Lingua enawené-nawé

Enawené-nawé
Outros nomes:	Salumã
Falado en:	Brasil
Rexións:	Mato Groso
Total de falantes:	570 (2014)
Familia:	Americana; Arauaco; Meridional; Paresí-waurá; Enawené-nawé
Escrita:	Alfabeto latino
Códigos de lingua
ISO 639-1:	--
ISO 639-2:	---
ISO 639-3:	unk
Mapa
	; Mapa das linguas arauacas. O enawené-nawé.
Status
	; O enawené-nawé está clasificado como "vulnerable" polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO

A lingua enawené-nawé (tamén escrita como enawenê-nawê, eneuene-mare ou salumã) é unha lingua da familia arauaca falada no Brasil por unhas 570 persoas que viven na conca do río Juruena, e máis especificamente ao longo do río Iquê, no estado de Mato Grosso.

Clasificación

Aikhenvald (1999) clasificou o enawené-nawé como unha lingua arauaca meridional xunto coas linguas terêna, lapachu e moxo.^[3] Porén, estudos máis recentes de Fabre (2005) e Brandão & Facundes (2007) consideran a lingua como parte do subgrupo paresí das linguas paresí-waurá.^[3]

Comparanza dos pronomes persoais entre o paresí e o enawené-nawé^[4]
Persoa	Paresí	Enawené-nawé
1SG	natyo	nato
2SG	hitso	hixo
3SG	eze	ere
1PL	witso	wixo
2PL	xitso	dexo
3PL	ezenae	erenaha

Comparanza dos números^[3]^[5]
Número	Paresí	Enawené-nawé
un	hatita	xoxola
dous	hinama	initini
tres	hanama	koytala
catro	zalakakoa	noxi

Fonoloxía

Consoantes

Segundo Zorthêa (2006) o enawené-nawé ten 15 consoantes contrastivas.^[5]

Notas

↑ "A lingua enawené-nawé en Ethnologue". Consultado o 9 de xuño de 2024.
↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Brandão, Ana Paula Barros (2014). "A reference grammar of Paresi-Haliti (Arawak)" (PDF). pp. 6–7. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 2020-11-30. Consultado o 2021-01-21.
↑ Brandão, Ana Paula Barros (2018). "A documentação participativa: o caso das línguas Paresi-Haliti e Enawene Nawe" [The participatory documentation: the case of the Paresi-Haliti and Enawene Nawe languages] (en portugués). p. 101. Arquivado dende o orixinal o 2019-04-30. Consultado o 2021-01-21.
↑ ^5,0 ^5,1 Zorthêa, Kátia Silene (2006). "Daraiti Ahã: Escrita alfabética entre os Enawene Nawe" [Daraiti Ahã: Alphabetical writing among Enawene Nawe] (PDF) (en portugués). Universidade Federal de Mato Grosso. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 2015-05-12. Consultado o 2021-01-21.

Véxase tamén

Outros artigos

Linguas arauacas

Bibliografía

Aikhenvald, Alexandra Y. (1999). "The Arawak language family". En Aikhenvald, Alexandra Y.; Dixon, R.M.W. The Amazonian languages. Cambridge: Cambridge University Press.
Daigneault, Anna Luisa (2009). An Ethnolinguistic Study of the Yanesha' (Amuesha) Language and Speech Community in Peru's Andean Amazon, and the Traditional Role of Ponapnora, a Female Rite of Passage (Tese). Université de Montréal. hdl:1866/4055.
Fast, Peter W. (1953). "Amuesha (Arawak) Phonemes". International Journal of American Linguistics 19 (3): 191–194. doi:10.1086/464218.

[Ethonologue-1] "A lingua enawené-nawé en Ethnologue". Consultado o 9 de xuño de 2024.

[2] Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.

[Brandao2014-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Brandão, Ana Paula Barros (2014). "A reference grammar of Paresi-Haliti (Arawak)" (PDF). pp. 6–7. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 2020-11-30. Consultado o 2021-01-21.

[Brandao2018-4] Brandão, Ana Paula Barros (2018). "A documentação participativa: o caso das línguas Paresi-Haliti e Enawene Nawe" [The participatory documentation: the case of the Paresi-Haliti and Enawene Nawe languages] (en portugués). p. 101. Arquivado dende o orixinal o 2019-04-30. Consultado o 2021-01-21.

[Zorthea2006-5] 5,0 ^5,1 Zorthêa, Kátia Silene (2006). "Daraiti Ahã: Escrita alfabética entre os Enawene Nawe" [Daraiti Ahã: Alphabetical writing among Enawene Nawe] (PDF) (en portugués). Universidade Federal de Mato Grosso. Arquivado (PDF) dende o orixinal o 2015-05-12. Consultado o 2021-01-21.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]