Baton Rouge, Luisiana

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaBaton Rouge, Luisiana
Bâton-Rouge (fr)
Bâton-Rouge (frc) Editar o valor em Wikidata
Imaxe

Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 30°26′51″N 91°10′43″O / 30.4475, -91.1786Coordenadas: 30°26′51″N 91°10′43″O / 30.4475, -91.1786
EstadoEstados Unidos de América
Estado federadoLuisiana - Louisiana
ParroquiaParóquia de East Baton Rouge (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Capital de
Poboación
Poboación227.470 (2020) Editar o valor em Wikidata (996,67 hab./km²)
Número de fogares85.091 (2020) Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Situado na entidade territorial estatísticaBaton Rouge metropolitan area (en) Traducir Editar o valor em Wikidata (Poboación:870.569) Editar o valor em Wikidata
Superficie228,230603 km² Editar o valor em Wikidata
Auga2,7276 % (1 de abril de 2010) Editar o valor em Wikidata
Bañado porRío Mississippi Editar o valor em Wikidata
Altitude17 m Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Creación1699 Editar o valor em Wikidata
Organización política
• Alcaldesa Editar o valor em WikidataSharon Weston Broome (2017–) Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Código postal70801 Editar o valor em Wikidata
Fuso horario
Prefixo telefónico225 Editar o valor em Wikidata
Outro
Irmandado con

Sitio webbrla.gov Editar o valor em Wikidata
Twitter: TheCityofBR Editar o valor em Wikidata

Baton Rouge (en francés Bâton-Rouge) é a capital e a cidade máis grande do estado de Luisiana, nos Estados Unidos. Historicamente, Baton Rouge foi a segunda cidade máis grande de Luisiana detrás de Nova Orleáns, pero a medidados do 2005, os catastróficos efectos do furacán Katrina reduciron, de xeito temporal, a poboación de Nova Orleáns, o que fixo de Baton Rouge a cidade máis grande do estado.

No censo do país realizado no ano 2000, a poboación era de 227.818 habitantes e no 2004, o último da Oficina Censal dos Estados Unidos sinalaba que tiña 224.097 habitantes. A área do Gran Baton Rouge tiña no 2000 unha poboación de 602.894 habitantes, pero creceu a 750.000 desde o censo do 2000. É a segunda area metropolitana do estado logo da Gran Nova Orleáns.

Baton Rouge é a sede de goberno da parroquia de East Baton Rouge (a parroquia equivale aos condados noutros estados dos Estados Unidos). Baton Rouge é ademais a sede da Universidade do Estado de Louisiana (LSU) e da Universidade do Sur.

Baton Rouge dispón do aeroporto Metropolitano Baton Rouge.

Historia[editar | editar a fonte]

O período francés (1699-1763)[editar | editar a fonte]

O nome francés "Baton Rouge" significa "Bastón Vermello" en galego. En 1699, o Sieur d'Iberville liderou unha exploración que partiu con 200 franco-canadenses nas partes altas do río Mississippi. O 17 de marzo de devandito ano, nun escarpado no banco este do río, viron un tronco de ciprés manchado con sangue de animal e con cabezas de peixe, que foi entendido por eles como unha marca dos límites entre os territorios de caza de dous grupos de indios locais da tribo Houma. O escarpado (por consenso entre os historiadores) atópase localizado no que agora é o campus da Universidade do Sur, ao norte da cidade, sendo erixida unha escultura conmemorativa, relizada por Frank Hayden, preto de devandito lugar.

