María del Adalid
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 31 de maio de 1874 Madrid, España |
Morte | 18 de xaneiro de 1930 (55 anos) Lóngora, España |
Educación | Real Academia de Belas Artes de San Fernando |
Actividade | |
Ocupación | pintora |
Membro de | |
Familia | |
Cónxuxe | José Ruiz de Huidobro |
Pais | Marcial del Adalid e Fanny Garrido |
María de los Dolores del Adalid y González Garrido, máis coñecida como María del Adalid González[1] (e mesmo María del Adalid Garrido),[2] nada en Madrid o 31 de maio de 1874 e finada na Coruña o 18 de xaneiro de 1930, foi unha pintora galega, membro de honra da Real Academia Galega.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Foi filla única dos coruñeses Francisca González Garrido (Fanny Garrido), escritora, e Marcial del Adalid, músico destacado, que finou en 1881, cando María contaba con oito anos de idade. Formouse na Real Academia de Belas Artes de San Fernando. Tivo boa relación co tamén pintor Francisco Lloréns. Obtivo mencións de honra nas exposicións nacionais de Belas Artes de 1904, 1906 e 1909. Participou na Exposición de Arte Rexional da Coruña de 1912, na Exposición de Arte Galega da Coruña de 1917[3] e na Exposición de Arte Gallega de Buenos Aires de 1919.[4]
A súa nai morreu en 1917 e María casou o 19 de xullo de 1919 con José Ruiz de Huidobro (†1924),[5] doutor en Medicina e Farmacia, no Pazo da Mercé de Baiona.[6] En marzo de 1926 doou un terreo da súa propiedade en Montrove, para a creación dunha escola, que leva o seu nome e que contribuíu a edificar.[7]
Por consello de Félix Estrada Catoyra, o 12 de decembro de 1928 depositou na Real Academia Galega a importante biblioteca e arquivo do seu pai[8] –"un fondo musical único e valiosísimo, máis importante có da Biblioteca Nacional", en palabras de Xosé Ramón Barreiro–[9], así como a biblioteca do seu avó (médico militar), polo que foi nomeada académica de honra o 12 de maio de 1929, sendo a primeira persoa nesa categoría.[10] Así mesmo, foi unha das primeiras socias —co número 47— da Asociación Española de Pintores y Escultores (AEPE), fundada en 1910.[11]
O pazo familiar legóullelo aos salesianos para que fixesen unha granxa-escola,[2] hoxe propiedade do Concello de Oleiros e sede do Instituto Universitario de Medio Ambiente da Universidade da Coruña.[12] Finou viúva e sen descendencia no seu domicilio do número 26 da rúa Tabernas, da Coruña.[6]
Galería de imaxes
[editar | editar a fonte]-
Fanny Garrido e Marcial del Adalid, pais de María.
-
María, de nena, coa súa nai.
-
María del Adalid, xa adulta.
-
Pazo de Lóngora, en Liáns, onde pasou largas temporadas.
-
Sepultura no cemiterio de S. Amaro da Coruña, compartida co seu pai.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Sepultura de María del Adalid González no cemiterio de S. Amaro da Coruña.
- ↑ 2,0 2,1 Estrada Catoyra, F. (1930). "María del Adalid Garrido". Boletín de la Real Academia Gallega (en castelán) (223): 161–162. ISSN 1576-8767. Arquivado dende o orixinal o 14 de febreiro de 2023. Consultado o 14 de febreiro de 2023.
- ↑ Exposición de Arte Gallego, La Coruña, Agosto-Septiembre 1917 Arquivado 24 de xullo de 2018 en Wayback Machine. (en castelán).
- ↑ Pereira, F. (24/7/2009). "Mulleres pintoras na arte galega (segunda metade do século XIX e primeiro terzo do século XX). Unha historia de invisibilidade" (PDF). CCG.
- ↑ "Noticias necrológicas". ABC (en castelán). 18 de outubro de 1924. p. 31..
- ↑ 6,0 6,1 Roteiro cultural e literario 2017 Concello de Oleiros.
- ↑ "La base, que estaba situada en una antigua escuela, será un centro de ocio juvenil". La Voz de Galicia (en castelán). 18/1/2017.
- ↑ Arquivo Marcial del Adalid Galiciana. Arquivo de Galicia.
- ↑ "La Academia y la Diputación catalogarán el fondo musical". La Opinión A Coruña (en castelán). 19/5/2008.
- ↑ "Membros de honra". Real Academia Galega.
- ↑ Asociación Española de Pintores y Escultores (en castelán).
- ↑ Presentación do IUMA UDC.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: María del Adalid |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Diego; Sobrino; Sarmiento (1995). A arte inexistente: as artistas galegas do século XX (PDF). Auditorio de Galicia. pp. 59–60; 64.
- Marco López, Aurora (2007). Dicionario de Mulleres Galegas. Edicións A Nosa Terra. p. 14. ISBN 978-84-8341-146-9.
- Pereira, F. (2004). A presenza das mulleres pintoras na arte galega, 1858-1936. Ediciós do Castro. ISBN 84-8485-154-0.
- Queipo, C. (2013). "La música insonora del fondo Adalid o la invisibilidad de la práctica musical…" (PDF). Brocar (en castelán) (37): 61–86. ISSN 1885-8309.