Zagreb

Zagreb
	Brasón
Localización
	45°48′47″N 15°58′38″L / 45.8131, 15.9772
Estado	Croacia
Capital de	Croacia ; Zagreb County (former) (en) ; Zagreb Oblast (en) ; Estado dos Eslovenos, Croatas e Serbios ; República Socialista de Croacia ; Zagreb ; Estado independente de Croacia ; Reino da Croácia (pt)
Poboación
Poboación	767.131 (2021) (1.196,4 hab./km²)
Lingua oficial	lingua croata
Xeografía
Superficie	641,2 km²
Bañado por	Río Sava
Altitude	127 m
Comparte fronteira con	Zagreb ; Krapina-Zagorje
Creación	1094
Santo padrón	Santa María
Organización política
• Xefe do goberno	Tomislav Tomašević (en) (2021–)
Membro de	Liga de Cidades Históricas
Identificador descritivo
Código postal	10000
Fuso horario	UTC+01:00, horario estándar; Tempo central europeo de verán, horario de verán
Prefixo telefónico	01
ISO 3166-2	HR-21
Outro
Irmandado con	A Paz ; Balakovo (pt) ; Amasia ../... 25+
Sitio web	zagreb.hr

Zagreb é a capital de Croacia, nela viven 779.145 habitantes (2001), 1.200.000 contando a área metropolitana que inclúe Samobor, Velika Gorica e Zaprešić. A cidade localízase na aba do macizo Medvednica, nas beiras do río Sava. A Universidade de Zabreg que se fundou en 1669 é a máis importante do país. A cidade divídese en 16 distritos (gradske četvrti)

Historia

Aínda que a rexión estivo habitanda cando menos dende o Neolítico, a primeira mención a Zagreb data do 1094, ano no que o rei húngaro, Ladislau, fundou un mosteiro e ao seu arredor xurdiu un asentamento.

A cidade desenvolveuse en torno á zona norte da catedral católica, e a partir da fortaleza de Gradec no monte veciño. Actualmente Gracec é o barrio de Gornji Grad, onde se pode atopar un dos mellores núcleos conservados urbanos de Croacia. A diocese e a fortaleza foron atacados polos mongois no ano 1242. Como sinal de gratitude por ofrecerlle refuxio fronte os invasores, o rei Bela IV de Hungría e Croacia outorgoulle a Gradec a Bula Dourada, que outorgaba ós cidadáns da vila autogoberno e autonomía, así como seu propio sistema xurídico. De acordo coa lenda, Bela deixou ós habitantes de Gradec un canón para que o disparasen cada día e que non se enferruxase. Dende o 1 de xaneiro de 1877 o canón e disparado desde a torre Lotrscak en Gric para marcar as doce do mediodía.

A praza do Gornji Grad está dominada pola igrexa gótica de San Marcos. Foi construída a finais do século XIV e concluíse a comezos do século XV. O campanil barroco foi engadido posteriormente.

A diocese de Zagreb e a vila de Gradec a miúdo disputaron polo uso e posesión de terras e muíños. Algunhas veces tamén se enfrontaron por razóns políticas. O termo de Zagreb foi utilizado polos barrios da diocese dende o século XVI, cando a cidade se converteu no centro político de Croacia e da Eslavonia, unión que se reforzaría décadas máis tarde. En 1850 Gradec e Zagreb uníronse baixo o seu primeiro alcalde, Janko Kamauf.

O ferrocarril foi introducido en Zagreb en 1860. Os barrios da clase obreira situábanse entre a vía do tren e o río Sava, mentres que a construción de barrios residenciais en torno ó sur de Medvednica foron rematados entre as dúas guerras mundiais.

A zona entre a vía do tren e o río Sava foi urbanizada despois da segunda guerra mundial. A mediados da década de 1950 a construción de novas residencias no sur do río Sava comezou, dando lugar á Nova Zagreb. A cidade tamén se expandiu cara ao oeste e cara ao leste, incorporando as comunidades de Dubrava, Podsused, Jarun e Blato, entre outras.

A estación ferroviaria de mercadorías e o aeroporto internacional Pleso, foron construídos na marxe sur do río Sava. A zona industrial máis grande da cidade atópase precisamente no sueste, entre o Sava e a rexión de Prigorje.

Durante a época na que Croacia estivo dentro do Imperio Austrohúngaro, a cidade tamén se chamaba Agram, a súa denominación xermánica.

