Saltar ao contido

Relacións España-Xapón

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
España–Xapón
Map indicating locations of Xapón and España

Xapón
España

As relacións España-Xapón son as relacións exteriores entre o Reino de España e o Xapón. En 2013 e 2014 celebrouse o 400º aniversario do intercambio entre ambos os países. O Xapón enviou a Embaixada Keicho no 1613 e chegou a España no 1614 (para solicitar comercio directo con Nova España e o envío de misioneiros). Celebráronse audiencias co rei Filipe III e o pontífice Paulo V.[1] No 2018 celebrouse o 150º aniversario do establecemento das relacións diplomáticas entre España e o Xapón.[2] ​

Relacións históricas

[editar | editar a fonte]

A evanxelización do Xapón

[editar | editar a fonte]

Un dos primeiros contactos entre España e o Xapón foi no 1549 tras o desembarco en Kagoshima de San Francisco Xabier co fin de evanxelizar o sur do país. Chegou acompañado doutro sacerdote e tres xaponeses conversos e dedicouse a aprender xaponés para poder divulgar o cristianismo a todos aqueles que quixesen escoitalo; nun ano conseguiu un centenar de conversións. Ante isto, as autoridades reaccionaron e prohibiron que San Francisco seguise predicando. Foi entón cando decidiu marchar a outra cidade. O impacto de San Francisco na cidade foi bastante forte. Reflectiuse na creación dun parque dedicado e unha igrexa católica ao seu nome, ademais dun monumento conmemorativo.[3]

Do naufraxio á amizade

[editar | editar a fonte]

Outro dos contactos importantes produciuse por mor dun naufraxio. En 1609 un tifón fixo naufragar fronte ás costas de Onjuku o galeón San Francisco, que cubría a ruta Manila-Acapulco. A nave foi desviada da ruta polo tifón e partiuse en dous ao bater contra unhas rochas; despois dunha noite á deriva, os homes, que se atopaban cerca da conxelación, foron salvados polos ama, tribo do norte xaponés que rescataron a 317 dos 373 tripulantes. Entre os pasaxeiros estaba o Gobernador de Filipinas, Rodrigo de Vivero, ao que o shogun local deu audiencia. O rescate dos superviventes foi un xesto humanitario recordado para a posteridade por parte dos habitantes de Onjuku. Existe un documental sobre esa historia, chamado Del naufragio a la amistad[4]. En 1928 erixiuse un monumento conmemorativo na ladeira de Onjuku. Hoxe en día, esta cidade é coñecida pola praia e por un popular festival de langosta.[3]

O tratado de amizade

[editar | editar a fonte]

Xa no século XIX, cando o Xapón se viu envolto en profundos cambios que levarían á restauración Meiji e á apertura ao mundo occidental, o gabinete de Isabel II viu a necesidade de reforzar lazos con Asia oriental, por exemplo co Xapón, pero debido a que a situación de España en 1860 era inestable, os primeiros intentos diplomáticos foron un fracaso.

Foi en 1868 cando España enviou ao Xapón unha delegación liderada por Heriberto García de Quevedo. Grazas ao apoio en terra do embaixador dos Estados Unidos e a un tradutor da embaixada francesa, e coa aprobación do Emperador Meiji, España e o Xapón firmaron o 12 de novembro de 1868 en Kanagawa o Tratado de Amizade, Comercio e Navegación, polo cal se iniciou unha era de intercambios políticos, económicos e culturais.

En 1870 o primeiro encargado de negocios de España, Tiburcio Rodríguez y Muñoz, foi recibido en audiencia polo emperador. En 1871 o Ministro Plenipotenciario de España visitou Kyoto, sendo xunto aos representantes de Holanda e Norteamérica, que tomaban parte da mesma comitiva, o terceiro representante doutro Estado que o facía na historia do Xapón, tras os de Francia e o Reino Unido, que visitaron Kyoto tres anos antes.

Prestixio e arte

[editar | editar a fonte]

En 1878 chegou ao Xapón Ernest-Francisco Fenollosa como profesor da recentemente fundada Universidade de Tokio. Foi un dos introductores da arte xaponesa en España e foi o creador e impulsor da Escola de Belas Artes de Tokio (que posteriormente se chamou Universidade de Arte de Tokio).[3] En 1883 o Emperador Meiji foi nomeado Cabaleiro da insigne Orde do Vélaro de Ouro polo Rei D. Alfonso XII. O Xapón participou en 1888 na Exposición Universal de Barcelona.[3]

