Lingua ópata

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Ópata
Outros nomes:Tegüima, eudeve
Falado en: México
Estados Unidos de América Estados Unidos
Rexións: Sonora e Arizona
Extinción: c. 1930
Familia: Linguas uto-aztecas
 Uto-aztecas meridionais
  Ópata
Códigos de lingua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: ---
ISO 639-3: ambos:
opt — Lingua ópata
eud — Lingua eudeve
Mapa
Status

O ópata está clasificado como morta polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[1]

O ópata é unha lingua morta, ou ben dúas linguas estreitamente relacionadas, da familia uto-azteca, outrora falada polo pobo ópata no norte de Sonora, en México e no sueste de Arizona, nos Estados Unidos. Crese que xa estaba morta en 1930, e Carl Sofus Lumholtz informou que os ópata se "mexicanizaron" e perderon a súa lingua e costumes cando viaxaban por Sonora na década de 1890.

Nome[editar | editar a fonte]

O ópata tamén recibe os nomes de tegüima, teguima, tehuima, tehui, eudeve, eudeva, heve, dohema, jova, joval, tonichi, sonori e ure.

Clasificación[editar | editar a fonte]

O ópata foi considerado durante moito tempo como parte das linguas taracahítas, mais esta xa non se considera unha unidade xenética válida.[2][3][4][5]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
  2. Shaul, D. L. (2014). A Prehistory of Western North America: The Impact of Uto-Aztecan Languages. UNM Press.
  3. Hill, J. H. (2011). Subgrouping in Uto-Aztecan. Language Dynamics and Change, 1(2), 241-278.
  4. De Wolf, P. (2001). Eudeve and Opata: a reassessment of their classification. Avances y balances de lenguas yutoaztecas, ed. by JL Moctezuma-Zamarrón and JH Hill, 237-65.
  5. Shaul, D. L. (1983). The position of Opata and Eudeve in Uto-Aztecan. Kansas Working Papers in Linguistics. Vol. 8, No. 2

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Lombardo, Natal. 1702. "Arte de la Lengua Teguima vulgarmente llamada Opata". México: Miguel de Ribera.
  • Lombardo, Natal. n.d., ca. 1702. Arte de la Lengua Teguima vulgarmente llamada Opata. Ayer ms. 1641. Newberry Library, Chicago.
  • Loaysa, Balthasar, unknown year, Arte de la lengua hegue. Ms. in Bibliothèque Nationale, París; copia de W.E. Gates en la Ayer Collection, Newberry Library, Chicago.
  • Lionnet, Andrés. 1979. El léxico del eudeve. Mimeography. Friends of Uto-Aztecan Working Conference, Instituto de Investigaciones Antropológicas, Universidade Nacional Autónoma de México, México, 23 de xuño de. : .
  • Miller, Wick R., 1983, "A Note on Extinct Languages of Northwest Mexico of Supposed Uto-Aztecan Affiliation", International Journal of American Linguistics, Vol. 49, No. 3, Papers Presented at a Symposium on Uto-Aztecan Historical Linguistics (Jul., 1983), pp. 328–334
  • Shaul, David Leedom, 1989 "Teguima (Opata) phonology", Southwestern Journal of Linguistics 9:150-162. ...
  • Shaul, David Leedom, 1990, "Teguima (Opata) Inflectional Morphology", International Journal of American Linguistics, Vol. 56, No. 4 (Oct., 1990), pp. 561–573
  • Smith, BuckinghamEdición electrónica de Grammatical Sketch of the Heve Language, de acceso libre no Proxecto Gutenberg