Peter Simon Pallas
Peter Simon Pallas, nado en Berlín o 22 de setembro de 1741 e finado o 8 de setembro de 1811 na mesma cidade, foi un médico, zoólogo e botánico alemán, célebre polos seus traballos realizados en Rusia.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Fillo de Simon Pallas, profesor de cirurxía, fixo os seus primeiros estudos con titores privados, interesándose desde moi novo pola historia natural. Posteriormente asistiu á Universidade de Halle e á Universidade de Gotinga. En 1760 trasladouse á Universidade de Leiden onde obtivo o grao de doutor aos 19 anos.
Nos anos seguintes viaxou aos Países Baixos e a Londres, mellorando os seus coñecementos médicos e cirúrxicos. En Londres coñece a Thomas Pennant, con quen mantería unha abundante correspondencia. De feito, foi Pallas quen proporcionou o material que permitiu a Pennant escribir a súa Artic Zoology. A súa notoriedade foi tal que con tan só 23 anos xa pertencía á Royal Society de Londres.
Posteriormente estableceuse na Haia. Alí propuxo un novo sistema de clasificación animal, que foi alabado por Georges Cuvier. En 1766 escribiu Miscellania Zoologica, que incluía a descrición de numerosos vertebrados novos para a ciencia e que descubrira nas coleccións do museo desta cidade holandesa. Planeou unha viaxe ao sur de África a ás Indias Orientais pero tivo que suspendelo a causa de que seu pai o chamou a Berlín. Alí empezou a traballar na súa Spicilegia Zoologica (1767-80).
En 1767 Pallas foi convidado por Catarina II de Rusia á Academia das Ciencias de San Petersburgo como profesor e, entre 1769 e 1774, dirixiu unha expedición a Siberia, onde recolleu numerosos espécimes. A expedición explorou o curso alto do río Amur, o mar Caspio así como os montes Urais e o macizo de Altai, alcanzando até o lago Baikal.
En 1772 Pallas decatouse de que se descubrira unha gran peza de metal de 700 kg cerca da cidade de Krasnoyarsk. Pallas dispuxo o seu transporte a San Petersburgo. A análise posterior do metal mostrou que se trataba dun novo tipo de meteorito de ferro. Este novo tipo de meteoritos coñécese desde entón como palasitos, mentres que o meteorito en concreto denomínase Krasnoyarsk ou, ás veces, ferro de Pallas.
Entre 1778 e 1779 publicou Novae sepcies quadrupedum, e glirium ordine... onde describiu novas especies de vertebrados de Siberia.
Estableceu amizade coa tsarina Catarina II de Rusia, seguramente pola súa común orixe xermánica. A emperatriz ordenou que Pallas tivera acceso a todas as plantas recollidas por outros naturalistas, o que permitiu a Pallas publicar a súa Flora Rossica (1784-1788).
A súa máis grande obra, Zoographia Rosso-Asiatica, que apareceu en catro volumes, o último despois da súa morte baixo a dirección de Wilhelm Gottlieb Tilesius von Tilenau (1769-1857).
Entre 1793 e 1794 dirixiu unha segunda expedición ao sur de Rusia, visitando Crimea e o mar Negro. Nesta expedición estivo acompañado pola súa filla (que tivero coa súa primeira esposa, falecida en 1782) e pola súa nova esposa, artistas, serventes e unha escolta militar. En febreiro de 1793 viaxaron a Saratov e despois, río abaixo, a Volgogrado. Pasaron a primavera explorando o país cara ao leste e en agosto viaxou ao longo da beira do mar Caspio e polas montañas do Cáucaso. En setembro viaxaron a Crimea, pasando o inverno en Simferópol. Pallas pasou a primavera de 1794 explorando cra o sueste e, en xullo, viaxou polo val do Dniéper. Ao chegar de regreso a San Petersburgo en setembro, Pallas deu conta da viaxe no seu P. S. Pallas Bemerkungen auf einer Reise en die Südlichen Statthalterschaften des Russischen Reichs (1799-1801). Catarina II deulle unha gran leira en Simferópol, onde Pallas viviu até a morte da súa segunda esposa en 1810.
