,3 Eraly 2000, pp. 156-157.
  63. Houtsma, M. Th (1993). E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913-1936. E.J. Brill. p. 711. ISBN 90-04-09796-1. OCLC 28557785. Consultado o 29 de abril do 2022. 
  64. 64,0 64,1 64,2 64,3 Floor, Willem M.; Herzig, Edmund; Iran Heritage Foundation (2012). Iran and the world in the Safavid age. I.B. Tauris. p. 136. ISBN 978-1-85043-930-1. OCLC 809028689. Consultado o 2021-05-15. 
  65. "Akbar (1556-1605) and India unification under the mughals". 
  66. Sen, Sailendra (2013). Textbook of medieval indian history. Primus Books. p. 164,168. ISBN 93-80607-34-2. OCLC 822894456. Consultado o 29 de abril do 2022. 
  67. Chandra 2007, p. 233.
  68. 68,0 68,1 Chandra 2007, p. 234.
  69. 69,0 69,1 Chandra 2007, p. 236.
  70. Moosvi, Shireen (2008). People, taxation, and trade in Mughal India. Oxford University Press. p. 160. ISBN 978-0-19-569315-7. OCLC 180753597. Consultado o 1 de maio do 2022. 
  71. 71,0 71,1 Chandra 2007, p. 235.
  72. Moosvi, Shireen (2008). People, taxation, and trade in Mughal India. Oxford University Press. p. 164-165. ISBN 978-0-19-569315-7. OCLC 180753597. Consultado o 1 de maio do 2022. 
  73. Moosvi, Shireen (2008). People, taxation, and trade in Mughal India. Oxford University Press. p. 165. ISBN 978-0-19-569315-7. OCLC 180753597. Consultado o 1 de maio do 2022. 
  74. Smith 1981, pp. 359.
  75. 75,0 75,1 Chandra 2007, p. 238.
  76. Chandra 2007, p. 237.
  77. Andrew., Petersen, (1996). Dictionary of Islamic architecture. Routledge. ISBN 0-415-06084-2. OCLC 34091495. Consultado o 1 de maio do 2022. 
  78. "XVII. Economic and Social Developments under the Mughals". www.columbia.edu. Consultado o 1 de maio do 2022. 
  79. 79,0 79,1 79,2 Levi, Scott Cameron (2002). The Indian diaspora in Central Asia and its trade, 1550-1900. Brill. p. 39. ISBN 1-4175-0228-2. OCLC 55081171. Consultado o 1 de maio do 2022. 
  80. "Mughal Coins - Akbar". www.indian-coins.com. Consultado o 1 de maio do 2022. 
  81. "Coins of Akbar | Mintage World". Blog | Mintage World (en inglés). 2016-07-29. Consultado o 2 de maio do 2022. 
  82. Eraly 2000, p. 136.
  83. 83,0 83,1 83,2 83,3 Chandra 2007, p. 243.
  84. 84,0 84,1 Sarkar, Jadunath, - 1958 (1994). A history of Jaipur : c. 1503-1938 (Rev. and ed ed.). Orient Longman. p. 37. ISBN 81-250-0333-9. OCLC 312542101. Consultado o 2 de maio do 2022. 
  85. Sarkar, Jadunath, - 1958 (1994). A history of Jaipur : c. 1503-1938 (Rev. and ed ed.). Orient Longman. p. 38-40. ISBN 81-250-0333-9. OCLC 312542101. Consultado o 2 de maio do 2022. 
  86. Sarkar, Jadunath, - 1958 (1994). A history of Jaipur : c. 1503-1938 (Rev. and ed ed.). Orient Longman. p. 38. ISBN 81-250-0333-9. OCLC 312542101. Consultado o 2 de maio do 2022. 
  87. "PROFILE: TANSEN — the mesmerizing maestro-DAWN - Young World; October 12, 2002". web.archive.org. 2007-11-21. Archived from the original on 21 de novembro de 2007. Consultado o 2 de maio do 2022. 
