Blanes

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Modelo:Xeografía políticaBlanes
Imaxe

Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 41°40′26″N 2°47′32″L / 41.674, 2.79211111Coordenadas: 41°40′26″N 2°47′32″L / 41.674, 2.79211111
EstadoEspaña
Comunidade autónomaCataluña
Ámbito funcional territorialComarques Gironines
ComarcaSelva Editar o valor em Wikidata
Poboación
Poboación41.653 (2023) Editar o valor em Wikidata (2.353,28 hab./km²)
Número de fogares220 (1553) Editar o valor em Wikidata
Lingua oficiallingua catalá Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie17,7 km² Editar o valor em Wikidata
Altitude13 m Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Santo padrónSanta Ana Editar o valor em Wikidata
Organización política
• Mayor of Blanes (en) Traducir Editar o valor em WikidataJordi Hernández Martínez (en) Traducir (2023–) Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Código postal17300 Editar o valor em Wikidata
Fuso horario
Código INE17023 Editar o valor em Wikidata
Código territorial IDESCAT170237 Editar o valor em Wikidata

Sitio webblanes.cat Editar o valor em Wikidata
Facebook: 100069337054208 Twitter: blanes_cat Instagram: blanes_cat LinkedIn: ayuntamiento-de-blanes Editar o valor em Wikidata

Blanes é unha cidade e un concello da comarca catalá da Selva, cabeza do partido xudicial de Blanes a provincia de Xirona. En 2006 contaba cunha poboación de 37.819 habitantes, polo que era o terceiro núcleo máis poboado da provincia.

Xeografía[editar | editar a fonte]

Blanes está situada na esquerda da chaira aluvial que formou a foz do río Tordera, entre as vertentes da serra Llarga e as de Montells. O termo municipal está atravesado polo torrente de Blanes ou de Valdoric, que desemboca preto de sa Palomera, unha grande rocha que entra até o mar e que separa a baía de Blanes, no norte, e a praia de Sabanell, no sur.

A Costa Brava ten o seu extremo máis meridional nesta poboación, concretamente na rocha de sa Palomera. Dise popularmente que a Costa Brava e máis as súas largas praias do Maresme nacen aquí.

A cidade creceu a xeito dun semicírculo que acha os lindes no outeiro de Sant Joan (puig de sant Joan) e no mar, e polo tanto en dirección ao río Tordera. Os barrios tradicionais de Blanes son Sa Carbonera, Sant Francesc, os Pavos e os Pins.

Historia[editar | editar a fonte]

Prehistoria[editar | editar a fonte]

A presenza humana no actual termo de Blanes remonta á prehistoria, como se deduce de diversas referencias a achados de industria lítica. Noticias máis firmes son sobre a poboación prerromana. Os indixetes eran a poboación ibérica autóctona. O seu núcleo aquí debeu estar na ladeira da montaña de Sant Joan. Hai restos doutros poboados amurallados.

Época Antiga[editar | editar a fonte]

Na época romana foi coñecida como Blanda ou Blandae (referencias de Plinio o Vello, Estrabón e Claudio Tolomeo). O lugar debeu fundarse entre 75 a.C. e 50 a.C.. Debeu ser un lugar de intercambio de produtos ultramarinos co o interior a xulgar polos restos atopados na zona portuaria (almacéns, talleres, unha necrópole).

Idade Media[editar | editar a fonte]

Abundan as referencias a Blanes desde o século X. Desde 1050 pasou a pertencer aos vizcondes de Cabrera, que posuían o castelo da localidade como feudo dos condes de Barcelona. Desde o XII, comparten dominio cos cabaleiros ditos de Blanes. Durante o século XIII, os señores feudais do lugar, Guerau IV de Cabrera e Guillem de Blanes, concederon privilexios e franquías, que aseguraron o poboamento e o medrae de Blanes. Foron confirmados polos sucesores no século XIV (documento de 1373).

A inicios do século XV, Bernat de Cabrera, intitulado conde de Módica, comeza a construír a nova igrexa e o pazo. Da mesma época é o recinto amurallado e máis o hospital de pobres (1423).

Ao longo da Idade Media o porto adquire un papel de grande relevo nas empresas catalás na expansión mediterránea. Así, parte de aquí, en 1113, a primeira expedición, fracasada, contra as illas Baleares. En 1285, a armada francesa recalou no porto e incendiou a vila. En 1355 viuse atacada por xenoveses. Durante o século XV o porto blanenco era visitado con frecuencia, por naves biscaíñas, castelás e mallorquinas. Tal actividade levou á creación do gremio de pescadores e a construción de dársenas na praia. Participa tamén na guerra civil catalá entre 1462 e 1472.

Neste período xorde un notábel personaxe, Jaume Ferrer de Blanes, cosmógrafo prestixioso que asesorou á coroa española e aínda parece que aconsellou ao propio Colón.

