Ramón Nicolás

Ramón Nicolás
Nacemento	9 de xuño de 1966
	Vigo
Nacionalidade	España
Alma máter	Universidade de Santiago de Compostela
Ocupación	profesor, escritor, tradutor e crítico literario
Xéneros	Ensaio e tradución
[ editar datos en Wikidata ]

Ramón Nicolás Rodríguez, nado en Vigo o 9 de xuño de 1966, é un profesor, crítico literario, tradutor e escritor galego.

Traxectoria

Licenciado en Filoloxía galego-portuguesa (Universidade de Santiago de Compostela, 1989). Exerce a docencia no IES Castelao (O Calvario-Vigo).

Realiza crítica literaria desde o ano 1990 en diversas revistas e publicacións. Desde hai anos exerce a crítica semanalmente no suplemento “Fugas” de La Voz de Galicia. Dirixiu a sección " Breviario" da revista Biblos. Clube de lectores. Colaborou no programa Libro aberto da TVG e foi responsable de asinar as páxinas de información de libros galegos na revista Qué leer (2005-2014).

Desde 2011 é padroeiro da Fundación Celso Emilio Ferreiro. Dirixe a colección Biblioteca das Letras Galegas de Edicións Xerais de Galicia. Asemade é ensaísta e tradutor e pertence á Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, á Asociación Española de Críticos Literarios e á Asociación Galega da Crítica. Mantén, desde 2010, un dos blogs literarios máis veteranos de Galicia, como é o Caderno da crítica. Literatura galega. Asinou diversas traducións e ensaios, ademais de estudar a obra de autores como Manuel Luís Acuña, Manuel Lueiro Rey, Álvaro Cunqueiro, Ramón Cabanillas, Lugrís Freire ou Celso Emilio Ferreiro.

Obra

Ensaio

• O soño sulagado. Guía de lectura (1992). Vilaboa: Edicións do Cumio, Guías de lectura. ISBN 978-84-87126-53-6.
• Diccionario dos verbos galegos (1993). Vilaboa: Edicións do Cumio. 636 páxs. ISBN 9788487126642.
• Manuel Luís Acuña (2000). Vigo: Xerais. 224 páxs. ISBN 978-8483025772.
• Papeis de literatura. Dez anos de revisión crítica (2001). Vigo: Xerais, col Peto. 464 páxs. ISBN 978-8483026465.
• Manuel Lugrís Freire. Biografía e antoloxía (2006). Vigo: Xerais. Ilustracións de Fino Lorenzo. 96 páxs. ISBN 84-9782-441-5. Infantil e xuvenil.
• Manuel Lugrís Freire. Vida e obra (2006). Vigo: Xerais, Col. Letras galegas. 152 páxs. ISBN 84-9782-431-8.
• Conversas con Celso Emilio Ferreiro (2009). Vigo: Xerais. 192 páxs. ISBN 978-84-9782-975-5.
• Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro (2012). Vigo: Xerais. 624 páxs. ISBN 978-84-9914-402-3.
• Chorimas para Celso Emilio Ferreiro. Un memorial: 1979-2019 (2021). Santiago de Compostela: Parlamento de Galicia.

Presentación de Lapis na noite na Casa das Campás, 18/09/2018. Con Xaime Toxo, Montse Fajardo e Fran Alonso

Narrativa

• O espello do mundo (2016). Vigo: Xerais. 192 páxs. ISBN 978-84-9121-051-1. ePub: ISBN 978-84-9121-060-3.
• Lapis na noite (2018). Vigo: Xerais. 192 páxs. ISBN 978-84-9121-399-4. ePub: ISBN 978-84-9121-374-1.

