Pequín

Este é un dos 1000 artigos que toda Wikipedia debería ter
Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Modelo:Xeografía políticaPequín
北京市 (zh-cn) Editar o valor em Wikidata
Vista nocturna
Vista aérea
Fotomontaxe
Imaxe

Símbolo oficialChrysanthemum morifolium (flor)
Rosa chinensis (flor)
Platycladus (árbore)
Sófora (árbore) Editar o valor em Wikidata
Nomeado en referencia acapital e norte Editar o valor em Wikidata
Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 39°54′15″N 116°24′27″L / 39.90403, 116.40753Coordenadas: 39°54′15″N 116°24′27″L / 39.90403, 116.40753
EstadoRepública Popular da China Editar o valor em Wikidata
Enclave enHebei (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Capital de
CapitalTongzhou District (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación21.893.095 (2020) Editar o valor em Wikidata (1.334,09 hab./km²)
Lingua oficiallingua chinesa Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Superficie16.410,54 km² Editar o valor em Wikidata
Bañado porYongding River (en) Traducir e Qing River (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Altitude43 m Editar o valor em Wikidata
Punto máis altoMount Dongling (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Hebei (pt) Traducir
Baoding (pt) Traducir
Zhangjiakou (pt) Traducir
Langfang (pt) Traducir
Tianjin
Chengde (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Datos históricos
Precedido por
Evento clave
Organización política
Órgano executivoPeople's Government of Beijing Municipality (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
• Alcalde Editar o valor em WikidataJining Chen (pt) Traducir (2017–2022)
Yin Yong (en) Traducir (2022–) Editar o valor em Wikidata
Órgano lexislativoBeijing Municipal People's Congress (en) Traducir , Editar o valor em Wikidata
Membro de
PIB nominal3.610.260.000.000 ¥ (2020) Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Código postal100000 Editar o valor em Wikidata
Fuso horario
Prefixo telefónico10 Editar o valor em Wikidata
ISO 3166-2CN-BJ e CN-11 Editar o valor em Wikidata
Outro
Irmandado con
Salo
Alxer
Milán Editar o valor em Wikidata../... 66+

Sitio webbeijing.gov.cn Editar o valor em Wikidata

Pequín[1][2][3][4][5] ou Beixín[6] (chinés tradicional e simplificado: 北京; pinyin: Běijīng (/bˈɪŋ/)[7][8]; Wade-Giles: Pei3-ching1) é a capital da República Popular da China. É o centro político, cultural, de comunicación internacional, de innovación científica e tecnolóxico do país.[9] Pequín é a capital nacional máis poboada do mundo, con máis de 21 millóns de habitantes dentro dunha área administrativa de 16,410.5 km2.[10] Non obstante, a súa área construída, a terceira máis grande da China despois de Guangzhou e Shanghai, é lixeiramente maior, incluíndo tres municipios en Hebei (Sanhe, Dachang e Zhuozhou) están asimilados pero aínda non están unificados nos distritos de Miyun e Pinggu de Pequín.[11] Atópase no Norte da China, e está gobernado como un municipio baixo a administración directa do Consello de Estado con 16 distritos urbanos, suburbanos e rurais.[12] Pequín está rodeada maioritariamente pola provincia de Hebei coa excepción da veciña Tianjin ao sueste; xuntas, as tres divisións forman a megalópole de Jingjinji e a rexión da capital nacional da China.[13]

Pequín é unha cidade global un dos principais centros mundiais da cultura, da diplomacia, da política, das finanzas, das empresas e da economía, da educación, da investigación, da lingua, do turismo, dos medios de comunicación, do deporte, da ciencia e da tecnoloxía e do transporte. Como megacidade, Pequín é a segunda cidade chinesa máis grande por poboación urbana despois de Shanghai.[14] É a sede da maioría das maiores empresas estatais da China e alberga o maior número de empresas do mundo na lista do Fortune Global 500, así como as catro maiores institucións financeiras do mundo polos seus activos totais.[15][16] Tamén é un centro importante para as redes nacionais de estradas, vías rápidas, ferroviarias e de alta velocidade. O Aeroporto Internacional de Pequín-Capital é o segundo máis transitado do mundo por tráfico de pasaxeiros (o máis transitados de Asia) desde 2010,[17] O Aeroporto Internacional de Pequín-Daxing, o segundo aeroporto internacional de Pequín, é a terminal de aeroporto de estrutura única máis grande do mundo.[18][19] e, a rede de metro da cidade é a máis concorrida e a máis longa do mundo.