Escudo dos Cabrera na fonte gótica de Blanes

Idade Moderna[editar | editar a fonte]

A partir de 1603, o seu termo amplíase até o río Tordera. Durante a guerra dos Segadores, entre o 6 e o 11 de febreiro de 1640, a vila aloxou un rexemento de tropas valoas, que cometeron numerosos abusos na poboación. Xa ao final da guerra, as tropas reais castelás do marqués de Mortara, perante a negativa da localidade a rendese, en setembro de 1652, atacaron a vila con artillaría. Tomada a vila, seguiu unha dura represión: 300 dos defensores foron condenados a galeras.

En guerras posteriores contra os franceses de Lois XIV, Blanes foi atacada nos anos 1657, 1697, e especialmente no 1694, durante a guerra da liga dos Habsburgo, cando tropas do xeneral Clark queimaron boa parte da vila e destruíron o pazo dos Cabrera, do cal só fica a maior parte da fachada.

Durante a guerra de sucesión española (1700-1714), Blanes púxose ao lado do arquiduque Carlos. Como o resto do Principado, Blanes pasou malos momentos por mor das cargas derramadas para o sostemento da guerra. Coa derrota moitos blanencos foron castigados nas obras da construción da Cidadela de Barcelona.

Ao longo do século XVIII, a economía de Blanes experimentou un período de crecemento, tanto pola época de paz como polas boas expectativas do comercio marítimo. A fins de século había censadas 9 embarcacións para comerciar con América. A poboación pasou de 1993 habitantes, a inicios de século, a 3783 habitantes a finais.

Idade Contemporánea[editar | editar a fonte]

Durante a guerra contra os franceses, a presenza das tropas transpirenaicas é constante desde 1810, pois a vila foi o cuartel xeral francés no asedio á fortaleza de Hostalric. Varios veciños foron fusilados por eles.

Durante o período de tránsito entre o Antigo Réxime e o liberal, houbo protestas contra os dereitos señoriais. O derradeiro señor de Blanes foi o duque de Medinaceli. En xuño de 1822, a vila sufriu ataques absolutistas. Mesmo o párroco, mosén Frigola, foi detido e axustizado en Barcelona.

Porén, os estaleiros de Blanes foron os máis importantes da costa norte catalá a mediados do século XIX, e o comercio con América medrou. Mais na segunda metade do século, o impacto desastroso da filoxera sobre as viñas, meteu a zona nunha forte recesión económica. A poboación baixaría até ben entrado o século XX. A emigración para América foi a solución para mitos blanencos, como pasou en toda España.

Na década dos 1920, a economía de Blanes mellorou. Debeuse á modernización agrícola, a revitalización dos estaleiros e, sobre todo, á auxe do téxtil, en especial a fábrica de fibras artificiais, a SAFA. Comezou tamén agora un novo fenómeno: o turismo, que habería de ser un dos piares da vila.

Durante a guerra civil (1936-1939) a poboación sufriría bombardeos e a perda de boa parte do patrimonio cultural. Ademais, creouse unha profunda división entre vencedores e vencidos.

A finais da década dos 50 producíronse dous fenómenos importantes: o inicio do turismo de estranxeiros en masa e un grande movemento inmigratorio procedente do resto da Península, o que fará que se duplique a poboación entre 1955 e 1970.

Economía[editar | editar a fonte]

A economía, baseada tradicionalmente no sector primario (agricultura e pesca), na segunda metade do século XX pasou a depender primordialmente do sector secundario (industria) e, moi especialmente, do terciario (turismo).

Así, a foz do río Tordera está considerada unha zona agrícola privilexiada e o seu porto, de pesca e deportivo, aínda tén un certo peso: en 2001 se desembarcaron 2349 tm de peixe. A principal industria é a SAFA, que foi instalada en 1923.

Se ben Blanes desde finais do século XIX foi un importante destino de vacacións de verán, o gran motor do turismo, paralelamente co resto da Costa Brava, chegou a finais da anos 50. Esta foi a causa principal da explosión demográfica, pasando de 4943 habitantes en 1920 a 31.532 habitantes en 2001. A subida sería máis espectacular se se contasen os habitantes de segunda residencia e o crecemento de poboación na temporada estival.

Transportes[editar | editar a fonte]

Unha moderna estación de autobuses centra as conexións con Lloret de Mar, Malgrat de Mar, Tossa de Mar, Barcelona, Calella, Xirona e máis o Aeroporto Internacional Xirona-Costa Brava. Unha estación de tren acolle liñas para Barcelona cunha frecuencia de 30 minutos. Coa mesma frecuencia hai trens en dirección a Maçanet-Massanes, con transbordos desde aí para Xirona e Figueres. no verán hai unha serie de cruceiros desde Platja d'Aro até Arenys de Munt. A cidade áchase a 5 minutos da estrada N-II e da C-32, e a 15 minutos da AP-7.

Festas e tradicións[editar | editar a fonte]

Fogos en Blanes

Cada ano celébrase aquí o Concurso de Fogos Artificiais da Costa Brava, un dos máis importantes de España e de Europa, durante 7 días na semana da Festa Maior da vila.

A Festa Maior cae na derradeira semana de xullo, semana de Santa Ana e dura 8 días.

Lugares de interese[editar | editar a fonte]

Blanes

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]