Despois o tsar Alexandre I concedeulle permiso para saír de Rusia e volveu a Berlín, onde morreu ao ano seguinte. A súa tumba está no Friedhof I der Jerusalems- und Neuen Kirchengemeinde und Neuen Kirchengemeinde (Cemiterio nº 1 das congregacións da Igrexa de Xerusalén e a nova Igrexa) en Kreuzberg (Berlín).
Pallas realizou unha síntese entre Linneo e Buffon. Utilizou o sistema binomial, pero admitía que as especies non son estábeis de forma definitiva, senón que podían evolucionar a súa aparencia de forma notábel a causa de factores climáticos.
Publicacións
[editar | editar a fonte]- Elenchus zoophytorum, sistens generum adumbrationes generaliores et specierum cognitarum succinctas descriptiones, cum selectis auctorum synonymis. van Cleef, Den Haag 1766
- Miscellanea zoologica, quibus novæ imprimis atque obscuræ animalum species describuntur et observationibus iconibusque illustrantur. Den Haag 1766
- Spicilegia zoologica. Berlin 1767-77
- Lyst der Plant-Dieren, bevattende de algemeene schetzen der geslachten en korte beschryvingen der bekende zoorten. van Paddenburg & van Schoonhoven, Utrecht 1768
- Naturgeschichte merkwürdiger Thiere. Berlin 1769-78
- Dierkundig mengelwerk, in het welke de nieuwe of nog duistere zoorten van dieren, door naauwkeurige afbeeldingen, beschryvingen en verhandelingen opgehelderd worden. van Paddenburg & van Schoonhoven, Utrecht 1770
- Reise durch verschiedene Provinzen des Russischen Reichs. St. Petersburg 1771-1801
- Continens quadrupedium, avium, amphibiorum, piscium, insectorum, molluscorum aliorumque marinorum fasciculos decem. Berlin 1774.
- Sammlungen historischer Nachrichten über die mongolischen Völkerschaften. St. Petersburg, Frankfurt, Leipzig 1776-1801
- Betrachtungen über die Beschaffenheit der Gebürge und Veränderungen der Erdkugel, besonders in Beziehung auf das Rußische Reich. Hartknoch, Frankfurt 1778
- Miscellanea zoologica. Leiden 1778
- Novae species quadrupedum e glirium ordine, cum illustrationibus variis complurium ex hoc ordine animalium. Walther, Erlangen 1778.
- Natuurlyke historie van nieuwe en nog weinig bekende soorten van dieren. van Esveldt & Holtrop, Amsterdam 1779
- Observations sur la formation des montagnes et les changements arrivés au globe. Segaud, St. Petersburg 1779
- Сравнительные словари всех языков и наречий, собранные десницею всевысочайшей особы. St. Petersburg 1787-89
- Bemerkungen auf einer Reise in die südlichen Statthalterschaften des Russischen Reichs, in den Jahren 1793 und 1794. Martini, Leipzig 1799-1803
- Enumeratio plantarum in horto Procopii a Demidof. St. Petersburg 1781
- Icones Insectorum praesertim Rossicae, Sibiriaeque peculiarium. Walther, Erlangen 1781-98
- Nordische Beyträge zur physikalischen und geographischen Erd- und Völkerbeschreibung, Naturgeschichte und Oekonomie. Logan, St. Petersburg 1781-96
- Observations sur la formation des montagnes et les changemens arrivès à notre globe. Méquignon, St. Petersburg 1782
- Flora Rossica seu Stirpium Imperii Rossici per Europam et Asiam, indigenarum descriptiones et icones. Weitbrecht, St. Petersburg 1784-88
- Linguarum totius orbis vocabularia comparativa. St. Petersburg 1786
- Путешествие по разным местам Российского государства. St. Petersburg 1786-1809
- Charakteristik der Thierpflanzen, worin von den Gattungen derselben allgemeine Entwürfe und von denen dazugehörigen Arten kurze Beschreibungen gegeben werden, nebst den vornehmsten Synonymen der Schriftsteller. Rasp, Nürnberg 1787
- Voyages de M. P. S. Pallas en différentes provinces de l'empire de Russie, et dans l'Asie septentrionale. Maradan, París 1788-93.