Combinando arquitecturas de estilo moderno e tradicional, Pequín é a unha das cidades máis antigas do mundo, cunha rica historia que data de máis de tres milenios. Como a última das catro grandes capitais antigas da China, Pequín foi o centro político do país durante a maior parte dos últimos oito séculos.[20] e foi a cidade máis grande do mundo por poboación durante gran parte do segundo milenio d.C..[21] Con montañas que rodean a cidade interior por tres lados, ademais dos antigos muros interiores e exteriores da cidade, Pequín estaba estratexicamente preparada e desenvolvida para ser a residencia do emperador motivo polo que era o lugar perfecto para a capital imperial. A cidade é coñecida polos seus opulentos palacios, templos, parques, xardíns, tumbas, muros e portas.[22] Pequín é un dos destinos turísticos máis importantes do mundo. En 2018, Pequín foi a segunda cidade turística con máis ingresos do mundo despois de Shanghai.[23] Pequín alberga moitos monumentos e museos e ten sete declarados Patrimonio da Humanidade pola UNESCO— a Cidade Prohibida, Templo do Ceo, Palacio de Verán, Tumbas Ming, Zhoukoudian e partes da Gran Muralla e o Gran Canal—todos eles son lugares turísticos populares.[24] Os siheyuans, o estilo de vivenda tradicional da cidade, e os hutongs, as rúas estreitas entre os siheyuans, son as principais atraccións turísticas e son comúns na cidade urbana de Pequín.

Cidade Prohibida, Pequín

Moitas das universidades públicas de Pequín están constantemente entre as mellores de Asia-Pacífico e do mundo.[25][26] Pequín é o fogar das dúas mellores universidades da Liga C9 (Tsinghua e Pequín) na rexión de Asia e Oceanía e dos países emerxentes.[27][28] o Beijing CBD é un centro para a expansión económica de Pequín, coa construción en curso ou recentemente rematada de múltiples rañaceos. A área de Zhongguancun de Pequín é un centro líder mundial de innovación científica e tecnolóxica, así como de espírito empresarial. Pequín foi clasificada como a cidade coa maior produción de investigación científica polo índice de Nature desde 2016.[29][30] A cidade acolleu numerosos eventos deportivos internacionais e nacionais, sendo os máis destacados os Xogos Olímpicos de verán de 2008 e os Xogos Paralímpicos de verán de 2008. En 2022, Pequín converteuse na primeira cidade en acoller uns Xogos Olímpicos de Verán (2008) e os Xogos Olímpicos de Inverno (2022),[31] e tamén os Paraolímpicos de Verán e os Paralímpicos de Inverno.[32] Pequín alberga 175 embaixadas estranxeiras, así como as sedes de moitas organizacións, incluíndo o Banco Asiático de Investimentos en Infraestruturas (AIIB), a Organización de Cooperación de Shanghai (SCO), o Fondo da Ruta da Seda, a Academia Chinesa de Ciencias, a Academia Chinesa de Enxeñaría, a Academia Chinesa de Ciencias Sociais, a Academia Central de Belas Artes, a Academia Central de Drama, o Conservatorio Central de Música e a Sociedade da Cruz Vermella da China.

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

Pequín en chinés está composto polos caracteres 北 běi «norte» e 京 jīng «capital». O seu significado é «Capital do Norte», en contraste con Nanjing (Nanjing), composto de 南 nán «sur» e 京 jīng «capital» e co significado de «Capital do Sur». Na China, a cidade tivo moitos nomes. Entre 1928 e 1949, coñecíase en chinés como Běipíng (北平, Peip'ing, en Wade-Giles) ou «Paz do Norte». O nome xa fora empregado ao comezo da dinastía Ming, en ambos os casos para salientar que Nanjing, a capital do sur, era a única capital.

A cidade volveu ao nome de Běijīng durante a ocupación xaponesa, e chamaríase de novo Běipíng despois do final da segunda guerra mundial, cando os xaponeses abandonaron a China. O Partido Comunista da China cambiou de novo o nome da cidade en 1949, como mostra da súa intención de establecer a capital do novo réxime na cidade. Despois da proclamación da República Popular, o nome Běipíng seguiu usándose en Taiwán, onde o goberno de refuxiados da República China negou a lexitimidade ás autoridades comunistas do continente. Desde a década de 1980, os medios taiwaneses tamén usaron o nome Běijīng. Nótese que o nome chinés actual e tradicional Běijīng é o correspondente á forma tradicional galega "Pequín", mentres que o nome da época nacionalista Běipíng adoitaba transcribirse en Occidente en variantes da ortografía de Wade-Giles como Peiping, Peip'ing, Pei-ping ou Pei-p'ing.

Yanjing (燕京, pinyin: Yānjīng, Wade-Giles: Yen-ching) é outro nome que se lle deu e recibe popularmente Pequín, en referencia ao antigo estado de Yan que existía na zona durante a dinastía Chou. Este nome aparece no nome da cervexa Yanjing local e no da Universidade de Yenching, unha institución de alto nivel fusionada coa Universidade de Pequín. Pequín é o Khanbaliq, Cambaluc ou Cambaluc descrito nas viaxes de Marco Polo e Ibn Battuta.

Historia[editar | editar a fonte]

A universidade de Pequín fundada en 1898.

Pequín, Beijing, antes de ser unha cidade foi un dos primeiros territorios ocupado por humanos. Varias veces foi capital e mudou de nome ata ser a actual capital da República Popular da China en 1949.

Prehistoria[editar | editar a fonte]

En Zhoukoudian, nas aforas do suroeste da cidade, atópase un importante asentamento de Homo erectus con restos humanos que datan de hai 700.000 a 500.000 anos, os máis importantes (Home de Pequín), e ata 250.000 anos antes da nosa era [33].

Así queda constancia de que a área de Pequín é unha das de máis antigo poboamento da Terra.