  88. Prasad, Rajendra (2017). India Divided (en inglés). Penguin. p. 63. ISBN 978-0143414155. 
  89. Keapy, Frank Ernest. History of Hindi Literature (en inglés). Rupa & Co. p. 36. ISBN 978-8129101389. 
  90. The Cambridge History of the British Empire (en inglés). CUP Archive. 1940. p. 14. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  91. Habib 1997, p. 256.
  92. Habib 1997, pp. 256-257.
  93. Habib 1997, p. 259.
  94. Frances Pritchett. "XVI. Mughal Administration". www.columbia.edu. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  95. Frances Pritchet. "XIX. A Century of Political Decline: 1707-1803". www.columbia.edu. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  96. Habib 1997, p. 260.
  97. Marr, J. R. (1982/10). "John Correla-Afonso (ed.): Letters from the Mughal Court: the first Jesuit mission to Akbar (1580–1583). (Studies in Indian History and Culture of the Heras Institute, 24.) viii, 136 pp., 4 Plates. Anand: Gujarat Sahitya Prakash for the Heras Institute of Indian History and Culture, Bombay, 1980. Rs. 45(Paper 35).". Bulletin of the School of Oriental and African Studies (en inglés) 45 (3): 599–601. ISSN 1474-0699. doi:10.1017/S0041977X00041823. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  98. Gómez, Oscar R. (2013). El tantrismo dentro de la Compañia de Jesús (en español). Ediciones Menteclara. p. 58. ISBN 978-987-24510-3-5. 
  99. Father Pierre Du Jarric, S. J. (1926). Akbar And The Jesuits. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  100. Durant, Will (1963). Our oriental heritage being a history of civilization in Egypt and the Near East to the death of Alexander, and in India, China and Japan from the beginning to our own day;. Simon & Schuster. p. 738. ISBN 978-1-4516-4668-9. OCLC 609199302. Consultado o 2021-05-15. 
  101. Frances Pratchet. "XII. Religion at Akbar's Court". www.columbia.edu. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  102. "SIX OTTOMAN DOCUMENTS ON MUGHAL-OTTOMAN RELATIONS DURING THE REIGN OF AKBAR". web.archive.org. 2 de marzo de 2012. Archived from the original on 02 de marzo de 2012. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  103. Subrahmanyam, Sanjay (1994-06-01). "Book Reviews : NAIMUR RAHMAN FAROOQI, Mughal-Ottoman Relations: A Study of the Political and Diplomatic Relations between Mughal India and the Ottoman Empire, 1556-1748, Delhi, Idarah-i Adabiyat-i Delli, 1989, xii + 264 pp., Rs. 175". The Indian Economic & Social History Review (en inglés) 31 (2): 249–251. ISSN 0019-4646. doi:10.1177/001946469403100210. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  104. Farooqi, Naimur Rahman (1989). Mughal-Ottoman Relations: A Study of Political & Diplomatic Relations Between Mughal India and the Ottoman Empire, 1556-1748 (en inglés). Idarah-i Adabiyat-i Delli. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  105. Moosvi, Shireen (2008). People, taxation, and trade in Mughal India. Oxford University Press. p. 246. ISBN 978-0-19-569315-7. OCLC 180753597. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  106. Ottoman court chroniclers (1578). Muhimme Defterleri, Vol. 32 f 292 firman 740, Shaban 986.