O primeiro establecemento real da presente Baton Rouge deuse no ano 1718, cando Bernard Diron Dartaguette recibiu unha concesión do goberno colonial de Nova Orleáns. Os rexistros indican que dous brancos e 25 negros (algúns dos cales puideron ser escravos) vivían na devandita concesión. No ano novo de 1722, o primeiro asentamento masivo foi celebrado nun pequeno salon de Dartaguette polo pai Pierre François-Xavier de Charlevoix, un misioneiro e profesor xesuíta que se atopaba de camiño a Nova Orleáns, vindo desde Quebec de camiño polos Grandes Lagos e baixando polo río Mississippi. En 1727, o asentamento de Dartaguette desvaneceuse, por razóns descoñecidas. Como a localización non tiña particular importancia para os franceses, ignoraron o lugar; este período de menos dunha década foi a suma total do tempo en que Baton Rouge estivo baixo dominio francés.

O período británico (1763-1779)[editar | editar a fonte]

As orixes de Baton Rouge como un asentamento continuo como comunidade en si mesma datan do establecemento dunha forza militar británica de avanzada, que se apostou aí en 1763, logo de asinado, en segredo, o Tratado de Fontainebleau no outono de 1762, que incluía a cesión de Nova Orleáns e o oeste de Luisiana por Francia a España e a adquisición por parte de Gran Bretaña do leste de Luisiana. O territorio británico ao leste das terras españolas atopábase separado polo Mississippi ao oeste desde Bayou Manchac, que fluía ata o río Amite e logo ata o lago Maurepas. Baton Rouge situouse xusto ao norte de Bayou Manchac, e en parte da que foi a Colonia do Oeste de Florida, cobrando unha estratéxica importancia como a cidade máis ao suroeste da esquina británica de Norteamérica.

Un posto, chamado Fort Bute, foi construído no banco norte de Bayou Manchac, dando xusto á fronte dunha instalación española similar. Un segundo posto, o Forte Novo Richmond, foi construído no río, onde actualmente se atopa o centro de Baton Rouge. A real proclamación do 7 de outubro de 1763, concesión dos colonos do oeste da Florida, dicía "os dereitos e beneficios da lei Inglesa", logo do cal estableceron unha asemblea. O primeiro Gobernador da Colonia foi o Capitán Dana Johnstone da Armada Real Británica, foi autorizado a facer grandes concesións de terras aos oficiais e soldados que serviron na recente guerra, e moitas das subsecuentes demarcacións de terras na área de Baton Rouge foron de acordo ás concesións realizadas por Dana Johnstone. Un dos primeiros e adiñeirados propietarios de terras foi Sir Wesley Dunbar, ao que lle foi dada en concesión unha extensa plantación cerca do Forte Novo Richmond a comezos da década de 1770. As plantacións na área de Baton Rouge eran infrecuentemente prósperas, grazas ao fértil chan e ao ilegal trato cos veciños españois de Luisiana, o que converteu ao forte no centro de expansión cultural da comunidade, no cal a cidade aínda non se viu envolta.

A revolución americana[editar | editar a fonte]

Cando as vellas colonias británicas nas costas do Atlántico en América do Norte rebeláronse en 1776, a nova colonia do Oeste de Florida, fíxose leal á coroa Británica. Pola mesma razón, as vellas familias de Baton Rouge poden trazar os seus devanceiros ao período colonial Británico, atopando usualmente que descenden dos Tories, que non eran revolucionarios americanos.

España mantívose neutral durante aproximadamente tres anos, ata que Bernardo de Gálvez, o Gobernador Español de Luisiana, deu protección material e sanitaria a un grupo de rebeldes no Oeste de Florida, asistido por Oliver Pollock, un axente de salubridade americano, en Nova Orleáns.

En xaneiro de 1778, a guerra xa chegara ao baixo Mississippi cando James Willing, un mozo de Filadelfia, se mudou a Natchez (Mississippi), liderando unha partida en correrías nas plantacións do distrito de Baton Rouge. Víronse envoltos en incendios e saqueos, por máis de 1,5 millóns de dólares en propiedades, antes de ser reducidos pola milicia. Isto convenceu aos británicos de reforzar as guarnicións locais desde a súa base principal situada en Pensacola. En febreiro, Francia declarou a guerra a Gran Bretaña e 18 meses despois, España interesouse tamén polas devanditas colonias.