Nas mesmas covas, na superior en concreto, tamén habitaron Homo sapiens dende o 50.000 ata o 18.000 a.C. e, xa no neolítico, atópanse restos de pintura ritual (hematite) de entre 10.000 e 9.000 a.C.

Entrando xa na historia, inda que na mítica polo momento, a primeira mención dunha cidade na área corresponde a época do patriarca han, o Emperador Amarelo (2698-2598 a.C.). Trátase de Zhuolu, hoxe unha pequena vila ao noroeste da municipalidade de Beijing. Nela, o emperador fundacional batallou contra os bárbaros impoñendo a súa etnia. En conmemoración da vitoria levantou unha capital.

Tamén lendaria pero xa no soar da actual metrópole, cítase Youdu ou "cidade da quietude" na época do emperador Yao (2333-2234 aC).

Ji[editar | editar a fonte]

Cara ao final do primeiro milenio antes da nosa era, nos comezos da dinastía Zhou, as tribos presentes na área van converxendo nun réxime de reinos. Aparecen as primeiras poboacións estables e sobre o 1045 a.C. a cidadela de Ji que é conquistada polo reino ou estado de Yan nunha data confusa entre o 865-400 a.C., converténdose na súa capital.

Durante o período dos Reinos combatentes (475-226 a.C.) é un importante centro do norte da China cos nomes alternativos de Yanjing ou Yenshiatu. Situábase uns dez quilómetros ao norte da cidade actual. No 226 a.C., o primeiro emperador chinés, o unificador Qin Shihuang , conquístaa e destrúea.

Reconstruída ao suroeste da Cidade Prohibida, no norte da actual porta Guanganmen, pasa a ser un centro administrativo e guarnición militar das dinastías Han, Sui e Tang asemade con nomes diversos (Jicheng, Youzhou [34]).

Tralo colapso da dinastía Tang, o norte da China coñece a entrada de continxentes de pobos turcos e mongois entre os que destacan os Khitan que fundan a dinastía Liao (907-1127) con capital que eles chaman Yu ou Nanjing ('capital do sur' dos seus territorios) na antiga Ji. O seu emperador Taizong (927-47) leva a cabo plans de reconstrución erixindo unha muralla de dez metros de altura, oito portas e un recinto interior cos pazos [35].

Zhongdu[editar | editar a fonte]

Un novo pobo do norte, os manchús Jurchen da dinastía Jin (1115-1234) suceden aos Khitan. En 1153 trasladan a súa capital a Yu que rebautizan coma Zhongdu. Considérase a data fundacional de Beijing coma capital chinesa. De feito xa non era un enclave de fronteira posto que os jurchen dominaban toda a metade norte da China ata o Yangtzé.

Tal importancia requiría unha capital axeitada. A partir de 1151, o soberano Hailingwang vai reconstruír Nanjing (3x3 km) a imitación de Kaifeng, a anterior capital dos derrotados Song do norte. Estende a cidade polo leste, sur e oeste deixando así a típica configuración da capital chinesa: tres cidades, a interior ou palaciana (1,5x0,75 km); a intermedia, administrativa e da corte; e a exterior da poboación en xeral (4,5x4,5 km), cada unha co seu cinto de fortificacións.

Dadu[editar | editar a fonte]

Templo de Confucio construído cara a 1285 durante a ocupación mongol.

En 1215 Xenxis Kan conquista e incendia Zhongdu. O seu neto Kublai Khan, que está a conformar o maior imperio coñecido, o Imperio Mongol, decide en 1264 reconstruíla coma a súa nova capital. Co precedente de Xanadú (Shangdu, capital de verán na Mongolia Interior) e segundo os principios do Libro dos Ritos, entre 1267-93 eríxese a nova cidade de Dadu ou Khanbaliq (Cambaluc) ao nordeste da vella Zhongdu (que se manterá coma vila chinesa mentres a nova será a cidade mongol ou tártara).

A capital da dinastía Yuan, que impresionará grandemente a Marco Polo na súa estadía na corte do Gran Khan, é un vasto rectángulo de 28 km de perímetro amurallado con once portas. O seu deseño, de Liu Bingzhong ao igual co de Xanadú, mantén na súa planta a tripla configuración da capital dos Jin: Pazo Imperial (cidade interior), Cidade Imperial (cidade intermedia), e cidade exterior [36].

A contribución novidosa de Liu Bingzhong, e de gran transcendencia no futuro da cidade, é a súa concepción paisaxística do plan: O eixo norte-sur respéctase pero cunha certa corrección cara ao leste para acoller o lago Taiyi Zhi co a illa de Quionghua onde xa os Jin gozaban dun pazo e parque. Ao carón deste belo escenario natural disporase a Cidade Imperial.

Pequín[editar | editar a fonte]

En 1368 Hongwu expulsa aos mongois e instaura a dinastía Ming. Tras un breve tempo no que a capital instálase en Nanjing ("capital do sur") e no que a muralla norte de Dadu retrocede 2,8 km cara ao sur para unha mellor defensa, en 1403 o emperador Yongle decide trasladala de novo ao norte, a Dadu, e por iso a renomea Beijing ("capital do norte").

