Stanisław Ulam

Stanisław Ulam

Biografía
Nacemento	(pl) Stanisław Marcin Ulam 13 de abril de 1909 Lviv (Imperio Austrohúngaro)
Morte	13 de maio de 1984 (75 anos) Santa Fe, Estados Unidos de América
Causa da morte	Morte natural  (Infarto agudo de miocardio )
Lugar de sepultura	Cemiterio de Montparnasse, Div 30 CG 19 South 33 east. num: 297P 1883 48°50′09″N 2°19′47″L
Datos persoais
País de nacionalidade	Estados Unidos de América (1941–) Reino de Galicia e Lodomeria Segunda República Polaca
Grupo étnico	Pobo xudeu
Educación	Universidade Nacional Politécnica de Lviv (1927–1933)
Tese académica	O teorji miary w ogólnej teorji mnogości (en)  (1933 )
Director de tese	Kazimierz Kuratowski e Włodzimierz Stożek (pt)
Actividade
Campo de traballo	Matemáticas, Matemática aplicada, Método de Monte Carlo (pt) , física e arma nuclear
Ocupación	matemático , profesor universitario , físico
Empregador	Universidade da Flórida (pt) (1974–1984) Universidade de Colorado en Boulder (1965–1975) Laboratorio Nacional de Los Álamos (1943–1965) Universidade de Wisconsin-Madison (1940–1943) Universidade Harvard (1935–1940) Institute for Advanced Study (1935–1935)
Membro de	Academia das Artes e das Ciencias dos Estados Unidos Academia Naciona de Ciencias dos Estados Unidos
Alumnos	Paul Kelly (pt)
Lingua	Lingua inglesa e lingua polaca
Participou en
1939	Proxecto Manhattan
Obra
Obras destacables Teorema de Borsuk-Ulam (pt) matriz de Ulam (pt) jogo de Ulam (pt) número de Ulam (pt) Método de Monte Carlo (pt) Desenho de Teller–Ulam (pt) conjectura do empacotamento de Ulam (pt) espiral de Ulam (pt) Kuratowski–Ulam theorem (en) sequência de Collatz (pt) Mazur–Ulam theorem (en) Hyers–Ulam–Rassias stability (en) autômato de Ulam–Warburton (pt)
Doutorando	Paul Kelly (pt) , Edward R. Howorka (en) , Leonard James Gallagher (en) , Celestino Galo Mendez (en) e George F. Estabrook (en)
Familia
Cónxuxe	Françoise Aron Ulam (pt)
Irmáns	Adam Ulam (pt)
Premios  John von Neumann Lecture (pt)  Commander with Star of the Order of Polonia Restituta (en)

Stanisław Marcin Ulam, nado en Lviv o 13 de abril de 1909 e finado o 13 de maio de 1984, foi un científico polacoestadounidense nos campos das matemáticas e da física nuclear. Participou no Proxecto Manhattan, orixinou o deseño Teller–Ulam das armas termonucleares, descubriu o concepto do autómata celular, inventou o método Monte Carlo da computación e suxeriu a propulsión de pulso nuclear. Nas matemáticas aplicadas e puras, probou varios teoremas e propuxo varias conxecturas.

Nado no seo dunha familia rica xudía polaca, Ulam estudou matemáticas no Instituto Politécnico Lwów, obtendo o seu doutoramento en 1933 baixo a supervisión de Kazimierz Kuratowski. En 1935 John von Neumann invitouno ó Institute for Advanced Study de Princeton, Nova Jersey. Dende 1936 ata 1939 pasou os veráns en Polonia e o resto do ano na Universidade Harvard en Cambridge, Massachusetts, onde traballou para establecer resultados da teoría ergódica. O 20 de agosto de 1939 partiu cara ós Estados Unidos dende Polonia por última vez xunto ó seu irmán máis novo Adam Ulam. Pasou a traballar como profesor asistente na Universidade de Wisconsin–Madison en 1940, e obtivo a cidadanía estadounidense en 1941.

En outubro de 1943 recibiu unha invitación de Hans Bethe para unirse ó Proxecto Manhattan no Laboratorio de Los Alamos en Novo México. Alí traballou en cálculos hidrodinámicos para predicir o comportamento das lentes explosivas necesarias para unha arma nuclear de implosión. Foi asignado ó grupo de Edward Teller, onde traballou na bomba Super para Teller e Enrico Fermi. Trala guerra pasou a traballar como profesor asociado na Universidade de California do Sur, volvendo a Los Alamos en 1946 para traballar no deseño de armas nucleares. Coa axuda dun persoal composto por mulleres "computadoras", incluíndo a súa muller Françoise Aron Ulam, atopou que o deseño de Teller para o "Super" era inviable. En xaneiro de 1951 Ulam e Teller definiron o deseño Teller–Ulam, que se converteu na base das armas termonucleares futuras.

Ulam considerou o problema da propulsión nuclear dos foguetes, investigada no Proxecto Rover, e propuxo como alternativa ó foguete termonuclear o aproveitamento de pequenas explosións nucleares para a propulsión, o que se convertería no Proxecto Orion. Xunto a Fermi, John Pasta e Mary Tsingou, Ulam estudou o problema Fermi–Pasta–Ulam–Tsingou, que se convertería en inspiración para o campo da ciencia non linear. É máis coñecido pola realización de que as computadoras electrónicas facían práctica a aplicación de métodos estatísticos a funcións sen solucións coñecidas, e durante a evolución das propias computadoras o método Monte Carlo pasou a ser un método habitual e estándar para moitos problemas.

Véxase tamén

Bibliografía

• Hoddeson, Lillian; Henriksen, Paul W.; Meade, Roger A.; Westfall, Catherine L. (1993). Critical Assembly: A Technical History of Los Alamos During the Oppenheimer Years, 1943–1945. Nova York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-44132-3. OCLC 26764320. 
• Kac, Mark; Ulam, Stanisław (1968). Mathematics and Logic: Retrospect and Prospects. Nova York: Praeger. ISBN 978-0-486-67085-0. OCLC 24847821. 
• Rhodes, Richard (1995). Dark Sun: The Making of the Hydrogen Bomb. Nova York: Simon & Schuster. ISBN 0-684-80400-X. 
• Ulam, S. M (1974). Beyer, W. A.; Mycielski, J.; Rota, G.-C., eds. Sets, Numbers, and Universes: selected works. Mathematicians of Our Time 9. The MIT Press, Cambridge, Mass.-London. ISBN 978-0-262-02108-1. MR 0441664. 
• Ulam, S. M (1983). Adventures of a Mathematician. Nova York: Charles Scribner's Sons. ISBN 9780684143910. OCLC 1528346.