  107. Khan, Iqtidar Alam; Indian Council of Historical Research; International Seminar on Akbar and His Age (1999). Akbar and his age. Northern Book Centre. p. 218. ISBN 81-7211-108-8. OCLC 45328558. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  108. Farooqi, N. R. (2017-04-01). "An Overview of Ottoman Archival Documents and Their Relevance for Medieval Indian History". The Medieval History Journal (en inglés) 20 (1): 192–229. ISSN 0971-9458. doi:10.1177/0971945816687687. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  109. 109,0 109,1 Faroqhi, Suraiya (2004). The Ottoman Empire and the world around it. I.B. Tauris. p. 88. ISBN 1-85043-715-7. OCLC 56652062. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  110. Farooqi, Naimur Rahman (1989). Mughal-Ottoman Relations: A Study of Political & Diplomatic Relations Between Mughal India and the Ottoman Empire, 1556-1748 (en inglés). Idarah-i Adabiyat-i Delli. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  111. Faroqhi, Suraiya (2004). The Ottoman Empire and the world around it. I.B. Tauris. p. 138. ISBN 1-85043-715-7. OCLC 56652062. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  112. Farooqi, Naimur Rahman (1989). Mughal-Ottoman Relations: A Study of Political & Diplomatic Relations Between Mughal India and the Ottoman Empire, 1556-1748 (en inglés). Idarah-i Adabiyat-i Delli. Consultado o 3 de maio do 2022. 
  113. Majumdar 1974, p. 158.
  114. Ottoman court chroniclers (1588). Muhimme Defterleri, Vol. 62 f 205 firman 457, Avail Rabiulavval 996.
  115. Athar Ali 2006, p. 94.
  116. 116,0 116,1 Majumdar 1974, p. 153.
  117. Athar Ali 2006, pp. 327-328.
  118. Majumdar 1974, p. 154.
  119. Majumdar 1974, pp. 154-155.
  120. Majumdar 1974, p. 153-154.
  121. Athar Ali 2006, p. 327.
  122. Majumdar 1974, p. 155.
  123. Smith 1917, p. 292.
  124. Lach, Donald Frederick; Kley, Edwin J. Van (1998). Asia in the Making of Europe (en inglés). University of Chicago Press. p. 393. ISBN 978-0-226-46765-8. Consultado o 2021-06-12. 
  125. Habib 1997, p. 80.
  126. 126,0 126,1 126,2 Chandra 2007, p. 253.
  127. Chandra 2007, p. 252.
  128. Nurul Hasan, S. (2008). Religion, state, and society in medieval India : collected works of S. Nurul Hasan. Oxford University Press. p. 72. ISBN 0-19-569660-3. OCLC 243546006. Consultado o 2021-06-12. 
  129. 129,0 129,1 Habib 1997, p. 81.
  130. Doniger, Wendy (2014). On Hinduism. ISBN 978-0-19-936007-9. OCLC 858660095. Consultado o 2021-06-12. 
  131. 131,0 131,1 [Ligazón morta]
  132. Habib 1997, p. 85.
  133. 133,0 133,1 133,2 Habib 1997, p. 86.
  134. Athar Ali 2006, pp. 165-166.
  135. 135,0 135,1 135,2 Chandra 2007, p. 254.
  136. Athar Ali 2006, p. 159.
  137. Nurul Hasan, S. (2008). Religion, state, and society in medieval India : collected works of S. Nurul Hasan. Oxford University Press. p. 79. ISBN 0-19-569660-3. OCLC 243546006. Consultado o 4 de maio do 2022. 
  138. Nurul Hasan, S. (2008). Religion, state, and society in medieval India : collected works of S. Nurul Hasan. Oxford University Press. p. 82-83. ISBN 0-19-569660-3. OCLC 243546006. Consultado o 4 de maio do 2022. 
  139. Keene, H. G. (Henry George) (1879). The Turks in India; critical chapters on the administration of that country by the Chughtai, Bábar, and his descendants. London, W. H. Allen. Consultado o 4 de maio do 2022. 
  140. Chandra 2007, p. 255.
  141. Chandra 2007, p. 256.
  142. "Dīn-i Ilāhī | Indian religion". Encyclopedia Britannica (en inglés). Consultado o 4 de maio do 2022. 
  143. R. Gomez, Oscar (2013). El tantrismo dentro de la Compañía de Jesús. MenteClara. p. 51. ISBN 978-987-24510-3-5. 
  144. Sharma, Sri Ram (cop. 1988). The religious policy of the Mughal emperors (Third edition ed.). Munshiram Manoharlal Publishers. p. 42. ISBN 978-81-215-0395-2. OCLC 762271909. Consultado o 4 de maio do 2022. 