De seguido emprende un vasto programa construtivo que ten por base o deseño da capital de Kublai. Así, sobor do antigo Pazo Imperial vai construír a celebérrima Cidade Prohibida (1406-20),[37]. Diante, a ambos lados do acceso principal, erixe os templos dos devanceiros (Taimiao) e o da terra (Shejitan), que en Dadu estaban nos dous extremos do eixo leste-oeste, xunto a muralla. E pechando a composición polo norte, onde Kublai tiña o xardín imperial, Yongle levanta un outeiro artificial. Tras del, no eixo, a Torre do Tambor e da Campá.

Ao mesmo tempo, as murallas do sur movéronse 800 metros nesa dirección (xusto a lonxitude da actual Praza de Tian'anmen), para ampliar a Cidade Imperial.

En 1420, ampliando o grande eixo cara ao sur fóra de murallas, manda construír o Templo do Ceo [38] e o da Agricultura (1422). En torno a este complexo crecerá a cidade que entre 1522 e 1566 pecharase cun novo cinto murario constituíndo a chamada 'cidade chinesa' (por oposición a 'cidade tártara' próxima polo norte) [39].

Constituíu o conxunto urbano máis grande do mundo ata o século XIX, superando o millón de habitantes.

Este vai ser o esquema básico sobre o que Beijing chegará ata a actualidade. En forma radioconcéntrica a partir de aneis periféricos sucesivos [40] a metrópole esténdese polo territorio. Cando nos anos sesenta derrúbanse finalmente as murallas Ming, o encontro da cidade chinesa e a tártara conformará o maior eixo da cidade actual, a Avenida Changan (máis de 25 km), en cuxo punto central, onde se atopa a entrada a Cidade Prohibida, abrirase a gran Praza Tian'anmen, verdadeiro corazón do actual Beijing [41].

Albergou os Xogos Olímpicos de 2008. Para o Parque Olímpico escolleuse o eixo norte, por fóra da antiga muralla de Dadu.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Imaxe do satélite Landsat 7 do municipio de Pequín coas montañas circundantes en cor marrón escuro

Pequín está situado no extremo norte da chaira do norte da China, aproximadamente de forma triangular, que se abre ao sur e ao leste da cidade. As montañas ao norte, noroeste e oeste protexen a cidade e o corazón agrícola do norte da China das invasoras estepas do deserto. A parte noroeste do municipio, especialmente o condado de Yanqing e o distrito de Huairou, están dominados polas montañas Jundu, mentres que a parte occidental está enmarcada por Xishan ou os outeiros occidentais. A Gran Muralla China, na parte norte do municipio de pequín, construíuse sobre a escarpada topografía para defenderse contra as incursións nómades das estepas. O Monte Dongling, nos outeiros occidentais e na fronteira con Hebei, é o punto máis alto do municipio, cunha altitude de 2303 metros.

A Gran Muralla China o seu paso polo norte da cidade

Os principais ríos que flúen a través do municipio, son o Chaobai, Yongding e Juma, todos tributarios no sistema do río Hai, e flúen en dirección sueste. O encoro de Miyun, na parte alta do río Chaobai, é o encoro máis grande dentro do municipio. Pequín é tamén o terminal norte do Gran Canal que chega ata Hangzhou e que se construíu hai máis de 1400 anos como ruta de transporte, o Proxecto de Transferencia de Auga Sur-Norte foi construído na última década para levar auga desde a conca do río Yangtzé.

A área urbana de Pequín, nas chairas do centro-sur do municipio cunha elevación de 40 a 60 metros, ocupa unha porción relativamente pequena pero sirven de expansión a área do municipio. A cidade esténdese en circunvalacións concéntricas. A segunda estrada de circunvalación rastrexa as antigas murallas da cidade e a sexta estrada de circunvalación conecta as cidades satélites cos suburbios circundantes. Tian'anmen e a praza de Tian'anmen están no centro de Pequín, directamente ao sur da Cidade Prohibida, a antiga residencia dos emperadores da China. Ao oeste de Tian'anmen atópase Zhongnanhai, a residencia dos líderes actuais da China. A avenida Chang'an, que corta entre Tiananmen e a praza, forma o principal eixo este-oeste da cidade.

Paisaxe urbana[editar | editar a fonte]

Unha panorámica da Cidade Prohibida, vista desde o Parque Jingshan

Unha panorámica da Cidade Prohibida, vista desde o Parque Jingshan

Arquitectura[editar | editar a fonte]

O eixo central norte-sur da cidade de Pequín

En Pequín predominan tres estilos arquitectónicos. En primeiro lugar, a arquitectura tradicional da China imperial, cuxo mellor exemplo é a enorme Porta de Tian'anmen (Porta da Paz Celestial), que segue sendo o edificio emblemático da República Popular China, a Cidade Prohibida, o Templo Imperial Ancestral e o Templo do Ceo. Logo está o que ás veces se denomina o estilo "xino-soviético", con estruturas que tenden a ser cadradas e ás veces mal construídas, que se construíron entre os anos 1950 e 1970.[42] Por último, hai formas arquitectónicas moito máis modernas, sobre todo na zona do Distrito central de negocios de Pequín no leste de Pequín, como a nova Sede da CCTV, ademais de edificios noutros lugares da cidade como o Estadio Nacional de Pequín e o Centro Nacional de Artes Escénicas.