Edicións

• Entrevistas a Álvaro Cunqueiro (1994). Nigra. ISBN 84-87709-15-X.
• Materia prima. Narrativa galega contemporánea (2002). Vigo: Xerais. 264 páxs. (Escolma de relatos). ISBN 9788483028407.
• Derradeira escolma ferida, de Manuel Lueiro Rey (2003). Vigo: Xerais. 152 páxs. ISBN 978-84-8302-896-4.
• O sol na crista do galo, de Manuel Lueiro Rey (2003). Vigo: Xerais. 320 páxs. ISBN 978-84-8302-968-8.
• Celso Emilio Ferreiro: Poesía galega completa (2004). Vigo: Xerais. 792 páxs. ISBN 978-84-9782-138-4.
• Celso Emilio Ferreiro: Semblanzas, crónicas e artigos (2005). Vigo: Xerais. 456 páxs. ISBN 978-84-9782-254-1.
• O Grove: canción do sal e do vento, de Manuel Lueiro Rey (2005). Vigo: Xerais. 72 páxs. ISBN 9788497823814.
• Celso Emilio Ferreiro. Escolma poética (2008). Pontevedra: Faktoría K. Con Manuela Rodríguez. Ilustracións de Baldo Ramos. 52 páxs. ISBN 978-84-96957-30-5.
• Celso Emilio Ferreiro. Fotobiografía sonora (2008). Ourense: Ouvirmos. ISBN 978-84-661-0328-2.
• Non debían medrar, de Manuel Lueiro Rey (2016). Vigo: Xerais. 88 páxs. ISBN 978-8491210719.
• Novas crónicas dunha transición intransixente (1977-1988), de Manuel Lueiro Rey (2016). Santiago: Laiovento. 124 páxs. ISBN 9788484873181.
• Irmandades da Fala: narrativa. Antoloxía (2017). A Coruña: Real Academia Galega. ISBN 978-84-946005-5-5.
• Longa noite de pedra. Celso Emilio Ferreiro (2021). Vigo: Xerais. 216 páxs. ISBN 978-84-9121-937-8.

Traducións

• Unha odisea nórdica, de Jack London (1995). Sotelo Blanco.
• Cairo branco, de Jack London (1997). Xerais.
• O fillo do acordeonista, de Bernardo Atxaga (2004). Xerais.
• A fin da terra, de María Rosa Lojo, (2006). Galaxia.
• Se eu fose moi delgado, de António Mota (2006). Kalandraka.
• Antología de poesía gallega 1, 2 = Antoloxía de poesía galega 1, 2, (2007). Xunta de Galicia. Edicións bilingües galego-castelán.
• Comandante Hussi, de Jorge Araújo >(2007). Kalandraka.
• Budapest, de Chico Buarque (2008). Faktoría K.
• Obabakoak, de Bernardo Atxaga, 2008, Faktoría K.
• Sete casas en Francia, de Bernardo Atxaga (2009). Faktoría K.
• 30 gramos, de Leonel Moura (2010). Lugo: Alvarellos.
• Catálogo de obxectos rebuldeiros, de Pablo Prestifilippo (2011). Faktoría K.
• Mefi, Sata e Demi, de Mercedes Neuschäfer-Carlón (2011). Kalandraka.
• A modelo descalza, de Jordi Sierra i Fabra (2011). Galaxia.
• A revolta dos indignados, de varios autores (2011). Faktoría K.
• Semanas, meses, de Reko e Tina Lundán (2011). Faktoría K. Con Jarna Piippo.
• Contos como pulgas, de Beatriz Osés (2012). Kalandraka.
• A guia necsia: de marcas, misterios, sucesos incribles, inventos e outras marabillas, de David Wapner (2013). Faktoría K de Libros.
• Legado nos ósos, de Dolores Redondo (2013). Xerais.
• Debuxos no muro, de Aurora Ruá (2014). Galaxia.
• Ofrenda á tormenta, de Dolores Redondo (2014). Xerais.
• Os fíos invisibles", de Montse Torrents (2015). Tramuntana.
• O neno bisesto", de José Luís Alonso de Santos, 2015, Kalandraka.
• A miña grande árbore", de Jacques Goldstyn (2016). Tramuntana.
• A árbore dos soños, de Fernando Alonso (2018). Kalandraka.
• Nelson Mandela. O camiño cara á liberdade, de Antonio Lozano (2018). Kalandraka.
• Pedagoxía do oprimido, de Paulo Freire (2018). Kalandraka.