  145. Smith 1981, pp. 348.
  146. Roy Choudhury, Makhan Lal (1997). The Din-I-Ilahi, or, The religion of Akbar (4th ed ed.). Munshiram Manoharlal. ISBN 81-215-0777-4. OCLC 40804854. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  147. Majumdar 1974, p. 138.
  148. Koka, Aziz (1594). King's College Collection, MS 194. Esta carta se encuentra almacenada en la Biblioteac de la Universidad de Cambridge. p. ff.5b–8b.
  149. Josiah Conder (1828). The Modern Traveller (en inglés). R.M. Tims. p. 282. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  150. Deefholts, Margaret; Deefholts, Glenn; Acharya, Quentine (2006). The way we were : Anglo-Indian chronicles. CTR Inc Pub. p. 87. ISBN 978-0-9754639-3-2. OCLC 77012489. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  151. Athar Ali 2006, pp. 163-164.
  152. Athar Ali 2006, p. 164.
  153. Habib 1997, p. 96.
  154. Chua, Amy (2007). Day of empire : how hyperpowers rise to global dominance--and why they fall (1st ed ed.). Doubleday. p. 187. ISBN 978-0-385-51284-8. OCLC 123079516. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  155. Chua, Amy (2007). Day of empire : how hyperpowers rise to global dominance--and why they fall (1st ed ed.). Doubleday. p. 126. ISBN 978-0-385-51284-8. OCLC 123079516. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  156. 156,0 156,1 Collingham, E. M. (2006). Curry : a tale of cooks and conquerors. Oxford University Press. p. 30. ISBN 978-0-19-532001-5. OCLC 60669028. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  157. 157,0 157,1 Collingham, E. M. (2006). Curry : a tale of cooks and conquerors. Oxford University Press. p. 31. ISBN 978-0-19-532001-5. OCLC 60669028. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  158. Sanghmitra. Jain Dharma ke Prabhavak Acharya. Jain Vishwa Bharati, Ladnu.
  159. Sen, Amartya (2005). The argumentative Indian : writings on Indian history, culture and identity. Allen Lane. ISBN 0-7139-9687-0. OCLC 57750786. Consultado o 5 de maio do 2022. Akbar organizou discusións... que involucraban non só aos principais filósofos hindús e musulmáns [senón aos xainistas e outros]... Ao discutir cos xainistas, Akbar manteríase escéptico dos seus rituais e, con todo, convenceríase polo seu argumento a favor do vexetarianismo e terminaría lamentando o consumo de toda carne 
  160. "JAIN and the Mughals". www.jainpedia.org. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  161. Truschke, Audrey. "Setting the record wrong: a Sanskrit vision of Mughal conquests". South Asian History and Culture 3 (3): 373–396. ISSN 1947-2498. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  162. Nov 23, Ashish Vashi / TNN /. "Ahmedabad turned Akbar veggie | Ahmedabad News - Times of India". The Times of India (en inglés). Consultado o 2021-06-25. 
  163. p. 137, Poetry of Kings: The Classical Hindi Literature of Mughal India, de Allison Busch.
  164. Habib 1992, pp. 3-15.
  165. Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 35. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  166. Tuzk-e-Jahangiri (Memorias de Jahangir). 1600
  167. Codrington, K. de B. (1943). "Portraits of Akbar, the Great Mughal (1542-1605)". The Burlington Magazine for Connoisseurs 82 (480): 65–67. ISSN 0951-0788. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  168. Richard Garbe (1909). Akbar, Emperor of India: A Picture of Life and Customs from the Sixteenth... (en inglés). The Open court publishing company. Consultado o 5 de maio do 2022. 
  169. Richards, John F. (1993). The Mughal Empire. Cambridge University Press. p. 15. ISBN 0-521-25119-2. OCLC 25246187. Consultado o 6 de maio do 2022. 