Desde 2007, os edificios de Pequín recibiron dúas veces o CTBUH Skyscraper Award (Premio Rañaceos CTBUH) ao mellor edificio alto no seu conxunto, polo edificio Linked Hybrid en 2009 e pola CCTV Headquarters en 2013. O premio CTBUH Skyscraper ao mellor edificio alto concédese cada ano a un só edificio en todo o mundo.

A principios do século XXI, Pequín foi testemuña dun enorme crecemento de novas construcións de edificios, que exhiben diversos estilos modernos de deseñadores internacionais, máis pronunciados na rexión do CBD. Na Zona Artística 798, que mestura o antigo co novo, pode verse unha mestura do deseño dos anos 50 e o estilo arquitectónico neofuturista. O edificio máis alto de Pequín é o China Zun, de 528 metros.

Wangjing SOHO

Pequín é famosa polas súas siheyuans, un tipo de residencia na que os edificios circundantes comparten un patio común. Entre os exemplos máis grandiosos están a Mansión do Príncipe Gong e a Residencia de Soong Ching-ling. Estes patios adoitan estar conectados por canellóns chamados hutongs. Os hutongs adoitan ser rectos e discorren de leste a oeste, de modo que as portas miran ao norte e ao sur para favorecer o Feng Shui. A súa anchura varía; algúns son tan estreitos que só poden pasar uns poucos peóns á vez. Os siheyuans e os hutongs, outrora omnipresentes en Pequín, están a desaparecer rapidamente[43] mentres mazás enteiras de "hutongs" son substituídas por rañaceos.[44] Os residentes dos hutongs teñen dereito a vivir nos novos edificios en apartamentos de polo menos o mesmo tamaño que as súas antigas residencias. Moitos se queixan, con todo, de que o sentido tradicional de comunidade e vida rueira dos hutongs non pode substituírse,[45] e estas propiedades adoitan ser propiedade do goberno.[46]

Problemas ambientais[editar | editar a fonte]

Pequín ten un longo historial de problemas ambientais.[47] Entre 2000 e 2009, a extensión urbana de Pequín cuadriplicouse, o que non só incrementou considerablemente a extensión das emisións antropoxénicas, senón que tamén cambiou fundamentalmente a situación meteorolóxica, mesmo se non se inclúen as emisións de gases de escape da sociedade humana. Por exemplo, diminuio o albedo da superficie, a velocidade do vento e a humidade preto da superficie, mentres que aumentaron a temperatura do aire, do chan e preto da superficie, a dilución vertical do aire e os niveis de ozono.[48] Debido aos factores combinados de urbanización e contaminación causada pola queima de combustibles fósiles, Pequín vese afectada a miúdo por graves problemas ambientais, que provocan problemas de saúde en moitos habitantes. En 2013, unha intensa néboa tóxica azoutou Pequín e a maior parte do norte da China, afectando a un total de 600 millóns de persoas. Tras este "choque contaminante", a contaminación do aire converteuse nunha importante preocupación económica e social na China. Despois diso, o goberno de Pequín anunciou medidas para reducir a contaminación atmosférica, por exemplo reducindo a cota de carbón do 24% en 2012 ao 10% en 2017, mentres que o goberno nacional ordenou retirar os vehículos moi contaminantes de 2015 a 2017 e incrementou os seus esforzos para a transición do sistema enerxético a fontes limpas.[49]

Calidade do aire[editar | editar a fonte]

Unha investigación conxunta entre investigadores estadounidenses e chineses en 2006 concluíu que gran parte da contaminación da cidade procede das cidades e provincias circundantes. Unha media do 35-60% do ozono pode atribuírse a fontes exteriores á cidade. Shandong e Tianjin teñen unha "influencia significativa na calidade do aire de Pequín",[50] en parte debido ao fluxo predominante do sur/sueste durante o verán e do das montañas do norte e noroeste.

Para preparar os Xogos Olímpicos de Verán de 2008 e cumprir as promesas de limpar o aire da cidade, gastáronse 17.000 millóns de dólares.[51] Pequín puxo en marcha unha serie de plans de mellora do aire durante a duración dos Xogos, entre eles a paralización das obras en todas as obras de construción, o peche permanente de moitas fábricas de Pequín, o peche temporal da industria nas rexións veciñas e o peche dalgunhas gasolineiras,[52] e a redución á metade do tráfico motorizado limitando aos condutores aos días pares ou impares (en función do seu número de matrícula).,[53] reducio as tarifas de autobús e metro, abriu novas liñas de metro e prohibiu os vehículos de altas emisións.[54][55] Ademais, a cidade montou 3.800 autobuses propulsados por gas natural, unha das maiores frotas do mundo.[51] Pequín converteuse na primeira cidade da China en esixir o equivalente chinés á norma de emisións Euro 4.[56]