Traducións ao castelán

• Comandante Hussi, de Jorge Araújo (2007). Kalandraka.
• 30 gramos, de Leonel Moura (2011). Alvarellos Editora.
• La taberna del Galo, de Celso Emilio Ferreiro (2011). Pez de Plata
• Semanas, meses, de Reko e Tina Lundán (2011). Con Jarna Piippo. Faktoría K.
• Longa noite de pedra/Larga noche de piedra, de Celso Emilio Ferreiro (2011). Auga Editora.

Obras colectivas

• Fírgoas, de Manuel Luís Acuña (1992) Xerais. Coeditor con Xosé Carlos López Bernárdez.
• Diccionario da literatura galega. I Autores (1995). Galaxia.
• Johan de Cangas, Martín Codax. Meendinho. Unha fotobiografía (1998). Xerais.
• As aventuras da mazá vermella, de Jan Lööf (2008). Kalandraka. Tradución con Jarna Piippo.
• Marcos Valcárcel. O valor da xenerosidade (2009,). Difusora.
• En defensa do Poleiro. A voz dos escritores galegos en Celanova (2010) Editorial Toxosoutos.
• VI Encontro de Escritores Galegos. Literatura e proxección exterior (2012) Deputación da Coruña.
• Vieiros de palabra. Terra de Celanova-Baixa Limia en letras de autor (2012) Librería Conde, Celanova.
• Manuel Lueiro Rey (1916]-1990) (2013). Xerais.
• 150 Cantares para Rosalía de Castro (2015).

Premios

• Premio á cooperación editorial de Xerais no 2004.
• Premio Fervenzas Literarias ao Mellor Crítico/a literario no 2008, 2009, 2010 e 2011.
• Premio Fervenzas Literarias á mellor tradución no 2009, por Sete casas en Francia, de Bernardo Atxaga.
• Premio Lois Tobío á mellor tradución pola Asociación Galega de Editores no 2011, por 30 gramos, de Leonel Moura.
• Premio da Asociación de Escritores en Lingua Galega á mellor traxectoria en xornalismo cultural no 2011.
• Premio á mellor obra non literaria en galego do 2012 en Redelibros, por Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro.
• Premio da AELG ao mellor blog literario do 2012, por Caderno da crítica.
• Premio da AELG ao mellor ensaio do 2012, por Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro.
• Premio Antón Losada Diéguez de ensaio no 2013, por Onde o mundo se chama Celso Emilio Ferreiro.
• Premio Fervenzas Literarias ao mellor crítico literario de 2013.
• Premio Fervenzas Literarias ao mellor blog literario de 2013, por Caderno da crítica.
• Premio da AELG ao mellor blog literario do 2013, por Caderno da crítica.
• Premio Fervenzas Literarias ao mellor blog literario de 2014, por Caderno da crítica.
• Premio da AELG ao mellor blog literario do 2014, por Caderno da crítica.
• Entrada na Lista de Honra do IBBY en 2015 e 2016 da tradución de Bisa Bea, Bisa Bel, de Ana Maria Machado.
• Premio Fervenzas Literarias ao mellor blog/web literaria de 2017, por Caderno da crítica.
• Premio "Proxecto literario da rede 2017" ao blog Caderno da crítica, na III Gala do Libro Galego.

Véxase tamén

Bibliografía

• "Nicolás Rodríguez, Ramón". Dicionario biográfico de Galicia 3. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 19. 
• Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da literatura galega. Autores I. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-8288-019-5. 

Ligazóns externas

• Caderno da crítica. Literatura galega, blog de Ramón Nicolás.