Friedrich Karl von Savigny

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Friedrich Karl von Savigny
Nacemento21 de febreiro de 1779
Lugar de nacementoFrankfurt
Falecemento25 de outubro de 1861
Lugar de falecementoBerlín
NacionalidadeReino de Prusia
Alma máterUniversidade Philipps de Marburgo, Universidade de Jena e Universidade de Leipzig
Ocupaciónxurista, historiador do dereito, profesor universitario, político, filósofo e escritor
PaiChristian Carl Ludwig Ritter von Savigny
CónxuxeGunda von Savigny
FillosKarl Friedrich von Savigny e Leo von Savigny
PremiosOrde do Mérito das Ciencias e as Artes, Orde da Aguia Negra e Ordem Maximiliana da Baviera para Ciência e Arte
Na rede
WikiTree: Von_Savigny-4
editar datos en Wikidata ]

Friedrich Karl von Savigny, nado en Frankfurt do Meno o 21 de febreiro de 1779[1] e falecido en Berlín o 25 de outubro de 1861, foi un xurista alemán, dos máis influíntes no século XIX e fundador da escola histórica do dereito alemá. As súas ideas tiveron unha grande influencia no dereito alemán e tamén nos países de tradición romano-xermánica especialmente no eido do dereito civil.

Savigny foi o creador e desenvolvedor do concepto de relación xurídica e doutros conceptos relacionados, como o feito xurídico; igualmente, o seu método histórico influíu, entre outros movementos, na xurisprudencia dos conceptos.

Foi profesor nas universidades de Marburgo (1803-1808) e de Landshut (1808-1810) e o primeiro catedrático de Dereito romano na Universidade de Berlín, onde ensinou até 1842. Ocupou tamén varios cargos públicos no Estado prusiano, do que foi ministro para a reforma lexislativa (1842-1848). Renunciou en 1848, por mor da vaga de revolucións e se dedicouse exclusivamente a realizar traballos científicos.

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Primeiros anos e formación[editar | editar a fonte]

Retrato en 1805.

Naceu en Frankfurt no seo dunha familia de Lorena, cuxo nome deriva do castelo de Savigny preto de Charmes, no val do Mosela.[1] Outra teoría indica que naceu en Francia, e como a súa familia era protestante (o pai luterano e a nai calvinista),[1] tiveron que fuxir a Alemaña e, por iso, agregou a partícula "von" ao seu apelido para borra-la pegada da súa orixe francesa.

Quedou orfo aos 13 anos e foi educado por un titor ate que, en 1795, con 16 anos, entrou na Universidade de Marburgo, onde, nun estado de saúde complicado, asistiu ás clases dos profesores Anton Bauer e Philipp Friedrich Weiss;[1] o primeiro un pioneiro na reforma do dereito penal alemán, e o segundo, moi distinguido polo seu coñecemento da xurisprudencia medieval.

Como era costume entre os estudantes alemáns, Savigny visitou diversas universidades: de 1796 a 1797 estivo en Gotinga, e de 1799 a 1800 en Jena, Leipzig e Halle-Wittenberg.[1] De volta a Marburgo, conseguiu o seu doutoramento no ano 1800 e, alí, converteuse en profesor impartindo clase sobre código penal e dando conferencias sobre dereito penal e as Pandectas.[1]

Carreira profesional[editar | editar a fonte]

En 1803, publicou o seu coñecido Das Recht des Besitzes (en galego, O dereito de posesión). Este libro foi eloxiado polo gran xurista Thibaut, que o cualificou de obra mestra que remataba co estudo acrítico do dereito romano. Pronto obtivo unha importante reputación a nivel europeo, e converteuse nunha eminencia na historia da xurisprudencia. Pouco despois, casou con Kunigude Brentano, irmá de Bettina von Arnim e o poeta Clemens Brentano, e ese mesmo ano empezou unha viaxe por Francia e o sur de Alemaña en busca de fontes novas sobre o dereito romano, atopándoas durante a súa estancia parisiense.

En 1808, marchou ao reino de Baviera, onde foi designado profesor de dereito romano polo goberno bávaro na universidade de Landshut, e permaneceu aló durante ano e medio. En 1814, estaba en Francia cando se produciu o debate doutrinal entre Anton Friedrich Justus Thibaut e mais el, sobre a cuestión da introdución do código civil napoleónico no dereito alemán. De feito, Thibaut era partidario desta transposición mentres que Savigny avogaba por un retorno á "auténtica lei alemá".[2]

En Berlín[editar | editar a fonte]

Capa de Das Recht des Besitzes (4ª edición de 1822).