A combustión de carbón é responsable do 40% das partículas en suspensión de Pequín e é tamén a principal fonte de dióxido de nitróxeno e de xofre.[57] Desde 2012, a cidade está a reconverter as centrais eléctricas para queimar gas natural.[58] e pretende limitar o consumo anual de carbón a 20 millóns de toneladas. En 2011, a cidade queimou 26,3 millóns de toneladas de carbón, o 73% delas para calefacción e xeración de electricidade e o resto para a industria.[58] Gran parte dos contaminantes atmosféricos da cidade son emitidos nas rexións veciñas.[57] Prevese que o consumo de carbón na veciña Tianjin aumente de 48 a 63 millóns de toneladas de 2011 a 2015.[59] A provincia de Hebei queimou máis de 300 millóns de toneladas de carbón en 2011, máis que toda Alemaña xunta, das cales só o 30% destináronse á xeración de electricidade e unha parte considerable á fabricación de aceiro e cemento.[60] As centrais eléctricas das rexións mineiras de Shanxi, Mongolia Interior e Shaanxi, onde o consumo de carbón triplicouse desde 2000, e a de Shandong tamén contribúen á contaminación atmosférica de Pequín.[57] Shandong, Shanxi, Hebei e Mongolia Interior ocupan, respectivamente, os postos primeiro a cuarto entre as provincias chinesas por consumo de carbón..[59] Na cidade había catro grandes centrais térmicas de carbón para fornecer electricidade e calefacción durante o inverno. A primeira (central térmica de Gaojing) pechouse en 2014.[61] Outras dúas pecháronse en marzo de 2015. A última (central térmica de Huaneng) pechouse en 2017.[62] Entre 2013 e 2017, a cidade tiña previsto reducir o consumo de carbón en 13 millóns de toneladas e limitalo a 15 millóns de toneladas en 2015.[63]

O Goberno utiliza ás veces medidas de sementa de nubes para aumentar a probabilidade de choivas na rexión e despexar o aire antes de grandes acontecementos, como antes do desfile do 60 aniversario en 2009, así como para combater as condicións de seca na zona.[64] Máis recentemente, con todo, o goberno aumentou o uso de medidas como o peche temporal de fábricas e a aplicación de maiores restricións para os coches na estrada, como no caso do "azul APEC" e o "azul desfile", períodos curtos durante e inmediatamente antes da APEC China 2014 e do Desfile do Día da Vitoria da China de 2015, respectivamente..[65] Durante e antes destes sucesos, a calidade do aire de Pequín mellorou drasticamente, para volver caer a niveis insalubres pouco despois.

A calidade do aire de Pequín adoita ser mala, sobre todo no inverno. A mediados de xaneiro de 2013, a calidade do aire de Pequín mediuse no alto da embaixada estadounidense da cidade nunha densidade de PM2,5 de 755 microgramos por metro cúbico, que é máis de 75 veces o nivel seguro establecido pola OMS, e saíuse do índice de calidade do aire da Axencia de Protección Ambiental dos Estados Unidos. Informouse amplamente, orixinalmente a través dunha conta de Twitter, de que a categoría era "locamente mala". Máis tarde cambiouse a "máis aló do índice".[66]

Os días 8 e 9 de decembro de 2015, Pequín sufriu a súa primeira alerta por smog, o que provocou o peche da maior parte da industria e outros negocios comerciais da cidade.[67] A finais de mes emitiuse outra "alerta vermella" por néboa tóxica.[68]

Segundo anunciou a Oficina de Protección do Medio Ambiente de Pequín en novembro de 2016, a partir de 2017 prohibirase a circulación dos coches antigos altamente contaminantes sempre que se emitan "alertas vermellas" por smog na cidade ou nas rexións veciñas.[69]

Nos últimos anos, producíronse reducións mensurables de contaminantes tras declararse a "guerra contra a contaminación" en 2014, e Pequín rexistrou unha redución do 35 % das partículas finas en 2017[70] e unha maior redución en 2020.[71](p52)

Os principais factores desta redución foron a substitución da enerxía de carbón por gas natural e a limpeza das instalacións industriais contaminantes da zona de Pequín.[72](pp169–170)