Logo, o Gobernador Galvez marchou ao norte de Nova Orleáns o 27 de agosto de 1779, cunha milicia conformada por 1400 franceses e españois (máis 7 voluntarios americanos). Tomaron o Forte Bute na batalla do mesmo nome logo dunha escaramuza menor o 7 de setembro e o Forte New Richmond rendeuse dúas semanas máis tarde logo de 3 horas de bombardeo militar. Carlos Luís Boucher de Grand Pré converteuse no Comandante do Distrito de Baton Rouge e Pedro José Favrot en Comandante do Posto de Baton Rouge, o cal foi renomeado como Forte San Carlos. Aos residentes déuselles 6 días a fin de declarar a súa alianza con España ou que se resignasen a perder as súas terras e fogares. Como consecuencia da Guerra de Forte Charlotte Gálvez tomou Mobila en 1780 e a Batalla de Pensacola en 1781, foi o fin do dominio británico na Costa do Golfo.

O período español (1779-1810)[editar | editar a fonte]

Grand Pré converteuse nun personaxe respectado, quedándose como capitán ata 1808. Favrot retirouse á súa plantación logo de 42 anos de servizos, saíndo do mesmo durante a Guerra de 1812, atopándose sepultado en Baton Rouge.

A administración española ordenou a construción de camiños, pontes e diques. A finais da década de 1780, Baton Rouge empezouse a converter nun pobo florecente, cunha poboación de 682 persoas en 1788. Antonio de Gras, un home de negocios que apoiou aos rebeldes americanos durante a Revolución, doou a terra onde actualmente se atopa a Catedral de St. Joseph's; o seu matrimonio en xaneiro de 1793 con Genevieve Dulat foi o primeiro coñecido durante a administración española.

Durante os vinte anos entre a revolución americana e a compra de Luisiana, moitos inmigrantes famentos mudáronse ao sur, incluídos os territorios de Oeste de Florida. A compra de Luisiana en 1803 non incluíu o Oeste de Florida (ou Baton Rouge). En 1810 a administración española no Oeste de Florida volveuse completamente insostible. O 22 de setembro de 1810, unha convención rebelde en St. Francisville depuxo ao gobernador español, Carlos de Hault de Lassus, e ordenou ao comandante da milicia Philemon Thomas tomar Baton Rouge e o Forte San Carlos. Ao día seguinte, o forte foi tomado, morrendo dous membros da tropa Española e ningún dos rebeldes. De Lassus e un bo número doutros oficiais españois foron feitos prisioneiros e a bandeira Bonnie Blue Flag da República do Oeste de Florida foi izada sobre o pobo. Un dos líderes da rebelión foi Fulwar Skipwith, orixinario de Baton Rouge, quen foi presidente da República. O tamén orixinario da cidade, o prominente Coronel Cameron Hickey, foi capitán da milicia baixo a administración española e máis tarde coronel na milicia de Luisiana na Guerra Civil de 1812.

A República do Oeste de Florida (1810)[editar | editar a fonte]

Como resultado da venda de Luisiana en 1803, o Oeste da Florida española atopouse completmente rodeada polos Estados Unidos e as súas posesións. O Forte San Carlos converteuse na única posición non americana no río Mississippi.

Moitos dos habitantes do Oeste da Florida comezaron a facer convencións para planear unha rebelión. Unha de devanditas convencións foi realizada nunha rúa situada en Baton Rouge, que desde aquela oportunidade foi renomeada como Rúa Convention (en honra á convención rebelde). O 23 de setembro de 1810, os rebeldes atacaron o garrote español da zona de Baton Rouge, e izaron a bandeira da nova República do Oeste da Florida. A bandeira tiña unha estrela solitaria branca sobre un campo azul. Esa bandeira logo sería máis coñecida como a "Bonnie Blue Flag".

