Eusebio Poncela

Eusebio Poncela
	;
Biografía
Nacemento	15 de setembro de 1945 (79 anos); Madrid, España
Actividade
Ocupación	actor, actor de televisión
Período de actividade	1967 -

Eusebio Poncela Aprea, nado en Madrid o 15 de setembro de 1947 é un actor, produtor e guionista español. Forxado no teatro do final do franquismo, o seu traballo en series de éxito e a súa vinculación co cine de autor convérteno nun dos actores máis representativos da Transición e dos primeiros anos da democracia.^[1] En Galiza rodou Os gozos e as sombras e Continental.

Traxectoria

Despois de licenciarse en Arte Dramática, comezou a actuar no teatro a mediados dos anos 60. Debutou coa obra Mariana Pineda. Protagonizou Romeo e Xulieta xunto a María José Goyanes e un dos seus primeiros éxitos no teatro é Marat-Sade en compañía de Adolfo Marsillach. A partir de 1970 compaxinou a súa actividade teatral co cine e televisión; para Estudio 1 protagonizou, entre outros, Los bandidos, de Schiller, xunto con Juan Diego e Marisa Paredes.

Participa en filmes como Fuenteovejuna ou La muerte del escorpión, alternando papeis protagonistas e secundarios.

Destaca co filme Arrebato (1979), unha película innovadora de Iván Zulueta onde o poder absorbente da heroína corre paralelo ao poder hipnótico da imaxe. É unha película de vangarda, tanto na súa forma como no seu contido. Estreouse no contexto do movida madrileña e, a pesar do seu éxito, permaneceu na sombra durante os anos 80 e anos 90, até a súa reestrea en 2002 e a súa reedición en DVD.

Ese mesmo ano protagoniza Operación Ogro, dirixida por Gillo Pontecorvo.

O grande éxito de popularidade chega co seu papel de Carlos Deza na serie ambientada en Galiza Os gozos e as sombras (1982), adaptación da obra literaria de Gonzalo Torrente Ballester con Charo López, Amparo Rivelles e Carlos Larrañaga nos demais papeis principais. Anteriormente participara en Curro Jiménez e máis tarde, tamén para TVE, protagonizou Las aventuras de Pepe Carvalho, primeira adaptación como serie das novelas de Manuel Vázquez Montalbán.^[2] En Galiza rodou tamén Continental de Xavier Villaverde, en 1989, un dos primeiros filmes do cine galego após o franquismo.^[3]

Na década de 1980 converteuse nun actor popular no cine español. En 1986 participou na película Matador producida por Andrés Vicente Gómez baixo a dirección de Pedro Almodóvar. Ao ano seguinte participa en La ley del deseo, que conta a historia de Pablo (E. Poncela), un director de cine homosexual que coñece a Antonio (Antonio Banderas) a noite da estrea dunha das súas obras, que levará a tráxicas consecuencias.

Traballou con directores españois como Francisco Regueiro, Carlos Saura (El Dorado), Imanol Uribe (El rey pasmado) e Pilar Miró (Werther) entre outros.

Durante un tempo trasladouse a Arxentina, onde recibiu a chamada de Adolfo Aristarain para interpretar a Dante en Martín (Hache), recibindo excelentes críticas.^[4] En 1993, participou como protagonista no videoclip Matador da banda de rock Los Fabulosos Cadillacs.^[5]

En 2001 compartiu o papel protagonista con Ángela Molina en Sagitario, a estrea como director de Vicente Molina Foix, e aparece na miniserie Viento del pueblo, biografía de Miguel Hernández interpretada por Liberto Rabal. Outros filmes recentes son Tuno negro, Los Borgia ou Teresa, el cuerpo de Cristo.

Seguiu a súa carreira no teatro en coproducións como Intacto, xunto con Max von Sydow, pola que foi candidato ao Premio Goya como mellor actor, ou a arxentina Hermanas, de Julia Solomonoff, que repasa o antes e despois da ditadura militar.

En 2004 recibiu o Premio Nacional de Cinematografía Nacho Martínez que cada ano concede o Festival Internacional de Cine de Xixón.

En 2015 na serie Carlos, Rey Emperador interpretou ao cardeal Cisneros, papel que xa interpretara anteriormente na serie Isabel.^[6] Tamén este ano aparece como Cisneros nun episodio da primeira tempada de El Ministerio del Tiempo.