En 1893 creouse en Tokio a primeira Sociedade de Lingua Española, dirixida polo Marqués Hachisuka. En 1910 publicouse o Dai Nippon, o primeiro libro divulgativo español sobre cultura e costumes xaponesas escrito por Antonio García Llansó. En 1912 o infante Alfonso de Orleáns representou ao rei Alfonso XIII nos funerais do emperador Meiji. En 1949 creouse en Kyoto a primeira Sociedade Cultural Hispano-Xaponesa, presidida polo Sr. Miura, que estivera destinado na Embaixada do Xapón en Madrid.[3]

Creación de irmandades

[editar | editar a fonte]

Desde 1980 varias cidades e rexións en España e o Xapón firmaron irmandamentos: Pamplona e Yamaguchi (desde 1980), Toledo e Nara (desde 1972), Marbella e Kure (desde 1990), San Sebastián e Marugame (1990), Palos de la Frontera e Ofunato (1992), Comunidade Valenciana e Prefectura de Mie (desde 1992), Barcelona e Kobe (desde 1993), Xerez da Fronteira e Kiyosu (desde 1994), Camiño de Santiago e Camiño de Kumano (desde 1998), Alacant e Toyooka (desde 1998), e Comunidade Foral de Navarra e Prefectura de Yamaguchi (desde 2003).[5]

Relacións e cambios culturales recentes

[editar | editar a fonte]

En 2001 naceu a Fundación Consello España-Xapón, cuxa misión é achegar as sociedades civís de ambos os países. En 2008, os reis de España inauguraron a sede do Instituto Cervantes de Tokio e (primeira no Xapón), para a ensinanza da lingua española e a cultura dos países hispanofalantes. En 2015 o Instituto de Astrofísica das Canarias (IAC) firmou un acordo en colaboración co Instituto de Investigación de Raios Cósmicos da Universidade de Toquio para a instalación en La Palma do prototipo do Gran Telescopio da rede de telescopios Cherenkov.

En 2016 inaugurouse un voo directo entre Madrid e Tokio, baixo o logo “Madrid, o corazón de Europa”, coa compañía Iberia, e abriuse a Cámara Oficial de Comercio Española no Xapón para facilitar a entrada e consolidación das empresas españolas no Xapón.

Novos acordos de colaboración entre España e Xapón

[editar | editar a fonte]

Os días 4 e 5 de abril de 2017 os reis de España visitaron o Xapón. O motivo deste encontro foi a sinatura de acordos relativos a diferentes ámbitos das relacións bilaterais entre ambos os países. Os máis importantes foron: [6]

  • Memorando de Cooperación en Asuntos Económicos e Industriais, firmado entre o Ministerio de Economía, Industria e Competitividade español e o Ministerio de Economía, Comercio e Industria xaponés (METI), que busca compartir información sobre políticas así como promover oportunidades de cooperación en sectores como industria, enerxía, tecnoloxía industrial, terceiros mercados ou actividades de promoción do comercio e a inversión.
  • Acordo de Cooperación Científico-Tecnolóxica de 2010, un memorando de investigación científica entre a Secretaría de Estado de Investigación, Desenvolvemento e Innovación (SEIDI) e a Axencia Xaponesa para a Investigación e Desenvolvemento da Medicina (AMED), polo que pretenden estreitar a colaboración da investigación médica, que xa conta con accións conxuntas no ámbito da nanomedicina. Este memorando favorece a mobilidade científica e a relación entre os equipos investigadores de ambos os países.
  • Memorando de Cooperación entre a Escola Diplomática, adscrita ao Ministerio de Asuntos Exteriores e de Cooperación de España, e o Foreign Service Training Institute do Xapón, onde afianzarán a súa relación e darán a oportunidade aos diplomáticos de ambos os países para intercambiaren experiencias.
  • Carta de Intencións entre o Museo do Prado e o xornal xaponés Yomiuri Shimbun para a organización dunha exposición sobre este pintor en 2018. Trátase dunha das mostras máis ambiciosas organizadas sobre a pintura de Velázquez e servirá para festexar o 150 aniversario das relacións diplomáticas entre España e o Xapón.

Visitas importantes

[editar | editar a fonte]

Familia Real Española e Familia Imperial Xaponesa

[editar | editar a fonte]

Visitas de políticos e parlamentarios

[editar | editar a fonte]

De España ao Xapón

[editar | editar a fonte]

Do Xapón a España

[editar | editar a fonte]
Boeing 747 da Forza Aérea do Xapón en Santiago de Compostela, durante a visita do príncipe Naruhito en 2013.
  • 2017 Chuichi Date, Presidente da Cámara de Conselleiros (xaneiro), Motome Takisawa, Viceministro Parlamentario de Asuntos Exteriores (xuño).
  • 2018 Kazuyuki Nakane, Ministro de Estado para os Asuntos Exteriores.[1]

Relaciones económicas

[editar | editar a fonte]

Comercio exterior

[editar | editar a fonte]

Os intercambios bilaterais entre España e o Xapón transformáronse nos últimos anos. Os valores das exportacións españolas pasaron de 1 213 millóns € en 2009 a 2 446 millóns € en 2017, o que significa que se dobraron desde o comezo da crise.