  170. Arquivado o 20 de setembro de 2011 ás Wayback Machine Ain-e-Akbari, por Abul Fazl 'Allami, Volume I, A'I'N 22. El A'bda'r Kha'nah. pax. 55. Traducido do persa orixinal, por Heinrich Blochmann e o coronel Henry Sullivan Jarrett da Sociedade Asiática de Calcuta. Calcuta, 1873-1907.
  171. "1200-1750". web.archive.org. 2008-02-22. Archived from the original on 22 de febreiro de 2008. Consultado o 2021-06-25. 
  172. 172,0 172,1 Grewal, J. S.; Project of History of Indian Science, Philosophy, and Culture (2005). The state and society in medieval India. Oxford University Press. p. 497. ISBN 0-19-566720-4. OCLC 60597476. Consultado o 6 de maio do 2022. 
  173. Grewal, J. S.; Project of History of Indian Science, Philosophy, and Culture (2005). The state and society in medieval India. Oxford University Press. p. 475. ISBN 0-19-566720-4. OCLC 60597476. Consultado o 6 de maio do 2022. 
  174. 174,0 174,1 "The Art Institute of Chicago: Art Access". web.archive.org. 2009-09-19. Archived from the original on 19 de setembro de 2009. Consultado o 6 de maio do 2022. 
  175. Schimmel, Annemarie (2004). The empire of the great Mughals : history, art and culture. Reaktion Books. p. 149. ISBN 1-86189-185-7. OCLC 61751123. Consultado o 6 de maio do 2022. 
  176. Jahangir 1999, p. 43Ruqayya-Sultan Begam, filla de Mirza Hindal e esposa da súa maxestade Arsh-Ashyani [Akbar], morrera en Akbarabad. Era a esposa principal da súa maxestade. Ao non ter fillos, cando Shahjahan naceu, a súa maxestade Arsh-Ashyani encomendou esa "perla única do califato" ao coidado do begam, e ela comprometeuse a criar ao príncipe. Deixou esta vida aos oitenta e catro anos.
  177. Jahangir 1999, p. 40.
  178. Erskine, William (2012). A History of India under the Two First Sovereigns of the House of Taimur, Báber and Humáyun. Volume 2. Cambridge University Press. p. 403. ISBN 978-1-108-04620-6. OCLC 889952872. Consultado o 6 de maio do 2022. 
  179. Mehta, Jaswant Lal (1986). Estudio avanzado en la historia de la India medieval (en inglés). Sterling Publishers Pvt. Ltd. p. 189. ISBN 978-8120710153. 
  180. Briggs, John; Ferishta, Mahomed Kasim (2013). History of the Rise of the Mahomedan Power in India, till the Year AD 1612. Volume 2. Cambridge University Press. p. 169. ISBN 978-1-108-05555-0. OCLC 889971360. Consultado o 6 de maio do 2022. 
  181. Gulbadan Begum, Annette Susannah Beveridge (1902). Humayun Nama. Publicaciones Sang-e-Meel. páxinas. 274–275.
  182. 182,0 182,1 Burke, SM (1989). Editores Munshiram Manoharlal. páxinas. 142, 143, 144.
  183. Beveridge 1907, p. 88.
  184. Jahangir 1999, p. 140.
  185. Hunter, William W. (1881–1895). Lodge, Henry Cabot, ed. The History of Nations: India and Modern Persia 5. P.F. Collier & son, New York. p. 114. 
  186. Smith, Bonnie G., ed. (2008). The Oxford Encyclopedia of Women in World History 4. Oxford University Press. p. 656. ISBN 9780195148909. 
  187. Khan, Muhammad Azam (2011). "History of Indian Ocean-A south Indian perspective" 7: 186–188. 
  188. Beveridge Volume II 1907, pp. 240–243.
  189. Jahangir & Thackston 1999, p. 397.
  190. Abd-ul-Qadir bin Maluk Shah (1884). Muntakhab-ut-Tawarikh de Al-Badaoni, traducido del persa original por W.H. Lowe - Volumen II. Sociedad Asiática de Bengala, Calcuta. págs. 59–60,
  191. Maulavi Abdur Rahim. Ma'asir al-Umara por Nawab Shams-ud-Daulah Shahnawaz Khan - Volume II (persa). Sociedad Asiática de Bengala, Calcuta. páxinas. 564, 566.
