Giordano Bruno

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Giordano Bruno
Nome completoFilippo Bruno
Nacemento1548 e xaneiro de 1548
Lugar de nacementoNola
Falecemento17 de febreiro de 1600 e 1600
Lugar de falecementoRoma
Causamorte na fogueira
NacionalidadeReino de Nápoles
RelixiónIgrexa católica
Alma máterUniversidade de Nápoles Federico II
Ocupaciónastrónomo, filósofo, poeta, escritor, profesor universitario, astrólogo, matemático e Sacerdote católico de rito romano
Na rede
Musicbrainz: 7aaf809c-3e88-450b-929c-977be9e74c00 IMSLP: Category:Bruno,_Giordano Find a Grave: 8066021 Editar o valor em Wikidata
editar datos en Wikidata ]

Giordano Bruno, coñecido tamén por Nolano ou Bruno de Nola, nado en Nola (provincia de Nápoles) en 1548 e asasinado en Roma o 17 de febreiro de 1600, foi un filósofo italiano.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Giordano Bruno ingresou no convento dominico de Nápoles en 1566 onde se doutorou en teoloxía. Dominico como Tomé de Aquino, era fillo de Xoán Bruno, un militar italiano e Flaulisa Savolino. Sempre contestador, non tarda en atraer contra si mesmo opinións contrarias e persecucións. En 1576 abandona o hábito ao ser acusado de herexía por dubidar da Santísima Trindade.

Defensor do humanismo, corrente filosófica do Renacemento (cuxo principal representante é Erasmo), Bruno defendía o infinito cósmico e unha nova visión do home. Aínda que a filosofía da súa época estivese baseada nos clásicos antigos, de entre os cales principalmente Aristóteles, Bruno teorizou vehementemente contra eles. A súa forma e contido son moi semellantes aos de Platón, escribindo na forma de diálogos e coa mesma visión.

Nómade por natureza e modo de vida, Bruno baseou a súa filosofía apoiado nas súas intuicións e vivencias fóra do común. Non era un científico, nin valoraba a matemática, mais era un visionario, considerado místico por moitos.

Ideas[editar | editar a fonte]

Un dos puntos claves da súa teoría é a cosmoloxía, segundo a cal o universo sería infinito, poboado por milleiros de sistemas solares, e interligado con outros planetas contendo vida intelixente. Para esta perspectiva bebeu na fonte de Nicolau da Cusa, Copérnico e tamén de Giovanni della Porta.

Deus sería a forza creadora perfecta que forma o mundo e que sería inmanente a el. Bruno acepta os poderes humanos extraordinarios de Deus, mais enfrontouse abertamente á Igrexa católica ridiculizando os milagres de Cristo e outros tantos dogmas católicos, tales como a virxindade de María.

Morte[editar | editar a fonte]

O nobre veneciano chamado Giovanni Mocenigo, atopou a Bruno en Frankfurt en 1590 e convidouno a Venecia, baixo o pretexto de ensinar a mnemotécnica, a arte de desenvolver a memoria, en que Bruno era perito. Como Mocenigo quería usar as artes da memoria con fins comerciais, segundo algúns ou para prexudicar os seus concorrentes e inimigos conforme outros, pechou a Bruno nun cuarto e chamou os axentes da Inquisición para que o levasen preso, acusándoo de herexía. Bruno foi preso no San Castello no día 26 de maio de 1592.

Por estas opinións quentes e perigosas para a época, Giordano Bruno foi condenado pola inquisición, pasando os seus últimos oito anos sufrindo torturas e malos tratos de todos os tipos. No último interrogatorio non se retracta, mostra forza e coraxe. Por non abxurar, é condenado á morte na fogueira, mais antes de morrer afronta aínda máis unha vez aos seus inquisidores. Dise que cuspiu no crucifixo dos que o mataron. No entanto algúns consideran que non o fixo, e que este relato é para tentar denegrir máis a súa imaxe.

Ao ser anunciada a sentenza, de que sería executado piamente, sen profusión de sangue (que en verdade significaba a morte na fogueira) dixo: "Teme máis a Forza en pronunciar a sentenza do que eu en escoitala" Significando que a Forza - a Igrexa Católica sabería do crime contra a humanidade que estaría cometendo creando un mártir do pensamento. Anos despois, ante unha situación análoga, Galileo Galilei apenas susurrou "e pur si muove (aínda con todo iso, móvese...)" ao negar o heliocentrismo: Galileo, xa vello, tivo en conta o caso de Bruno e preservouse para poder continuar as súas investigacións.

Obra[editar | editar a fonte]

  • De umbris idearum (1582)
  • Cantus Circaeus (1582)
  • De compendiosa architectura (1582)
  • Candelaio (1582)
  • Ars reminicendi (1583)
  • Explicatio triginta sigillorum (1583)
  • Sigillus sigillorum (1583)
  • La Cena de le Ceneri (1584)
  • De la causa, principio, et Uno(1584)
  • De l'infinito universo et Mondi (1584; traducido ao galego como Acerca do infinito, do universo e dos mundos, Fundación Calouste Gulbenkian, 1984)
  • Spaccio de la Bestia Trionfante (1584)
  • Cabala del cavallo Pegaseo - Asino Cillenico (1585)
  • De gl' heroici furori (1585)
  • Figuratio Aristotelici Physiciauditus (1585)
  • Dialogi duo de Fabricii Mordentis Salernitani (1586)
  • Idiota triumphans(1586)
  • De somni interpretatione conl' Insomniun (1586)
  • Centun et viginti articuli denatura et mundo adversusperipateticos (1586)
  • Animadversiones circa lampaden lullianan (1586)
  • Lampas triginta statuarum (1586)
  • Delampade combinatoria Lulliana (1587)
  • De progresu et lampade venatoria logicorum (1587)
  • Oratio valedictoria (1588)
  • Camoeracensis Acrotismus(1588)
  • De specierum scrutinio (1588)
  • Articuli centun et sexagintaadversus huius tempestatismathematicosatque Philosophos (1588)
  • Oratio consolatoria (1589)
  • De triplici minimo et mensura (1591)
  • De monade numero et figura (1591)
  • De innumerabilibus, immenso, et infigurabili (1591)
  • De imaginun, signorum &idearum compositione (1591)
  • De vinculis in genere (1591)
  • Summa terminorum metaphisicorum (1595)
  • Artificiun perorandi (1612)
  • Libri physicorum Aristotelisexplanati
  • De magia - Theses de maxia
  • De magia mathematica
  • De rerum principiis et elementis et causis
  • Medicina Lulliana


Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

Reale, G. & Antiseri, D. (1990): Historia da Filosofia, Volume II, Ed.Paulis, San Paulo.
Yates, F. A. (1988): Giordano Bruno e a Tradição Hermética, Ed. Cultrix, San Paulo.
Bosy, John (1993): Giordano Bruno e o Misterio da embaixada, Ediouro, 272 p.
Giuliano Montaldo (1973): Giordano Bruno, filme con Gian María Volontè. 123 min.

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]