Pouco tempo despois, a República do Oeste de Florida pediu aos Estados Unidos ser admitidos como territorio do seu país. O 27 de outubro de 1810, o Presidente James Madison emitiu unha proclamación autorizando ao Gobernador William C. C. Claiborne do Territorio de Orleáns a tomar posesión do Oeste de Florida, e desde o día 10 de decembro a bandeira dos Estados Unidos ondeou en Baton Rouge.

Desde o Establecemento de Luisiana como Estado (1812-1860)[editar | editar a fonte]

En 1812, Luisiana foi admitido á Unión como un Estado. Baton Rouge continuou tendo unha localización militar estratéxica. Entre os anos 1819 e 1822, a Armada dos Estados Unidos construíu unha base con barracas, que se converteron nun importante posto de mando durante a guerra entre México e os Estados Unidos (1846-1848). O Tenente Coronel Zachary Taylor supervisou a construción das mesmas, servindo como o seu comandante. Na década de 1830, foi construído o que hoxe se coñece como "Old Arsenal".

En 1825, Baton Rouge foi visitada polo Marques de Lafayette como parte da súa visita triunfal nos Estados Unidos, sendo o invitado de honra nun banquete da cidade. Para celebrar a ocasión, renomeouse a Segunda Avenida como Rúa Lafayette.

Antigo Capitolio de Luisiana.

En 1846, a lexislatura do estado de Luisiana en Nova Oleans decidiu trasladar a localización da sede de goberno a Baton Rouge. Como en varios outros estados da Unión, os representantes doutras zonas de Luisiana acusaban dunha concentración de poder na cidade máis grande do estado. En 1840, a poboación de Nova Orleáns chegaba case aos 102.000 habitantes, a cuarta cidadse máis grande nos Estados Unidos. Por outra banda, no mesmo ano a poboación de Baton Rouge chegaba unicamente aos 2269 habitantes.

Xeografía e clima[editar | editar a fonte]

Baton Rouge atópase localizada nas coordenadas |30|27|29|N|91|8|25|W|display=inline|type:city}}.

De acordo coa Oficina de Censos dos Estados Unidos, a cidade ten unha área total de 204,8 km², dos cales 199 km² son terra e 5,7 km² (2,81%) auga.

Baton Rouge, conxuntamente con Tallahasee e Austin, é unha das cidades capitais de estados que se sitúan máis ao sur dos Estados Unidos.

Clima[editar | editar a fonte]

Como en Nova Orleáns, o clima en Baton Rouge é húmido-subtropical, cun suave, curto, mollado e algo quente inverno e un longo, quente, húmido e, ás veces mollado, verán.

Desastres[editar | editar a fonte]

Baton Rouge raramente sofre desastres naturais. Os terremotos son moi raros. O río Mississippi é unha pequena ameaza para a maioría das seccións poboadas da cidade, pois a ciudada esta construída sobre escarpados naturais que miran por encima do río. Como sexa, as áreas próximas ao río Amite e ao río Comite son de fácil inundación se a auga se eleva demasiado a consecuencia das choivas. Baton Rouge é de cando en cando visitada polos tornados.

As tormentas tropicais (e, ocasionalmente, furacáns) chegan á área de Baton Rouge con forza regular, pero o dano masivo de furacáns é usualmente raro pola situación da cidade algo afastada da franxa costeira (comparativamente con Nova Orleáns), pero un furacán poderoso pode causar danos na área.

Edificios máis altos[editar | editar a fonte]

Os edificios de Baton Rouge máis altos son os seguintes:[1][2]

Nome Pisos Altura
Capitolio do Estado de Luisiana 34 137 m
One American Place 24 94 m
Torre JPMorgan Chase 21 84 m
Torre Riverside Norte 20 70 m
Hotel Marriott Baton Rouge 22 68 m

Medios de comunicación[editar | editar a fonte]

O gran Baton Rouge atópase ben servido por televisión e radio. A cobertura é a 93º máis grande nos Estados Unidos, cubrindo 322.540 persoas ou o 0,290% da poboación dos Estados Unidos.