  192. Beveridge 1907, pp. 59-60.
  193. Quddusi, Mohd. Ilyas (2002). Khandesh bajo los mogoles, 1601-1724 d. C.: principalmente baseado en fontes persas. Oficina de Maravillas Islámicas. pax. 4.
  194. Beveridge 1907, p. 518.
  195. Fazl, Abu'l. Akbarnama II. p. 518. 
  196. Beveridge Volume II 1907, p. 518.
  197. Manchanda, Bindu. Jaisalmer: The City of Golden Sands and Strange Spirits. Jaisalmer, India. p. 24. 
  198. Somani, Ramavallabha. History of Jaisalmer. p. 55. 
  199. Beveridge 1907, pp. 518-519.
  200. Beveridge 1907, p. 283.
  201. The Mertiyo Rathors of Merta, Rajasthan I. p. 4. 
  202. The Mertiyo Rathors of Merta, Rajasthan II. p. 362. 
  203. Hasan Siddiqi, Mahmudul (1972). Historia dos arghuns e tarkhans de Sindh, 1507-1593: unha tradución comentada das partes relevantes de Mir Ma'sums Ta'rikh-i-Sindh, cunha introdución e apéndices. Instituto de Sindoloxía, Universidade de Sind. páx. 166.
  204. Ahsan, Aitzaz (2005). The Indus Saga. Roli Books. ISBN 978-93-5194-073-9. OCLC 1241450989. Consultado o 8 de maio do 2022. 
  205. Akhtar, Muhammad Saleem (1983). Sindh bajo los mogoles: Introducción, traducción y comentario del Mazhar-i Shahjahani de Yusuf Mirak (1044/1634). páxs.78, 79 y 81.
  206. 206,0 206,1 Burke, S. M. (1989). Akbar: The Greatest Mogul (en inglés). Munshiram Manoharlal Publishers. pp. 142, 143, 144. 
  207. Beveridge Volume III 1907, pp. 167–168.
  208. Beveridge Volume III 1907, p. 278.
  209. Beveridge Volume III 1907, p. 295.
  210. Jahangir & Thackston 1999, p. 39.
  211. Akbarnama of Abu'l Fazl Volume III. p. 661. Unha das ocorrencias foi o nacemento de Ārām Bānū Begam.* O 12 de Dai, 22 de decembro de 1584, mes divino, e o grao 19 de Saxitario, e segundo o cálculo dos indios, un grao e 54 minutos, aquel brillo nocturno. apareceu a xoia da fortuna e glorificaba o harén do Shāhinshāh. 
  212. Beveridge Volume III 1907, p. 661.
  213. Beveridge Volume III 1907, p. 958.
  214. Beveridge Volume III 1907, p. 985.
  215. Chatterjee, Indrani; Eaton, Richard Maxwell (2006). Slavery & South Asian history. Indiana University Press. p. 152,159. ISBN 978-0-253-11671-0. OCLC 191950586. Consultado o 8 de maio do 2022. 
  216. Chandra 1993, pp. 17,18.
  217. Sreenivasan, Ramya (2006). Indrani Chatterjee; Richard M. Eaton, eds. Drudges, dancing girls, concubines: female slaves in Rajput polity, 1500–1850. Slavery and South Asian History (Bloomington, Indiana: Indiana University Press). pp. 152, 159. ISBN 0-253-11671-6. 
  218. Chandra, Satish (1993). Mughal Religious Policies, the Rajputs & the Deccan. New Delhi, India: Vikas Publishing House. pp. 17–18. ISBN 978-0-7069-6385-4. 
  219. DelhiOctober 27, India Today Web Desk New. "Remembering Akbar the Great: Facts about the most liberal Mughal emperor". India Today (en inglés). Consultado o 2021-07-03. 
  220. Majumdar 1974, pp. 168-169.
  221. Ficha da película Jodhaa Akbar en IMDb

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]