Manuel Lourenzo

Este artigo trata sobre o autor teatral, para o escritor galego véxase Manuel Lourenzo González.

Manuel Lourenzo
Nome completo	Manuel María Lourenzo Lourenzo
Nacemento	15 de abril de 1943 Ferreira do Valadouro, O Valadouro, Galicia
Profesión	actor, dramaturgo, director teatral, conferenciante, tradutor

Manuel María Lourenzo Lourenzo, nado en Ferreira do Valadouro o 15 de abril de 1943, é un actor, dramaturgo, director teatral, conferenciante, tradutor galego, e dinamizador de diferentes iniciativas teatrais.

Traxectoria

Manuel Lourenzo cursou estudos de Maxisterio. Entre 1962 e 1964, viviu en Alemaña. Volta a Galiza e, en 1965, crea na cidade da Coruña (xunto con Francisco Pillado) o Grupo de Teatro O Facho, grupo ligado á Agrupación Cultural O Facho e que marca, a xuízo de autores como Laura Tato Fontaíña ou Manuel F. Vieites, o inicio do Teatro Independente Galego. En 1967, funda o Grupo de Teatro Circo (1967-1976), o cal é de vital importancia dentro da Historia do Teatro Galego. Co Teatro Circo, acudirá ás Xornadas de Teatro de Pontevedra de 1971 e mais ás Mostras de Teatro Abrente de Ribadavia (1973-1980), citas de necesaria referencia dentro do contexto do Teatro Independente. En 1978, funda, outra con Francisco Pillado, a Escola Dramática Galega, e codirixe con este autor os Cadernos da Escola Dramática Galega, os cales viron nacer ao seu abeiro personalidades do noso teatro como Xesús Pisón, Miguel Anxo Fernán-Vello, Henrique Rabunhal...

En 1979 publica, igualmente en coautoría con Pillado Mayor, a monografía O Teatro Galego, libro pioneiro e aínda de referencia aínda hoxe en día dentro do ámbito do estudo da dramática.

Por outra parte, en 1980 crea a Compañía Teatral Luís Seoane e, en 1981, recibe con Pillado un premio outorgado pola Aula de Teatro da Universidade de Compostela, outorgado a raíz dun traballo sobre o teatro de Luís Seoane. Tamén en 1981, e tamén con Francisco Pillado Mayor, funda a editorial Castrodouro.

No ano 1990, crea o Clube de Teatro Elsinor, en 1995 saca á luz (tamén con Pillado Mayor) a colección Cadernos de Teatro.

En 1997 recibiu o Premio Nacional de Literatura Dramática, por Veladas indecentes.

No ano 1998, xunto con Santiago Fernández, crea a escola teatral Casahamlet, a cal rexenta actualmente.

No 2007 foi nomeado socio de honra da Asociación de Escritores en Lingua Galega. No 2017 foi recoñecido como Profesor Honoris Causa pola ESAD de Galicia.

Obra

Obra de creación

Autor de aproximadamente 150 obras dramáticas, o seu teatro volta aos temas da traxedia grega para denunciar situacións históricas (como o franquismo, a transición,...). Laura Tato Fontaíña destaca o seu interese polas figuras femininas que cumpren o rol da femme fatale e polas pezas de mulleres apaixonadas, no medio dunha mestura entre nostalxia, humor e fantasía. Concibiu tamén obras dramáticas nas que se ironiza con aspectos teóricos da dramática. Algunhas das súas obras máis destacadas son:

• Tres irmáns parvas (1969).
• Crónica do sol de inverno (1971).
• Erros e ferros de Pedro Madruga (1972).
• Romería ás Covas do Demo (1975, Pico Sacro).
• Viaxe ao país de ningures (1977, Galaxia).
• Todos os fillos de Galahad (1978).
• As criadas (1980) (espectáculo).
• Últimas fasquías de setembro (espectáculo).
• Edén e outros paraísos (1981, Castrodouro).
• Traxicomedia do Vento de Tebas Namorado dunha Forca (1981, Edicións do Castro).
• Fedra (1982, Cadernos da Escola Dramática Galega).
• A noite dourada de Mimí da Cora (1982, Compañía Luís Seoane).
• O segredo da Illa Troneira (1986, Cadernos da Escola Dramática Galega).
• Defensa de Helena (1987, Sotelo Blanco).
• Unha man de vento contra o mar (1989, Caixa Galicia).
• Agamenón en Áulide (1991, Teatro do Atlántico).
• Forno de teatro fantástico (1991, Edicións do Castro).
• Xoana (1991, Cadernos da Escola Dramática Galega).
• Teatro mínimo (1992, Elsinor Teatro). Inclúe as pezas "Laura" (1988), "A paixón de Brenda Moore" (1988-1992), "Mário e Manfredo" (1987), "Como un susurro" (1985), "A canción do deserto" (1990), "O binóculo" (1988) e "Aquela rúa" (1991).
• Electra (1994, Cadernos da Escola Dramática Galega).
• O xardín dos contos (1994, Asociación Mostra de Teatro Infantil Xeración Nós).
• A lexión sonámbula (1995, Hércules).
• O perfil do crepúsculo (1995, Cadernos de Teatro).
• A sensación de Camelot (1995, AS-PG).
• Magnetismo (1996, Deputación da Coruña).
• Veladas indecentes (1996, Laiovento).
• O circo da medianoite (1997, AS-PG/A Nosa Terra).
• Lionel. O Malestar do Benestar (1998).
• Últimas faíscas de setembro (2000, Deputación da Coruña).
• A larva furiosa. Adeus, Madelón (2003, Espiral Maior).
• Insomnes (2004, Deputación da Coruña).
• Camiñar polo arame cunha lata de cervexa (2005, Laiovento).
• Nocturnos (2005, Laiovento).
• Agamenón en Áulide (2006, Fervenza).
• Eclipses (2006, Laiovento).
• Illa: contos troianos (2006, Fervenza).
• Contos troianos (2007, Deputación da Coruña).
• Eléctricas (2007, Laiovento).
• As horas baixas (2008, Laiovento).
• Concerto (2009, Laiovento).
• As dunas (Centro Dramático Galego 2009, dirixida por Quico Cadaval).
• Medea dos fuxidos e outras pezas (2009, Biblos Clube).
• Flores de Dunsinane (2010, Xerais).
• Teatro circo: tres textos (2010, Deputación da Coruña).
• Tres versións (2010, Laiovento).
• Aquelas cousas do verán (2011, Difusora).
• Novo teatro fantástico (2012, Laiovento).
• Nunca paraíso. Teatro breve (1973-2015) (2016, Xerais).
• Suite Artabria (2017, Xerais).

Obra ensaística

Manuel Lourenzo é tamén autor de libros e artigos teóricos sobre o teatro galego. Os máis destacábeis son:

• Tacholas (1975, Edicións do Castro).
• O teatro infantil galego (1978, Cadernos da Escola Dramática Galega).
• Mensaxe do Día Universal do Teatro (1992, Instituto Galego da Información).
• Pensar co corpo (2001, Deputación da Coruña).

Poesía

• Santuário (1983, Concello de Vigo).

Narrativa

• O hóspede escandinavo (2010, Espiral Maior).

Traducións

• A Maravillosa história de Marly, a vampira de Vila de Cruces (fotonovela nun acto), de Carlos Queiroz Telles (1988).

Literatura infanto-xuvenil

• Teatro para nenos (1982, Edicións do Castro).

