Semente de xirasol
As sementes de xirasol son sementes comestíbeis dos aquenios do xirasol (Helianthus annuus). Adoitan venderse con ou sen casca, torradas e salgadas como aperitivo, coñecido como pebidas. Tamén son comúns as pebidas de cabaza[1][2]. Existen distintas variedades de pebids, dependendo da variedade de xirasol; ademais de se empregar na alimentación humana, algunhas delas empréganse en alimentación animal, especialmente de aves, en cuxo caso non se salgan.
Historia[editar | editar a fonte]
En orixe, o xirasol bravo procede de América do Norte e Centroamérica, aínda que a comercialización da planta aconteceu por vez primeira en Rusia. Porén, os nativos americanos empregaron diferentes cultivares, cuxa produción de sementes era diversa: habíaas de cor do mel, abrancazadas, e a variedade máis coñecida, a pebida con raias brancas e negras.[3][4]
Dits nativos empregaban as sementes de xirasol de diversa forma: podían moer a semente e utilizala para facer tortas en forma de pan. En ocasións mesturaban as sementes con cabaza ou millo. É moi probábel que incluso fabricasen un aceite que utilizasen na elaboración do pan. Outros usos alleos á alimentación eran: como colorante, tinguindo roupas ou o propio corpo, con función decorativa; e como aceite, empregado na pel e o cabelo. Había cerimonias onde tanto a semente de xirasol como a propia planta eran un elemento utilizado.
Valor nutritivo[editar | editar a fonte]
| Valor nutricional por 100 g | |
|---|---|
| Enerxía | 2 445 kJ (584 kcal) |
20 g | |
| Azucres | 2.62 g |
| Fibra alimentaria | 8.6 g |
51.46 g | |
| Saturadas | 4.455 g |
| Monoinsaturadas | 18.528 g |
| Poliinsaturadas | 23.137 g |
20.78 g | |
| Vitaminas | Cantidade %DV† |
| Tiamina (B1) | 129% 1.48 mg |
| Riboflavina (B2) | 30% 0.355 mg |
| Niacina (B3) | 56% 8.335 mg |
| Ácido pantoteico (B5) | 23% 1.13 mg |
| Vitamina B6 | 103% 1.345 mg |
| Ácido fólico (B9) | 57% 227 μg |
| Colina | 11% 55.1 mg |
| Vitamina C | 2% 1.4 mg |
| Vitamina E | 234% 35.17 mg |
| Minerais | Cantidade %DV† |
| Calcio | 8% 78 mg |
| Ferro | 40% 5.25 mg |
| Magnesio | 92% 325 mg |
| Manganeso | 93% 1.95 mg |
| Fósforo | 94% 660 mg |
| Potasio | 14% 645 mg |
| Sodio | 1% 9 mg |
| Cinc | 53% 5 mg |
| Outros constituíntes | Cantidade |
| Auga | 4.7 g |
| |
| †As porcentaxes son aproximadas empregando a recomendación de US para os adultos. | |
As pebidas de xirasol son un alimento hipergraxo, moi rico en minerais e con algunhas vitaminas. Conteñen por cada 100 g de produto, 49,57 g de lípidos, 8,76 g de glícidos e 22,78 g de proteínas. Teñen unha porcentaxe de materia seca de 92,53%, de extracto etéreo de 32,65%, de fibra crúa de 26,61%, de cinzas de 3,72% e de extracto libre de nitróxeno de 16,08%. O seu valor enerxético por cada 100 g es de 570 kcal ou 2.390 kJ. En canto á súa composición en vitaminas e minerais (por cada 100 g de produto) destacan, polo seu alto contido, o fósforo, con 705 mg; o magnesio, con 354 mg; e maila vitamina E, con 4,5 mg.
Comercialización[editar | editar a fonte]
Son comercializadas torradas con sal ou sen ela. Tamén é posíbel atopalas sen a casca, recibindo logo o nome de “pebidas peladas”.
Países produtores[editar | editar a fonte]
| Principais produtores - 2012 (millóns de toneladas métricas) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Ucraína |
8,39 | |||
| 2 |  Rusia |
7,99 | |||
| 3 |  Arxentina |
3,34 | |||
| 4 |  China |
2,37 | |||
| 5 |  Francia |
1,57 | |||
| 6 |  Romanía |
1,40 | |||
| 7 |  Bulgaria |
1,39 | |||
| 8 |  Turquía |
1,37 | |||
| 9 |  Hungría |
1,32 | |||
| 10 |  Estados Unidos |
1,26 | |||
| Total mundial | 37,07 | Fonte: FAO[5] | |||
Notas[editar | editar a fonte]
- ↑ Dicionario de alimentación e restauración, VV. AA. (2012), Santiago de Compostela, Termigal. Xunta de Galicia. Real Academia Galega
- ↑ Cómpre evitar o castelanismo pipas
- ↑ Historia del Girasol en National Sunflower Association
- ↑ Albert A. Schneiter, ed. - Sunflower Technology and Production, The American Society of Agronomy, No. 35, 1997, p. 1-19.
- ↑ FAOSTAT
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
 |
Commons ten máis contidos multimedia sobre: Semente de xirasol |