Exportacións españolas

[editar | editar a fonte]

As exportacións de produtos non enerxéticos aumentaron en 2017, alcanzando os 2 445 millones €. As exportacións de produtos enerxéticos tiveron unha evolución diferente debido á situación do maremoto e o accidente da central nuclear de Fukushima en marzo de 2011. Pasou de 7 millones € en valor medio anual nos 15 anos atrás a 547 millones € anuais entre 2011 e 2014. O número de empresas exportadoras de mercancías ao Xapón en 2017 foi de 8 993, o que representa un incremento respecto ás 7 011 de 2016. En 2017 as exportacións españolas ao Xapón aumentaran un 1,75% respecto a 2016. En xaneiro de 2018, as exportacións ata o Xapón aumentaron un 4,76% respecto ao mesmo mes de 2017.

Importacións españolas

[editar | editar a fonte]

En canto ás importacións españolas procedentes do Xapón alcanzaron en 2007 o seu máximo valor, 6 082 millones € e reducíronse progresivamente ata chegar aos 2 437 millones € en 2013. En 2017 recuperáronse ata chegar o alcanzar os 3 928 millones €. As importacións españolas con orixe no Xapón aumentaron un 7,69% con respecto con 2016. En xaneiro de 2018, as importacións diminuíron un 1,37% en comparación co mesmo período de 2017.

En 2017, o Xapón foi para España o sexto subministrado entre os países da Unión Europea e as vendas españolas representaron o 0,5% das importacións nipoas. O Xapón ocupa o posto 19 como cliente, cunha cota do 0,88%. En 2018, o Xapón seguía sendo o sexto subministrador entre os países da UE cunhas vendas que supuxeron o 0,56% das importacións no Xapón. Porén, en xaneiro de 2018, o Xapón ocupou o posto 17 como cliente, cunha cota do 0,92%.[8]

Turismo

[editar | editar a fonte]

Segundo os datos de Japan National Tourism Organization, en 2017 as viaxes xaponesas ao estranxeiro ascenderon a 17,89 millóns; segundo as cifras de entrada de turistas xaponeses recollidas por Frontur representa unha cota para España do 2,5%. Segundo o JTB Report de 2017, Europa foi o terceiro destino internacional en importancia e España ocupa a décima posición para os viaxeiros xaponeses. Os produtos turísticos máis demandados son a natureza, a visita de lugares emblemáticos e a gastronomía.

En 2017 visitaron España 442 mil turistas xaponeses, o que supón un 0,5% do total de turistas recibidos. O gasto que realizaron ascendeu a 915 millóns de euros. A noite hoteleira ascendeu a 1,1 millones, e en comparación co ano anterior hai un crecemento do 5,3%. Ese ano, a motivación da visita a España dos turistas xaponeses foi o lecer (82% del total), aínda que tamén as viaxes de negocios xogaron un papel destacado. Os destinos favoritos dos turistas xaponeses foron Cataluña, (53%) seguido da Comunidade de Madrid (23%) e, por último, Andalucía (7%).[9]

Premios

[editar | editar a fonte]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Embaixada do Xapón en España. "Xapón e a súa relación con España" (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 15 de maio de 2018. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
  2. ↑ Embaixada do Xapón en España. "150 aniversario". Arquivado dende o orixinal o 07 de setembro de 2018. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 "Curiosidades sobre as relacións España-Xapón". www.exteriores.gob.es. Arquivado dende o orixinal o 24 de xuño de 2018. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
  4. ↑ "DEL NAUFRAGIO A LA AMISTAD" (en castelán). Consultado o 2018-10-12. 
  5. ↑ "Once exemplos de amizade entre España e o Xapón". ABC. 15 de xuño de 2013. Arquivado dende o orixinal o 07 de setembro de 2018. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
  6. ↑ "Novos acordos de colaboración entre España e o Xapón". www.exteriores.gob.es. Arquivado dende o orixinal o 30 de xuño de 2017. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
  7. ↑ "Visita de Naruhito a Santiago". La Voz de Galicia (en castelán). 15 de xuño de 2013. 
  8. ↑ "ICEX España Exportación e Inversiones >> Relacións Bilaterais". www.icex.es. Arquivado dende o orixinal o 12 de xuño de 2018. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
  9. ↑ "Indicadores turísticos do Xapón en España". 14 de maio de 2018. Consultado o 7 de setembro de 2018. 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Relacións_España-Xapón&oldid=6803362»