Lymantria monacha

Lymantria monacha é unha especie de insecto lepidóptero da familia dos erébidos (antes, da dos limantríidos), subfamilia dos limantriinos, tribo dos limantriini, unha das integradas no xénero Lymantria.

É propia da rexión paleártica, especialmente en Europa e o Xapón.

Esta bolboreta considérase como unha praga forestal.

Taxonomía

Descrición

A especie foi descrita en 1758 por Linneo na 10ª edición do seu Systema Naturae baixo o nome de Phalaena monacha.

Etimoloxía

Para a do xénero, véxase Lymantria.

O epíteto específico, monacha, é o feninino do latín vulgar monachus, -i, "monxe", "eremita", termo derivado do grego antigo μοναχός‎ monachós "solteiro", "solitario", de μόνος mónos, "só", "único", "solitario", "illado".

Sinónimos

Ademais de polo nome actualmente válido, a especie coñeceuse tamén polos sinónimos:

• Liparis monacha (Linnaeus, 1758)
• Phalaena monacha Linnaeus, 1758 (protónimo)
• Psilura monacha (Linnaeus, 1758)

Subespecies

Recoñécese dentro da especie as subespecies seguintes:

• Lymantria monacha subsp. ceballosi Agenjo, 1959
• Lymantria monacha subsp. chosenibia Bryk, 1949
• Lymantria monacha subsp. idea Bryk, 1949
• Lymantria monacha subsp. lateralis Bryk, 1949
• Lymantria monacha subsp. matuta Bryk, 1949
• Lymantria monacha subsp. monacha (Linnaeus, 1758)
• Lymantria monacha subsp. neirai Agenjo, 1959
• Lymantria monacha subsp. yunnanensis Collenette, 1933

Características

As bolboretas adultas teñen as ás brancas con arcos negros conectados. Hai moitas variacións na cor e no deseño das ás. As ás posteriores son de cor marrón clara ou agrisada. Presentan un marcado dimorfismo sexual. Os machos son de menor tamaño e cores máis claras, e teñen as antenas bipinadas. As femias son algo maiores e teñan as ás máis longas que os machos, e son de cores máis escuras, co corpo e as extremidades máis vilosas e con antenas filiformes pouco aparentes. Tamén teñen un abdome característico de cor biscoito cunha banda negra. Teñen unha envergadura de 4 a 5 cm. Os ovos son ovalados, de cor marrón clara ou avermellada clara.

As larvas son de cor de esbrancuxada a moura, con pelos grises, verrugas vermellas e azuis e unha liña dorsal lonxitudinal escura que se interrompe ou amplía en manchas nalgúns espécimes. A pupa é de cor marrón avermellada ou marrón escura dourada, con pelos avermellados dorsalmente e a punta anal bastante longa. As larvas aliméntanse de follas de árbores como as dos xéneros Picea, Larix, Abies, Pinus e Pseudotsuga. Outros xéneros como Quercus, Acer, Betula, Carpinus, Fagus, Fraxinus, Ulmus, Malus, Prunus e outras froiteiras poden seren tamén consumidas por esta especie.

Distribución

Esta avelaíña pódese atopar na maior parte de Europa, incluída a Gran Bretaña e nas rexións temperadas do leste do Paleártico até o Xapón e a India. Recentemente introduciuse no Canadá onde pode converterse nunha praga como especie invasora.

Esta bolboreta é bastante rara en gran parte da súa área de distribución potencial, pero pode proliferar localmente (atacando árbores froiteiras ou sebes monoespecíficas, bosques caducifolios ou bosques de coníferas monoespecíficos) no norte da súa área de distribución, especialmente no Canadá.

Ciclo vital

A femia pon numerosos ovos en diversos substratos (cortiza ou escamas de cortiza de árbores vivas ou troncos, produtos de embalaxe de madeira, produtos forestais, recipientes que logo viaxan con estes ovos). A diferenza doutras bolborectas nocturnas, non protexe os ovos con fíos de pelos abdominais. Nas coníferas, os ovos xeralmente deposítanse na parte inferior do tronco ou tamén na coroa do conxunto de ramas grandes durante a infestación.

As larvas hibernan cando son novas, permanecen xuntas en grupos e maduran en xuño. Na primavera as larvas consomen os primeiros rebentos e despois os arumes das coníferas ou as follas das frondosas. Unha única eiruga come arredor de 200 arumes de piñeiros ou 1 000 de abetos. Os abetos morren nun 70 % por perda de aruumes e os piñeiro nun 90 %. Tamén existe o perigo de infeccións secundarias en escaravellos e fungos. Polo tanto, esta especie pode causar danos importantes na silvicultura.

Galería

• 
  ♀
• 
  ♂

• 
  Tamaño comparado
• 
  Eiruga
• 
  Eiruga
• 
  Pupa
• 
  Trampa adhesiva
• 
  Detalle da trampa adhesiva
• 
  Trampa de feromonas.

Véxase tamén

Bibliografía

• Carter, David (1992): Butterflies and Moths. Londres: Dorling Kindersley Handbooks. ISBN 0-7513-2707-7.
• Lafontaine, J. D. & Schmidt, B. C. (2010): "Annotated check list of the Noctuoidea (Insecta, Lepidoptera) of North America north of Mexico". Zookeys 40: 1–239.
• Schintlmeister, A. (2004): "The Taxonomy of the genus Lymantria Hübner [1819] (Lepidoptera: Lymantriidae)". Quadrifina 7: 1–248. (Texto completo).
• Wang, H., Wahlberg, N., Holloway, J. D., Bergsten, J., Fan, X., Janzen, D. H., Hallwachs, W., Wen, L., Wang, M. & Nylin, S. (2015): "Molecular phylogeny of Lymantriinae (Lepidoptera, Noctuoidea, Erebidae) inferred from eight gene regions". Cladistics 31 (6): 579–592.

Outros artigos

• Noctuoideos
• Erébidos
• Limantriinos
• Lymantriini
• Lymantria

Lihgazóns externas

• Lymantria monacha (Linnaeus, 1758) en UKmoths (en inglés).
• Lymantria monacha Imaxes.
• Lymantria monacha en Invasive Species Compendium (en inglés).
• Lymantria monacha en U.S. Department of Agriculture. National Invasive Species Information Center (en inglés).