En 1810, chamárono para ocupa-la cátedra de Dereito romano na nova Universidade de Berlín, por mor da marcha de Wilhelm von Humboldt. Aquí un dos seus obxectivos foi crear un Spruch-Collegiu, un tribunal extraordinario competente de opinar sobre casos remitidos polos tribunais ordinarios; e tomou unha parte activa nos seus traballos. Este foi o momento máis activo da súa vida laboral.

Posteriormente, foi nomeado reitor da universidade (foi o terceiro teitor) e, a seguir, traballou como o titor do príncipe herdeiro para lle ensinar dereito romano, o código penal e a lei prusiana. Unha consecuencia importante da súa estancia en Berlín foi a súa amizade con Niebuhr e Eichhorn.

En 1814, publicou o seu folleto Vom Beruf unserer Zeit für Gesetzgebung ind Rechtswissenschaft (nova edición, 1892). O folleto protestaba contra a demanda da codificación, e foi estimado como unha resposta ao folleto de Thibaut que impulsaba a necesidade de crear un código para Alemaña que debería ser independente da influencia de sistemas legais estranxeiros. Neste folleto famoso, Savigny non se opoñía á introdución de novas leis ou, mesmo, a un novo sistema de leis. Porén, a súa oposición á codificación proposta radicaba en dous aspectos:

  • O dano causado pola neglixencia das antigas xeracións de xuristas non podía ser reparado con rapidez, e decidiron que o tempo poría as cousas no seu lugar.
  • Medo á unha suposta lei natural, coa súa "arrogancia infinita " e a súa "filosofía mediocre" que arruína o esquema.

O valor verdadeiro deste folleto residía en que salvou á xurisprudencia das abstraccións, como nas Institucións juris naturae et gentium de Christian Wolff, e demostrou que un estudo histórico da lei positiva precedente era unha condición necesaria para a comprensión das leis da ciencia do dereito.

En 1815, Savigny fundou, con Karl Friedrich Eichhorn, e Johann Friedrich Ludwig Göschen, o Zeitschrift für geschichtliche Rechtswissenschaft, o órgano da nova escola histórica, da cal el era o representante. Neste xornal (vol. III, p. 129 seq.) Savigny deu a coñecer ao mundo o descubrimento en Verona, por Barthold Georg Niebuhr, dun texto perdido de Gaio, demostrando que era deste e non de Ulpiano, como suxería Niebuhr.

O resto da vida de Savigny consistiu en pouco máis que unha lista das honras merecidas que recibiu de mans do seu soberano, e dos traballos que publicou con actitude infatigable. En 1815 apareceu, tamén, o primeiro volume do seu Geschichte des la römischen Rechts im Mittelalter, e a publicación do derradeiro volume prolongouse até 1831. Este traballo, ao qu fora incitado por un dos seus primeiros profesores -Weiss-, estaba pensado par ser unha historia literaria de Dereito romano dende Irnerius até o presente. Porén, non seguiu máis aló do século, cando a separación de nacionalidades molestou as fundacións da ciencia de lei.

O seu método non era simplemente de tipo bibliográfico senón que era filosófico. Isto revelou a historia do Dereito romano, da rotura do Imperio até o principio do século XII, e mostrou como, aínda que considerado morto, o Dereito romano perviviu, en certa maneira, en cidades, en doutrinas eclesiásticas e ensinanzas da escola, até que volveu florecer unha vez máis no esplendor de Boloña e outras cidades italianas. Esta historia foi unha prima opera de moitos traballos valiosos nos que publicou o resultado das súas investigacións.

En 1817, foi designado membro da comisión para organiza-los estados prusianos provinciais, e tamén foi membro do Ministerio de Xustiza no Staatsrath, e en 1819 converteuse en membro do tribunal de casación para as Provincias do Rin. En 1820, foi nomeado membro da comisión para revisar o código prusiano.

En 1822, sofreu unha grave enfermidade nerviosa que o obrigou a se refuxiar en viaxes. En 1835 comezou a elaborar o seu traballo no dereito romano contemporáneo, System deas heutigen römischen Rechts (realizado en 8 volumes, entre 1840-1849). A súa actividade como profesor rematou en marzo de 1842, cando foi nomeado Grosskanzler (Alto Chanceler), un título creado por Federico o Grande en 1746 ao funcionario que estaba á cabeza do sistema xurídico en Prusia. Nesta posición levou a cabo diversas e importantes reformas da lexislación en materia de letras de cambio e o divorcio. Ocupou o cargo até 1848, cando dimitiu.

En 1850, con ocasión da conmemoración da obtención do seu grao de doutor, apareceu en cinco volumes o seu Vermischte Schriften, que consistía nunha colección das súas obras menores publicadas entre 1800 e 1844. Este evento deu lugar a moito entusiasmo en toda Alemaña en honra do gran mestre e fundador da moderna xurisprudencia. En 1853 publicou o seu tratado sobre os Contratos (Das Obligationenrecht), un complemento ao seu traballo sobre o dereito romano moderno, no que demostrou claramente a necesidade do tratamento histórico da lei.

