Fermín Bescansa Mendioroz
 | Este artigo contén varias ligazóns externas e/ou bibliografía ao fin da páxina, mais poucas ou ningunha referencia no corpo do texto. Por favor, mellora o artigo introducindo notas ao pé, citando as fontes. Podes ver exemplos de como se fai nestes artigos. |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 6 de xullo de 1790  Sangüesa, España |
| Morte | 1861 (70/71 anos) A Coruña, España |
 Alcalde da Coruña | |
| 1838 – 1839 ← Vicente Alsina Selisis | |
| Actividade | |
| Ocupación | comerciante, político, militar |
| Familia | |
| Cónxuxe | Catalina Bescansa |
Fermín Bescansa Mendioroz, nado en Sangüesa (Navarra) o 6 de xullo de 1790 e finado na Coruña o 24 de maio de 1861, foi un comerciante, político e militar navarro, instalado na Coruña desde 1826.
Nacemento e mocidade
[editar | editar a fonte]Fillo segundoxénito dunha familia labrega, participou na defensa de Zaragoza fronte aos franceses durante a Guerra da Independencia. A finais de 1808 integrou a partida guerrilleira que lideraba o seu curmán segundo, Francisco Espoz y Mina, na área fronteiriza entre Aragón e Navarra.
Organizada a partida como parte do exército regular baixo o nome de División de Navarra, Bescansa ocupouse da administración e recadación dos cartos con que a unidade operaba. Acabada a guerra e tras pasar un tempo no cárcere pola súa condición de liberal, estabeleceuse en Cádiz en 1815 xunto do seu irmán Martín.
Nesta cidade empregouse como administrador de distintas casas comerciais e tomou contacto co negocio de farmacia e drogaría. Restaurada a Constitución en 1820, retomou o contacto cos seus parentes navarros. En febreiro de 1821, Espoz chegou á Coruña para desempeñar o cargo de capitán xeneral de Galicia. En decembro dese ano casou con Juana de Vega, con quen Fermín comezou a cartearse.
Residencia na Coruña
[editar | editar a fonte]A finais de 1825 os irmáns Bescansa, residindo aínda en Andalucía, realizan varias remesas ao banqueiro coruñés Juan Rey. En marzo de 1826, xa instalados na cidade, abren a súa drogaría na Rúa Nova. A finais de ano a empresa contaba xa con sucursais polo noroeste de España.
Tras un incendio fortuíto en agosto de 1833 na casa que ocupaban, os irmáns adquiriron a que fora a casa do comerciante José Frausk, no número 27 da rúa Real, por máis de cento trinta mil reais. Tamén abriron en Santa Cruz a inicios da década dos corenta unha fábrica na que producían cremor tártaro e herbas medicinais. Esta fábrica deu grandes beneficios até que a crise da filoxera encareceu a uva, materia prima na elaboración do cremor. É moi posible que a creación desta fábrica lle viñese suxerida polo químico Antonio Casares Rodríguez, especialista nas súas propiedades.
Fermín Bescansa axiña creou lazos coa burguesía local, pois en 1829 cóntase entre os testamenteiros de María Josefa Martínez, nai de Juana de Vega. En abril de 1837 participa nas exequias do xeneral Mina, cuxos restos fixera traer a súa viúva desde Barcelona. A amizade con Juana de Vega foi moi intensa: Juana sería madriña de vodas de Fermín, e madriña da súa filla primoxénita e da súa primeira neta.
Próximo dos liberais progresistas, gañou a alcaldía da Coruña en decembro de 1839, tomando posesión do cargo a 1 de xaneiro de 1840. Permaneceu no cargo por espazo dun ano, nunha época bastante convulsa polas tensións entre moderados e progresistas previas ao pronunciamento de Espartero.
Descendencia
[editar | editar a fonte]Fermín Bescansa casou no 1838 coa súa sobriña, Catalina, filla do seu irmán maior. Catalina, que contaba dezanove anos, educárase nun convento de Pamplona a expensas do seu tío. O matrimonio dentro da familia forma parte dunha estratexia habitual na burguesía para evitar a dispersión do patrimonio familiar.
Catalina finou en 1857. A parella tivo trece fillos, dos cales oito chegaron á idade adulta. Tres deles casaron con fillos de Antonio Casares. O 3 de decembro de 1860 casaron os primoxénitos de ambos, Fermín e Juana, con Juana de Vega como madriña de vodas, así como sería tamén madriña da filla máis vella do matrimonio. Máis adiante casaron Cándida Casares con Fermín Bescansa e Demetrio Casares con Mercedes Bescansa.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Bescansa Miquel, Paloma (2014). "Fermín Bescansa Mendioroz, un sangüesino del siglo XIX, de guerrillero a alcalde de La Coruña" (PDF). Zangotzarra (18).
- Veiga, Xosé Ramón (2022). Juana de Vega, condesa de Espoz y Mina (1805-1872). Galaxia. pp. 133–135. ISBN 9788491519638.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Fernández Caamaño, J. M. (30 de setembro de 2017). "Tres coruñeses entre química, ciencias ocultas y servicio a la patria". El Ideal Gallego (en castelán)..
| Predecesor: Vicente Alsina Selisis |
Alcalde da Coruña 1838– 1839 |
Sucesor: José María Pérez |