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para pequinés.
  2. Anaír Rodríguez Rodríguez, Montserrat Davila Ventura. Lingua galega: dúbidas lingüísticas (PDF). Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo. p. 107. ISBN 84-8158-266-2. 
  3. "Pequín". Diciopedia do século 21 3. Isaac Díaz Pardo, Víctor F. Freixanes, Antón Mascato (edición). Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2007. p. 1608. ISBN 9788482893600. 
  4. López Martínez, María Cruz (2005). Gran dicionario século 21 da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1444. ISBN 9788482893419. 
  5. China Postal Album: Showing the Postal Establishments and Postal Routes in Each Province (1st ed.). Shanghai, China: Directorate General of Posts. 1907. 
  6. "Pautas para un correcto uso da linguaxe" (PDF). Universidade de Vigo. Consultado o 4 de setembro de 2016. 
  7. "Beijing". Léxico UK English Dictionary. Oxford University Press. Arquivado dende o orixinal o 25 de outubro de 2020. 
  8. Wells, John (3 April 2008). Longman Pronunciation Dictionary (3rd ed.). Pearson Longman. ISBN 978-1-4058-8118-0. 
  9. "Beijing info". english.beijing.gov.cn. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  10. "Beijing Municipal Bureau of Statistics and NBS Survey Office in Beijing" (en inglés). Beijing Municipal Bureau of Statistics. 23 de xaneiro de 2019. Arquivado dende o orixinal o 23 de xaneiro de 2019. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  11. "China: Hébĕi (Prefectures, Cities, Districts and Counties) - Population Statistics, Charts and Map". Arquivado dende o orixinal o 7 de setembro de 2021. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  12. Figures based on 2006 statistics published in 2007 National Statistical Yearbook of China and available online at 2006年中国乡村人口数 中国人口与发展研究中心 (archive). Consultado o 21 de abril de 2009.
  13. "Basic Information". Beijing Municipal Bureau of Statistics. Arquivado dende o orixinal o 13 de marzo de 2012. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  14. "Beijing". The Columbia Encyclopedia (6th ed.). 2008. Arquivado dende o orixinal o 12 de febreiro de 2010. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  15. "Top 100 Banks in the World" (en inglés). www.relbanks.com. Arquivado dende o orixinal o 29 de xullo de 2018. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  16. "Beijing has most Fortune 500 global HQs". Beijing Municipal People's Government. Arquivado dende o orixinal o 28 de novembro de 2016. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  17. "Year to date Passenger Traffic". Airports Council International. 23 de xuño de 2014. Arquivado dende o orixinal o 29 de xaneiro de 2017. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  18. "What does the world's largest single-building airport terminal look like?". BBC News. 15 April 2019. Arquivado dende o orixinal o 18 de abril de 2019. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  19. Taylor, Alan. "Photos: The World's Largest Airport-Terminal Building - The Atlantic". The Atlantic (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 25 de setembro de 2019. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  20. "Peking (Beijing)". Encyclopædia Britannica 25 (Macropædia, 15th ed.). p. 468. 
  21. "Top Ten Cities Through History". things made unthinkable. Arquivado dende o orixinal o 24 June 2011. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  22. "Beijing". World Book Encyclopedia. 2008. Arquivado dende o orixinal o 19 May 2008. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  23. Töre, Özgür. "WTTC reveals the world's best performing tourism cities" (en inglés). ftnnews.com. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  24. 走进北京七大世界文化遗产 – 千龙网. qianlong.com (en chinés). 18 August 2014. Arquivado dende o orixinal o 29 de novembro de 2014. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  25. "Top 10 institutions in Beijing". www.natureindex.com. Arquivado dende o orixinal o 20 de setembro de 2020. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  26. "US News Best Global Universities in Beijing". US News. Arquivado dende o orixinal o 6 de novembro de 2020. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  27. "World University Rankings". Times Higher Education (THE) (en inglés). 2022-10-04. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  28. "Emerging Economies". Times Higher Education (THE) (en inglés). 22 de xaneiro de 2020. Arquivado dende o orixinal o 20 de febreiro de 2020. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  29. Jia, Hepeng (19 de setembro de 2020). "Beijing, the seat of science capital". Nature (en inglés) 585 (7826): S52–S54. Bibcode:2020Natur.585S..52J. doi:10.1038/d41586-020-02577-x. 
  30. jknotts (25 de setembro de 2020). "Beijing Defends its Title as World's Top City for Scientific Research". www.thebeijinger.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 27 de setembro de 2020. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  31. "Beijing and Zhangjiakou launch joint bid to host 2022 Winter Olympic Games". insidethegames.biz. 5 de novembro de 2013. Arquivado dende o orixinal o 5 de novembro de 2013. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  32. "IOC awards 2022 Winter Olympics to Beijing". The Washington Post. Arquivado dende o orixinal o 15 de xullo de 2017. Consultado o 17 de outubro do 2022. 
  33. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 03 de febreiro de 2012. Consultado o 27 de xullo de 2013. 
  34. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 15 de xuño de 2013. Consultado o 25 de marzo de 2013. 
  35. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 03 de maio de 2015. Consultado o 25 de marzo de 2013. 
  36. "Copia arquivada". Arquivado dende o orixinal o 01 de agosto de 2012. Consultado o 01 de agosto de 2012. 
  37. [1]
  38. [2]
  39. [3] Arquivado 04 de marzo de 2016 en Wayback Machine.[4]
  40. [5]
  41. [6]
