Historia de Cataluña

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Historia de Cataluña

Historia Cataluña Cataluña
Categoría Historia de Cataluña
Prehistoria
Prehistoria da Península Ibérica
Idade Antiga
Século -VI
-600 - -100: Iberos
-600 - -100: Colonias gregas
Século -III
-218 - -19: Conquista romana de Hispania
Século -I
-27 - 476: Tarraconense
Idade Media
Século V
418 - 721: Reino visigodo
Século VIII
711 - 1154: Al-Andalus
760 - 1162: Condados cataláns
Século IX
801 - 1162: Condado de Barcelona
Século XII
1162 - 1715: Coroa de Aragón
Idade Moderna
Século XV
1412: Compromiso de Caspe
1462 - 1468: Guerras remensas
1462 - 1472: Guerra civil catalá
1469 - 1516: Reis Católicos
Século XVI
1516 - 1700: Casa dos Austria
Século XVII
1640 - 1659: Guerra dos Segadores
1659: Tratado dos Pireneos
1687 - 1689: Revolta dos Barretines
Século XVIII
1701 - 1714: Guerra de Sucesión Española
1707 - 1716: Decretos de Nueva Planta
1713 - 1714: Guerra dos cataláns
Idade Contemporánea
Século XIX
1808 - 1814: Guerra da Independencia española
1833 - 1876: Guerras carlistas
1833 - 1892: Renaixença
1870: Nacionalismo catalán
Século XX
1909: Semana Tráxica
1914 - 1925: Mancomunidade de Cataluña
1919: Folga de La Canadiense
1931: República Catalá
1932: Estatuto de Autonomía
1936 - 1939: Guerra civil española
1939 - 1975: Franquismo
1975 - 1982: Transición
1979 - 2006: Estatuto de Autonomía
1992: Xogos Olímpicos
Século XXI
2006: Estatuto de Autonomía
2010: Movemento independentista

Cataluña é un territorio histórico formado orixinariamente a partir dos condados que formaban a Marca Hispánica, ao nordeste da Península Ibérica, en tempos de Carlomagno. Hoxe en día, a palabra Cataluña emprégase sobre todo para referirse á Comunidade Autónoma de Cataluña, en España, e a Cataluña do Norte, que forma o Departamento dos Pireneos Orientais en Francia.

Prehistoria en Cataluña[editar | editar a fonte]

Os primeiros poboadores do territorio que actualmente ocupa Cataluña remóntanse aos inicios do Paleolítico Medio; Os restos máis antigos descubertos corresponden á mandíbula dun preneandertal atopada en Banyoles, duns 25.000 anos de antigüidade.

Entre os xacementos máis importantes deste período destacan o das covas de Mollet (Serinyà, no Pla de l'Estany), o Cau do Duc, no macizo do Montgrí, o xacemento de Forn d'en Sugranyes (Reus) e os abrigos Romaní i Agut (Capellades), mentres que para o Paleolítico Superior destacan os de Reclau Viver, a cova da Arbereda e a Bora Gran d'en Carreres, en Serinyà, ou o Cau de les Goges, en Sant Julià de Ramis.

Da seguinte etapa prehistórica, o Mesolítico, conserváronse importantes xacementos, a maior parte datados de entre o 8000 e o 5000 a. C., como o de Sant Gregori (Falset) e o Filador (Margalef de Montsant) e, no que respecta ás manifestacións artístico-credenciais, arte levantino, o Cogul, Cabra Feixet (o Perelló) e Ulldecona.

O período Neolítico iníciase en terras catalás cara ao 4500 a. C., aínda que nun grado de sedentarismo dos poboadores moito menor que noutros lugares, grazas á abundancia de bosques, o que propiciou que a caza e a recolección seguisen sendo actividades fundamentais e que o establecemento de asentamentos demorásese en moitos lugares. Os xacimientos neolíticos máis importantes de Cataluña son a cova de Fontmajor (l'Espluga de Francolí), a cova de Toll (Morà), as covas Gran i Freda de Montserrat e os abrigos con arte esquemático do Cogul, Vos de Balaguer, Albi, Tivissa e Alfara de Carles.

O período Calcolítico desenvólvese en Cataluña entre o 2500 e o 1800 a. C., momento no cal constrúense os primeiros obxectos de cobre. A Idade de Bronce sitúase cronoloxicamente no período 1800-700 a. C., da cal consérvanse escasos restos, pero destacan uns poboados formados na zona do baixo Segre. Esta idade coincide coa chegada dos pobos indoeuropeos, a través de sucesivos fluxos migratorios que se desenvolven desde o ano 1200 a. C., responsables da creación dos primeiros poboados de estrutura protourbana.

A partir de mediados do século VII a. C. o territorio catalán alcanza o período coñecido como Idade de Ferro.

Antigüidade tardía a período feudal[editar | editar a fonte]

Século III e IV[editar | editar a fonte]

A crise do século III que afectou ao Imperio romano e que orixinaría a súa decadencia afectou ao actual territorio catalán, onde se detectaron importantes niveis de destrución e procesos de abandono de vilas romanas. Tamén deste século son as primeiras noticias documentais da presenza do cristianismo en Cataluña. Aínda que os datos arqueolóxicos indican a recuperación dalgúns núcleos, como Barcino (Barcelona), Tarraco (Tarragona) ou Gerunda (Xerona), a situación non volveu ser a de antes, as cidades fortificáronse e os núcleos reducíronse.

Período visigodo: séculos V a VII[editar | editar a fonte]

No século V, prodúcese a invasión xeneralizada do Imperio romano por parte dos pobos xermánicos. O pobo xermano dos visigodos que obtivera permiso para entrar no Imperio e colaborar na defensa de límelos na actual Bulgaria como aliados romanos; foron liderados por Ataúlfo tras a situación de marxinación dentro da sociedade romana e de extrema pobreza deste grupo étnico. Ataúlfo foi un visigodo e xeneral romano que chegou ao máximo nivel militar dentro do exército romano, e que liderou a rebelión visigoda, chegando a Italia e a Roma, vencendo ou esquivando ás lexións romanas, e chegando a conquistar á ata entón invicta cidade de Roma (2º saqueo). Como acordo entre os romanos e os visigodos e para que estes volvesen aceptar a orde romana, as súas leis, deixasen de saquear Italia, e volvesen ser fieis aliados, entrégaselles Hispania, e parte de Francia. Os visigodos chegan á Península Ibérica pola principal vía romana, instalándose na cidade Tarraconense en (410). E cando no 475 o rei visigodo Eurico formou o reino de Tolosa, incorporou o actual territorio catalán, con goberno primeiro desde Tolosa e logo desde Toledo.


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre historia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.