- Flora Rossica. Frankfurt 1789/90
- Voyages en Sibérie, extraits des journaux de divers savans voyageurs. Berna 1791
- An account of the different kinds of sheep found in the Russian dominions and among the Tartar hordes of Asia. Chapman, Edinburgo 1794
- Voyages du Professeur Pallas dans plusieurs provinces de l'empire de Russie et dans l'Asie septentrionale. Maradan, París 1794
- Краткое физическое и топографическое описание Таврической области. 1795
- Tableau physique et topographique de la Tauride. St. Petersburg 1795
- Physikalisch-topographisches Gemählde von Taurien. Logan, St. Petersburg 1796
- Tagebuch einer Reise, die im Jahr 1781 von der Gränzfestung Mosdok nach dem innern Caucasus unternommen worden. Logan, St. Petersburg 1797
- Plantae novae ex herbario et schedis defuncti Botanici Ioanni Sievers, Hannoverani, descriptae, Nova acta Academiae Scientiarum Imperialis Petropolitanae, Petropoli (St. Petersburg) 1797
- Observations faites dans un voyage entrepris dans les gouvernements méridionaux de l'empire de Russie, dans les années 1793 et 1794. Martini, Leipzig 1799-1801
- Species astragalorum. Martini, Leipzig 1800
- Illustrationes plantarum imperfecte vel nondum cognitarum. Leipzig 1803
- Travels through the southern provinces of the Russian empire, performed in the years 1793 and 1794. Ridgway & McMillan, Londres 1803
- Voyages entrepris dans les gouvernemens méridionaux de l'empire de Russie. París 1805
- Physikalisch-topographisches Gemälde von Taurien. Leipzig 1806
- Description du Tibet, d'après la Relation des Lamas Tangoutes, établis parmi les Mongols. Bossange, Masson & Besson, París 1808
- Animalia monocardia seu Frigidi sanguinis imperii Rosso Asiatici. 1811
- Travels through the southern provinces of the Russian empire, in the years 1793 and 1794. Stockdale, Londres 1812
- Viaggi del signor Pallas in diverse province dell'imperio Russo sino ai confini della China. Sonzogno, Mailand 1816
- Zoographia Rosso-Asiatica, sistens omnium animalium in extenso Imperio Rossico et adiacentibus maribus observatorum recensionem, domicilia, mores et descriptiones anatomen atque icones plurimorum. St. Petersburg 1831
Legado
[editar | editar a fonte]Honores
[editar | editar a fonte]En Berlín hai unha rúa na súa honra, a Pallas Straße.
Epónimos
[editar | editar a fonte]Abreviaturas
[editar | editar a fonte]A abreviatura Pall. emprégase para indicar a Peter Simon Pallas como autoridade na descrición e clasificación científica dos vexetais.
A abreviatura Pallas emprégaaw para indicar a Peter Simon Pallas como autoridade na descrición e taxonomía en zooloxía.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Monatsb. Akad. Berl. 1853 498 (reimpr. 5) (IK)
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Commons ten máis contidos multimedia sobre: Peter Simon Pallas |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Peter Simon Pallas |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- István Fodor. Pallas und andere afrikanische Vokabularien vor dem 19. Jahrhundert. Ein Beitrag zur Forschungsgeschichte. Buske, Hamburg 1975. (= Kommentare zu Peter Simon Pallas: Linguarum totius orbis vocabularia comparativa; 1)
- V. I. Pallas & Osipov. Научное наследие П. С. Палласа. Письма. 1768-1771 гг. Tialid, St. Petersburg 1793
- Pallas (p. m.) A naturalist in Russia, letters from Peter Simon Pallas to Thomas Pennant. Minneapolis 1967
- Folkwart Wendland. Peter Simon Pallas, 1741-1811, Materialien einer Biographie. de Gruyter, Berlin u.a. 1991/92. ISBN 3-11-012997-3
- Folkwart Wendland. Peter Simon Pallas, 1741-1811. Darwin, München 2001
- Eduard Winter. Lomonosov, Schlözer, Pallas, deutsch-russische Wirtschaftsbeziehungen im 18. Jahrhundert. Akad. Verl., Berlin 1962. (= Quellen und Studien zur Geschichte Osteuropas; 12)