Televisión[editar | editar a fonte]

As canles da área son:

Xornais[editar | editar a fonte]

O xornal de maior circulación é o Baton Rouge Advocate, que se publica desde 1925. Outras alternativas son as publicacións semanais que inclúen: 225, LSU Daily Reveille, Tiger Weekly e Greater Baton Rouge Business Report.

Radio[editar | editar a fonte]

Infraestruturas[editar | editar a fonte]

Saúde[editar | editar a fonte]

Baton Rouge ten os seguintes hospitais:

  • Hospital de Rehabilitación Benton - 7660 Convention Street
  • Centro Médico Xeneral de Baton Rouge - 3600 Florida Boulevard
  • Centro Médico Xeneral de Baton Rouge Bluebonnet - 8585 Picardy Avenue
  • Centro Médico Earl K. Long (LSUMC) - 5825 Airline Highway
  • Hospital de Rehabiltación Healthsouth - 8595 United Praza Boulevard
  • Centro de Cirurxía Healthsouth - 5222 Brittany Drive
  • Centro Médico Rexional Our Lady Lake - 5000 Hennessy Boulevard
  • Hospital de Rehabilitación Sage - 8225 Summa Avenue
  • Hospital Para Nenos Saint Jude - 7777 Hennessy Boulevard
  • Centro Para o Tratamento de Cancro Mary Bird Perkins - 4950 Essen Lane
  • Centro Médico Ochsner - 1700 Medical Center Drive
  • Hospital de Cirurxías "Vista" - 9032 Perkins Road
  • Hospital Para Mulleres - 9050 Airline Highway

Escolas[editar | editar a fonte]

No Partido Este de Baton Rouge atópase unha das áreas con máis escolas na cidade, con ao redor de 90 escolas: 56 escolas elementais, 16 escolas medias e 18 institutos.

Existen algunhas institucións de educación superior na cidade, tales como:

Transporte[editar | editar a fonte]

Baton Rouge está conectada coas seguintes rutas: Interestatal 10 (pola Ponte Horace Wilkinson Bridge), Interestatal 12, Interestatal 110 (Luisiana) (Vía Rápida Martin Luther King), Autoestrada Airline (US 61), Bulevard Florida (US 190) (pola ponte Huey P. Long Bridge), Rúa Plank (A 67), Nicholson Drive (A 30), Autoestrada Jefferson (A 73), Autoestrada Luisiana 1 (A 1) e a Autoestrada Scotland/Baker/Zachary (A 19). As rutas de negocios US 61/190 corren ao oeste a través do Bulevard Florida desde a Autoestrada Airline ata o centro da cidade na rúa River Road. As rutas tamén corren a través das rúas River e Chippewa e a autoestrada Scenic desde Chippewa cara Airline. US 190 xúntase coa US 61 na Autoestrada Airline desde o Bulevard Florida cara a Autoestrada Scenic, onde as dúas estradas se unen.

O transporte público está provisto polo Sistema de Tránsito do Area Capital (CATS). Dado o incremento da poboación logo dos furacáns Katrina e Rita, os buses RTA de Nova Orleáns foron introducidos en Baton Rouge para suplementar o devandito servizo.

Existen plans para crear un sistema de buses rápidos como extensión da Interestatal 110 ao norte, creando un bypass para a área de Baton Rouge. Tamén hai plans para estender e engadir máis camiños na área.

Cidades irmandadas[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Milburn Calhoun, Bernie McGovern, eds. Louisiana Almanac 2008-2009 Pelican Publishing, 2008, ISBN 978-1-4556-0770-9, pp. 169-170. Excerpts available at Google Books.
  2. Baton Rouge Buildings at Emporis

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]