En 1861, Savigny morreu en Berlín. O seu fillo, Karl Friedrich von Savigny (1814-1875), foi ministro de Prusia de relacións exteriores en 1849. Representou a Prusia en importantes transaccións diplomáticas, especialmente en 1866.

Historiografía[editar | editar a fonte]

Pertenceu á escola histórica do dereito, coa cal encabezou a reacción contra o dogmatismo racionalista dos Ilustrados, e a súa tráxica consecuencia: a Revolución francesa. Na súa obra "Da vocación do noso tempo pola lexislación e a xurisprudencia" expuxo unha oposición ao dereito natural racionalista (Samuel Puffendorf), que podía ser atopado pola razón e que non son máis que ideas.

Sostiña que o dereito debía ser á medida de cada pobo, do seu Espírito (Volkergeist), do mesmo xeito que o é a linguaxe. Atopar o dereito faise por medio da historia para que logo o estuden os xuristas. Así cousas que para uns pobos están moi mal, para outros están ben, como a escravitude.

Selo alemán de 1957 en homenaxe a Savigny.

Legado[editar | editar a fonte]

Marcou un gran avance tanto nos resultados como nos métodos xurídicos. Savigny tratou de demostrar que no dereito romano sempre a posesión fai referencia a usucapion ou a interdicts; que non existe un dereito á continuidade na posesión, senón só á inmunidade de interferencia; posesión que se basea na conciencia de poder ilimitado.

Estas e outras propostas mantéñense con gran agudeza e o enxeño inigualable na interpretación e a harmonización dos xuristas romanos. A polémica que se levou a Alemaña é por Ihering, o barón, Gans Bruns e pon de manifesto que moitas conclusións de Savigny non foron aceptadas. O Beruf unserer Zeit expresa a idea, descoñecida en 1814, de que o dereito é parte integrante da vida nacional, e combate a idea, demasiado asumida polos franceses, sobre todo no século XVIII, e levada á práctica por Bentham, de que a lei podería ser arbitrariamente imposta a un país, independentemente do seu grao de civilización e a historia pasada. Mesmo máis valioso que os seus servizos na consolidación da "escola histórica de xurisprudencia" é o enfático recoñecemento á súa obra o feito de que a práctica e a teoría da xurisprudencia non poden separarse sen prexuízo para ámbalas dúas.

Obra[editar | editar a fonte]

Como autor[editar | editar a fonte]

  • 1803 - Das Recht des Besitzes (O dereito de posesión)
  • 1814 - Vom Beruf unserer Zeit für Gesetzgebung und Rechtswissenschaft (Da profesión do noso tempo para a lexislación e a xurisprudencia)
  • 1815 a 1831 - Geschichte des römischen Rechts im Mittelalter (Historia do Dereito romano na Idade media)
  • 1840 a 1849 - System des heutigen römischen Rechts (Sistema do Dereito romano actual, en 8 volumes)
  • 1850 - Vermischte Schriften (Escritos Diversos)
  • 1851 - "Methodenlehre der Rechtswissenschaft" (Metodoloxía xurídica)
  • 1853 - Obligationenrecht (Dereito de obrigas)

Como editor[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Montmorency (1913), p, 561
  2. Carbonnier 1994, p. 91

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Arruda, João (1942). Filosofia do direito. Vol. I (en portugués). São Paulo: Faculdade de Direito da Universidade de São Paulo. 
  • Carbonnier, Jean (1994). Sociologie juridique. Colección: Quadrige manuels (en francés). París: PUF. ISBN 978-2-13-073583-0. 
  • Del Vecchio, Giorgio (1972). Lições de filosofia do direito. Volume I (en portugués). Coímbra: Armênio Amado. 
  • Legaz Lacambra, Luis (1953). Filosofia del derecho (en castelán). Barcelona: Bosch. 
  • Larenz, Karl (1997). Metodologia da ciência do direito (en portugués) (3ª ed.). Lisboa: Fundação Calouste Gulbenkian. ISBN 972-31-0770-8. 
  • Meinecke, Friedrich (1943). El historicismo y su genesis (en castelán). México: Fondo de Cultura Economica. 
  • Montmorency, James E. G. de (1913). "Friedrich Carl von Savigny". En Macdonell, John; Manson, Edward William Donoghue. Great Jurists of the World. London (en inglés). Londres: John Murray.  LCCN 14013574
  • Solari, Gioele (1950). Filosofía del derecho privado. Tomo II (en castelán). Bos Aires: Depalma. 

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]