  42. Business Guide to Beijing and North-East China (2006–2007 ed.). Hong Kong: China Briefing Media. 2006. p. 108. ISBN 978-988-98673-3-1. Arquivado dende o orixinal o 7 de marzo de 2022. Consultado o 20 de novembro do 2023. 
  43. Shen, Wei (16 de febreiro de 2004). "Chorography to record rise and fall of Beijing's Hutongs". China Daily. Arquivado dende o orixinal o 8 de marzo de 2008. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  44. Amy Stone (Spring 2008). "Farewell to the Hutongs: Urban Development in Beijing". Dissent magazine. Arquivado dende o orixinal o 19 de maio de 2011. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  45. Li, Dray-Novey & Kong 2007, p. 253
  46. Gallagher, Sean (6 de decembro de 2006). "Beijing's urban makeover: the 'hutong' destruction". Open Democracy. Arquivado dende o orixinal o 25 de maio de 2008. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  47. J.R. McNeill, Something New Under the Sun: An Environmental History of the 20th-Century World. New York: Norton, 2000, ISBN 978-0-14-029509-2.
  48. Mark Z. Jacobson, Son V. Nghiem, Alessandro Sorichetta, Natasha Whitney, Ring of impact from the mega-urbanization of Beijing between 2000 and 2009. In: Journal of Geophysical Research: Atmospheres 120, Issue 12, (2015), 5740–5756, doi 10.1002/2014JD023008.
  49. Peter Sheehan, Enjiang Cheng, Alex English, Fanghong Sun, China's response to the air pollution shock. In: Nature Climate Change 4, (2014), 306–309, doi 10.1038/nclimate2197.
  50. David G. Streetsa, Joshua S. Fub, Carey J. Jangc, Jiming Haod, Kebin Hed, Xiaoyan Tange, Yuanhang Zhange, Zifa Wangf, Zuopan Lib, Qiang Zhanga, Litao Wangd, Binyu Wangc, Carolyne Yua, Air quality during the 2008 Beijing Olympic Games Consultado o 4 de decembro do 2023
  51. 51,0 51,1 "Green Olympics Effort Draws UN Environment Chief to Beijing". Sundance Channel. Arquivado dende o orixinal o 20 de marzo de 2012. 
  52. "Beijing petrol stations to close". BBC News. 15 de febreiro de 2008. Arquivado dende o orixinal o 18 de febreiro de 2008. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  53. Yardley, Jim (24 de xaneiro de 2008). "Smoggy Beijing Plans to Cut Traffic by Half for Olympics, Paper Says". The New York Times. Arquivado dende o orixinal o 17 de abril de 2009. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  54. "Post-Olympics Beijing car restrictions to take effect next month". News.xinhuanet.com. 28 desetembro de 2008. Arquivado dende o orixinal o 16 de decembro de 2008. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  55. "Only 'green' vehicles permitted to enter Beijing". Autonews.gasgoo.com. 22 de maio de 2009. Arquivado dende o orixinal o 27 de maio de 2009. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  56. "China: Beijing launches Euro 4 standards". Automotiveworld.com. 4 de xaneiro de 2008. Arquivado dende o orixinal o 27 de abril de 2010. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  57. 57,0 57,1 57,2 James West, Mother Jones Arquivado 2017-04-29 en Wayback Machine.. 18 de xaneiro de 2013.
  58. 58,0 58,1 "Beijing to switch from coal to gas to go green". China Daily Arquivado 2013-12-05 en Wayback Machine.. 8 de marzo de 2012.
  59. 59,0 59,1 Li Jing, "Beijing's air quality will worsen without coal control, Greenpeace says". South China Morning Post. 5 de febreiro de 2013 Arquivado 2013-11-15 en Wayback Machine..
  60. "Detecting the Heavy Metal Concentration of PM2.5 in Beijing", Greenpeace.org. 8 de xuño de 2013.
  61. Stanway, David (23 de xullo de 2014). "Beijing shuts big coal-fired power plant to ease smog –Xinhua". Reuters. Arquivado dende o orixinal o 30 de xuño de 2016. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  62. el periodico de la energia (2o de marzo de 2017). "Pekín cierra su última gran central eléctrica de carbón". Consultado o 5 de decembro do 2023. 
  63. Chang, Lyu (24 de marzo de 2015). "Beijing shuts two more coal-fired power plants". The China Daily. Arquivado dende o orixinal o 30 de xuño de 2016. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  64. Demick, Barbara (2 de outubro de 2009). "Communist China celebrates 60th anniversary with instruments of war and words of peace". Los Angeles Times. Arquivado dende o orixinal o 14 de outubro de 2009. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  65. Liu, Charles (12 de maio de 2016). ""Parade Blue" Joins "APEC Blue" as Distant Memories as Nasty Air Returns to Beijing". The Nanfang. Arquivado dende o orixinal o 28 de novembro de 2016. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  66. Wong, Edward (12 de xaneiro de 2013). "Beijing Air Pollution Off the Charts". The New York Times. Arquivado dende o orixinal o 3 de marzo de 2017. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  67. Wong, Edward (9 de decembro de 2015). "As Beijing Shuts Down Over Smog Alert, Worse-Off Neighbors Carry On". The New York Times. ISSN 0362-4331. Arquivado dende o orixinal o 9 de decembro de 2015. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  68. "Beijing issues second red alert for choking smog". ABC News. ABC. 18 de decembro de 2015. Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2015. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  69. "Beijing to ban polluting cars during smog alerts". www.atimes.com. Reuters. 22 de novembro de 2016. Arquivado dende o orixinal o 7 de marzo de 2022. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  70. Greenstone, Michael (12 de marzo de 2018). "Four Years After Declaring War on Pollution, China Is Winning". The New York Times (en inglés). ISSN 0362-4331. Arquivado dende o orixinal o 11 de xaneiro de 2019. Consultado o 4 de decembro do 2023. 
  71. Hu, Richard (2023). Reinventing the Chinese City. Nova York: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-21101-7. 
  72. Erro no código da cita: Etiqueta <ref> non válida; non se forneceu texto para as referencias de nome :03

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]