Clima

Zagreb posúe un clima continental. Na cidade os veráns son quentes e húmidos e os invernos son fríos. A temperatura media no inverno é de 1 °C e no verán é de 20 °C. O mes de maio é un dos máis quentes, con temperaturas por riba dos 30 °C. As nevadas son comúns nos meses de inverno, dende decembro a marzo, a choiva e a saraiba son común no outono (dende outubro a decembro).^[1]

**Táboa climática**
	Xan	Feb	Mar	Abr	Maio	Xuño	Xullo	Agost	Sep	Oct	Nov	Dec
Choivas (mm)	52	48	56	68	83	95	79	79	79	93	86	67
Temp Min.(°C)	-3	-3	1	5	9	13	14	14	11	6	2	-1
Temp Max. (°C)	3	5	11	15	20	23	25	25	22	15	8	3

Demografía

Zagreb é a maior cidade de Croacia, sendo a única cidade do país cunha área metropolitana de máis dun millón de habitantes. A área metropolitana da cidade ten unha poboación de 1.088.841 habitantes, e inclúe algunhas pequenas cidades como Samobor, Velika Gorica e Zaprešić. O censo oficial da cidade sen a súa área metropolitana é de 779.145 habitantes. Segundo os datos do departamento de policía da cidade, o cal baséase no número de persoas que fixeron a petición para poder votar na cidade, esta ten unha poboación de 973.667 habitantes. O maior grupo étnico da cidade son os croatas constituíndo o 91,94% da poboación (censo do 2001). O mesmo censo tamén recolle outras minorías como os serbios (18.811) que constitúen o 2,41% da poboación, os bosníacos que con 6.204 cidadáns fan o 0,8 % da poboación, 4.030 musulmáns de calquera país da ex-Iugoslavia (0,52%), 3.389 albaneses (0,43%), 3.225 eslovenos (0.41%), 1.946 xitanos (0,25%), 1.131 montenegrinos (0,17%), 1.315 macedonios (0,17%), entre outras minorías.^[2]

Economía

Algúns dos maiores potenciais para o desenvolvemento de Zagreb son a calidade da súa terra, a súa situación de transito favorable e infraestrutura totalmente municipal, a súa man de obra cualificada e expertas nos eidos da ciencia, da educación, da saúde, dos negocios, da banca e doutras institucións, tamén inflúe a súa tradición nalgúns servizos, e o tamaño e a calidade da economía da cidade.

As pólas máis importantes da industria de Zagreb son: a produción de dispositivos e aparellos eléctricos, a súa produción química, farmacéutica, téxtil, a elaboración de comida e bebida, e a produción e elaboración do tabaco. Zagreb é un importante centro internacional de industria/comercio e negocios, así como un lugar de paso de transportes entre a Europa do leste e a Europa central.

A cidade de Zagreb ten o produto interior bruto per capita máis elevado de Croacia, con $15850 no 2006 (a media europea era do $28114. Porén, os ingresos medios e os prezos aínda son máis baixos que no resto de Europa.

No 2005 a taxa media de desemprego en Zagreb roldaba o 8%, a metade da media nacional. Zagreb, é unha cidade relativamente grande situada na ruta máis rápida que conecta a Europa central coa Europa do sueste, posúe un gran potencial para os investimentos e o desenvolvemento.

Administración metropolitana

De acordo coa constitución de Croacia, a cidade de Zagreb, como capital do país, posúe un status especial. Tendo un goberno propio e autónomo. Os seus corpos administrativos da cidade son a Asemblea da Cidade como corpo representativo, e o alcalde e gobernador da cidade como corpo executivo.

Os membros da asemblea son elixidos nas eleccións, e son eles os que elixen ó alcalde e ós membros do goberno da cidade. O goberno da cidade está formado por 11 membros propostos polo alcalde á Asemblea.

O goberno local da cidade está organizado por 17 distritos.

Distritos da cidade

Os principais distritos ("gradske četvrti" en croata) son:^[3]

No.	Distrito	Área (km²)	Poboación (2001)	Densidade de poboación
1.	Donji Grad	3	45.108	14.956,2
2.	Gornji Grad - Medveščak	10	36.384	3.593,5
3.	Trnje	7	45.267	6.146,2
4.	Maksimir	14	49.750	3.467,1
5.	Peščenica - Žitnjak	35	58.283	1.651,3
6.	Novi Zagreb - Istok	17	65.301	3.947,1
7.	Novi Zagreb - Zapad	63	48.981	782,5
8.	Trešnjevka - Sjever	6	55.358	9.498,6
9.	Trešnjevka - Jug	10	67.162	6.828,1
10.	Črnomerec	24	38.762	1.593,4
11.	Gornja Dubrava	40	61.388	1.524,1
12.	Donja Dubrava	11	35.944	3.321,1
13.	Stenjevec	12	41.257	3.387,3
14.	Podsused - Vrapče	36	42.360	1.175,1
15.	Podsljeme	60	17.744	295,2
16.	Sesvete	165	59.212	358,3
17.	Brezovica	127	10.884	85,4