Té

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Te e Té (planta).

Un xogo de té.

Té verde chinés.

O té é unha infusión estimulante preparada coas follas e rebentos da planta do té, un arbusto da familia Theaceae (Camellia sinensis)^[1] A popularidade desta bebida é soamente superada pola auga.^[2]. O seu sabor é fresco, lixeiramente amargo e adstrinxente; este gusto é agradábel para moita xente.^[3] Arguméntase que o consumo de té (especialmente verde) é benéfico para a saúde por conter antioxidantes, flavanois, flavonoides, catequiinas e polifenois.^[4]^[5] Debido aos seus catequinos, o té ten propiedades anti-inflamatorias e neuroprotectoras; pode axudar na regulación do apetito e pola súa afinidade cos receptores cannabinoides pode diminuír a dor e maila naúsea, servindo tamén como calmante.^[6]

O consumo do té verde está asociado cunha diminución do risco de problemas de saúde entre os adultos maiores tales como: infartos, deterioración cognitiva e osteoporose.^[7]^[8]

O té contén L-teanina substancia relacionada cun estado mental calmado en humanos. Un estado semellante ao que se atopa entre os practicantes de meditación.^[9]

O termo "té herbal" refírese comunmente a infusións de froitas ou herbas que non inclúen a planta do té tales como o mate, a macela, a tila, o poexo entre outros.

A norma ISO 3103 é un estándar publicado pola ISO que presenta un método estandarizado para preparar o té. Esta norma foi producida no ano 1980 polo comité técnico ISO 34 (alimentos), subcomité 8 (té).

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

O termo galego té (en portugués chá) procede do chinés, que ten varias pronuncias segundo o dialecto chinés usado. As dúas pronuncias exportadas foron "cha" e "te". Algunhas linguas tomaron a forma "te", como o español ou o inglés, e outras tomaron a forma "cha", como o portugués ou o xaponés.

Arbusto de té. O té bébese na China desde antes da dinastía Tang

Propiedades nutricionais do té negro[editar | editar a fonte]

kJ = 4
Glícidos = 0,3 g
Azucres = 0 g
Graxas = 0 g
- Graxas_omega3 = 3 mg
- Graxas_omega6 = 1 mg
Proteínas = 0
Auga = 99,7 g
Cafeína = 20 mg
Magnesio_mg = 1
Manganeso_mg = 0.2
Fósforo_mg = 1
Potasio_mg = 21
Fonte_usda = 1

Tipos de tés[editar | editar a fonte]

Té con xeo

A planta do té provén principalmente da China continental, India, Sri Lanka, Taiwán, Xapón, Nepal, Australia e Kenya. Os catro tipos principais de té distínguense segundo o seu procesamento. Camellia sinensis é un arbusto que presenta follas que, se non se secan tras a colleita, comezan a se oxidar. Para previr este proceso de oxidación, quéntanse as follas co obxectivo de tirar a súa humidade.

Clases principais de té:

Té branco: Follas novas (gromos novos do arbusto) que non se oxidaron; os gromos puideron protexerse do sol para evitar a formación de clorofila.
Té verde: Sen oxidación.
- Té matcha: Té verde en po empregado na cerimonia do té xaponesa.
Té oolong: Presenta un grao de oxidación media.
Té negro: Oxidación substancial. Hai dous tipos de té negro, ambos con usos medicinais na China:

Pu-ehr (tamén chamado té vermello): Un tipo de té da provincia de Yunnan (China).
Chong cha (literalmente té verme): Na medicina tradicional chinesa úsase para tratar a influenza. Prepárase coas sementes en vez das follas.

Outros tipos de té:

Kukicha ou té de inverno: Follas vellas torradas no lume. É un alimento macrobiótico popular no Xapón.
Té amarelo: Té de alta calidade servido na corte imperial, ou ben un té especial procesado de maneira similar ao té verde mais cun tempo de secado máis lento.
Té de arroz: Té negro producido na provincia Arroz na costa oriental do mar Negro (en Turquía).

Produción[editar | editar a fonte]

O maior produtor mundial de Té é China cunha total aproximado de 1.640.000 millóns de toneladas sobre un total de 4.321.011, porén nos últimos anos a produción da India foi aumentando chegando a máis de 1.000.000 millóns no ano 2011.

Pos.	País	2008	2009	2010	2011
1	China	1.274.984	1.375.780	1.467.467	1.640.310
2	India	987.000	972.700	991.180	1.063.500
3	Kenya	345.800	314.100	399.000	377.912
4	Sri Lanka	318.700	290.000	282.300	327.500
5	Turquía	198.046	198.601	235.000	221.600
6	Vietnam	173.500	185.700	198.466	206.600
7	Irán	165.717	165.717	165.717	162.517
8	Indonesia	150.851	146.440	150.000	142.400
9	Arxentina	80.142	71.715	88.574	96.572
10	Xapón	96.500	86.000	85.000	82.100
Total	Planeta	4.211.397	4.242.280	4.518.060	4.321.011

Curiosidades[editar | editar a fonte]

A primeira persoa en patentar unha bolsiña de té foi Thomas Lipton.
O té xeado foi inventado na Feira Mundial de 1904 en Saint Louis por Richard Blechyden. Blechynden non conseguiu vender o té esperado debido á calor, razón pola que mesturou xeo con té.
A bebida favorita do capitán Jean-Luc Picard de Star Trek é a mestura de té Earl Grey.
Twinings, unha das empresas máis coñecidas de té, patrocina o "Premio Twinings de Historias de Té", onde se premian relatos curtos nos que se inclúe o té.
O Motín do té no porto de Boston foi unha das sublevacións que provocaron o inicio da guerra de independencia dos Estados Unidos de América.

