Calendario muisca

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Bosquexo do complexo calendario Muisca, de Alexander von Humboldt.

O calendario muisca era un calendario lunisolar empregado polos muiscas. O calendario compoñíase dunha complexa combinación de meses e existían tres tipos de anos; os anos rurais (de acordo con Pedro Simón, en muisca: chocan),[1] os anos sagrados (Duquesne, en castelán: acrótomo),[2] e os anos comúns (Duquesne, en muisca: zocam).[3] Cada mes consistía en trinta días, e o ano común de vinte meses, xa que o vinte era o número 'perfecto' para os muiscas, xa que representaba a totalidade dos dedos das mans e dos pés. O ano rural normalmente contiña doce meses, pero engadiuse un mes bisesto. Este mes (chamado "mes xordo") representaba un mes de descanso. O ano sagrado completaba un ciclo completo con 37 meses.

Os muiscas eran unha das catro civilizacións avanzadas de América, (xunto cos aztecas, os maias e os incas), antes da chegada dos europeos,[4] e habitaban as terras centrais dos Andes colombianos (Altiplano Cundiboyacense). Segundo a súa tradición, o seu calendario foilles entregado polo deus Bochica.[5]

Os estudosos máis destacados sobre o calendario muisca e o seu sistema de conta foron Gonzalo Jiménez de Quesada, que conquistou o territorio muisca en 1537, Bernardo de Lugo (1619),[6] Pedro Simón no século XVII e Alexander von Humboldt e José Domingo Duquesne a finais do século XVIII e comezos do XIX.[5][7][8][9] A finais do século XIX, Vicente Restrepo escribiu unha obra crítica sobre o traballo de Duquesne.[10]

Entre os investigadores do século XIX están Javier Ocampo López[11] e Manuel Arturo Izquierdo Peña, antropólogo que publicou a súa tese sobre o calendario muisca.[12]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Izquierdo Peña, 2014, 11:48
  2. Izquierdo Peña, 2014, 13:25
  3. Izquierdo Peña, 2014, 12:40
  4. Ocampo López, 2007, Ch.V, p.188
  5. 5,0 5,1 Humboldt, 1807, Part 1
  6. 1619 - Muisca numbers according to Bernardo de Lugo - consultado o 29 de abril de 2016 (en castelán)
  7. Humboldt, 1807, Part 2
  8. Humboldt, 1807, Part 3
  9. Duquesne, 1795
  10. Restrepo, 1892
  11. Ocampo López, 2007, Ch. V, p.228-229
  12. Izquierdo Peña, 2009, p.1-170

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]