Obras colectivas

• A compañía galega Maruxa Villanueva (1979, Cadernos da Escola Dramática galega) (escrito en colaboración con Francisco Pillado Maior).
• O Teatro Galego (1979, Edicións do Castro) (escrito en colaboración con Francisco Pillado).
• Antoloxía do Teatro Galego (1982, Edicións do Castro) (escrito en colaboración con Francisco Pillado).
• Teatro para nenos (1982, Edicións do Castro).
• Os escritores lucenses arredor de Ánxel Fole (1986, Concello de Lugo).
• Dicionario do Teatro Galego (1987, Sotelo Blanco) (escrito en colaboración con Francisco Pillado).
• Monólogos (1987, Sotelo Blanco).
• Concurso Nacional de Poesía O Facho (1978-1989) (1990, Edicións do Castro).
• 12 anos na búsqueda da nosa identidade (1990, Asociación Cultural Xermolos).
• O camiño das estrelas (1993, Elsinor Teatro).
• O xardín dos contos (1994, Mostra de Teatro Infantil Galego Xeración Nós).
• O Canto de Vilavella (1996, Xunta de Galicia).
• Contos do Valadouro (1998, A Nosa Terra).
• Liñas para lelas (1998, RENFE/Grándola Nova Edicións).
• Guía das obras dramáticas de Álvaro Cunqueiro (2006, Deputación da Coruña). Con Francisco Pillado.
• Arqueoloxía do Valadouro. Prehistoria (2010, Deputación de Lugo).
• Cociñando ao pé da letra (2011, Galaxia). Colaboración con varios autores sobre poesía e cociña.
• VI Encontro de Escritores Galegos. Literatura e proxección exterior (2012, Deputación da Coruña).
• Banqueiros (2012, Laiovento).

Bibliografía sobre o autor

• Manuel Lourenzo: vivir para o teatro, de Pablo Rodríguez (1997, Uvegá Teatro).
• Palabra e acción: a obra de Manuel Lourenzo no sistema teatral galego de Roberto Pascual (2006, Tris Tram).

Actor

• Mareas vivas (como Melgacho)
• Entre bateas (como Renato)
• Matalobos (como Xosé Louro)
• Días azules (como policía)
• Vilamor (como o cura Don Aurelio)
• Fariña (como Vicente Otero "Terito")

Premios

Durante a súa carreira, Manuel Lourenzo colleitou numerosos premios literarios e teatrais. Estes son:

• Concurso Breogán de Contos en Lingua Galega (1971, 1972, 1975).
• 3º Premio de Contos dos IV Jogos Florais Minho-Galaicos. Convívio de Guimarâes no 1973, por O retorno do cabo de vela.
• Concurso-Premio de Teatro Infantil O Facho (1975, 1979, 1981, 1986, 1988).
• Premio Aula de Teatro da Universidade de Santiago de Compostela (1977, 1981).
• Premio Abrente (1978)/ Mención de honra no Premio Abrente (1974 e 1980).
• Premio de Poesía Cidade da Coruña (1980).
• Premio Nacional do Disco (1981).
• Premio Celso Emilio Ferreiro de Poesía do Concello de Vigo (1982), por Santuário.
• Premio Artur Carbonell (1983).
• Festival Internacional de Teatro de Ribadavia (1984, mellor dirección).
• Premio da Sociedade Filantrópico-Dramática de Ribadeo (1984).
• Premio Concello de Xove (1984), por O segredo da Illa Troneira.
• Premio Teatro de Cámara Ditea (1985), por Defensa de Helena.
• Festival de Teatro Cómico e Festivo de Cangas (1986, 1990).
• Certame Galego de Teatro Xuventude (1991)/Segundo Premio en 1996).
• Premio de Narrativa Pub Combo (1992).
• Premio Xeración Nós de Ferrol (1993).
• Finalista do Concurso de Obras Teatrais Inéditas "No Camiño" (1993)/ Accesit en 1994.
• Premio de teatro Rafael Dieste (1996, por Magnetismo e 1999, por Últimas faíscas de setembro).
• Premio Nacional de Literatura Dramática (1997), por Veladas indecentes.
• Pedrón de Ouro (2001).
• Premio Maruxa Villanueva (2004).
• Premio Nacional de Artes escénicas (2008).
• Premio Álvaro Cunqueiro por Flores de Dunsinane (2009).
• Premio Abrente de Textos Teatrais no 2010, por Aquelas cousas do verán.
• Premio "Otero Pedrayo" das Diputacións galegas e a Xunta de Galicia, 2011.
• Premio de teatro da AELG, 2011, por Flores de Dunsinane.
• Premio Federación Galega de Teatro Afeccionado (FEGATEA) á Animación Teatral en 2016.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Ficha na IMDb (en inglés)
• Biografía persoal e obras de Manuel Lourenzo
• Manuel Lourenzo en AVG
• Manuel Lourenzo na páxina web da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega.
• Biografía na BVG
• Entrevista de Literatura Galega do S.XX do alumnado do IES Manuel García Barros