Galería de imaxes[editar | editar a fonte]

Planta de procesado de Té en Taiwan.
Bolsas de Té.

Notas[editar | editar a fonte]

↑ Laura C. Martin (15 de maio de 2007). Tea: The Drink that Changed the World. Tuttle Publishing. p. 8. Consultado o 31 de outubro de 2012.
↑ Alan Macfarlane; Iris Macfarlane (2004). The Empire of Tea. The Overlook Press. p. 32. ISBN 1-58567-493-1.
↑ Penelope Ody, (2000). Complete Guide to Medicinal Herbs. New York, NY: Dorling Kindersley Publishing. p. 48. ISBN 0-7894-6785-2.
↑ "The Role of Tea in Human Health: An Update". Arquivado dende o orixinal o 15-01-2012. Consultado o 04-03-2012.
↑ Shimizu M, Kubota M, Tanaka T, Moriwaki H (2012). "Nutraceutical approach for preventing obesity-related colorectal and liver carcinogenesis". International Journal of Molecular Sciences 13 (1): 579–95. PMC 3269707. PMID 22312273. doi:10.3390/ijms13010579. Consultado o 2012-03-12.
↑ G. Korte, A. Dreiseitel, P.Schreier, A. Oemhme, S. Locher, S. Geiger, J. Heilmann, P.G. Sand pdf (2010). "Tea catechins’affinity for human cannabinoid receptors". Phytomedicine 17 (1): 19–22. doi:10.1016/j.phymed.2009.10.001. Consultado o 2018-10-09.
↑ Tomata Y, Kakizaki M, Nakaya N; et al. (2012). "Green tea consumption and the risk of incident functional disability in elderly Japanese: the Ohsaki Cohort 2006 Study". The American Journal of Clinical Nutrition 95 (3): 732–9. PMC 3278248. PMID 22277550. doi:10.3945/ajcn.111.023200. Consultado o 2012-03-12.
↑ "Large-Scale, Long-Term Studies Support Roles of Physical Activity and Diet in Dementia and Cognitive Decline". Alzheimer's Association. 2010. Arquivado dende o orixinal o 30-09-2010. Consultado o 24-09-2010.
↑ "L-theanine, a natural constituent in tea, and its effect on mental state" (PDF). Consultado o 04-03-2012.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Camellia sinensis Classification from Toklai Tea Research Station, Jorhat, Assam.
Antibacterial Activity of Green Tea Extracts against Streptococcus anginosus group: http://ci.nii.ac.jp/naid/10017425510/en/
The effect of a component of tea (Camellia sinensis) on methicillin resistance in Staphylococcus: http://jac.oxfordjournals.org/cgi/content/abstract/42/2/211
List of Chemicals in Camellia sinensis (Dr. Duke's Databases)

[1] Laura C. Martin (15 de maio de 2007). Tea: The Drink that Changed the World. Tuttle Publishing. p. 8. Consultado o 31 de outubro de 2012.

[Macfarlane-2] Alan Macfarlane; Iris Macfarlane (2004). The Empire of Tea. The Overlook Press. p. 32. ISBN 1-58567-493-1.

[ody-3] Penelope Ody, (2000). Complete Guide to Medicinal Herbs. New York, NY: Dorling Kindersley Publishing. p. 48. ISBN 0-7894-6785-2.

[urlThe_Role_of_Tea_in_Human_Health:_An_Update-4] "The Role of Tea in Human Health: An Update". Arquivado dende o orixinal o 15-01-2012. Consultado o 04-03-2012.

[pmid22312273-5] Shimizu M, Kubota M, Tanaka T, Moriwaki H (2012). "Nutraceutical approach for preventing obesity-related colorectal and liver carcinogenesis". International Journal of Molecular Sciences 13 (1): 579–95. PMC 3269707. PMID 22312273. doi:10.3390/ijms13010579. Consultado o 2012-03-12.

[urlmissclasses.com-6] G. Korte, A. Dreiseitel, P.Schreier, A. Oemhme, S. Locher, S. Geiger, J. Heilmann, P.G. Sand pdf (2010). "Tea catechins’affinity for human cannabinoid receptors". Phytomedicine 17 (1): 19–22. doi:10.1016/j.phymed.2009.10.001. Consultado o 2018-10-09.

[pmid22277550-7] Tomata Y, Kakizaki M, Nakaya N; et al. (2012). "Green tea consumption and the risk of incident functional disability in elderly Japanese: the Ohsaki Cohort 2006 Study". The American Journal of Clinical Nutrition 95 (3): 732–9. PMC 3278248. PMID 22277550. doi:10.3945/ajcn.111.023200. Consultado o 2012-03-12.

[Large-Scale,_Long-Term_Studies_Support_Roles_of_Physical_Activity_and_Diet_in_Dementia_and_Cognitive_Decline-8] "Large-Scale, Long-Term Studies Support Roles of Physical Activity and Diet in Dementia and Cognitive Decline". Alzheimer's Association. 2010. Arquivado dende o orixinal o 30-09-2010. Consultado o 24-09-2010.

[urlapjcn.nhri.org.tw-9] "L-theanine, a natural constituent in tea, and its effect on mental state" (PDF). Consultado o 04-03-2012.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Té

Índice