Ariège

Ariège

Epónimo	Rio Ariège (pt)
Localización
43°00′N 1°30′L
Estado	Francia
Divisións administrativas	Francia Metropolitana
Rexións	Occitania
Capital	Foix
Contén a división administrativa	arrondissement of Foix (en) arrondissement of Pamiers (en) arrondissement of Saint-Girons (en)
Poboación
Poboación	154.596 (2021) (31,61 hab./km²)
Xeografía
Superficie	4.890 km²
Punto máis alto	Pica d'Estats (3.143,45 m)
Comparte fronteira con	Alta Garona Provincia de Lleida Pireneos Orientais Aude Sègre (en) (1812–1813) Sègre-Ter (en) (1813–1814)
Creación	4 de marzo de 1790
Organización política
• Presidente	Christine Téqui (en) (2017–)
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC+01:00, horario estándar UTC+02:00, horario de verán
ISO 3166-2	FR-09
Código NUTS	FR621
Código de departamento INSEE	09
Páxina web	ariege.fr

Ariège (09) (en occitano Arièja) é un departamento francés situado na rexión de Occitania. O departamento toma o seu nome do río Ariège, afluente do río Garona. Os seus habitantes reciben o xentilicio francés de Ariégeois.

Historia

O departemento foi creado durante a Revolución Francesa, o 4 de marzo de 1790 en aplicación da lei do 22 de decembro de 1789, fusionando os Condados de Foix e de Coserans.

Fíxose unha solicitude ante o Conseil d'État francés para mudar o nome do departamento a Ariège-Pyrénées. De acordo aos partidarios do proxecto, a mención Pyrénées permitiría situalo mellor para así promovelo en toda Francia.

Xeografía

• Limita ao nordés con Aude, ao sueste cos Pyrénées-Orientales, ao sur con Andorra e a provincia de Lleida (España), e ao noroeste co Alto Garona.
• Maior altura: Pica d'Estats (3.145m), na fronteira franco-española. Punto máis baixo: saída do río Lèze (203m)
• Estrada a maior altura: Port de Pailhères (2.001m)
• Outras cimas: Pic du Port de Sullo (3.143 m), Pic Montcalm (3.078 m), Pic des Bareytes (2.951 m), Pic de Serrère (2.912 m)
• Principais ríos: Ariège, Salat, Lèze, Hers, Arise, Arac
• O río subterráneo de Labouiche, de 4,5 km de lonxitude, é o máis longo navegable do mundo.
• Maior lago: Lac de Montbel (5 km²)
• Lagoas de Bethmale (10 ha), de Mondély, de Labarre, de Bompas, de Sainte-Croix-Volvestre. Lagos de Peyrau, de Saint-Ybars
• Grutas: Le Mais-d'Avril, Niaux, Lle Portel, Bédeilhac, gruta de Les Trois-Frères, Lombrives (as maiores de Europa), Vache-Alliat

Demografía

Evolución demográfica (poboación censada)

1801	1831	1841	1851	1856	1861	1866
196.454	253.730	265.607	267.435	251.318	251.318	250.436
1872	1876	1881	1886	1891	1896	1901
246.298	244.795	240.601	237.619	227.491	219.641	210.527
1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946
205.684	198.725	172.851	167.498	161.265	155.134	145.956
1954	1962	1968	1975	1982	1990	1999
140.010	137.192	138.478	137.857	135.725	136.455	137.205

Notas:

• As fronteiras definitivas con Andorra fixáronse o 14 de abril de 1862. Os límites con España -rectificados en 1856, 1862, 1863 e 1866- fixáronse definitivamente o 14 de xuño de 1906. As modificacións producidas dende 1801 ata esa data non implicaron transferencia de poboación.

As maiores cidades do departamento son (datos do censo de 1999):

• Pamiers 13.417 habitantes; 17.715 na aglomeración.
• Foix: 9.109 habitantes; 10.378 na aglomeración.
• Saint-Girons: 6.254 habitantes, 9.484 na aglomeración
• Lavelanet: 6.872 habitantes, 7.628 na aglomeración

Ligazóns externas

• Conseil general (en francés)
• Prefectura^{[Ligazón morta]} (en francés)
• Ariège.com
• INSEE (Estatística francesa)